Maanlanding
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.

Die eerste maanlanding deur 'n mens word deur die Amerikaner Neil Armstrong, aanvoerder van die Apollo 11 maansending onderneem. Op 20 Julie 1969 teen 4:17 n.m. ETD land Armstong, saam met Buzz Aldrin, die maanlandingstuig, "Eagle", op die oppervlak van die maan terwyl terwyl hulle medespanlid Michael Collins die bevelvoeringsmodule , "Columbia", beheer. Die Amerikaners behaal met die maanlanding, wat deel vorm van die die Apollo Projek, sukses in die ruimtestryd (Engels: space race) met die Sowjet Unie.
Inhoud |
[wysig] Maansendings
[wysig] Onbemande sendings
Die Amerikaanse regering besluit dat 'n onbemande ruimtetuig die maan eers deur fotografie moet ondersoek en bevestig dat 'n landing veilig uitgevoer kon word, voor 'n bemande sending na die maan gestuur sou word.
Die Amerikaners focus dus daarop om 'n onbemande verkenningstuig na die maan te sturen als deel van die Pioneer program. Drie verkenningstuigontwerpen op drie verschillende vuurpyle mislukte echter almal in tien pogings. Die Sowjet se Luna program lanseer die Luna 1, die eerste ruimtetuig om verby die maan te vlieg op 4 Januarie 1959. Sy opvolger, Luna 2, word die eerste ruimtetuig om op die maan te land , terwyl Luna 3 die eerste foto's van die Agterkant van die maan neem op 7 Oktober 1959. Luna 9, deur die USSR gelanseer op 3 February 1966, voer die eerste sagte landing op die maan uit; en Luna 10 word die eerste ruimtetuig om om die maan te wentel op 3 April 1966.
Die robotiese Surveyor program is deel van die Amerikaanse poging om 'n veilige ligging vir 'n bemande maanlanding te vind. Vyf van Surveyor se sewe sendings is suksesvol en dra by tot die vind van 'n geskikte teiken vir die Apollo ruimtevaarders. Apollo 8 voer op 27 Desember 27 1968 die eerste bemande omwenteling van die maan uit en lê daarmee die grondslag vir die stuur van 'n man na die maan.
[wysig] Eerste mens op die maan

[wysig] Amerikaanse strategie
Die VSA se maan verkenningsprogram ontstaan tydens die Eisenhower administrasie. Werner von Braun verleen gewildheid aan die idee van 'n bemande tog na die maan, om 'n maanbasis te vestig, deur 'n reeks artikels in Collier's tydskif in die middel van die vygtigerjare. Na die lansering van Sputnik deur die Sowjet Unie staan von Braun 'n plan voor waarvolgens die VSA weermag teen 1965 'n militêre maanbasis sou vestig. Die was nie suksesvol nie aangesien die Amerikaanse Regering gevoel het dat die koste van onderneming nie die potensiële wetenskaplike of militêre gewin sou regverdig nie.
Na die aanvanklike Sowjet suksesse, veral Joeri Gagarin se vlug, wou President Kennedy met 'n 'n Amerikaanse projek vorendag kom waarmee die amerikaanse verbeelding aangegryp sou word. Hy vra Lyndon Johnson om aanbevelings voor te lê vir 'n wetenskaplike mylpaal wat Amerikaanse wêreldleierskap sou bewys. Die voorstelle sluit in nie-ruimte verwante opsies soos massiewe besproeiingsprojekte om hongersnood in die Derde wêreld te beëindig. Met in agneming daarvan dat die Apollo Program ekonomies voordeel vir meeste sleutel state in die volgende sou inhou, veral in sy tuisstaat, Texas, a.g.v. van die NASA basis in Houston, het Johnson die ruimte gebaseerde opsie voorgestaan. Verder het Kennedy die 1960 verkiesing gewen terwyl hy beweer het dat die vorige administrasie toegelaat het dat 'n "missiel gaping" ontstaan tussen die VSA en die USSR (al het intelligensie verslae aangedui dat die teenoorgestelde waar is). Die Apollo projek maak volgehoue ontwikkeling van dubbel-gebruik tegnologie moontlik. Johnson voer ook aan dat enige iets minder as 'n maanlanding die USSR 'n goeie kans sou gee om die oorhand oor die VSA te kry. Kennedy gryp Apollo aan as die ideale fokus vir Amerikaanse ruimte ambisies; hy verseker aangehoude befondsing en beskerm ruimte verwante spandering van die 1963 belastingsneiding en verplaas geld van ander NASA projekte. Dit ontstig NASA leier, James E. Webb, wat 'n pleit vir ondersteuning vir ander wetenskaplike werk.
In 'n gesprek met Webb, sê Kennedy:
- Everything we do ought to really be tied in to getting on to the moon ahead of the Russians [...] otherwise we shouldn't be spending that kind of money, because I'm not interested in space [...] The only justification for [the cost] is because we hope to beat [the USSR] to demonstrate that instead of being behind by a couple of years, by God, we passed them.
