Thảo luận:Gia Cát Lượng
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Mục lục |
[sửa] Bánh bao
Thông tin ổng chế ra cái bánh bao ở đâu ra dzậy?! Sao không nói về mìn không hay hơn? Nguyễn Hữu Dụng 19:52, ngày 24 tháng 12 năm 2005 (UTC)
- Uh, sao lại chỉ có bánh bao? Khổng Minh còn chế ra trâu gỗ ngựa máy tự vận hành, dân gian vẫn gọi là ô tô :-) Tac ke 07:05, ngày 28 tháng 6 năm 2006 (UTC)
[sửa] Các lời dạy của Khổng Minh
Trước đây tổng cục Tâm Lý chiến của chế độ VN Cộng Hòa (miền Nam) có cho xuất bản 1 tập sách mỏng viết về những lời khuyên dạy của Gia Cát về "cách xử thế và đối trị". Rất tiếc, tôi không biết có ai còn giữ được tác phẩm này. Xin trích vào bài một số các ứng xử mà "Khổng Minh" đã dùng để minh họa thì rất hay. (thí dụ như câu "hãy thử cho quyền lợi để biết sự liêm chính của người" ...)
LĐ
[sửa] Sự lỗi lạc của Gia Cát Lượng
Các đánh giá về Khổng Minh qua các sách Trung Quốc thường là ca ngợi quá đáng. Tất nhiên Gia Cát Lượng có vai trò rất lớn trong việc hình thành nhà Thục, nhưng cứ xem như sự ngoan cố sáu lần mang quân ra Kỳ Sơn mà đều thất bại thì người này không thể được đánh giá là nhà chính trị - quân sự lỗi lạc được. Hao binh tổn tướng chiến tranh liên miên (do mình chủ động phát động) chẳng phải là họa mất nước Thục sau khi Khổng Minh chết hay sao? Ung dung ứng phó chống quân Thục củng cố thế lực rồi sau này chờ cơ hội diệt Thục, Ngô mấy cha con họ nhà Tư Mã xem ra hơn hẳn Khổng Minh về chiến lược. Nhưng sử sách TQ thì toàn đổ họa lên đầu Lưu Thiện và "số trời" còn trách nhiệm Khổng Minh thì chỉ thấy ca ngợi.--Tô Linh Giang 05:22, ngày 31 tháng 3 năm 2006 (UTC)
-
- Một khi được ca ngợi nhất là chỉ qua phưong tiện truyền miệng trong dân chúng tức là người đó cũng phải có tài đức thế nào để người đời kính nể nên mới lưu lại được nhiều chi tiết chớ dù là có chi tiết mơ hồ thêm thắt! So với Tào Tháo, Ngô Tôn thì thực lực 2 nước này đã có sẵn và mạnh hơn quá nhiều người giúp Lựu bị dựng được quốc gia từ "gần như từ tay không" thì cũng đáng nể. Hay ỏ chỗ biết người biết ta để lập thế thành công. Trong lịch sử nhận loại, thường người ta Thay chủ đổi ngôi từ 1 quốc gia có sẵn chứ ít ai làm được việc tạo dựng 1 quốc gia từ chỗ không có mảnh đất cắm dùi cui! LĐ
Nói như bạn Tô Linh Giang là hoàn toàn không hiểu tí gì về tài năng của Gia Cát Khổng Minh và hoàn cảnh lịch sử thời Tam Quốc. Tài năng xuất chúng của Khổng Minh là điều không cần phải bàn cãi: ông đã giúp Lưu Bị, từ một sứ quân thua trận liên miên, không có một mảnh đất cắm dùi, vươn lên xây dựng nhà Thục Hán, chia ba thiên hạ. Sau đó ông đã kiên trì bắc phạt nhằm mục tiêu thống nhất đất nước, trung hưng nhà Hán.
Xét về hoàn cảnh lịch sử: nước Thục của Khổng Minh chỉ chiếm 1/10 Trung Quốc, vừa nhỏ vừa yếu, trong khi nước Ngụy chiếm đến 7/10, người nhiều thế mạnh. Lý do Khổng Minh phải kiên trì bắc phạt đã được ông nói rõ trong ‘Xuất sư biểu’ (dâng lên hậu chủ Lưu Thiền): “Hạ thần đánh giặc là lấy yếu đánh mạnh” và “nếu không đánh giặc thì nghiệp vương sẽ mất.” Như vậy, Khổng Minh hoàn toàn không phải là người mù quáng. Ông biết rõ mình đánh giặc là ‘lấy yếu đánh mạnh’, nhưng vẫn phải đánh, vì nếu không đánh thì ‘nghiệp vương sẽ mất’, nghĩa là nước Thục sẽ bị diệt. Trong quá trình đánh Ngụy, Khổng Minh không làm suy yếu nước Thục mà ngược lại, đã nhiều lần đánh cho quân Ngụy đại bại, tiêu diệt lực lượng và nhuệ khí của người Ngụy, khiến họ không dám nghĩ đến việc đánh Thục.
