Trường trung học phổ thông Chu Văn An (Hà Nội)
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
![]() |
|
Tên gọi khác | Trường Bưởi, Trường Chu |
---|---|
Khẩu hiệu | Yêu nước, cách mạng, dạy tốt, học giỏi |
Năm thành lập | 1908 |
Loại hình | Trường Trung học phổ thông |
Hiệu trưởng | Đinh Sỹ Đại |
Giáo viên | 135 (năm học 2005-2006)[1] |
Học sinh | khoảng 2400 (năm học 2005-2006)[2] |
Địa chỉ | số 10 Thụy Khuê, Tây Hồ |
Thành phố | Hà Nội |
Tỉnh | |
Nước | Việt Nam |
Điện thoại | +84-4-8233139 |
Website | |
Trường Chu Văn An, còn được gọi là trường Bưởi, trường Chu, là một trường trung học công ở Hà Nội. Được thành lập từ năm 1908, cho đến nay Chu Văn An là một trong số những trường phổ thông lâu đời và có truyền thống nhất của nền giáo dục Việt Nam.
Được thực dân Pháp thành lập với mục đích đào tạo nhân viên cho bộ máy cai trị thuộc địa, trường Bưởi - Chu Văn An đã lại trở thành cái nôi đào tạo nhiều thế hệ trí thức yêu nước, nhiều người đã trở thành danh nhân của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực như Ngô Gia Tự, Nguyễn Văn Cừ, Phạm Văn Đồng, Tôn Thất Tùng, Nguyễn Công Hoan, Nguyễn Khắc Viện... Trong số các giáo viên từng dạy ở trường Bưởi cũng có các giáo sư nổi tiếng như Nguyễn Lân, Dương Quảng Hàm, Nguyễn Văn Huyên, Nguyễn Mạnh Tường, Hoàng Xuân Hãn, Nguỵ Như Kon Tum... Ngoài ra, trường cũng đã là nơi học tập của một số học sinh nước lân cận Lào và Cam-phu-chia, trong đó có hoàng thân Souphanouvong. Sau Cách mạng tháng Tám 1945, trường tiếp tục là nơi đào tạo nhân tài cho Hà Nội và đất nước với rất nhiều cựu học sinh đã và đang thành công trên lĩnh vực của mình.
Hiện nay, trường Chu Văn An và trường chuyên Hà Nội - Amsterdam là hai trường có hệ thống lớp chuyên của Sở giáo dục Đào tạo Hà Nội. Trường cũng đang được Chính phủ đầu tư trong Dự án 3 trường Trung học phổ thông trọng điểm của Việt Nam cùng với trường Quốc học Huế và trường chuyên Lê Hồng Phong thành phố Hồ Chí Minh.
Mục lục |
[sửa] Lịch sử
[sửa] Thành lập
Ngày 09/12/1908, toàn quyền Đông Dương Clô-ba-cao-ki ra Nghị định thành lập Collège du Protectorat (Trường Thành chung bảo hộ) trên cơ sở sáp nhập hai trường cao đẳng tiểu học ở Hà Nội và Nam Định. Năm 1931 đổi tên là Lycée du Protectorat (Trung học bảo hộ). Vì trường đặt ở vùng Kẻ Bưởi, ven hồ Tây nên nhân dân vẫn gọi là Trường Bưởi, vừa thuận tiện, vừa thể hiện ý chí độc lập. . Sau khi Nhật đảo chính Pháp, ngày 12/6/1945, Khâm sai Bắc Bộ Phan Kế Toại ra quyết định đổi tên trường Li-xê bảo hộ thành Trường quốc lập trung học học hiệu Chu Văn An - vị danh sư thời Trần (1292 - 1370). Tên Trường Chu Văn An được giữ từ ngày đó đến nay cũng như truyền thống vẻ vang đã không hề đứt đoạn, dù có lúc phải sơ tán, phải chia đôi trong thời kỳ kháng chiến.[3]
Tuy nhà cầm quyền Pháp lúc bấy giờ không đề ra mục tiêu giáo dục lòng ái quốc, các học sinh trong trường đã thông qua những hành động cụ thể đi ngược lại chủ trương của thực dân Pháp. Họ tổ chức bãi khóa đòi ân xá nhà yêu nước Phan Bội Châu hay để tang Phan Chu Trinh, hưởng ứng phong trào Việt Minh...
