Constant Permeke

From Wikipedia

Dit artikel zoe beter erschreevn weird'n in 't Ostends.

Constant Permeke ip het oude 1000 frang biljet
Constant Permeke ip het oude 1000 frang biljet

Constant Permeke (Antwerp'n, 31 juli 1886 - Jabbeke, 4 januoari 1952) wos ne Vlamschen expressionist. Oloewel dat y in Antwerp'n geboorn es, eit y vanof zyn 6 joar in Ostende geweund en ip loatere leeftyd is't y veruusd noa Jabbeke.

[bewerk'n] Leevn

Permeke eit zyn êeste stapp'n in de kunst gezet an de academie van Brugge en loater an die van Gent. Binst zyne legerdienst in Gent goat y in Sint-Martens-Latem gan weun'n, woar dat y tydsgenootn ontmoet. Achter zynen legerdienst goat y were noar Ostende, woar dat y em loat inspireern deur et arte visserleevn, dat y me veel emotie schildert, vandoar de noame expressionisme. Na een tydje kêert y were noa Sint-Martens-Latem, en komt er onder invloed van Albert Servaes, die als voader van het Vlamsche expressionisme weirdt gezien. Ip 27 juni 1912 trouwt y me Maria Delaere uut Poperienge en goat y ipnieuw in Ostende weun'n. Doar kent y een êeste vruchtboare periode.

In 1914, by't begun van de Êeste Weireldoorloge, weirdt Permeke ipgeroep'n deur het leger om Antwerp'n te verdedigen. Je rakt gekwest, weirdt overgebrocht noa Iengeland, en eit doar een twêede vruchtboare periode, me 't Iengels landschap als inspiroatiebronne, me werk'n gelyk De vreemdeling, De ciderdrinker, Oogst in Devonshire, De slachter. Achter de grôotn oorloge kêert y were noa Ostende, woar dat y een verpauperde wyk werevindt. Da leidt tot een nieuwe reekse van werk'n, in sombere kleurn. In die periode schildert y De verloofden, Oostendse vissers, Het zwarte brood, De kermis, Over Permeke, De zeebonken,....

Vanof 1920 krygt y erkennienge in Belgje en buutnland. In 1926 leeft y een tydje in Zwitserland, en schildert y een aantal berglandschapp'n. Vanof 1930, ton dat y noa Jabbeke veruusd wos, begunt y vôorol boerelandschapp'n te schildern (Gouden Oogst 1935, De Grote Marine 1935, Moederschap 1936, Het Afscheid 1948, Dagelijks Brood 1950). Vanof 1937 begunt y ôok te beeldouwn.

De Twidd'n Weireldôorloge wos een slichte periode vo Constant Permeke, omdat het expressionisme als 'Entartet' gezien weirdt. Noa den oorloge krygt y internationoale erkennienge ip een retrospectieve in Parys (1947-1948). Moar soamn met da ôogtepunt komt er ôok een dieptepunt o zyn vrouwe sterft in 1948.

In zyn noadoagn goat y nog noa Bretagne, woardat y De dame met de rode handschoenen schildert (1951). In 1952 sterft y deur ziekte.

[bewerk'n] Varia

  • Constant Permeke wos tot 2002 ofgebeeld ip het briefke van 1000 Belgische frang.