Hán Vũ Đế
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Hán Vũ Đế (trị vì: 140 TCN - 87 TCN) tên là Lưu Triệt, là vị Hoàng đế thứ 6 của triều Tây Hán trong lịch sử Trung Quốc. Ông là một vị hoàng đế có tiếng tăm trong lịch sử Trung Hoa.
Ông sinh năm 156 TCN, là con của Hán Cảnh Đế. Năm 140 TCN ông lên ngôi hoàng đế. Trong 54 năm trên ngôi Hoàng đế, Hán Vũ Đế đã làm nhiều việc củng cố nên thống trị và mở cửa ra bên ngoài.
[sửa] Đối nội
Hán Vũ Đế thi hành chính sách dẹp hết Bách gia, chỉ để cho Nho thuật độc tôn.
Hán Vũ Đế đã thi hành nhiều chính sách tàn bạo, bóc lột nhân dân thậm tệ, vét sách của cải trong dân nên không được lòng dân.
Tương truyền Hán Vũ Đế tính tình hung bạo, nét mặt đanh ác, giết người không gớm tay, nên trong dân chúng mọi người thường hù dọa nhau bằng tên của Hoàng đế. Trẻ con khóc, mẹ nói đến tên của Hán Vũ Đế là nín ngay.
Những người yếu bóng vía, mỗi khi Hán Vũ Đế xuất hiện trên đường đều không dám nhìn mặt.
Những năm cuối đời do chính sách bóc lột nhân dân thậm tệ của Hán Vũ Đế nên xã hội đã xảy ra nhiều cuộc bạo động của nông nô, nô tỳ và tiểu nông ở các nơi như:
- Nam Dương có Nai Diễn, Bách Chính.
- Đất Sở có Đoạn Trung, Độ Chiến.
- Đất Tề có Từ Bột.
- Đất Yên, Triệu có Kiên Lô, Phạm Chủ. Đông đảo quần chúng tham gia đánh phá các thành, ấp, chiếm kho lương, thả tù nhân, vạch tội ác quan lại quận huyện, giết chết bọn ác ôn.
[sửa] Đối ngoại
Hàn Vũ Đế đã khuếch trương thế lực, ngăn chặn được cuộc xâm lăng lúc nào cũng phải bận tâm của Hung Nô ở phương Bắc từ thời Chiến Quốc.
Trong cuộc đời ông, công trạng của ông được nhắc đến là đánh tan được sự uy hiếp và xâm nhập biên cương của Hung Nô.Sau khi ông lên ngôi, tình hình vương triều đã khác trước, kinh tế phát triển, xã hội ổn định, đời sống ấm no, chuẩn bị điều kiện đầy đủ cho vị Hoàng Đế này khuếch trương thế lực ra bên ngoài.
Mấy năm đầu, Hán Vũ Đế vẫn tiếp tục chính sách hòa thân với Hung Nô, lợi dụng lòng tham của bọn quý tộc Hung Nô, mở rộng cửa quan buôn bán. Mặt khác, Hán Vũ Đế chuẩn bị lực lượng chuyển thế thủ thành thế công.
Năm 129 trước Công nguyên, đế quốc Tây Hán chính thức tiến công Hung Nô, kéo dài đến năm 127 trước Công Nguyên, đã thu được nhiều thành trì như nội Mông Cổ, Hà Nam.
Từ năm 124, đến năm 119 trước Công nguyên, Hán Vũ Đế thường xuyên dùng từ 10 đến 20 vạn quân đánh phá Hung Nô, nhiều lần quân Hung Nô bải trân, người và của tổn thất rất nhiều.
Từ đó, Hung Nô chạy xa không dám quay lại, xóa được nạn Hung Nô uy hiếp triều đình. Chính sách đồi ngoại khuếch trương của Hán Vũ Đế, không nhưng dẹp yên nạn xâm lăng, mở rộng bờ còi phương Bắc, mà còn đánh chiếm và thò bàn tay thống trị xuống phía nam, Tây, biên cương mở rộng.
Nước Trung Hoa thời đại Hán Vũ đế không những là một nước lớn của Đông Á mà còn là một nước lớn của thế giới: nhân khẩu đông, của cải giàu có.
Hán Vũ Đế mất, Hán Chiêu Đế lên ngôi, tình hình đất nước vương triều Tây Hán ngày càng sút kém khiến cho Vương Mãng cướp ngôi.
[sửa] Xem thêm
- Vương Mãng
- Hung Nô