Kopties

vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.

Die Koptiese taal het regstreeks ontwikkel uit die Egiptiese taal, 'n selfstandige tak van die Afro-Asiatiese tale wat in hierogliewe en die Hieratiese en Demotiese alfabette geskryf is. Die Koptiese alfabet is 'n gemodifiseerde vorm van die Griekse alfabet, waarby sommige letters - afhanklik van die verskillende dialekte - uit die Demotiese skrif ontwikkel is.

Die bloeitydperk van Kopties was in die tydperk tussen 200 en 1100. Die laaste historiese verwysings na 'n Koptiese omgangstaal dateer uit die 17de eeu. Kopties dien nog steeds as die liturgiese taal van die Kopties-Ortodokse Kerk.

[wysig] Geskiedenis

Koptiese inskrif (3de eeu n.C.)
Koptiese inskrif (3de eeu n.C.)

Die Koptiese taal het ná die kerstening van Egipte in die 3de en 4de eeu uit die Demotiese taal ontwikkel en het ook ná die Arabiese verowering van Egipte nog enkele eeue die omgangstaal in die land gebly. Met die propagering van Arabies is die taal egter tussen die 10de en 13de eeu grootskaals verdring en het as omgangstaal in die 17de eeu uitgesterf. Net in Opper-Egipte is dit moontlik nog tot met die begin van die 19de eeu gebesig.

Kopties het nogtans nooit as die administratiewe taal van Egipte gedien nie. In die Christelik-Bisantynse tydperk het Grieks steeds hierdie funksie vervul, wat as gevolg van die islamisering deur Arabies vervang is. Kopties was meestal die huis- en kerktaal.

Die ou Koptiese taal is verdeel in vyf dialekte, waarvan Sahidies in Opper-Egipte en Bohaïries in Onder-Egipte, wat ook as literêre tale gebruik is, die mees belangrikstes is. Achmimies, Subachmimies en Fajoemies is streekdialekte. Die huidige liturgiese taal baseer op Bohaïries. Die eerste Koptiese grammatika is in 1636 deur die Jesoeït Athanasius Kircher saamgestel.

Die Koptiese Christene van Egipte gebruik Kopties nog steeds in misse volgens die Kopties-Ortodokse ritus. Die taal het in die laaste dekades ook toenemend weer by jongmense gewild geraak, wat dit as 'n uitdrukking van hulle eie identiteit binne die Egiptiese maatskappy gebruik. Die aantal Kopte, wat tenminste 'n basiese kennis van die taal het, het dus weer gegroei, alhoewel Arabies nog steeds hulle omgangstaal bly.