Quan họ

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

 Hát quan họ trên Hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội
Hát quan họ trên Hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội

Quan họ là một làn điệu dân ca, một lối hát giao duyên nổi tiếng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, Việt Nam mà tập trung chủ yếu ở vùng Bắc Ninh-Kinh Bắc.

Nội dung chính trong buổi hát quan họ thường là khi hai bên nam-nữ hát đối nhau. Bên nam gọi là liền anh, bên nữ gọi là liền chị. Các câu hát có thể được chuẩn bị sẵn, nhưng ra đến khi đối đáp nhau thì thường dựa trên khả năng ứng biến của hai bên.

Các chàng trai, cô gái xứ sở quan họ hào hứng, hồi hộp đón chờ ngày hội làng, bởi trong những ngày hội đó, họ được thức thâu đêm, suốt sáng để được nghe, được hát và thi hát. Qua đó, họ học thêm ở nhau những câu ca, những làn điệu mới, họ tìm thấy ở nhau sự đồng cảm qua những ánh mắt, nụ cười.

Quan họ hiện đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý giao cho Bộ Văn hóa Thông tin có kế hoạch lập hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của thế giới.

Mục lục

[sửa] Các loại làn điệu quan họ

Các làn điệu quan họ cổ: La rằng, Đường bạn Kim Loan, Cây gạo, Giã bạn, Hừ la, La hời, Tình tang, Cái ả, Lên núi, Xuống sông, Cái hờn, cái ả, Gió mát trăng thanh, Tứ quý...

[sửa] Ảnh hưởng của quan họ đến tân nhạc

Nhạc sĩ Phó Đức Phương trong sáng tác "Những cô gái quan họ" đã viết "Trên quê hương quan họ, một làn nắng cũng mang điệu dân ca..."

[sửa] Một số bài hát quan họ

  • Trống cơm
Tình bằng có cái trống cơm
Khen ai khéo vỗ
Ố mấy bông mà nên bông
Ố mấy bông mà nên bông
Một bầy tang tình con xít
Một bầy tang tình con xít
Ố mấy lội, lội, lội sông
Ố mấy đi tìm, em nhớ thương ai
Đôi con mắt ố mấy lim dim
Đôi con mắt ố mấy lim dim
Một bầy tang tình con nhện
Ô ố ô ô mấy giăng tơ
Giăng tơ ô mấy đi tìm, em nhớ thương ai
Duyên nợ khách tang bồng
Duyên nợ khách tang bồng...
  • Trúc xinh
Cây (i) trúc xinh, tang tình là cây trúc mọc
Qua (i) lối nọ (i) như bờ ao
Chị Hai xinh tang tình là chị Hai đứng
đứng, đứng nơi nào qua lối như cũng xinh (láy)
Cây (i) trúc xinh, tang tình là cây trúc mọc
Qua (i) lối nọ (i) như bên đình
Chị Hai xinh tang tình là chị Hai đứng
đứng, đứng một mình qua lối như cũng xinh (láy)
Cây (i) trúc xinh, tang tình là cây trúc mọc
Qua (i) lối nọ (i) cơn mưa rào
Lòng tôi yêu tang tình là chị Hai có
có dạ nào qua lối như làm ngơ (láy)
  • Còn duyên
Còn duyên kẻ đón người đưa,
Hết duyên đi sớm về trưa mặc lòng.
Người còn không...đây em vẫn ở không ấy mà còn không
Đây em vẫn chưa có chồng...đây tôi chửa có ai
Tính ơ tinh tính tỉnh tình tinh...A hội a ư hội ư là hứ hội hừ
Còn duyên ngồi gốc cây thông,
Hết duyên ngồi gốc cây hồng hái hoa.
Có yêu nhau sang chơi cửa chơi nhà...
Cho thầy là thầy mẹ biết, để đuốc hoa đuốc hoa định ngày
Tính ơ tinh tính tỉnh tình tinh...A hội a ư hội ư là hứ hội hừ
Còn duyên buôn nụ bán hoa,
Hết duyên ngồi gốc cây đa đợi chờ.
Đừng thấy em lắm bạn mà ngờ,
Tuy rằng em lắm bạn nhưng em vẫn chờ người ngoan.
  • Lý cây đa(Bắc Ninh)
Trèo lên quán dốc ngồi gốc ý y cây đa là lý lý như cây đa
Hỡi cô phú lý tình là cô mặc áo vỏ già hoa lý như nâu non...vỏ già hoa lý lý như nâu non
Chẻ tre đan nón là lý lý như ba tầm
Ai đan phú lý tình là cho người đội đêm rằm là lý lý như tháng Giêng...là lý lý như tháng Giêng
  • Khách đến chơi nhà
Khách đến đến chơi hự nhà là chơi hự nhà
Đốt than ấy ơ dầu mà quạt nước mấy pha trà là mời người xơi...là chén ấy a trà này
Quý vậy ơ...quý vậy đôi người ơi
Mỗi người là người xơi mỗi chén ấy cho em ý y vui lòng...là em ấy ơ muốn cho
Sông cạn ấy ơ đấy liền
Để tôi ấy ơ dầu mà đi lại mấy kẻo phiền là đò samg là...tối ấy ơ vào chùa
Bây chừ ý ơ linh à nha
Gần chùa là chùa chẳng bén mấy duyên hương ý y chút nào...là sáng có cả trăng chùa
Sáng ấy ơ sáng cả vườn đào
Ba bốn người là người ngồi đấy...mấy người nào là còn không là...có ấy à nên chăng
Se sợi ý ơ chỉ hồng
Khách đến đến chơi hự nhà là chơi hự nhà
Đốt than ấy ơ dầu mà quạt nước mấy pha trà là mời người xơi...là chén ấy a trà này
Quý vậy ơ...quý vậy đôi người ơi
  • Người ở đừng về
  • Con nhện giăng mùng
  • Kẻ Bắc, người Nam

[sửa] Trang phục quan họ

 Trang phục các liền chị
Trang phục các liền chị
Hình:Trangphuc Quanho nam.jpg
Trang phục các liền anh

[sửa] Xem thêm

  • Hội Lim
  • Hát Ví
  • Hát Trống quân
  • Hát Đúm

[sửa] Liên kết ngoài

Các điệu hát dân gian Miền Bắc
Hát Quan họ | Hát Cò lả | Hát giặm | Hát nói | Hát phường nghề | Hát đồng dao | Hát trống quân | Hát vận | Hát vè | Hát ví | Hát xoan