Chiến dịch phản công biên giới Tây - Nam Việt Nam
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Chiến dịch phản công biên giới Tây - Nam là một loạt các chiến dịch quân sự do Việt Nam tiến hành nhằm trả đũa các hoạt động quân sự của quân Khmer Đỏ tấn công vào biên giới Việt Nam, giết chóc người dân Việt Nam, và đốt phá làng mạc Việt Nam trong các năm 1975-1978.
Mục lục |
[sửa] Nguyên nhân
Sau cuộc Chiến tranh Đông Dương lần thứ 2, Việt Nam và Campuchia xuất hiện nhiều mâu thuẫn. Tranh chấp và xung đột biên giới xẩy ra liên tục trong các năm 1977 và 1978.
Ngày 30 tháng 4 năm 1977, Khmer Đỏ bắt đầu cho quân tấn công, đột kích làng mạc trên tuyến biên giới với Việt Nam ở Quân khu 9, đến tháng 8 tấn công tuyến Quân khu 7 và tháng 10 tấn công tuyến Quân khu 5. Quân Khmer Đỏ đã tàn sát cực kỳ dã man dân thường Việt Nam.
Ngày 1 tháng 2 năm 1978, Trung ương Đảng Cộng sản của Pol Pot họp bàn chủ trương chống Việt Nam và quyết định thành lập 15 sư đoàn. Trong nghị quyết của họ có ghi: "chỉ cần mỗi ngày diệt vài chục, mỗi tháng diệt vài ngàn, mỗi năm diệt vài ba vạn thì có thể đánh 10-15 đến 20 năm. Thực hiện 1 diệt 30, hy sinh 2 triệu người Campuchia để tiêu diệt 60 triệu người Việt Nam". Pol Pot đã điều 13 trong số 17 sư đoàn chủ lực và một số trung đoàn địa phương liên tục tấn công vào lãnh thổ Việt Nam, có nơi vào sâu tới 15-20 km.
Từ tháng 12 năm 1977 đến 14 tháng 6 năm 1978, phía Việt Nam bị thương vong 30.642 bộ đội, trong đó số chết là 6902 người. Hơn 30 vạn người phải tản cư về phía sau, bỏ hoang 6 vạn ha đất sản xuất.
Ngày 13 tháng 12 năm 1978, được sự trang bị và hậu thuẫn của Trung Quốc, Khmer Đỏ đã huy động 10 trong 19 sư đoàn (khoảng 50.000 đến 60.000 quân) tiến công xâm lược Việt Nam trên toàn tuyến biên giới. Ba sư đoàn đánh vào Bến Sỏi với mục tiêu chiếm thị xã Tây Ninh, 2 sư đoàn đánh vào Hồng Ngự (Đồng Tháp), 2 sư đoàn đánh khu vực Bảy Núi (An Giang), 1 sư đoàn đánh Trà Phô, Trà Tiến (Kiên Giang). Tại những vùng chiếm đóng, Khmer Đỏ đã thực hiện sách lược diệt chủng người Việt, như đã làm với người Khmer.
Quân đội Việt Nam đã chống trả quyết liệt và đã kìm chân bước tiến, đồng thời tiêu hao sinh lực của quân Khmer. Các hướng tiến quân của Khmer Đỏ bị chặn lại và không thể phát triển được. Ngoại trừ Hà Tiên bị chiếm giữ trong thời gian ngắn, không một thị xã nào của Việt Nam bị chiếm.
[sửa] Chiến dịch phản công
Ngày 23 tháng 12 năm 1978, sau khi được tăng viện, với 80.000 quân, quân đội Việt Nam đã tiến hành phản công trên toàn bộ mặt trận, đẩy quân Khmer khỏi các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng. Tuy nhiên cuộc chiến chưa chấm dứt.
Đầu tháng 1 năm 1979, quân đội Việt Nam quyết định tiếp tục tấn công vào Campuchia nhằm các mục đích:
- Lật đổ và tiêu diệt hoàn toàn lực lượng Khmer Đỏ (giống như Hồng quân Liên xô và Đồng Minh tiến vào Đức năm 1945) để loại trừ hậu họa.
- Giải thoát những Việt kiều và người dân Khmer ở Campuchia khỏi sự diệt chủng đang tiếp diễn.
- Ngăn chặn việc Trung Quốc đưa quân vào Campuchia làm khởi điểm cho cuộc bành trướng Đông Nam Á.
- Tiêu diệt khẩn cấp Pol Pot. Đề phòng một khi cuộc chiến không thể tránh khỏi giữa Trung Quốc và Việt Nam nổ ra thì VN sẽ lâm vào tình thế "lưỡng đầu thọ địch".
Ngày 2 tháng 1 năm 1979, quân đội Việt Nam đánh tan các sư đoàn chủ lực của Khmer Đỏ án ngữ các trục đường số 1, 7 và 2 ở lối vào Phnom Penh và chiếm được toàn bộ vùng phía đông sông Mekong. Ngày 7 tháng 1 Phnom Penh rơi vào tay quân đội Việt Nam và đến ngày 17 tháng 1 thị xã cuối cùng là Ko Kong cũng vào tay quân đội Việt Nam và chính quyền mới của Campuchia.
Ngày 8 tháng 1, Hội đồng Nhân dân Cách mạng Campuchia do Heng Somrin làm Chủ tịch đã được thành lập với sự hậu thuẫn của Việt Nam.
Cuối tháng 1 năm 1979 cuộc phản công kết thúc thắng lợi. Tuy nhiên tàn quân Pol Pot vẫn tiếp tục chống cự và quấy nhiễu, khiến quân đội Việt Nam phải ở lại Campuchia hơn 10 năm mới rút hết.
[sửa] Thời gian chiếm đóng
[sửa] Lập chính quyền mới
[sửa] Căng thẳng biên giới với Thái Lan
Sau khi đánh bại các lực lượng chủ lực của Khmer đỏ, quân Việt Nam tiếp tục tiến hành truy kích tàn quân Khmer Đỏ đã chạy lên đến biên giới với Thái Lan. Vì mải truy kích nên quân Việt Nam đã tiến vào đất Thái Lan từ lúc nào và đã đụng độ với một số đơn vị quân đội Thái Lan ở biên giới và có nơi còn tiến sâu vào đất Thái Lan đến 10 km. Cụ thể là quân Việt Nam đã đụng đầu với Sư đoàn 7 Lục quân Hoàng gia Thái Lan và đã đánh cho sư đoàn này bị thiệt hại nặng. Lúc đó chính phủ Thái Lan đã tuyên bố với thế giới là Việt Nam xâm lược Thái Lan khiến quân đội Việt Nam phải rút về Campuchia tạo điều kiện cho quân Khmer Đỏ phục hồi với sự giúp sức của Trung Quốc và Thái Lan. Kể từ đó quan hệ của Việt - Thái luôn ở trong thế đối đầu chỉ đến khi Việt Nam chính thức gia nhập khối ASEAN và chuyển từ đối đầu sang đối thoại với Thái Lan.[cần dẫn chứng]