Thành cổ Hà Nội

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Hình vuông trên bản đồ là Hoàng thành Hà nội trong bản đồ Hà Nội năm 1885.
Hình vuông trên bản đồ là Hoàng thành Hà nội trong bản đồ Hà Nội năm 1885.

Thành cổ Hà Nội là tên gọi chung cho các thành lũy đã từng được xây dựng ở vùng đất mà ngày nay là Hà Nội. Các thành này bị phá hủy và xây lại nhiều lần. Chúng thường nằm khoảng giữa Hồ TâyHồ Hoàn Kiếm.

Mục lục

[sửa] Thành Đại La

Thành Đại La là thành được xây từ thời Bắc thuộc. Năm 866, Cao Biền được vua nhà Đường cử làm tiết độ sứ Tĩnh hải quận. Cao Biền cho xây thành Đại La chu vi 1982 trượng 5 thước (khoảng 6601 mét), cao 2 trượng 6 thước (khoảng 8,7 mét). Đồng thời còn cho đắp một con đê để ngăn nước sông Hồngsông Tô Lịch tràn vào trong thành. Con đê này có chu vi 2125 trượng 8 thước, cao 1 trượng, dày 2 trượng và đặt tên đê là Đại La Thành hay còn gọi Ngoại La Thành.[1]

[sửa] Thành Thăng Long

Thành Thăng Long được triều Lý xây từ thế kỷ 11, khi Lý Công Uẩn dời đô về Thăng Long. Thành Thăng Long được xây dựng trọng phạm vi thành Đại La nhưng có chu vi nhỏ hơn. Cũng giống như các thành cổ khác, thành Thăng Long có cấu trúc tam trùng thành quách, bao gồm 3 lớp:

  • Lớp ngoài cùng có tên là Kinh thành, được đắp bằng đất, là nơi dân cư sinh sống với các ngành nghề thủ công và hoạt động thương nghiệp và còn là nơi bảo vệ vành ngoài.
  • Tiếp theo là Hoàng thành hay khu triều chính. Đây là nơi ở và làm việc của các quan lại cao cấp trong triều đình.
  • Lớp cuối cùng là Tử Cấm thành. Đây là nơi dành cho vua, hoàng hậu và cung tần mỹ nữ ở. Tử Cấm thành có nhiều tên gọi khác nhau qua các triều đại: Cung thành (thời nhà Lý), Long Phượng thành (thời nhà Trần) và Cấm thành (thời nhà Hậu Lê).

Hai lớp tường thành bên trong được xây bằng gạch.

Các tường thành liên hệ với nhau bằng các cửa ô. Tử Cấm thành nối với Hoàng thành duy nhất bằng cửa Đoan Môn. Hoàng thành nối với Kinh thành bằng rất nhiều cửa nhưng hiện nay chỉ còn lại cửa Bắc Môn. Ô Quan chưởng là cửa ô còn sót lại hiện nay thuộc mạng lưới các cửa ô liên hệ giữa Kinh thành và Hoàng thành.

[sửa] Thành Hà Nội

 Cửa Bắc với lỗ đạn pháo.
Cửa Bắc với lỗ đạn pháo.

Thành mà ngày nay ta thấy là thành Hà Nội được xây bằng đá tảng và gạch nung rất kiên cố từ triều Nguyễn. Hiện trên bờ tường gần Cửa Bắc nhìn từ phía ngoài vẫn còn thấy dấu vết đạn đại bác của thực dân Pháp công phá thành bắn từ tàu chiến trên sông Hồng. Cửa Bắc nay một phần lớn trở thành khuôn viên của Bộ Quốc Phòng. Đối diện Cửa Bắc còn có nhà thờ Cửa Bắc.

[sửa] Tham khảo

[sửa] Liên kết ngoài