Winaray
Tikang ha Wikipedia
An Winaray (tinatawag gihapon nga Binisaya nga Lineyte-Samarnon o Sinamar-Leytenhon o Waray o Waray-Waray) usa nga Binisaya nga yinaknan. Amo ini an lumad nga yinaknan o pinulongan ha kasagaran han Sinirangan nga Kabisay-an.
Winaray (Binisaya nga Lineyte-Samarnon) |
|
---|---|
Yinaknan ha: | Pilipinas |
Rehiyon: | Sinirangan nga Kabisay-an |
Mga tawo nga amo ini an ira syahan nga yinaknan: | 3 ka ribo (3 ka milyon) |
Mga tawo nga amo ini an ira ika-duha nga yinaknan: | - |
Ranggo: | Diri upod han top 100 |
Genetic nga klasipikasyon: |
Austronesyano Malayo-Polynesiano |
Status Opisyal | |
Opisyal nga yinaknan han: | - |
Igindudumara han: | - |
Mga Kodigo han Yinaknan | |
ISO 639-1 | - |
ISO 639-2 | war |
ISO 639-3 | war |
Kitaa gihapon: yinaknan – Lista han mga Yinaknan |
Sulod |
[igliwat] Gramatika
Sinisiring nga iton Winaray may mga diperensya kun ikukumpara ini ha iba nga mga yinaknan nga Binisaya, sugad hiton paggamit hin r imbis nga l, o di ngani h imbis nga s. An Winaray waray gihapon iton "Kabaligtarang Ayos" nga may-ada naman ha gramatika han Tagalog.
[igliwat] Sistema hin Pagsusurat
An Sanghiran San Binisaya naghimo hin opisyal nga sistema hin pagsurat, pero waray ini maipasamwak ha kadam-an. Dugang pa, an tagsa-manunurat mayda mga kalugaringon nga sistema hin pagsurat. Komo resulta, asta yana, waray pa iton yinaknan hin opisyal nga sistema hin pagsusurat nga ginkikila han ngatanan, upod ini iton orthography.
- diri o dire
- hira o hera
- pira o pera
- maopay o maupay
- direcho o diritso
Tungod liwat ha punctuation, iton pormal nga Waray nagamit danay hiton punctuation han yinaknan nga Espanyol.
[igliwat] Iba-iba nga Winaray
Iton Waray may-ada hin mga sinisiring nga diyalekto o dialects ngan sub-dialects. Mag-iro-iba ini nga mga sub-dialects tungod ha ira pronunciasyon, bukabolaryo, ngan hiton mga colloqualisms. An Winaray han Sidlangan nga Samar sinisiring amo iton Winaray nga "matig-a" o "puro". An Winaray han Amihanan nga Samar may-ada mga impluwensya hin yinaknan nga Bikolano. Iton Winaray ha Amihanan nga Samar nagamit hiton s imbis nga h hin mga pulong gramatika sugad hin case marker o pronoun. Ini na-iba naman kun ikukumpara ha iba nga nagamit hiton h (ha → sa). Mayda nasiring nga ini nga karakteristiko han Winaray ha Amihanan nga Samar impluwensya han Bikol. Pero sumala hin artikulo ni Dr. Carl Rubino, iton s amo iton orihinal nga Winaray nga mangarabay o konsonante. Ini mayda suporta dida han libro ni Padre Domingo Ezguerra han 1662 mahitungod han Winaray ha Leyte nga nag-indikar nga han hadto s an ginagamit imbes nga h. May-ada gihap iton mga diperensya ha bokabolaryo: an "sugad" ha Amihanan nga Samar amo iton "siring" ha Winaray han Leyte. An Winaray han Leyte may-ada liwat mga impluwensya hiton yinaknan nga Cebuano. Diri makukurian an usa nga Waray nga taga-Sidlangan nga Samar nga maka-intindi iton Winaray han mga taga-Tacloban (o kundi ngani an kabaligtaran), bisan may-ada danay mga colloquialisms nga diri maiintindihan.