Kẹo cu đơ
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Kẹo Cu đơ có nguồn gốc từ xóm Thịnh Bình, xã Sơn Thịnh (Thịnh Xá cũ) huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh - do gia đình ông Chắt Vy (ông Cu Hai) nấu. Ông bà Chắt Vy nay đã mất, ông bà có 1 người con gái và 2 người con trai; có truyền nghề nấu kẹo cho người con gái đầu tên là Cầm. Bà Cầm sau đó vào ở cùng con trai tên là Sơn trong Đà Nẵng. Bản chất kẹo Cu đơ được nấu từ lạc và mật mía, lúc đầu đúc thành khuôn và chặt thành miếng (gọi tắt là "kẹo chặt"), loại này được nấu già (cứng hơn) bán ở chợ Gôi (xã Sơn Hòa); một loại nấu non (mềm hơn) múc vào bát con (đọi) và dùng thìa để xúc ăn gọi là "kẹo đọi". Loại kẹo mềm này được đổ ra bánh đa nướng (bánh tráng) gọi là kẹo Cu đơ bây giờ chủ yếu bán tại nhà. Ăn loại kẹo này cùng uống với nước chè xanh thì ngon tuyệt vời.
Giai thoại về cái tên "Kẹo Cu đơ" được truyền miệng như sau:
Hồi trước có trường Thiếu sinh quân ở xã Sơn Hòa cách nhà ông Chắt Vy (ông Cu Hai) khoảng 2 km, học sinh thường rủ nhau ra nhà ông Cu Hai ăn kẹo lạc,
"Hai" trong tiếng Pháp (deux) đọc là "đơ", nên sau đó quen gọi chệch đi từ "kẹo ông Cu Hai" thành "Kẹo Cu Đơ".
Đến nay, rất nhiều nơi ở trong vùng Nghệ-Tĩnh sản xuất loại kẹo này, nhưng cơ sở sản xuất của người cháu ông Cu Đơ tại xóm Thịnh Lộc, xã Sơn Thịnh vẫn ngon và mang tính đặc trưng hơn cả.