Ніндзюцу
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Ніндзюцу (忍術, «мастацтва ўтоенасці») — японскае баявое мастацтва.
Зьмест |
[рэдагаваць] Паходжанне
Лічыцца, што таемныя кланы ніндзя паўсталі ў Японіі адначасова з узнікненнем самурайскага саслоўя у IХ—ХII стагоддзях. Правобразам ніндзя лічацца секты горных пустэльнікаў ямабусі VIII стагоддзеа, якія вызнавалі кірунак будызма школы Сінгон. Ямабусі заахвочвалі цяжкія і знясільваючыя трэніроўкі сваіх адэптаў, а таксама дбайна захоўвалі сабраныя на працягу стагоддзяў ведання па медыцыне, хіміі, астралогіі. Ямабусі былі прыхільнікамі поўнага зліцця з прыродаю. Першапачаткова таемныя школы ніндзюцу не мелі нічога агульнага з вайскоўцамі арганізацыямі ні па сваёй методыцы падрыхтоўкі, ні па сваёй філасофіі. Аднак са часам адбыліся змены.
Паходжанне самога баявога мастацтва ніндзюцу, злучаюць, як і большасць усходніх мастацтваў бою, з кітайскімі крыніцамі. Аднак тэрмін «ніндзюцу» ахоплівае толькі нешматлікія асаблівасці мастацтвы ніндзюцу, такія як утойванне, тварэнне і падтрыманне аўры таямнічасці. У функцыі ніндзя уваходзіла пранікненне да ворага, здзяйсненне сабатажа або забойствы і вяртанне пасля паспяховага завяршэння місіі.
Традыцыйна ніндзя выконвалі ролю наймітаў, якія прапаноўвалі сябе ў якасці шпіёнаў, наёмных забойцаў, дыверсантов, палітычных правакатараў і тэрарыстаў вялікім і маленькім кіраўнікам японскае феадальнае эпохі. Ніндзя прапаноўвалі свае паслугі толькі тым, хто гатовы быў за іх плаціць. Сем'і ніндзя ўяўлялі сабою цесна згуртаваныя калектывы, інтэграваныя ў буйнейшыя групы — кланы. Старонні чалавек практычна не меў магчымасці далучыцца да такой групы і стаць ніндзя, для гэтага трэба было нарадзіцца ў сям'і прафесіяналаў. Мастацтва і іншыя хітрасці захоўваліся пад сакрэтам і перадаваліся толькі ад бацькі да сына. Расчыненне сакрэту азначала смерць ад рукі ніндзя з таго жа клана.
Росквіт ніндзюцу прыйшоўся на перыяд Сэнгоку дзідай (1467—1568). На гэты час прыходзіцца пік феадальных войнаў, і тады налічвалася каля 70 кланаў ніндзя. Легенды аб ніндзя таксама ставяцца менавіта да гэтага перыяду. Дакументальныя сведчанні пацвярджаюць існаванне ў гэтую эпоху школаў Ярма і Кога.
У японскай культуры ніндзя часта супрацьпастаўляюцца самураям. Справа ў тым, што самураі найвышэй усяго ставілі ідэалы воінскага кодэкса бусідо і ў адпаведнасці з імі імкнуліся годна ваяваць і найлепшай выяваю падрыхтавацца да смерці. Ніндзя вызнавалі прама процілеглую філасофію. Галоўнае для ніндзя — выканаць пастаўленую задачу, а бо асноўная іх задача — выведка, то для паспяховага яе выканання неабходна было выжыць коштам. Для ніндзя не магло быць забароненых дзеянняў, не маглі існаваць якія-небудзь маральныя і рэлігійна-этычныя абмежаванні ў метадах вядзення вайны. Для дасягнення перамогі добрыя любыя сродкі, і ніндзя паспяхова ўсе іх выкарысталі.
[рэдагаваць] Кланы ніндзя
- Ярма
- Кога
- Кісю
- Фума
- Саду
- Момоті
- Фудзібаясі
- Нэгоро
- Сайга
[рэдагаваць] Рыштунак ніндзя
- Маскіровочный гарнітур — сінобі-седзоку, дэталі сінобі-седзоку: увагі (куртка) і додзімэ (пояс), ярма-бакама (штаны), дзукін (маска), тэкко (накладкі на рукі), кяхан або асімакі (нажныя абмоткі), табі (абутак-шкарпэткі з асобным вялікім пальцам), варадзі (сандалі) і уваппарі (верхняя куртка) і нагабукуро («заплечнік» ніндзя).
