Marseille
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Marseille | ||
---|---|---|
![]() |
|
|
Vùng hành chính Région |
Provence-Alpes-Côte d'Azur | |
Tỉnh Département |
Bouches-du-Rhône | |
Huyện Arrondissement |
Marseille (huyện) | |
Tổng Canton |
Chef-lieu | |
Vị trí địa lý | ||
Độ cao | 12 m (0 m–640 m) |
|
Diện tích | 240,62 km² | |
Dân cư – Dân số – Mật độ dân số |
(2004) 808.700 người 3318 người/km² |
|
Mã số bưu điện | 13001 – 13016 | |
Mã INSEE | 13055 | |
Trang Web chính thức | http://www.mairie-marseille.fr/ | |
Marseille là một thành phố cảng của nước Pháp. Marseille, (tiếng Anh alt. Marseilles — tiếng Pháp: phiên âm /maʀsɛj/ hay [mɑxˈsɛjɐ] phương ngữ vùng Provençal Occitan: Marselha [maʀˈsejɔ, maʀˈsijɔ] theo phát âm chuẩn cổ điển hoặc tiếng Marsiho [maʀˈsijɔ] ở Mistralian — tiếng Latinh: Massilia) là thành phố lớn thứ 2 của Pháp, sau Paris, là vùng đô thị lớn thứ 3 của Pháp với dân số 1.516.340 người theo số liệu thống kê năm 1999. Thành phố tọa lạc tại tỉnh Provence trước đây, nằm bên Địa Trung Hải, là thành phổ cảng lớn nhất nước Pháp. Thành phố được xem như thủ phủ của Provençale, một trong những thủ phủ Occitan của vùng Occitania nước Pháp.
Marseille là thủ phủ của vùng hành chính Provence-Alpes-Côte d'Azur cũng như là của tỉnh Bouches-du-Rhône. Đây cũng là thành phố cảng đầu tiên của Pháp trên biển Méditerranée và là nơi có đội bóng được yêu thích nhất của Pháp, Olympique de Marseille.
[sửa] Vị trí địa lý của thành phố Marseille
Là thành phố lớn thứ 2 của Pháp nếu xét về mặt diện tich (bao gồm cả các vùng lân cận), Marseille cũng là một trong những thành phố cổ nhất ở Pháp và châu Âu. Thành phố cảng này tạo nên một đài vòng, bao bọc bởi biển Địa Trung Hải ở phía Tây, những ngọn núi (Calanques) ở phía Nam, những đường bờ biển xanh ở phía Bắc mà đã được họa sĩ Paul Cézanne, người con của mảnh đất này, đem vào trong những bức họa tuyệt đẹp của mình.
Nếu tính về diện tích, Marseille rộng hơn 2.5 lần so với Paris, 5 lần so với Lyon. Cũng chính vì điều đó, cộng thêm diện tích chính của thành phố đa phần là đồi núi nên người ta đã gặp rất nhiều khó khăn để phát triển hệ thống giao thông công cộng.
[sửa] Các thành phố kết nghĩa
Hamburg (Đức)
Anvers (Bỉ)
Genoa (Ý)
Haifa (Israel)
Abidjan (Bờ Biển Ngà)
Kobe (Nhật Bản)
Copenhagen (Đan Mạch)
Dakar (Senegal)
Odessa (Ukraina)
Pireas (Hy Lạp)
Thượng Hải (Trung Quốc)
Gdańsk (Ba Lan)
Marrakech (Maroc)
Glasgow (Scotland)
Khemisset (Maroc)
[sửa] Những người con của thành phố
- Antonin Artaud, 1896-1948, diễn viên, nhà soạn bi kịch, đạo diễn
- César Baldaccini, 1921-1998, nhà điêu khắc
- Elie Bayol, 1914-1995, vận động viên đua xe
- François Bazin, 1816-1878, nhà soạn nhạc
- Maurice Béjart, sinh 1927, biên đạo múa, giám đốc Béjart-Ballett
- Fernand Cabrol, 1855-1937, nhà thần học
- Lucius Caesar , 17 TCN - 2 sau Công Nguyên, cháu, con trai nuôi của hoàng đế Augustus
- Éric Cantona, sinh 1966, cầu thủ bóng đá, sau này là diễn viên
- Désirée Clary, 1777-1860, người hứa hôn với Napoléon Bonaparte
- Louise Colet, 1810-1876, nhà thơ nữ
- François Coli, 1881-1927, nhà tiên phong trong lĩnh vực hàng không
- Régine Crespin, sinh 1927, nữ ca sĩ opera
- Charles Crodel, 1894-1973, họa sĩ
- Honoré Daumier, 1808-1879, họa sĩ, nhà điêu khắc, họa sĩ biếm họa
- Edmond Demolins, 1852-1907,
- Henri Fabre, 1882-1984, nhà tiên phong trong lĩnh vực hàng không
- Charles Fabry, 1867-1945, nhà vật lý học, người phát minh ra máy đo giao thoa Fabry-Pérot
- Fernandel, 1903-1971, diễn viên, ca sĩ
- Zino Francescatti, 1902-1991, nghệ sĩ violin
- Sébastien Grosjean, sinh 1978, vận động viên quần vợt
- Jean-Claude Izzo, 1945-2000, nhà văn
- Edmond Jaloux, 1878-1949, nhà văn, nhà phê bình văn học
- Louis Jourdan, sinh 1919, diễn viên
- Cyprien Katsaris, sinh 1951, nghệ sĩ dương cầm, nhà soạn nhạc
- Philippe Mabboux, sinh 1957, nhà soạn nhạc
- Pat Mallet, sinh 1941, tác giả truyện tranh (comic)
- Robert Manzon, sinh 1917, vận động viên đua xe Công thức 1
- Francis Miroglio, 1924-2005, nhà soạn nhạc
- France Nuyen, sinh 1939, nữ diễn viên
- Émile Ollivier, 1825-1913, chính khách
- Marcel Pagnol, 1895-1974, nhà văn
- Marius Petipa, 1819-1910, diển viên múa ballett, biên đạo múa, được xem như là "cha đẻ của ballett cổ điển"
- Charles Plumier, 1646-1704, nhà thực vật học
- Joseph Pujol, 1857-1945, nghệ nhân
- Jean-Pierre Rampal, 1922-2000, nghệ sĩ chơi sáo
- Jean-Pierre Kardinal Ricard (sinh 1944), tổng giám mục của Bordeaux
- Jean-Baptiste Rossi, 1931-2003, nhà báo, viết kịch bản phim và là nhà văn
- Edmond Rostand, 1868-1918, nhà viết kịch
- Damien Saez, sinh 1977, nhà soạn nhạc
- Jean-Jacques Schuhl, sinh 1944, nhà văn
- Simone Simon, 1910-2005, nữ diễn viên
- Adolphe Thiers, 1797-1877, chính khách
- Henri Tomasi, 1901-1971, nhà soạn nhạc, nhạc trưởng dàn nhạc
- Honoré d'Urfé, 1568-1625, nhà văn
- Peter Wyngarde, sinh 1933, diễn viên
- Zinedine Zidane, sinh 1972, cầu thủ bóng đá
- Clara Morgane, sinh 1981, nữ diễn viên, người mẫu
Tỉnh hải ngoại
Cayenne (Guyane Pháp) • Basse-Terre (Guadeloupe) • Fort-de-France (Martinique) • Saint-Denis (Réunion)