Ommel (plante)
From Wikipedia
- Dit artikel es geschreevn in 't Poperiengs, en da zoe best ozô bluuvn.
Ommel (Nederlands: hop(pe)) is e twèslachtige plante va de Cannabaceae-familie.
De plante wos tot voe kort vôornoamelyk ekwikt voer i bier te doen. In de knops zit er e stoffe (lupuline, e geelachtige poere) die e zeure smoake gèft an 't bier. 'n Dag va vandoage gebruuk'n ze ommel oek mêer e mêer voer in medicament'n te doen. 't Bestoan oek zaksjes en oofdkussens, evuld mè ommel. Dat zoed e nateurlyk slapmiddel zin.
In Belgie zin de streek'n van Oalst (Ôost-Vloandern), Asse (Vlams-Brabant) e voerol dedie va Poperienge zin styf ekend voe nunder ommel. In 't buut'nland zin Duutsland en Tsjechie ekend.
Inoud |
[bewerk'n] De geschiedenisse
[bewerk'n] Va gruut noar ommel
Vôorn dazze ommel in bier dèjn om e smaksje an 't bier te geevn, dèjn ze d'r gruut in. Gruut is e miengelienge va kruudn. Roend de joarn 800 kwaamn ze in Duutsland op 't gedacht om e bètje ommel in bier te doen om 't langer te kun bewoarn.
[bewerk'n] E nieuw' industrie voe Poperienge
In de streke va Poperienge leevnde z'in de Middelêeuwn va de loakenandel. Moa deur de polletiek van Iengeland most'n ze achter een andere maniere zoekn voe commerce te doe. Ommel wos d'opplossienge. Sedert de 15st'n êeuw wos ommel ier intensif verbouwd. 't Uutzicht va Poperienge gienk nôoit nog 't zefste zien...
[bewerk'n] Telôorgang... e reddieng?
In 'n 20stn êeuw goenk et van kwoad naar erger mè de ommelproduucsje in Poperienge. In 2006 woarn d'r in Poperienge nog moar e goe 30 boern voer een areoal va 176 ectoarn. De reddieng zou nu Menohop kunn'n zin. Want an 'n unief va Gent en ze ontdekt dat er in ommel 'fenooln' zitt'n die styf trekk'n op 't vrouwelyk hormoon oestrogeen. Menohop is e medicament da de oengemakk'n va vrouwn in de menopauze zou kunn'n verep'n.
[bewerk'n] De produucsje
[bewerk'n] De groei
In 'n winter goan de bovenste dêeln va de plante dôod, moa de wortels overleevn. Mè 'n uutkom groein der scheut'n an de wortels: die scheut'n zien e delicatesse. De scheut'n zin eleid roend droad'n en klemmn omoge. Tusschn april en juli groeit de plante 't mêest: de rank'n kunn'n toen otmets 30 santemeter groein op êen dag. Begun juli stopt de plante mè groein e begunt ze te bloein. De vrouwelyke bloemn groein uut toet 'knops'.
[bewerk'n] 'n Plok
Te laste begu september begunt 'n ommelpluk. Vroeger dein ze da met 'n and. In 'n oudn tyd dèj olleman mèj an 'n ommelpluk. Da wos zwoar werk - sertoe at rinde, want toe laagn je nan'n oopn va de rank'n. Om d'ambiance d'r in 't ou'n, zoengn de plokkers liedjes. Dit is 't êeste refring van e bekend liedje:
-
-
-
- Als wij de schoenen tatsen
- Om naar de pluk te gaan
- En staan met de bazatsen
- Om onze rug gelaan;
- Dan jaagt van aandoeninge,
- Ons hartje naar 't geluk
- Naar 't land van Poperinge
- En van den hommelpluk
-
-
Toen da de pluk oek mè machien kostte gebeurn, in de plekke va manueel, wos 't er in Poperienge e firma die e masse machien'n efabriceerd et: Allaeys. In de joarn '60 exporteernde ze oek na Duutsland, en dat is toch opmerkelyk omda Duutsland vele keirs grodder is. Ze produceernde oender anger de Allaeys Junior, Allaeys Senior, Allaeys Europa Super (koste 240 à 270 rank'n ter eure plokk'n), Allaeys Compact en Saxo. De firma Allaeys is oendertusschen failliet egoan.
[bewerk'n] Droogn
Achter 'n plok droogn ze de knops voorzichtjes uut mè warme luchtbloazers. Anders zoe 'n ommel ol zêre beschimmeln. A ze droge enoeg is, pressen ze 'n ommel tope in ballo's.
[bewerk'n] Hoppestoet
Om de drie joar (2005, 2008, 2011,...) goat er in Poperienge in september e stoet uut die e masse vook trekt. Olles stoat toen nateurlyk in 't têek'n va 'n ommel. D'r zien oek fêesten en ze verkiezen e Hoppekeuneginne.
[bewerk'n] Culinair
- Ommel gebruuk'n ze voer in bier te doen. In Poperienge brouwn ze e speciaal birtje, Hommelbier, mè mêerder sôort'n ommel.
- Ommelpap: in vroeger tyd'n krêegn de plokkers, mêestol vrèmd vook, op 't ende van de plok, e sôort warm paptje ('t trekt op crème brûlée) mèd e poar knops ter versieryng. Da gebruuk wos joarn verlôorn egoan. Moa bakker Sansen uut Poperienge ed een oud recept werevoen'n uut 1910. In de nieuwn ommelpap zitt'n ol d'oude ingrediënt'n d'r nog in (mek, butter, bloeme e suker); nieuwe toevoegieng is de kanêel en de rom.
- Hoppescheut'n: de joenge scheut'n van de plante die in 'n uutkom eplokt zin. 't Is delicoat andwerk, en doarom is 't oek zo diere in de restorangs. Oe moej ze grêed moak'n? Koed in e bitje vinaigrette of zochtjes ebakk'n in e buttersausje.
[bewerk'n] Externe koppelienge
- Hopmuseum Poperinge
- De geschiedenisse van ommel
- De hêle versie van 't Hoppelied
- Hoppescheuten voe de gourmangs
![]() |
Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Humulus lupulus ip Wikimedia Commons. |