[sửa] Giai đoạn 1945 - 1986
Nhiều thế hệ học sinh Chu Văn An đã lớn lên trong bão táp cách mạng, trong hai cuộc kháng chiến. Phải kể đến các nhà thơ, nhà văn Lữ Huy Nghiên, Trần Nhật Lam, Vũ Quần Phương, Bùi Bình Thi... Các nghệ sỹ Trung Kiên, Trần Hiếu, Quí Dương, Đức Trung, Thanh Tú, Văn Thành, Tô Lan Phương... Có nhiều học sinh đã trở thành các nhà khoa học. Khó có thể kể hết vì danh sách rất đông, họ lại hoạt động ở nhiều lĩnh vực. Cũng đã có nhiều anh chị ngã xuống khi đang cầm súng bảo vệ Tổ quốc như liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thuỳ Trâm, liệt sĩ Nguyễn Văn Chư (học sinh miền Nam, tốt nghiệp PTTH ở Chu Văn An, được truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVT), liệt sĩ Ngô Tất Thắng (học giỏi tình nguyện đi bộ đội, viết văn phóng sự tiểu thuyết, ngã xuống khi chưa kịp nhìn tác phẩm đầu tay của mình), liệt sĩ Nghiêm Trần Thanh (học giỏi, không đi nước ngoài, đi bộ đội, hy sinh ở Trường Sơn).
Cho đến trước năm 1986, trường Chu Văn An là trường chuyên duy nhất của thành phố Hà Nội, nơi đã đào tạo nhiều thế hệ học sinh chuyên Toán giành thành tích cao trong các cuộc thi Học sinh giỏi Quốc gia, các kì thi Olympic Toán Quốc tế (IMO) và sau đó đã thành công trên nhiều lĩnh vực, tiêu biểu như GS. TSKH Nguyễn Hữu Việt Hưng, chủ nhiệm bộ môn Đại số tuyến tính trường Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, PGS. TS Trương Gia Bình, tổng giám đốc công ty FPT, PGS. TS Đào Tiến Khoa, giám đốc Trung tâm tính toán cơ bản, Viện Khoa học và kỹ thuật hạt nhân.
[sửa] Từ năm 1986 đến nay
Từ năm 1986, các giáo viên và học sinh nòng cốt của trường được Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cử sang xây dựng trường chuyên mới của Hà Nội, trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam, trường Chu Văn An sau đó phải chung cơ sở vật chất với trường Ba Đình, thầy và trò nhà trường đã phải vượt qua nhiều khó khăn để vươn lên tiếp tục truyền thống dạy tốt, học tốt.
Ngày 17 tháng 2 năm 1995, thủ tướng chính phủ Võ Văn Kiệt đã ra quyết định xây dựng trường Chu Văn An trở thành một trong 3 trường Trung học phổ thông trọng điểm của Việt Nam cùng với trường Quốc học Huế và trường chuyên Lê Hồng Phong thành phố Hồ Chí Minh, trường Chu Văn An bước sang một giai đoạn mới, giai đoạn đầu tư cơ sở mạnh mẽ cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên, tiến tới kỉ niệm 100 năm ngày thành lập và tiếp nối truyền thống vinh quang của trường Bưởi - Chu Văn An.
[sửa] Cơ cấu tổ chức
[sửa] Ban giám hiệu
- Hiệu trưởng : Đinh Sĩ Đại, tiến sĩ Toán.
- Phó hiệu trưởng : Lê Mai Anh, thạc sĩ Văn học.
- Phó hiệu trưởng : Nguyễn Thanh Lâm, thạc sĩ Toán học.
- Phó hiệu trưởng : Phạm Vương Tấn, thạc sĩ Toán học.
[sửa] Đoàn trường
[sửa] Các tổ bộ môn và phòng ban chức năng
- Trường hiện có 13 tổ bộ môn : Toán học, Vật lý, Hoá học, Sinh học, Văn học, Sử học, Địa lý, Giáo dục công dân, Anh văn, Pháp văn, Tin học, Kỹ thuật công nghiệp và Thể dục.
- Ngoài ra còn có 7 phòng ban chức năng : Văn thư, Thí nghiệm, Thư viện, Bảo vệ, Quản trị, Lao công và Y tế.
[sửa] Cơ sở vật chất
Chu Văn An là trường phổ thông công lập có cơ sở vật chất hàng đầu của thành phố Hà Nội, pha trộn giữa nét cổ kính của những dãy nhà học kiểu Pháp điển hình đã có gần 100 năm tuổi với những công trình mới được xây dựng trong thời gian gần đây nằm trong dự án xây dựng trường điểm quốc gia của chính phủ.
