Ninh Thuận

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Tỉnh Ninh Thuận
Bản đồ Việt Nam với Ninh Thuận được tô đậm

Tỉnh
Chính trị và hành chính
Bí thư tỉnh ủy Nguyễn Văn Giàu
Chủ tịch HĐND Nguyễn Văn Giàu
Chủ tịch UBND Hoàng Thị Út Lan
Địa lý
Tỉnh lỵ Thành phố Phan Rang-Tháp Chàm
Miền Nam Trung Bộ

Dân số = 911.600

Diện tích 3.360,1 km²
Các thị xã / huyện 4 huyện
Nhân khẩu
Số dân
 • Mật độ

271 người/km²
Dân tộc Việt, Chăm, Ra-glai, Cơ-ho, Hoa
điện thoại 68
Mã bưu chính: 63
ISO 3166-2 VN-36
Địa chỉ Web [1]
Bảng số xe: 85

Ninh Thuận là một tỉnh ven biển thuộc vùng Nam Trung Bộ của Việt Nam.

Mục lục

[sửa] Địa lý

Phần đất liền Ninh Thuận nằm trong giới hạn 11°18’- 11°10’ vĩ độ bắc và 108°39’-109°14’ kinh độ Đông, phía bắc giáp tỉnh Khánh Hoà, phía nam giáp Bình Thuận, phía tây giáp Lâm Đồng, phía Đông có bờ biển dài 105 km.

Ninh Thuận được bao bọc bởi ba mặt núi và một mặt biển. Phía tây là vùng núi cao giáp Đà Lạt, phía bắc và phía nam có hai dãy núi chạy ra biển. Giữa tỉnh và ven biển là vùng đồng bằng khô cằn nên được mệnh danh là miền Viễn tây của Việt Nam. Vùng núi cao chiếm 63,2 % tổng diện tích tự nhiên toàn tỉnh, vùng gò đồi chiếm 14,4% và đồng bằng là 22,4%.

Ninh Thuận có nhiều sông, suối, nhưng lớn nhất là sông Cái. Nếu tính cả các phụ lưu là sông Mê Lam, sông Sắt, sông Ông, sông Chá, sông Lu và sông Quao thì hệ thống sông Cái có chiều dài 246 km. Ngoài hệ thống này, Ninh Thuận còn có một số sông khác như sông Trâu, sông Quán Thẻ, sông Bà Râu... với tổng chiều dài 184 km.


[sửa] Diện tích

Tổng diện tích: 336.006 ha

  • Đất ở: 2.681 ha
  • Đất nông nghiệp: 60.373 ha
  • Đất lâm nghiệp: 157.302 ha
  • Đất chuyên dùng: 11.518 ha
  • Đất chưa sử dụng: 104.132 ha

[sửa] Hành chính

Ninh Thuận gồm có 1 thành phố (Phan Rang-Tháp Chàm) và 5 huyện:

[sửa] Lịch sử

Ngày 20 tháng 5 năm 1901, Toàn quyền Đông Dương ra Nghị định thành lập tỉnh Phan Rang, tỉnh lị cũng là Phan Rang. Năm 1913, tỉnh Phan Rang bị xóa bỏ, phần phía bắc nhập vào tỉnh Khánh Hòa, còn phần phía nam gọi là đại lý hành chính, thuộc tỉnh Bình Thuận.

Ngày 5 tháng 7 năm 1922, tỉnh Phan Rang, còn gọi là tỉnh Ninh Thuận, được tái lập. Tỉnh gồm phủ Ninh Thuận và huyện An Phước (nơi người Chăm cư trú), do một Công sứ Pháp cai trị. Dưới Công sứ còn có một Quản đạo.

Trước ngày 16 tháng 4 năm 1975, tỉnh Ninh Thuận gồm có 5 quận: Thanh Hải, An Phước, Bửu Sơn, Du Long và Sông Pha.

Sau 30 tháng 4 năm 1975, Ninh Thuận được sáp nhập với Bình Thuận, Tuyên Đức, Lâm Đồng thành tỉnh Thuận Lâm. Tháng 2 năm 1976, thực hiện chủ trương giải thể khu, hợp nhất tỉnh ở miền Nam Việt Nam, ba tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và Bình Tuy hợp nhất thành tỉnh Thuận Hải. Trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận cũ có một thị xã (Phan Rang) và 3 huyện (Ninh Sơn, Ninh Hải, An Phước). Từ 1977 đến 1981, địa bàn tỉnh Ninh Thuận từ một thị xã và ba huyện hợp nhất thành hai huyện là huyện An Sơn với thị trấn huyện lỵ Tháp Chàm và huyện Ninh Hải (mới) với thị trấn huyện lỵ Phan Rang. Từ 1981 lại quay lại các đơn vị hành chính cũ là 1 thị xã và 3 huyện.

