Viêng Chăn

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bài này nói về thành phố. Về các thực thể hành chính khác, xem Quận Viêng Chăn và Tỉnh Viêng Chăn.
Đền Pha That Luang, một trong những địa điểm quan trọng nhất tại Viêng Chăn, Lào.
Đền Pha That Luang, một trong những địa điểm quan trọng nhất tại Viêng Chăn, Lào.

Viêng Chăn (vyen tyn, tiếng Lào Vieng Chan) là thủ đô của Lào, nằm ở Châu thổ sông Mê Kông. Ước tính dân số của thành phố là 200.000 người (2005) trong khi tổng dân số sống tại vùng đô thị Viêng Chăn (toàn bộ Quận Viêng Chăn và các vùng của Tỉnh Viêng Chăn) được cho là hơn 730.000 người. Viêng Chăn nằm ở 17°58' Bắc, 102°36' Đông (17.9667, 102.6). [1]

Mục lục

[sửa] Hành chính

Viêng Chăn nằm trong và là thủ phủ của Quận Viêng Chăn (kampheng nakhon Vientiane). Cũng có Tỉnh Viêng Chăn — quận bị tách khỏi tỉnh năm 1989.

Thành phố Viêng Chăn gồm các quận:

  • Chantabuly
  • Sikhottabong
  • Xaysetha
  • Sisattanak
  • Hadxaifong

[sửa] Địa lý

Viêng Chăn nằm ở khuỷu sông Mê Kông, ở đoạn này con sông chính là biên giới giữa Lào với Thái Lan.

[sửa] Lịch sử

Đại sử thi Lào, Phra Lak Phra Lam, cho rằng Hoàng tử Thattaradtha đã lập ra thành phố khi ông rời vương quốc huyền thoại của Lào là Muong Inthapatha Maha Nakhone bởi vì ông đã nhường ngôi cho người em. Thattaradtha ban đầu lập ra một thành phố tên là Maha Thani Si Phan Phao ở bờ phía tây sông Cửu Long; thành phố này được cho là đã trở thành Udon Thani hiện nay của Thái Lan. Một ngày, một Naga bảy đầu đã nói với Thattaradtha lập ra một thành phố ở bờ đối diện dòng sông Maha Thani Si Phan Phao. Hoàng tử đã đặt tên cho thành phố của mình là Chanthabuly Si Sattanakhanahud; được cho là tổ tiên của thành phố Viêng Chăn hiện nay.

Trái với Phra Lak Phra Lam, đa số các nhà sử học tin rằng Viêng Chăn ban đầu là nơi định cư của người Khmer tập trung quanh một ngôi đền Hindu, sau này Pha That Luang đã thay thế nó. Trong thế kỷ 11thế kỷ 12, thời gian khi dân tộc Lào và dân tộc Thái được cho là đã thâm nhập vào vùng Đông Nam Á từ phía Nam Trung Quốc, một số người Khmer ít ỏi còn lại trong vùng đã hoặc bị giết, hoặc bị xua đuổi khỏi đó, hay đồng hóa vào văn minh Lào, nền văn minh sau này sẽ phát triển khắp vùng đó.

Năm 1354, khi Fa Ngum lập ra vương quốc Lan Xang, Viêng Chăn trở thành một thành phố hành chính quan trọng, dù nó không phải là thủ đô. Vua Setthathirath chính thức lập nó làm thủ đô Lan Xang năm 1560. Khi Lan Xang tan rã năm 1707, nó trở thành một vương quốc độc lập. Năm 1779, thành phố này bị viên tướng Xiêm là Phraya Chakri chinh phục và biến thành một chư hầu của Xiêm.

Khi vua Anouvong tổ chức một cuộc khởi nghĩa không thành công, nó đã bị quân đội Xiêm phá hủy hoàn toàn năm 1827. Cuối cùng thành phố rơi vào tay Pháp năm 1893. Nó trở thành thủ đô của nước Lào thuộc quyền bảo hộ của Pháp năm 1899.

[sửa] Nguồn gốc tên gọi

Cái tên thành phố bắt nguồn từ tiếng Pali, ngôn ngữ diễn đạt văn chương của Phật giáo tiểu thừa, và những nghĩa ban đầu của nó là "Khu rừng gỗ đàn hương nhỏ của nhà Vua", loại cây này được quý trọng vì mùi hương của nó từ trong kinh điển Ấn Độ. Một nghĩa nguyên gốc khác của Viêng Chăn được cho là "Thành phố của Mặt Trăng" trong tiếng Lào. Cách phát âm và phép chính tả hiện đại Lào không phản ánh rõ ràng từ nguyên tiếng Pali này. Cách phát âm theo ngôn ngữ La tinh "Vientiane" có nguồn gốc từ tiếng Pháp, và phản ánh sự khó khăn của người Pháp khi đánh vần âm cứng "ch" âm tiết của từ tiếng Lào; một kiểu đánh vần dựa trên tiếng Anh là "Viangchan", hay thỉnh thoảng là "Wiangchan".

[sửa] Thắng cảnh

  • Buddha Park
  • Ho Phra Kaeo
  • Bảo tàng quốc gia Lào
  • Patuxay
  • Pha That Luang
  • Talat Sao Chợ sớm
  • That Dam
  • Wat Ong Teu Mahawihan
  • Wat Si Muang
  • Wat Si Saket
  • Wat Sok Pa Luang

Viêng Chăn là nơi duy nhất có: Nhà thờ Hồi giáo, chỗ chơi bowling, Nhà thờ, và nightclubs ở Lào. Tại Viêng Chăn cũng có nhiều khách sạn cao cấp.

[sửa] Các trường đại học và cao đẳng

  • Đại học quốc gia Lào

[sửa] Giao thông

Cầu hữu nghị Thái-Lào, được xây dựng trong thập kỷ 1990, bắc ngang qua con sông cách vài dặm về phía hạ lưu thành phố Nong Khai, ngang qua biên giới, và tạo nên một trong những điểm giao lưu chính giữa hai nước. Hiện nay, một tuyến đường sắt kết nối quốc tế đang được lắp đặt trên cầu, nhưng điểm ga tàu nằm lệch về phía nam bên trong biên giới Thái Lan.

Viêng Chăn có Sân bay quốc tế Wattay.

[sửa] Liên kết ngoài