Lernout en Hauspie
From Wikipedia
Lernout en Hauspie (Ieper-Poperinge: Lernoet & Oespie) zin de twêe uprichters van L&H (loater LHSP), 't vôormoalege technologiebedrif uut 't Yperse. 't Ed êest styf egroeid en 't wos e vôortrekker van de Vlamsche technologiebedrievn, toet da 't gerecht derachter ekomn wos danze eloogn an over nunder winsn.
Inoud |
[bewerk'n] Geschiedenisse
Jo Lernout en Paul Hauspie zin in 1987 begun med e bedrivetje die sproaktechnologie oentwikkelde, L&H. Paul Hauspie wos e boekouder, Lernaut verkocht computers. Z' a'n olletwêe de visie da computers te bedien'n moesten zin met de stemme. In 't begun oaln ze ol 't geld da ze nôdig an up bie de platselyke minstand. Roend '95 zin ze noa de Amerikoansche technologiebeurze NASDAQ egoan. Omdatter e masse over ekoet is en olles styf schône voornesteld wos, schootn nunder andêeln lyk een rakette omoge. Ze woarn oek esteund tot in de ogste kryngn: Prins Filip e Flanders Language Valley oopn edoan up 11 november 1999, tope metn êestn minister Verhofstadt en koamervôorzitter Herman De Croo. Jean-Luc Dehaene zat in nundern Road van Bestuur. In 2000 ister en ende ekomn an 't schôon liedje, toen da de Wall Street Journal en artikel publiceerde over fraudepraktiken in de Zud-Koreaanse afdêlinge van L&H (ze steldn nunder winstciefers schonder voorn dan dasse woarn). Van toene vors is de beurswoarde van 450 miljard frank (up 't ogtepunt) esmookn lyk snêeuw. Upn 24sn oktober van 2001 zin ze failliet verkloard deur n' Yperschn andelsrechtbank.
[bewerk'n] Technologie
L&H makte dus technologie die bedienienge van computers me sproake meugelyk moeste moaken. Je ku da oenderverdêeln in 4 categoriejn: Sproakcompresche, sproaksynthese, vertoalsoftware en sproakverkennienge. Êen product da ze verkochtn, wos Voice Xpress. Êen van de goed-nieuwsshows van L&H wos da ze e soamenwerkinge an me Microsoft: in september 1997 e Microsoft en andêel van 16% gekocht van L&H, voen e somme va 45 miljoe dollar. Loater wrochtn z'oek tope voe specifieke productn.
[bewerk'n] Invloed van L&H up de streke van Yper
Me 't verlies van ol 't geld van menschn uut de streke, en der vele menschn slicht evoarn. up 't ogtepunt van 't bedrif, wuldn ze en echte Flanders Language Valley in Yper (e bitje lyk Silicon Valley). 't Is e grôte industriezone voe nieuwe technologiejn ebouwd in Yper (in de vorme van 't binste van en ôre). L&H et e momentje in 't ôofdgebouw ezeetn, mor achter 't faillisement zijn de mêeste bedrivn e bitje met e kêe wegegoan.
[bewerk'n] Woarom is 't mislukt?
In dad oofdstik iere gom e ki trachn te zien woa dat misegoan is. Belangrik is da Lernout en Hauspie e grôotn drôom an, e bitje geld, styf vele courage en gin ervoaring. (anvuln)
Ze begistn 'n boel med e computerprogrammatje da an poar wôordjes koste erkennen van an hêel dudelykn spreker.
't Schient dat et nie al te goe marcheerde zodat ze een programmatje van de concurrensie gebreukten om geld te goan ronselen.
[bewerk'n] Sproaktechnologie
Nu damme verre 20 joar loater zin, gom eki kieken woar dat sproakverkenning stoat.
- Sproakerkenning is gemakkelyk voer e demootje in laboratoriumcondisjes, moa verschrikkelyk moeilyk om et te doen marcheern met ondudelyke sprekers,en in en omgevieng woar datter oek andere sprekers en lawoai zin. En toen klappen we nog niet van de minschen lyk de West-Vloamingen die 'n elft van nunder letters opeetn, of de Aziaten woar da oek de toanôogte de betêkenisse van 't wôord bepoalt.
- Er zien nie vele condisjes woar da sproakerkenninge praktischer of rapper werkt dan e poar simpele knoptjes.
- 't Is gèn kattepis om sproakerkenninge in e product t'integreren op e praktische maniere.
- t Is nie omdat er etwuk 100 % meugelyk is en praktisch es da de menschen da oek goan gebruken.
In vele gsm's zit er den dag van vandoage sproakerkenninge, moar is da wel gebruukt? Ik weet et nie, moar er zeun vele twiefels. E kè da je teksten ecapteerd et in de computer, toen bestoan er wel vele echte toepassiengn, surtoe voe speciale sectôorn (rapportn va dokteurs) en vertoalprogramma's die 't brute vertoalwerk ofleevern. Vanzelve goat 't nôois goan: 't goa nog lange menschewerk bluuvn.
Sproakerkenninge is e marginale technologie en 't goat 't nog lange bleuven oek.
[bewerk'n] Van prototype toet ... een ander prototype
't Moaken van e product es lyk 't moaken van e klêen:
- in e fractie van ne seconde ej' 't gedacht of de concepsie
- achter 9 moanden ej' e prototype
- en toen eej' twintig joar werk om et product en de markt op te voedn
In 't geval van sproakerkenninge moeie al de tyd'n me drie vermenigvuldigen binst daje te moaken et met e karaktergestôordn want nie oangepast an de bestoande technieken.
Pol en Jo an e bitje kluutn om en êeste prototype tope te schieten, moa voe de noaste stap moesten ze mêer geld e, en giengen ze, oek letterlyk, de boer op. Zelfs de Union de Banques Suisses was op e bepoald moment intresseerd, moa ze betrouwden 't boeltje nie hêlegans. Via alle sôorten (gesubsidieerde) researchprojecten sukkeldn Pol en Jo noa prototypes die e klêen bitje verbeterden. Moa lyk in vele researchprojecten: oater êen probleemptje opelost wos, voengn ze tien nieuwe problemen.
[bewerk'n] Van researchfirma toet productfirma
Omdat ze de kosten serieus onderschat an, en mêer en mêer geld nodig an, moestn ze e tandje biesteken.
In Belgje is 't styf moeilyk om risicokapitoal te viengn, bie de nuchtere West-Vloamingen schier onmeuglyk. Ze zaten dus in 't verkêerde land.
En wa lêren we oek uut de geschiedenisse: 't es nie omda je hoe ku werken an e prototype daje oek e goe product ku moaken: da's geweune een andern stiel.
Ondertusschn kwamen er oek serieuze concurrenten op de markt; an de universiteit van Charleroi en in Philips Eindhoven giengn ze minstens even goe voeruut lyk in Yper.
[bewerk'n] 't Êeste fynanciële succes: 't begun van 't ende
- In vôorbereidienge
[bewerk'n] De grôten boom: gien weg ne mèr achteruut
- In vôorbereidienge