- Пераменнае адзенне — Каварі-гомоно
- Амігаса — саламяны капялюш
- Даспехі
- Кусарі-катабіра (кольчужный даспех)
- Татамі-гусоку (тыпы Кіко і Куратагіну) — лёгкі даспех.
- Шчыты
- Тэцу-але камэ
- Нэрукава-іта
[рэдагаваць] Зброя ніндзя
- Агнястрэльная зброя Какі
- Кнотавыя (хінава-тэппо)
- Крэмневыя (хіуті ісідзю)
- Духавыя (кукідзю)
- Вакідзасі-тэппо (стрэльба, замаскіраванае пад меч Вакідзасі)
- Ядатэ-тэппо (стрэльба, замаскіраванае пад футарал для пэндзля)
- Кісэру-тэппо (стрэльба, замаскіраванае пад курыльную трубку)
- Гармата
- Мокухо («драўляная гармата»)
- Харінукі-дзуцу («трубка з папье-машы»)
- Палымяныя сродкі
- Агністыя стрэлы Хія
- Бохія — агністая палка
- Утіхія — кідальная палымяная страла
- Хідакэ — агністы бамбук
- Хісякэн ("агністы сякэн")
- Атрутныя сродкі
- Моппан
- Фуе-але оогі
- Нэмурібі
- Кусагамэ
- Запалы і кноты
- Хокуті, Хінава, Хінокі-Хінава, Такэ-хінава, Гудзін-хінава, Амэ-сіногі-хінава, Амэ-хінава, Мідзу-хінава.
- Мячы, дзіды, сякеры, нажы
- Ніндзя-то, Сінобі гатана - меч ніндзя
- Танто -нож
- Конагіната - кароткая нагіната
- Сібакі-ярыны - дзіда
- Камаярі - дзіда-серп
- Яно - сякера
- Сікомі-дзуэ - утоеная зброя (мячы, нажы з прамым клінком, замаскіраваныя пад бытавыя прадметы).
- Кусарі-кама — полусерпы з вяроўкаю і грузам або з ланцугом, Кама - серп.
- Баявыя тычкі і дубінкі
- Дзе, Сякудзе, Рокудзе, Сюмонкудзуэ, Бо, Ханбо, Косікірібо, Мімікірібо і т.д.
- Вяроўкі і ланцугі
- Мусубінава - вяроўка з грузікам
- Кусарі - ланцуг, іншыя назовы (залежаць ад доўгіх і грузікаў): Кусарі-фундо, Тама-гусарі,Содэ-гусарі, Кусарі-дзюттэ, Рэ-бундо і т.д.
- Кідальныя бомбы і гранаты
- Кідальная зброя
- Ханкю (палавінны лук) і Юмія (стрэлы)
- Фукія (Фукібарі) - страляніна атручанымі стрэламі з духавага «стрэльбы»
- Сюрікэны (кідальныя «зоркі» ніндзя)
- Сякэн («зорачка»), тыпы: Санко, Дзюдзі, Роппо, Хаппо, Мандзі, Нагарэ-мандзі, Тэккан і т.д.
- Бодзе-сюрікэн («сюрікэн-палачка»), тыпы? Босугата, Тантогата, Кугігата, Хэйтегата, Харігата, Хасідзе, Кусабігата і т.д.
- Утінэ (хоць гэта не зусім сюрікэн, а скарочаная страла з цяжэйшым наканечнікам, нагадвае стрэлку для Дартса, але большага памеру).
- Цубутэ, Арарэ, Мэцубусі.
(Выправіў Астафьев А.У. па матэрыялах кнігі "Кіпцюры нябачнікаў" А. Горбылева)
[рэдагаваць] Адмыслоўцы па гісторыі ніндзюцу
- Нава Юміо
- Ямагуті Масаюкэ
- Окусэ Хэйсітіро
[рэдагаваць] Літаратура
- Аляксей Горбылев, «Шлях Нябачных» (з серыі «Баявыя мастацтвы», Менск, 1997)
- Аляксей Горбылев, «Кіпцюры Нябачнікаў» (з серыі «Баявыя мастацтвы», Менск, 1999)
- Оскар Ратті, Адель Уэстьрук, «Самураі» (Масква, 2004)
- Попенко Ў.Н., «Школа ніндзя» (Масква, 2004)