Về sau Khương Duy kế tục chính sách của Khổng Minh, cũng liên tiếp tấn công nước Ngụy, đẩy nước Ngụy hùng mạnh vào thế phòng thủ bị động. Thậm chí mãi đến khi Tư Mã Chiêu quyết định sai Chung Hội và Đặng Ngải sang đánh Thục, đa số triều thần nhà Ngụy đều can ngăn: “Khương Duy năng xâm phạm nước ta, quân ta tổn thiệt rất nhiều. Nay giữ mình còn không xong, sao lại sa vào nơi núi non hiểm trở để rước tai vạ?”
Như vậy, chính sách bắc phạt của Khổng Minh và Khương Duy là hoàn toàn đúng đắn. Chính nó đã giữ được nước Thục, cho phép Lưu Thiền làm vua suốt 42 năm. Nếu Khổng Minh chỉ biết lo giữ nước mình thì nước Ngụy, vốn người nhiều thế mạnh, sẽ càng ngày càng mạnh và có lẽ đã tiêu diệt nước Thục chỉ trong vòng 10 năm, bởi ta nên nhớ rằng mục tiêu của nước Ngụy trước sau như một, là tiêu diệt hai nước kia để nhất thống thiên hạ.
Tôi cũng không đồng ý với việc quy trách nhiệm chính cho Khổng Minh về hai sự kiện lớn: mất Kinh Châu và thua Đông Ngô trong bài viết. Về việc mất Kinh Châu, có thể nói người làm mất chính là Lưu Bị. Chính Lưu Bị đã quyết định giao Kinh Châu cho Quan Vũ giữ để Khổng Minh đem quân tiếp viện vào lấy Tây Xuyên. Tại sao việc viện binh không giao cho Quan Vũ, một dũng tướng, mà lại sai Khổng Minh? Và tại sao việc giữ Kinh Châu quan trọng như vậy lại không giao cho Khổng Minh, một người tài trí, mà giao cho Quan Vũ, một con người tự phụ? Đó là vì tình anh em. Lưu Bị luôn luôn coi trọng Quan Vũ (người nhà) hơn Khổng Minh (người dưng). Ngoài ra Lưu Bị không muốn giao Kinh Châu cho Khổng Minh giữ một phần vì cho rằng Khổng Minh quen biết nhiều với các danh sĩ bên Đông Ngô (trong đó có anh ruột ông là Gia Cát Cẩn) nên sợ ông sẽ nặng tình với Đông Ngô. Còn nói Khổng Minh không căn dặn Quan Vũ là hoàn toàn sai. Trước khi lên đường vào Xuyên, Khổng Minh đã dặn đi dặn lại Quan Vũ: “Bắc chống Tào Tháo, Đông hòa Tôn Quyền” nhưng họ Quan không thèm nghe, kiêu căng tự đại, nhiều lần làm nhục Tôn Quyền và cuối cùng phải trả giá đắt. Như vậy có thể kết luận ngoài Quan Vũ, chính Lưu Bị mới phải chịu trách nhiệm trong việc làm mất Kinh Châu chứ không phải Khổng Minh.
Còn việc Lưu Bị sang đánh Đông Ngô đến nỗi thảm bại ở Hào Đình lại càng không thể quy trách nhiệm cho Khổng Minh. Lưu Bị lúc này đã là vua, và đã mờ mắt trước những thành công trong sự nghiệp của mình, tính khí kiêu ngạo nổi lên khiến ông không còn nghe lời khuyên can của ai nữa. Khổng Minh và bá quan năm lần bảy lượt can rằng không nên đánh Ngô, nhưng Lưu Bị nhất định không nghe, tự rước thất bại. Việc này không thể đổ lỗi cho Khổng Minh vì dù sao Khổng Minh cũng sống ở thời phong kiến, “quân xử thần tử, thần bất tử bất trung”, ông đã can nhưng vua không nghe thì ông biết làm thế nào được?
Tóm lại, hai sai lầm lớn làm suy yếu nước Thục đều là do lỗi của Lưu Bị chứ không phải Khổng Minh.