Ngày 1 tháng 4 năm 1992, tỉnh Ninh Thuận chính thức được tái lập và đi vào hoạt động.

Ninh Thuận có tỉnh lỵ là thành phố Phan Rang-Tháp Chàm và các huyện: Bác Ái, Ninh Hải, Ninh Phước, Ninh Sơn, Thuận Bắc.

[sửa] Dân cư, văn hóa

Ninh Thuận là một trong những địa bàn sinh sống của người Việt cổ. Các nhà khảo cổ đã phát hiện được ở Nhơn Hải của Ninh Thuận các mộ cổ chôn cùng với đồ đá, đồ sắt thuộc nền văn minh Sa Huỳnh cách đây khoảng 2500 năm. Ninh Thuận còn là nơi gìn giữ được nhiều di sản quý báu của nền văn hoá Chămpa, bao gồm chữ viết, dân ca và nghệ thuật múa, trang phục và nghề dệt thổ cẩm, nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc.

Với diện tích tự nhiên 3.360,1 km², dân số năm 2001 ước tính khoảng 531,7 nghìn người với mật độ dân số 158,2 người /km² .

Trên địa bàn Ninh Thuận có 28 dân tộc, nhưng đông nhất là người Kinh, người Chăm và người RăkLai.

Ninh Thuận là tỉnh có nhiều người Chăm và người Ra Grai sinh sống. Theo tài liệu điều tra dân số 1/4/1999, Ninh Thuận có 57,1 nghìn người Chăm, chiếm trên 11,3% dân số toàn tỉnh và chiếm 43,0% tổng số người Chăm của cả nước ; 47,6 nghìn người RăkLai, chiếm 9,4% và 49,1%.

Tỉnh có hơn 20 làng người Chăm, trong đó có những làng vẫn duy trì các tập quán của chế độ mẫu hệ. Ninh Thuận có gần như còn nguyên vẹn hệ thống tháp Chàm xây dựng trong nhiều thế kỷ trước, tiêu biểu là cụm tháp Hoà Lai xây dựng thế kỷ thứ 9, cụm tháp Poklong Garai xây dựng thế kỷ 13 và cụm tháp Pôrômê xây dựng thế kỷ 17.

[sửa] Kinh tế

Ninh Thuận có vùng lãnh hải rộng 18 nghìn km², là một trong những ngư trường quan trọng của Việt Nam với 500 loài hải sản, cho phép khai thác mỗi năm 5-6 vạn tấn.

Ninh Thuận là địa phương sản xuất muối lớn nhất cả nước với sản lượng 130 nghìn tấn/năm. với các nhà máy sản xuất muối lớn như ;cà ná, phương cựu ... ngoài ra với diên tích rừng lớn lâm nghiệp cũng được coi là thế mạnh nhưng khai thác chưa hiệu quả

[sửa] Liên kết ngoài


Đơn vị hành chính cấp tỉnh thành nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Cờ của nước CHXHCN Việt Nam
Thành phố (5): Cần Thơ | Đà Nẵng | Hải Phòng | Hà Nội | TP. Hồ Chí Minh
Tỉnh (59):
Vùng Tây Bắc: Điện Biên | Hoà Bình | Lai Châu | Sơn La
Đồng bằng Bắc Bộ: Bắc Ninh | Hà Nam | Hà Tây | Hải Dương | Hưng Yên | Nam Định | Ninh Bình | Thái Bình
Vùng Đông Bắc: Bắc Giang | Bắc Kạn | Cao Bằng | Hà Giang | Lạng Sơn | Lào Cai | Phú Thọ | Quảng Ninh | Thái Nguyên | Tuyên Quang | Vĩnh Phúc | Yên Bái
Bắc Trung Bộ: Hà Tĩnh | Nghệ An | Quảng Bình | Quảng Trị | Thanh Hóa | Thừa Thiên-Huế
Nam Trung Bộ: Bình Định | Bình Thuận | Khánh Hòa | Ninh Thuận | Phú Yên | Quảng Nam | Quảng Ngãi
Tây Nguyên: Đăk Lăk | Đăk Nông | Gia Lai | Kon Tum | Lâm Đồng
Đông Nam Bộ: Bà Rịa-Vũng Tàu | Bình Dương | Bình Phước | Đồng Nai | Tây Ninh
Tây Nam Bộ: An Giang | Bạc Liêu | Bến Tre | Cà Mau | Đồng Tháp | Hậu Giang | Kiên Giang | Long An | Sóc Trăng | Tiền Giang | Trà Vinh | Vĩnh Long