Lạng Sơn

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Tỉnh Lạng Sơn
Bản đồ Việt Nam với Lạng Sơn được tô đậm

Tỉnh Việt Nam
Chính trị và hành chính
Bí thư tỉnh ủy Vũ Huy Hoàng
Chủ tịch HĐND Hoàng Thị Bích Ly
Chủ tịch UBND Phùng Thanh Kiểm
Địa lý
Tỉnh lỵ Thành phố Lạng Sơn
Miền Đông Bắc
Diện tích 8.305,21 km²
Các thị xã / huyện 10 huyện
Nhân khẩu
Số dân (2001)
 • Mật độ
715.300 người
86 người/km²
Dân tộc Việt, Tày, Dao, Nùng
điện thoại 25
Mã bưu chính: 20
ISO 3166-2 VN-09
Địa chỉ Web [1]
Bảng số xe: 12

Lạng Sơn là một tỉnh ở vùng Đông Bắc Việt Nam. Trong văn học (viết hoặc truyền khẩu) còn gọi là xứ Lạng.

Mục lục

[sửa] Địa lý

  • Diện tích: 8.305,21 km²
  • Dân số (2001): 715 300 người

Dân tộc: người Việt (Kinh), người Tày, người Dao, người Nùng

[sửa] Vị trí

  • Có vị trí 20°27'-22°19' vĩ Bắc và 106°06'-107°21' kinh Đông
  • Phía bắc giáp tỉnh Cao Bằng: 55 km
  • Phía đông bắc giáp Trung Quốc: 253 km
  • Phía nam giáp tỉnh Bắc Giang: 148 km
  • Phía đông nam giáp tỉnh Quảng Ninh: 48 km
  • Phía tây giáp tỉnh Bắc Kạn: 73 km
  • Phía tây nam giáp tỉnh Thái Nguyên: 60 km

Lạng Sơn có hai cửa khẩu quốc tế: cửa khẩu đường sắt Đồng Đăng và cửa khẩu đường bộ Hữu Nghị; có hai cửa khẩu quốc gia: Chi Ma (Huyện Lộc Bình), Bình Nghi (Huyện Tràng Định), Tân Thanh (Huyện Văn Lãng), Cốc Nam (Huyện Cao Lộc), ... và 7 cặp chợ biên giới với Trung Quốc. Tỉnh chiếm vị thế chiến lược quan trọng của vùng Đông Bắc.

[sửa] Địa hình

Đồi núi chiếm hơn 80% diện tích cả tỉnh. Dạng địa hình phổ biến ở Lạng Sơn là núi thấp và đồi, độ cao trung bình 252 m so với mặt nước biển. Nơi thấp nhất là 20 m ở phía nam huyện Hữu Lũng và nơi cao nhất là núi Mẫu Sơn 1541 m. Mẫu Sơn cách thành phố Lạng Sơn 30 km về phía đông, được bao bọc bởi nhiều ngọn núi lớn nhỏ, thỉnh thoảng có tuyết rơi vào mùa đông.

[sửa] Khí hậu, thời tiết

Khí hậu của Lạng Sơn thể hiện rõ nét khí hậu miền Bắc Việt Nam. Khí hậu phân mùa rõ rệt, ở các mùa khác nhau nhiệt độ phân bố không đồng đều do sự phức tạp của địa hình miền núi và sự biến tính nhanh chóng của không khí lạnh trong quá trình di chuyển ở vùng nội chí tuyến đã gây nên những chênh lệch đáng kể trong chế độ nhiệt giữa các vùng.

  • Nhiệt độ trung bình năm: 17-22°C
  • Lượng mưa trung bình hàng năm: 1200-1600 mm
  • Độ ẩm tuơng đối trung bình năm: 80-85%
  • Luợng mây trung bình năm khoảng 7,5/10 bầu trời
  • Số giờ nắng trung bình khoảng 1600 giờ

Huớng gió và tốc độ gió của Lạng Sơn vừa chịu sự chi phối của yếu tố hoàn lưu, vừa bị biến dạng bởi địa hình. Mùa lạnh thịnh hành gió Bắc, mùa nóng thịnh hành gió Nam và Đông Nam. Tốc độ gió nói chung không lớn, trung bình 0,8-2 m/s song phân hoá không đều giữa các vùng trong tỉnh.

