Thanh niên Tiền phong

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Cờ Thanh niên Tiền phong
Cờ Thanh niên Tiền phong

Thanh niên tiền phong là một tổ chức chính trị và xã hội ở Việt Nam, hoạt động chủ yếu ở Nam Kỳ năm 1945. Đây là tổ chức có đoàn thể mạnh nhất và là lực lượng chính giành chính quyền ở Nam và Trung Kỳ Việt Nam trong Cách mạng Tháng 8.

[sửa] Tổ chức tiền thân

Khởi đầu tổ chức là tập hợp của các hội Ái hữu học sinh Nam Kỳ cuối thập niên 1930, về sau phát triển trong bộ phận sinh viên của Tổng hội Sinh viên Đông Dương. Đây chính là nơi tập hợp các hạt nhân thanh niên trí thức yêu nước, có tinh thần dân tộc, tổ chức các hoạt động xã hội, giáo dục truyền thống yêu nước, bí mật hoạt động chính trị và chống Pháp.

Sau khi Pháp thất trận ở chính quốc và quân đội Nhật xâm nhập vào Đông Dương, nhằm tranh thủ sự ủng hộ của dân bản xứ, Toàn quyền Đông Dương Jean Decoux đã cử Đại tá Ducoroy tổ chức các phong trào xã hội và nới lỏng một số quyền tự do cho dân bản xứ.

Tuy nhiên, các phong trào này đều bị các cán bộ Việt Minh nhanh chóng thâm nhập và sớm định hướng mục tiêu gây ảnh hưởng trong quần chúng và giáo dục truyền thống yêu nước, tuy tránh đả động đến chính quyền.

Sau khi Nhật đảo chính Pháp ngày 9 tháng 3 năm 1945, để tranh thủ lực lượng quân chúng đông đảo ở Nam Kỳ, Thống đốc Nam Kỳ Minoda đã cho phép thành lập Phong trào Thanh niên Tiền phong vào ngày 21 tháng 4 năm 1945. Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch được cử làm Chủ tịch Hội đồng quản trị Phong trào.

Phong trào Thanh niên Tiền phong được thành lập dựa trên nòng cốt tổ chức Hướng đạo Việt Nam và Tổng hội Sinh viên Đông Dương. Phong trào đã nhanh chóng tổ chức các hoạt động cứu trợ nạn nhân do các cuộc oanh tạc của Đồng Minh và giúp đỡ đồng bào miền Bắc đang bị nạn đói lúc đó. Do tôn chỉ xã hội rộng rãi, không phân biệt chính trị tôn giáo nên Thanh niên Tiền phong nhanh chóng trở thành phong trào mạnh nhất ở Nam Kỳ và lan rộng đến Trung Kỳ. Sau 2 tháng vận động, ngày 1 tháng 6 năm 1945, tổ chức Thanh niên Tiền phong chính thức ra mắt. Các thủ lĩnh phòng trào gồm có Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, Kiến trúc sư Huỳnh Tấn Phát, Nha sĩ Nguyễn Văn Thủ, Luật sư Thái Văn Lung... và các sinh viên Huỳnh Văn Tiểng, Mai Văn Bộ, Lưu Hữu Phước, Trần Bửu Kiếm... Chỉ riêng tại Sài Gòn, phong trào đã có hơn 20 vạn người tham gia và phát triển hơn 1 triệu đoàn viên trong toàn cõi Nam Kỳ.

Lá cờ của Thanh niên Tiền phong có nền vàng, chính giữa có ngôi sao đỏ. Lá cờ này là một trong số các lá cờ huy động các thanh niên ái quốc Việt Nam đấu tranh với Pháp.