Thập tự chinh

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Một cuộc vây hãm trong Thập tự chinh thứ nhất
Một cuộc vây hãm trong Thập tự chinh thứ nhất

Thập tự chinh là một loạt các xung đột quân sự về mặt tôn giáo do những người theo Cơ đốc giáo tiến hành từ 1095 đến 1291, thường đựoc ủng hộ bởi Giáo hoàng,[1] với mục đích chiếm giữ Jerusalem và vùng Đất Thánh thiêng liêng từ sự thống trị của Hồi Giáo và đựoc khởi phát ban đầu theo lời kêu gọi của Đế quốc Byzantine Chính thống ở Đông Âu giúp đỡ chống lại sự mở rộng của Hồi Giáo trong Triều đại Seljuq .

Mục lục

[sửa] Nguyên nhân

Khoảng thế kỷ thứ 7, những người đứng đầu đạo Hồi tiến hành các cuộc trường chinh xâm chiếm các vùng đất mới. Từ năm 660 đến năm 710, các giáo sĩ Hồi giáo đã chiếm được một lãnh thổ rộng lớn ở Bắc Phi, Thổ Nhĩ Kỳ. Đến năm 720, kỵ binh Hồi giáo chiếm Tây Ban Nha rồi thọc sâu vào Pháp; từ năm 830 đến năm 976 Sicilia và miền nam Ý rơi vào tay người Hồi giáo. Do đó, Đế quốc Byzantine (Đế quốc La Mã) chỉ còn lại một vài vùng đất ở châu Âu. Để dành lại các vùng đất đã mất ở Tiểu Á, Hoàng đế Byzantine kêu gọi sự giúp đỡ từ phía Tây nhưng không có kết quả. Sau đó, họ kêu gọi sự giúp đỡ từ Giáo hoàng và để đổi lại, họ hứa sẽ thống nhất Nhà thờ Latinh và Nhà thờ Hy Lạp dưới quyền của giáo hoàng.

Ngày 27 tháng 11 năm 1095 tại Hội nghị giám mục, Giáo hoàng Urban II (1088-1099) kêu gọi tín đồ Thiên Chúa giáo phát động cuộc chiến tranh giành lại những vùng "đất thánh" đã mất. Cuộc chiến bề ngoài mang đậm màu sắc tôn giáo, chủ yếu là do vào thế kỷ thứ 9, giáo hội đã thánh hóa cuộc chiến để chống lại những người bị coi là dị giáo và bảo vệ những người Thiên Chúa giáo (mặc dù nguyên nhân chính là về kinh tếchính trị). Quân đi viễn chinh mỗi người đeo giá thập tự nên gọi "Thập tự chinh", quân đội chiến đấu gọi là "Thập tự quân". Có 8 cuộc Thập tự chinh nhưng chỉ có 3 cuộc viễn chinh đầu là mang tính cách tôn giáo, còn các cuộc sau chỉ là mục đích chính trịkinh tế.

[sửa] Các cuộc Thập tự chinh

[sửa] Thập Tự chinh thứ nhất

Thập tự chinh thứ nhất từ năm 1096 đến năm 1099 đã chiếm được vùng Đất Thánh vào năm 1099, và mất nó vào năm 1187 bởi các cuộc tấn công của các nước Hồi giáo và vua Saladin (trước cuộc Thập tự chinh lần 3).

[sửa] Thập tự chinh thứ hai

  • Xem chi tiết tại bài Thập tự chinh thứ hai

Cuộc Thập tự chinh thứ hai. Vào năm 1145 cũng vào một vương quốc nhỏ bé theo Cơ Đốc giáo ở Đất Thánh, nhưng thất bại.

[sửa] Các cuộc thập tự chinh khác

Cuộc Thập tự chinh thứ ba vào năm 1189 sau khi vùng đất Jerusalem bị chiếm đóng nhưng cũng thất bại. Cuộc Thập tự chinh thứ tư kéo dài từ 1202 đến 1204 do người dân vùng Venezia (Ý) khởi xướng chiếm thành phố Zara thuộc Hungary]. Cuộc Thập tự chinh thứ năm vào năm 1219 để chống lại Ai Cập. Cuộc Thập tự chinh thứ sáu bùng nổ vào năm 1227 để chiếm đoạt lại Jesusalem.

Nhưng đến năm 1244 nơi này bị thất thủ. Các cuộc Thập tự chinh bảy và Thập tự chinh tám diễn ra vào khoảng các năm 1248 và 1272 do vua Louis IX của Pháp cầm đầu nhằm chống lại Ai Cập và Tunisia, nhưng đều không thành công. Sau cùng người Thập tự chinh cũng mất cơ sở cuối cùng sau khi hải cảng Acre thất thủ năm 1291. Suốt hai thế kỷ xung đột tàn bạo giữa những người Cơ Đốc giáo và đạo Hồi, máu chảy thành biển và gây bao nhiêu đau thương tàn khốc không sao kể xiết. Tuy vậy có những tên tiêu biểu đã được viết trong lịch sử như vua Richard "trái tim sư tử" của Anh, Hoàng đế Frederic II, vua Louis IX của Pháp và vua Saladin "kẻ khôn ngoan".