- Hệ thống nhà học gồm 2 dãy nhà 3 tầng và 2 dãy nhà 1 tầng đã được xây dựng từ thời Pháp và liên tục được cải tạo trên cơ sở giữ nguyên những nét kiến trúc cổ và tạo điều kiện học tập tốt nhất cho học sinh Chu Văn An.
- Một nhà học thực nghiệm gồm phòng đa phương tiện (multimedia), phòng đựng giáo cụ trực quan và đồ thí nghiệm, phòng thí nghiệm.
- Thư viện và phòng truyền thống.
- Hội trường hiện đại 200 chỗ ngồi.
- Nhà thi đấu.
- Khu luyện tập thể chất ngoài trời gồm một sân bóng đá và một sân bóng rổ.
- Kí túc xá giành cho các học sinh ở xa.
Toà nhà cổ kính nhất và cũng là điểm nhấn cho cơ sở vật chất của trường Chu Văn An chính là khu thư viện và phòng truyền thống, hay được gọi với cái tên nhà Bát Giác, vốn được xây dựng làm nơi ở cho Hiệu trưởng người Pháp của trường Bưởi với cái tên Biệt thự Schneider.
[sửa] Học sinh Chu Văn An
[sửa] Thành tích đào tạo
Học sinh Chu Văn An thường xuyên đỗ tốt nghiệp và Đại học với tỉ lệ cao, trong đó có nhiều người đã trở thành thủ khoa kì thi tuyển sinh Đại học - Cao đẳng.
Do thành tích dạy và học, trường đã được Nhà nước trao tặng :
- Huân chương Lao Động hạng ba (năm 1964)
- Huân chương Lao Động hạng nhì (năm 1992)
- Huân chương Độc Lập hạng nhất (năm 1998)
[sửa] Giáo viên và cựu học sinh nổi tiếng
Với truyền thống lâu đời của mình, trường Bưởi - Chu Văn An đã là nơi học tập và giảng dạy của rất nhiều danh nhân trên mọi lĩnh vực của Việt Nam. Dưới đây là một số giáo viên và cựu học sinh nổi tiếng của trường Bưởi - Chu Văn An.
[sửa] Giáo viên
- Dương Quảng Hàm, giáo sư văn học, liệt sĩ, hiệu trưởng đầu tiên sau cách mạng của trường, tác giả Việt Nam văn học sử yếu.
- Hoàng Xuân Hãn, giáo sư toán học, kĩ sư, nhà Việt Nam học, người soạn thảo Chương trình Trung học Việt Nam đầu tiên.
- Nguyễn Văn Huyên, giáo sư ngôn ngữ, bộ trưởng Bộ Giáo dục đầu tiên của nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
[sửa] Học sinh
[sửa] Chính trị
- Phan Anh, luật sư, bộ trưởng Bộ Quốc phòng đầu tiên của chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hoà, phó chủ tịch Quốc hội.
- Nguyễn Văn Cừ, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Đông Dương.
- Phạm Văn Đồng, Thủ tướng lâu nhất trong lịch sử chính phủ Việt Nam (1955 - 1987).
[sửa] Khoa học
- Tạ Quang Bửu, giáo sư toán học, bộ trưởng Bộ Quốc Phòng, Bộ Đại học, giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I.
- Trần Đức Thảo, giáo sư triết học, chủ nhiệm Khoa Lịch sử, Đại học Tổng hợp Hà Nội, giải thưởng Hồ Chí Minh đợt II.
- Lê Văn Thiêm, giáo sư toán học, viện trưởng đầu tiên của Viện Toán học, giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I.
- Tôn Thất Tùng, giáo sư y học, giám đốc bệnh viện Việt Đức, giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I.
[sửa] Văn học
- Ngô Xuân Diệu (Xuân Diệu), nhà thơ, giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I.
- Hồ Trọng Hiếu (Tú Mỡ), nhà thơ, giải thưởng Hồ Chí Minh đợt II.
- Nguyễn Công Hoan, nhà văn, giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I.
[sửa] Tham khảo
- ▲ Theo trang web chính thức của trường
- ▲ Theo trang web chính thức của trường
- ▲ Nguyễn Sĩ Đại, Báo Nhân dân cuối tuần ngày 9/10/2005