Cachiusa

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Xin xem các mục từ khác có tên tương tự ở Cachiusa (định hướng).

Mục lục

[sửa] Thông tin ngắn

Dàn phóng đa hỏa tiễn Cachiusa BM-13, đặt trên xe tải ZiS-6, Bảo tàng chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại, Kiev, Ukraina
Dàn phóng đa hỏa tiễn Cachiusa BM-13, đặt trên xe tải ZiS-6, Bảo tàng chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại, Kiev, Ukraina

Loại vũ khí: Dàn phóng đa hỏa tiễn

Nơi bắt nguồn: Liên Xô

Bắt đầu sử dụng: 1939

Các nước sử dụng: Liên Xô, Liên bang Nga, Việt Nam và một số nước khác

Các thế hệ: BM-13, BM-8, BM-31, BM-14, BM-21, BM-24, BM-25, BM-27, BM-30

[sửa] Tóm lược

Nhìn cận cảnh tên lửa M-13 132mm lắp trên dàn hỏa tiễn
Nhìn cận cảnh tên lửa M-13 132mm lắp trên dàn hỏa tiễn

Dàn phóng đa hỏa tiễn Cachiusa là một loại pháo được chế tạo và sử dụng bởi Liên Xô ngay từ đầu cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ II. So sánh với các loại pháo khác, dàn phóng đa hỏa tiễn có khả năng bắn đi một lượng lớn tên lửa tới một mục tiêu trong thời gian ngắn, mặc dù độ chính xác không cao và thời gian nạp đạn cũng khá lâu. Chúng tương đối dễ hỏng nhưng lại không hề dắt và dễ sản xuất. Cachiusa trong Chiến tranh thế giới lần thứ II là loại pháo tự hành được sản xuất bởi Liên Xô (và các quốc gia có điều kiên để sản xuất loại vũ khí này), thường xuyên được lắp ráp trên xe tải. Sự cơ động này đã tạo cho Cachiusa (và những loại pháo tự hành khác) một lợi thế riêng biệt: chúng có thể phóng tên lửa vào vị trí đich và rút lui trước khi phía địch phản pháo vào vị trí cúng triển khai trước đó.

Pháo Cachiusa ở Chiến tranh thế giới lần thứ II bao gồm BM-13, pháo hạng nhẹ BM-8 và hạng nặng BM-31. Ngày nay, biệt danh này còn được đặt cho thế hệ xe tải được lắp rắp dàn phóng thế hệ mới hơn của Liên Xô- phải kể đến dàn phóng BM-21 rất phổ biến; và được dử dụng trên toàn thế giới. Vì tính cơ động dặc thù của dàn phóng đa hỏa tiễn này, nên nó được sử dụng để tấn công kiểu du kích (Hezbollah), tấn công quấy nhiễu (Hezbollah, Quân đội nhân dân Việt Nam) hay khủng bố (Taliban).

Hồng Quân chọn biệt danh này từ bài hát rất nổi tiếng của nhạc sĩ Mikhail Vasilevich Isakovsky trong thời chiến. Cachiusa (Катюша) có nghĩa là "Katerina bé nhỏ" (người Nga thường thêm hậu tố chỉ nhỏ - diminutif - vào sau tên trong trường hợp gọi rất thân). Bài hát này nói về một cô gái mong chờ người yêu dấu đang đi xa để thực hiện nghĩa vụ trong quân đội. Quân đội Đức phát xít đặt một biệt hiệu khác cho Cachiusa là "Organ của Stalin" (nguyên văn tiếng Đức: Stalinorgel) sau khi vị cố tổng bí thư Liên Xô này ví dàn hỏa tiễn như những ống hơi của những chiếc đàn organ khổng lồ trong nhà thờ.

[sửa] Cachiusa trong Chiến tranh thế giới lần thứ II

Cachiusa BM-13N trên xe tải Lend-Lease Studebaker US6, Bảo tàng Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại, Moskva, Nga
Cachiusa BM-13N trên xe tải Lend-Lease Studebaker US6, Bảo tàng Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại, Moskva, Nga
Nạp đạn cho BM-13
Nạp đạn cho BM-13

Dàn phóng đa hỏa tiễn Cachisa trong Chiến tranh thế giới lần thứ II được lắp ráp trên rất nhiều loại phương tiện; bao gồm cả xe tải, xe kéo pháo, xe tăng, tàu hỏa bọc thép và cả tàu thủy, như một vũ khí tấn công.

Dàn phóng có thiết kế khá đơn giản, bao gồm một giá có gắn những thanh phóng bằng thép, là chỗ đặt tên lửa; với bộ khung gập để nâng thanh phóng lên vị trí thuận lợi để khai hỏa. Mỗi xe tải có từ 14 tới 48 bộ phóng. Tên lửa M-13 đường kính 13,2 mm của hệ thống BM-13 dài 180 cm và nặng 42 kg. Nó được phóng đi bằng hỗn hợp nitrat xenlulô đặc phụt ra từ trong lòng ống. Hỗn hợp này được đặt trong vỏ thép của quả tên lửa với một ống dẫn đơn giản ở cuối. Quả tên lửa được cố định bởi bộ gá thăng bằng hình chữ thập. Mỗi đoạn ngòi nổ đều chứa thuốc nổ mạnh, nặng 22 kg. Cự ly bắn khoảng 5,4 km (3,4 dặm). Sau đó tên lửa đường kính 82 mm M-8 và đường kính 300 mm M-30 cũng được phát triển.

Cachiusa có độ chính xác thấp hơn pháo truyền thống, nhưng khá hiệu quả trong việc oanh tạc và đã làm cho lính Đức rất sợ hãi. Một đợt bắn BM-13, chỉ mất từ bảy tới mười giây cho một đợt bắn, phóng đi tới 4,35 tấn thuốc nổ tới khu vực rộng 4 hec-ta (10 mẫu Anh). Các khẩu đội Cachiusa thường tập trung với số lượng lớn để gây sốc cho địch quân. Điểm bất lợi là thời gian nạp đạn cho bệ phóng Cachiusa trở nên khá lâu, trong khi pháo truyền thống có thể duy trì tần suất bắn liên tục.

[sửa] Sự phát triển

Sự phát triển của dàn phóng đa hỏa tiễn Cachiusa là sự đáp trả việc phát triển pháo cối Nebelwerfer sáu nòng của Đức Quốc xã trong năm 1936. Vào năm 1938, Viện nghiên cứu Phản lực Liên Xô được Bộ tổng tư lệnh Pháo binh ủy quyền

Cachiusa tại thành phố Saratov
Cachiusa tại thành phố Saratov

[sửa] Những trận đánh lịch sử

[sửa] Cachiusa từ Chiến tranh thế giới lần thứ II