[sửa] Hệ thống sông ngòi

Mật độ sông suối của Lạng Sơn thuộc loại trung bình đến khá dày, qua địa phận có các sông chính là:

1. Sông Kỳ Cùng

  • Độ dài: 243 km
  • Diện tích lưu vực: 6660 km²

Bắt nguồn từ vùng núi Bắc Xa cao 1166 m thuộc huyện Đình Lập, sông Kỳ Cùng thuộc lưu vực sông Tây Giang Trung Quốc. Đây là con sông duy nhất ở miền Bắc Việt Nam chảy theo hướng Đông Nam - Tây Bắc, do vậy mảnh đất xứ Lạng còn được gọi là "nơi dòng sông chảy ngược".

2. Sông Ba Thín, chi lưu của sông Kỳ Cùng.

  • Độ dài: 52 km
  • Diện tích lưu vực: 320 km²

Sông Ba Thín bắt nguồn từ vùng núi cao thuộc Quảng Tây (Trung Quốc) đổ vào bờ phải sông Kỳ Cùng ở xã Khuất Xá huyện Lộc Bình.

3. Sông Bắc Giang, chi lưu của sông Kỳ Cùng.

  • Độ dài: 114 km
  • Diện tích lưu vực: 2670 km²

4. Sông Bắc Khê, chi lưu của sông Kỳ Cùng

  • Độ dài: 54 km
  • Diện tích lưu vực: 801 km²

5. Sông Thương Là sông lớn thứ hai của Lạng Sơn, bắt nguồn từ dãy núi Na Pa Phước (huyện Chi Lăng) chảy trong máng trũng Mai Sao - Chi Lăng và chảy vào địa phận tỉnh Bắc Giang.

  • Độ dài: 157 km
  • Diện tích lưu vực: 6640 km²

6. Sông Hoá

  • Độ dài: 47 km
  • Diện tích lưu vực: 385 km²

7. Sông Trung

  • Độ dài: 35 km
  • Diện tích lưu vực: 1270 km²

[sửa] Các đơn vị hành chính

Núi đá vôi trên Quốc lộ 1A ở Lạng Sơn
Núi đá vôi trên Quốc lộ 1A ở Lạng Sơn

Lạng Sơn có một thành phố tỉnh lỵ là thành phố Lạng Sơn và 10 huyện:

  • Tràng Định
  • Văn Lãng
  • Văn Quan
  • Bình Gia
  • Bắc Sơn
  • Hữu Lũng
  • Chi Lăng
  • Cao Lộc
  • Lộc Bình
  • Đình Lập

[sửa] Văn học

Lạng Sơn có nhiều thắng cảnh nổi tiếng, được nhắc đến nhiều trong thi ca Việt Nam, ví dụ như bài ca dao truyền khẩu dưới đây

Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh
Ai lên xứ Lạng cùng anh
Bõ công bác mẹ sinh thành ra em
Tay cầm bầu rượu nắm nem
Mải vui quên hết lời em dặn dò.

[sửa] Liên kết ngoài


Đơn vị hành chính cấp tỉnh thành nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Cờ của nước CHXHCN Việt Nam
Thành phố (5): Cần Thơ | Đà Nẵng | Hải Phòng | Hà Nội | TP. Hồ Chí Minh
Tỉnh (59):
Vùng Tây Bắc: Điện Biên | Hoà Bình | Lai Châu | Sơn La
Đồng bằng Bắc Bộ: Bắc Ninh | Hà Nam | Hà Tây | Hải Dương | Hưng Yên | Nam Định | Ninh Bình | Thái Bình
Vùng Đông Bắc: Bắc Giang | Bắc Kạn | Cao Bằng | Hà Giang | Lạng Sơn | Lào Cai | Phú Thọ | Quảng Ninh | Thái Nguyên | Tuyên Quang | Vĩnh Phúc | Yên Bái
Bắc Trung Bộ: Hà Tĩnh | Nghệ An | Quảng Bình | Quảng Trị | Thanh Hóa | Thừa Thiên-Huế
Nam Trung Bộ: Bình Định | Bình Thuận | Khánh Hòa | Ninh Thuận | Phú Yên | Quảng Nam | Quảng Ngãi
Tây Nguyên: Đăk Lăk | Đăk Nông | Gia Lai | Kon Tum | Lâm Đồng
Đông Nam Bộ: Bà Rịa-Vũng Tàu | Bình Dương | Bình Phước | Đồng Nai | Tây Ninh
Tây Nam Bộ: An Giang | Bạc Liêu | Bến Tre | Cà Mau | Đồng Tháp | Hậu Giang | Kiên Giang | Long An | Sóc Trăng | Tiền Giang | Trà Vinh | Vĩnh Long