Brugse Mettn
From Wikipedia
- Dit artikel es geschreevn in 't Brugs, en da zoe best ozô bluuvn.
Den 18ste meie 1302 woaren der de Brugse Mett'n in Brugge. De Bruggeliengen kwamen in ipstand tegen de Fransche keunink en vermôorddegen dien nacht 1500 Fransmans en Lelioars. Da was d' aanleidinge vo de Guld'nspoornslag ip 11 juli in Kortryk.
Inoud |
[bewerk'n] Inleidienge
In 't vôorjoar van 1302 begost héél Vloanderen stilan in ipstand te kommen tegen de Fransche keunink Filips de Schone. Den tweeden april kwâmen de Gentsche ambachten in ipstand tegen de pôorters die mosten vluchten in ’t Gravensteen.
Begin meie was Willem van Gullyk, kleenzeune van Gwijde van Dampierre, de Vlamsche Graaf die nog oltyd in Vrankryk gevang'n zat, in Brugge angekomen woar dat ie em 't ope sloeg mè Pieter de Coninck, anvoerder van de Brugse ipstandeliengen. Ze goengen èèst no Siesele en Moale. 'E groeptjie oender leidinge van Jan Breydel en den tempelier Willem van Boenhem veroverdege ’t kasteel van Moale en slachttege ’t Frans garnizoen die do laag volledig of.
Da begost de Franse keunink ollemolle zwoar ip z'n sistèm te werken en dorom liet ie in heel Vrankryk iedereen iproepen vor een leger te maken, oender de leidinge van Robert van Artois. Oendertussen trok de Fransche landvoogd, Jacques de Châtillon, met een leger van 800 man gepanserd peirdevolk en 300 man voetvolk no Brugge. De Bruggeliengen wieren benouwd en begosten met em t’ oenderandelen en kosten azo bekommen dan de tegenstanders van de keunink de stad mochten verloaten.
[bewerk'n] Den 18ste meie 1302
In den vroegen uchtend van den 18ste meie 1302 droengen de dié die den dag tervôoren Brugge verloat'n aan de stad were binnen. Ze wieren dobie holpen deur de simpatiesanten die achtergebleven woaren. Overol in de stad wieren de Fransche en under supporters angevollen en vermôord, dikkers binst dan ze nog in under bedde lagen. Wien datter under wachtwoord ‘Schild en Vrynd’ nie kostege utspreken, wierd zoender pardong de kele overgesneen. Ol te goare wieren d'r oast 1500 Fransmans en Lelioars (name vo de keuningsgezinde partieë) utgemôord. Jacques de Châttillon kostege mo zuste ut de stad vluchten.
Vo de Bruggeliengen was ’t zo kloar of pompewoater da de Franse keunink zo'n vernederynge nie oengestraft gieng loaten. Dorom brochten ze een leger ip de been, da wier angevuld mè ridders en milities van andere delen van Vloandern, woarmee da ze den elfsten 11 van juli in de Guld'nspoornslag 't Franse leger versloegen.
[bewerk'n] De name Brugse Mett'n
De name Brugse Mett'n un en ze mo in de 19ste êeuwe ûtgevoenden (ip 't voorbild van de ‘Sicilioanse Vespers’ ols wanneer da de Fransche in 1282 in Palermo ûtgemoard wieren). De schryvers van den tyd zelve spraken van de ‘Goeie Vriedag’ van Brugge.
[bewerk'n] Schild en Vrynd?
D'r is nie lange geleen nog een andere theorie opgedookn vo 't wachtwôord "Schild en Vrynd". Sommigte bewèrn dat dat eigentlyk most zien: 's Gilden vrynd (vrynd van de gilde). Me woaren d'er miender nie bie, zo wien got het ooit juuste weten?