Che khuất (thiên văn học)

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Trong thiên văn học, che khuất là hiện tượng vật thể có kích thước góc lớn hơn che mắt người đang quan sát một vật thể có kích thước góc nhỏ hơn.

[sửa] Ví dụ

Ảnh chụp Sao Thổ che khuất Mặt Trời, chụp từ vệ tinh Casini ngày 15 tháng 9 năm 2006.
Ảnh chụp Sao Thổ che khuất Mặt Trời, chụp từ vệ tinh Casini ngày 15 tháng 9 năm 2006.

Mộc Tinh, hiện tượng che khuất một vệ tinh tự nhiên (mặt trăng) của Mộc Tinh trên quỹ đạo bắt đầu xảy ra khi mặt trăng chui ra sau lưng đĩa hành tinh và kết thúc khi nó đi ra khỏi đĩa Mộc Tinh.

Tương tự như thế, sự che khuất sao hay xảy ra do Mặt Trăng, hành tinh hay các tiểu hành tinh che mắt người quan sát sao. Nguồn vô tuyến bị Mặt Trăng hay Mặt Trời che khuất (che khuất nguồn vô tuyến), một ngôi sao có thể bị sao đồng hành trong hệ sao đôi che khuất (che khuất sao thành phần trong các biến tinh che khuất).

[sửa] Ứng dụng

Nhiều trường hợp che khuất thiên văn học có ý nghĩa rất quan trọng cho việc nghiên cứu một số các thiên thể. Ví dụ từ sự che khuất sao do tiểu hành tinh có thể xác định kích thước tiểu hành tinh, sự che khuất nguồn vô tuyến do Mặt Trăng giúp cho việc xác định kích thước góc của nguồn vô tuyến, sự che khuất nguồn vô tuyến do Mặt Trời giúp cho xác định tính chất nguồn vô tuyến và cả tính chất khí quyển Mặt Trời.

Sự kiện O. Romer dùng sự che khuất mặt trăng Mộc Tinh do đĩa Một Tinh để đo vận tốc ánh sáng là một ứng dụng lịch sử.

Khi hiện tượng che khuất xảy ra trong đó khí quyển các hành tinh che khuất các sao ở xa, bằng việc phân tích sự thay đổi trong quang phổ trước và sau khi che khuất có thể suy ra thành phần và tính chất của các lớp khí quyển.

[sửa] Xem thêm