Vlamsche gêestelikkn

From Wikipedia

Dat artikel ier is nog moa e klêen begun. Ge zyt g'inviteerd vôor ip bewerk'n te klikk'n voe meer encyclopedische kennisse toe te voegn.

De Vlamsche gêestelikkn ein en grôte rolle gespeeld in de geschiedenisse en de evolutie van West-Vloandren.

Inoud

[bewerk'n] Roepiengn

In 't begun van vôrige êeuwe woarn de mêeste Vloamiengen arm en straf gelôvig. Lik by veel oarme bevolkiengen oan ze ôok veel kinders omdat kinders en ekonomische nôodzoake woarn.

De kerke woakte derop dat er voldoende gereproduceerd werd en als er twoarsens nie genoeg kinders woaren, ton kwam de paster nogal zêre langs om ze te stimuleren (om het zoachtjes uut te drukkn).

Zo was 't er ieder joare een gebedsweke woar dat de beste prekers langskwamen om derop t'oamern dat de gelôvigen kindjes moesten moaken. Zo zie je in de gebôortestatistieken olsan pieken negen moanden achter zô'n gebedsweke.

En omdat er zôvele kindjes woaren kosten er oak mêer gemist worden om gêestelikke te kommn. Omdat ze zô gelôvig woaren marsheerde da goe. Moar er woaren ôok andre reedns om gêestelikke te wirden.

  • Oat er bykans un ongeluk ant gebeuren was of de voader oa ne dommn uutgoald lik iets met vrouwn, ton giengen ze gan leezn in de kirke en beloofden êen van de kinders of te stoane an de kerke aot' 't onheil overwoaidige.
  • Oat er êen van de kinders goe studeerde, ton oat ie twêe meugelikeedn: an twolf joar goan werken, mêestol in de menage of 't familiebedryfke, of vô gêestelikke goan (en studeern).
  • Iemand die wilde wadde van de weireld zien oat mêestol moar êen oplossienge: missionaris.
  • De kerke was biezonder machtig: ne gêestelikkn levern kostige veel deuren loaten opengoan en bood hêel wa carrièremeugelikeedn.

Dus Vloanderen produceerde un hêel pak gêestelikkn, woavan datter vele styf goe werk geleverd ein. Kardinaal Godfried Danneels es êen vôorbeeld.

Den dag van vandoage werkt da natuurlik recruteriengssysteim nie mêer. Oan ze nie zêre ne truuk vinden goan ze veel keirken moeten sluten. En en gêestelikke es êen van de weinige beroepen die nie van voader ip zeune overgoane.

Momenteel zyn d'er in 't bisdom Brugge nog en goe 700 pasters, moa de mêeste zitt'n verre boven de tzestig joar, dus lange goan ze 't niemê uutziengn. Der koomn der moar en poar nieuwe pasters per joar by.

Êen oplossienge ès vrouwn toeloaten, moa ze keunen van nu ol nie overweug me t'celiboat, loat stoan dazze der nog mêer vrouwen bysteekn. Ollandse studies beweirn da 20 % van de gêestelikkn in den duuk een vrouwe en gezin eine, zôdat 't celiboat nog mêer onder druk begunt te stoane.

'n Andre oplossienge is lik da ze proberen in Spanje: wezekes uut arme landen importeren en ipvoeden en ôpen da ze ze kunnen transformeren in gêestelikkn. Moa da getjool (en commerce) me wezekes wird oe langer oe mêer an bandekes geleid. Derby, zô'n systeim kan moa goe werken oaje vele (goekôpe) nunnekes eit voe de wezekes ip te voeden, dus da past ôok nie mêe.

In 2006 eit 't bisdom Brugge en professionele advertentiecampagne betoald in d'ope om mêer roepiengn an te trekken, en er zoet en lichte stygienge zyn, moa dad'ès nie genoeg om het oantal gêestelikkn ip peil 't oudn.

[bewerk'n] Gêestelikkn en de kerkfabriekn

[bewerk'n] Gêestelikkn en 't onderwys

[bewerk'n] Gêestelikkn en de Vlamsche ontvoogdienge

[bewerk'n] Gêestelikkn en de socioale sektor

Vroeger droaide 't grôotste dêel van de socioale sector ip gêestelikkn die broave woaren, slicht betoald, nie stoakten en nie veel fietjefaterieën nôdig oan. Ip die maniere koste de kerke rap veel instelliengen iprichten en bevolken.

Carithas Catholicas es de overkoepelende organisoatie van ol die katholieke instelliengn en scholen, en ès, me zyn mêer dan 200.OOO wirknemers, êen van de grôotste belangengroepen in Belgje.