Wat ookal, Kennedy in privaatheid gesê het, het hy 'n ander boodskap nodig gehad om openbare steun te werf. Later in 1963, vra Kennedy Vise President Johnson om die moontlike tegnologiese en wetenskaplike voordele van 'n maansending te ondersoek. Om die program te laat slaag moes kritiek van linksgesinde politici, wat meer besteding op maatskaplike programme wou sien, en reggesinde politici wat voorkeur gegee het aan 'n meer militêre projek aangespreek word. Deur die wetenskaplike gewin van die projek te beklemtoon en deur vrese vir Sowjet oorheersing in die ruimte te manipuleer, slaag Kennedy en Johnson daarin om openbare mening om te swaai: teen 1965, is 58 persent Amerikaners ten gunste van Apollo, 33 persent meer as twee jaar te vore. Nadat Johnson President word in 1963, laat sy volgehoue verdediging van die program toe dat dit in 1969 slaag, in ooreenstemming met Kennedy se oorspronklike wens.
[wysig] Russiese strategie
Intussen vertoon die USSR meer twyfel oor 'n reis na die maan. Sowjet leier Khrushchev wou nie 'n nederlaag deur enige ander mag in die gesig staar nie, maar wou net so min so 'n duur projek befonds. In Oktober 1963 sê hy dat die USSR op die stadium nie beplan om enige ruimtevaarders na die maan te stuur nie. Hy kwalifiseer die stelling egter deur aan te dring dat hulle nie die handdoek in die ruimte stryd ingegooi het nie. Eers na nog 'n jaar spits commit die USSR ten volle tot 'n maanlandingspoging.
Ter selfde tyd stel Kennedy verskeie gesamentlik programme voor wat 'n moontlike maanlanding deur Sowjet en Amerikaanse ruimtevaarder en die ontwikkeling van beter weersatelliete insluit. Khrushchev, wat Kennedy daarvan verdink dat hy beter Russiese ruimte tegnologie wou steel verwerp die idee: as die USSR na die maan sou gaan, sou hulle op hulle eie gaan. Korolev, die Russiese Lugvaart en Ruimte Agentskap (RSA) se hoofontwerper, begin sy Soyuztuig en die N-1 lanseervuurpyl met die vermoeë om 'n bemande maanlanding te onderneem landing voor te stel . Khrushchev lei Korolev's se ontwerpsburo om verdere ruimte mylpale te behaal deur bestaande Vostok tegnologie aan te pas, terwyl 'n tweede span begin werk aan 'n geheel en al nuwe lanseerder en tuig, die Proton aandrywer en die Zond, vir 'n bemande maanvlug (cislunar) in 1966. In 1964 steun die nuwe Sowjet leierskap Korolev vir 'n maanlandingspoging en plaas alle bemande projekte onder sy leiding. Met Korolev se dood en die mislukking van die eerste Soyuz vlug in 1967, val koördinering van die Sowjet maanlandingsprogram vinnig uitmekaar. Die Sowjette bou 'n landingstuig en kies ruimtevaarders vir die sending wat Aleksei Leonov op die maan se oppervlak sou plaas, maar na agtereenvolgende falings van die N1 booster in 1969, word planne vir 'n bemande landing eerste vertraag en toe gekanselleer.
[wysig] Apollo 11 is eerste daar
Hoewel onbemande Sowjet verkenningstuie die maan voor enige ruimtetuie van die VSA bereik het, word Amerikener Neil Armstrong die eerste persoon om op die maan te loop as deel van die maanlanding in Julie 1969. Armstrong, aanvoerder van die Apollo 11 sending, word gerugsteun deur bevelvoermodulevlieënier Michael Collins en maanlandingstuig vlieënier Buzz Aldrin in 'n gebeurtenis wat deur meer as 500 miljoen mense oor die wêreld gesien is. Sosiale kommentators gee wye erkenning aan die maanlanding as een van die tekenende oomblikke van die 20ste eeu. Armstrong se woorde toe hy sy eerste tree op die maan se oppervlak gee is net so gedenkwaardig:
That's one small step for [a] man, one giant leap for mankind.
Daar is maanlandingsfopperybeskuldigers wat beweer dat hierdie woorde, wanneer dit agteruitgespeel word, klink na 'man never space walk'.
[wysig] Ander fasette van die maanlanding
Anders as ander internasionale stryde is die ruimtestryd nie direk beinvloed deur die behoefte aan territoriale uitbreiding nie. Na die suksesvolle landings op die Maan, het die VSA uitdruklik enige reg op eienaarskap van dele van die maan onteis.
Sommige samesweringsteoretici dring steeds daarop aan dat die maanlandings 'n foppery is. Hierdie Apollo maannlandingsfoppery beskuldigings floreer deels omdat daar, behalwe vir 'n paar opvolg Apollo landings in die volgende dekade, niks van entoesiaste se voorspellings dat maanlandings alledaags sou word, geword het nie.
[wysig] Bronnelys
- Apollo 11 - "One Giant Leap" van die NASA-webwerf.
- Soviet Lunar Missions van die NASA-webwerf.
- Project Apollo: The Tough Decisions, deur Robert. C. Seamans, Jr. Van die Monographs in Aerospace History No. 37 • SP-2005-4537