222.253.110.61 03:30, ngày 28 tháng 3 năm 2007 (UTC)HSA
[sửa] Hưng Hán
Dựa vào truyện Tam Quốc và sử Tây Hán, nhiều người khẳng định ý tưởng chia ba thiên hạ bắt đầu do Khoái Triệt, mưu sĩ của Hàn Tín đời Tây Hán. Căn cứ theo những chiến công mà Hàn Tín tuần tự lập giúp Lưu Bang từ đất Thục, đất Hán Trung về đông để diệt Hạng Vũ, tôi cho rằng: Gia Cát Lượng muốn làm lại cái việc Hàn Tín đã làm, lập lại cái công Hàn Tín đã lập, theo đúng trình tự Hàn Tín đã làm. Ông biết thiên thời của Tào Tháo, địa lợi của Tôn Quyền nên khuyên Lưu Bị vào Thục để từ Thục đánh thốc ra, đông tiến tới Quan Trung trước, sau đó mới tính tới Lạc Dương để diệt Nguỵ. Chỉ tiếc rằng hoàn cảnh thời ông không giống như thời Lưu Bang và Hàn Tín. Lưu Bị kém xa Lưu Bang, còn địch thủ Tào Tháo, Tư Mã Ý lại khôn ngoan hơn hẳn Hạng Vũ.
Sự thực thì nhiều tình tiết tài trí của ông là do La Quán Trung thêu dệt trong tiểu thuyết Tam Quốc Diễn Nghĩa. Ông là người có tài nhưng không tài đến mức đó. Tôi xem các sách trích dẫn lời của người sau ca ngợi ông, thường không dùng chữ "mưu trí" mà dùng chữ "cúc cung tận tuỵ".--Trungda 04:24, 30 tháng 11 2006 (UTC)
Tôi không đồng ý với bạn Trungda về hai điểm: (1) Lưu Bị thua xa Lưu Bang; (2) Khổng Minh không phải bậc đại tài trí.
(1) Theo tôi Lưu Bang mới thua xa Lưu Bị. Lưu Bang là con người quỷ quyệt, xảo trá, giống như Tào Tháo. Về đức độ, Lưu Bị so với Lưu Bang chẳng khác nào trời so với vực. Còn về mưu trí, tài thu phục lòng người, Lưu Bị cũng hơn hẳn Lưu Bang. Nên nhớ rằng chưa từng có một thuộc hạ nào của Lưu Bị phản lại ông, chứ không như Lưu Bang bị hết Anh Bố, Bành Việt, đến Hàn Tín phản. Ở vị thế một ông vua, Lưu Bang là một hôn quân (đã nhiều lần tàn sát nhân dân, giết hại các thuộc hạ, lăng loàn dâm dục, v.v.) trong khi Lưu Bị là một vị vua hiền. Ông thật sự thương yêu dân, quý trọng tướng sĩ, và mặc dù đã phạm một số sai lầm nghiêm trọng về cuối đời nhưng nhìn chung là một vị chúa anh minh.
(2) Chỉ riêng việc Khổng Minh giúp Lưu Bị (một người dân đen đúng nghĩa, làm nghề dệt chiếu bán giày) lên ngôi vua, tam phân thiên hạ đã là việc mà chưa từng có ai làm được trong lịch sử. Đồng ý rằng các chi tiết mưu trí và tài năng của Khổng Minh trong truyện có thể một phần do La Quán Trung hư cấu, nhưng người đời sau vẫn suy tôn ông là vị tể tướng vĩ đại nhất trong lịch sử Trung Quốc, và bộ binh pháp của ông truyền lại cho đời sau đủ chứng tỏ tài năng lỗi lạc của ông. Theo tôi Khổng Minh đúng là chính trị gia và nhà quân sự lỗi lạc nhất trong lịch sử Trung Quốc. 222.253.110.61 03:50, ngày 28 tháng 3 năm 2007 (UTC)HSA
- Lưu Bang không phải là hình tượng đẹp về đạo đức, nhưng tài năng thì không thể phủ nhận. Chỉ một câu của Hàn Tín nói lên điều đó: "Bệ hạ không giỏi cầm quân nhưng giỏi cầm tướng." Đấy là điều căn bản của một lãnh tụ. Lưu Bang có vài lần cố chấp nhưng đã kịp thời sửa sai (nghe Lịch Sinh khuyên lập lại con cháu các nước cũng bùi tai, nhưng Trương Lương đã kịp ngăn lại; thu tướng ấn của Hàn Tín, tự cầm quân đánh Hạng Vũ bị thua thảm hại, sau đã dùng lại Hàn Tín). Lưu Bang bị thuộc hạ phản lại nhiều, nhưng ông dẹp được hết, như vậy chẳng tài sao?
- Đức độ của Lưu Bị thu phục được lòng người, nhưng không hẳn là chân thành. Thực ra Lưu Bị rất khôn khéo. Việc ông ném A Đẩu xuống đất để mua lòng Triệu Vân có khác gì Tào Tháo khóc Điển Vi?
- "Người đời sau vẫn suy tôn ông là vị tể tướng vĩ đại nhất trong lịch sử Trung Quốc" chẳng phải do ảnh hưởng bộ Tam Quốc của La Quán Trung sao? Còn binh pháp Gia Cát Lượng là bộ nào nhỉ? Hình như không nổi tiếng? Avia (thảo luận) 07:34, ngày 28 tháng 3 năm 2007 (UTC)