Гелій
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Гелій | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Агульная інфармацыя | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Назва, сімвал, парадкавая лічба | Гелій, He, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Серыя | Высакародныя газы | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Група, Перыяд, Блок | 18 (VIIIA), 1, s | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Колер | няма | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Суадносіны масы ў абалонцы Зямлі | 4 · 10−7 % | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атамарныя зьвесткі | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атамная маса | 4,002602 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атамны радыюс (падлічаны) | 128 (31) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кавалентны радыюс | 32 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Радыюс Ван дэр Ваальса | 140 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Канфігурацыя электронаў | 1s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электроны на ўзровень энергіі | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. Энергія іанізацыі | 2372,3 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2. Энергія іанізацыі | 5250,5 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фізічныя якасці | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Агрэгатнае становішча | газаабразны | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Крысталічная структура | – | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Шчыльнасьць | 0,1785 kg/m3, (–) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тэмпература плаўленьня | 0,95 K bei ca. 2,5 MPa |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тэмпература кіпеньня | 4,22 K (−268,93 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Малярны аб'ём | 22,4 · 10−3 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цяпло пры выпарваньні | 0,0845 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цяпло пры плаўленьні | 0,021 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Газавы ціск | – | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Звышгукавая хуткасьць | 972 m/s пры 273,15 K 1007 m/s пры 293,15 K |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цеплаёмкасьць | Спец. цепл. cp = 5193 J/(kg•K) мал. цепл. cp,m = 20.786 J/(mol•K) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электраправоднасьць | – | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цеплаправоднасьць | 0,152 В/(м · K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хімічныя якасьці | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Аксідацыйны стан | 0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Аксіды (Алкалічнасьць) | – | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электрычная негатыўнасьць | 5,2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізатопы | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
NMR-якасьці | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Па магчымасьці выкарыстоўваецца агульнапрынятая міжнародная сістэма адзінак СІ. Пры адсутнасьці іншых заўваг, маюць сілу стандартныя ўмовы. |
Ге́лій (ад старажытнагрэцкага ἥλιος hélios, „Сонца“) - хімічны элемент. Гелій адносіцца да групы высакародных газаў, парадкавая лічба 2, сімвал элемента He.
Гелій - практычна інертны хімічны элемент. Узначальвае групу інертных газаў у перыядычнай сістэме элементаў. Нетаксічны, ня мае колеру, паху і смаку. Пры нармальных умовах уяўляе сабою аднаатамны газ. Яго пункт кіпеньня (Т=4б216К) найменшы сярод усіх элементаў; цьвёрды гелій здабыты толькі пры цісках вышэй 25 атмасьфер. Экстрэмальныя ўмовы таксама неабходны для стварэньня нешматлікіх хімічных злучэньняў гелія, усе яны нестабільны пры стандартных тэмпературы і ціску. Прыродны гелій складаецца з двух стабільных ізатопаў: 4He (ізатопная распаўсюджанасьць - 99.99986%) і значна больш рэдкага 3Не (0,00014%; утрыманьне гелія-3 у розных прыродных крыніцах можа зьмяняцца ў даволі шырокіх межах). Вядомы яшчэ шэсьць штучных радыеактыўных ізатопаў гелія.
Гелій займае другое месца па распаўсюджанасьці ў Сусьвеце і лёгкасьці (пасьля вадароду). Аднак на Зямлі гелій сутракаецца рэдка. Практычна ўвесь гелій у Сусьвеце утварыўся ў першыя некалькі хвілін пасьля Вялікага Выбуху, у час першаснага нуклеясінтэзу. У сучасным Сусьвеце амаль увесь новы гелій утвараецца ў выніку тэрмаядзернага сінтэзу з вадароду ў нетрах зорак. На Зямлі ён утвараецца ў выніку альфа-распаду цяжкіх элементаў (альфа-часьціцы, якія выпраменьваюцца пры альфа-распадзе - гэта ядры гелія-4). Частка гелія, які ўтварыўся пры альфа-распадзе і прасачыўся срозь пароды зямной кары, захопліваецца прыродным газам, канцэнтрацыя гелія ў якім можа дасягаць 7% ад аб'ёму. Гелій здабываецца з прыроднага газу працэсам нізкатэмпературнага разьдзяленьня - так званай фракцыйнай перагонкай.
Зьмест |
[рэдагаваць] Гісторыя
Адкрыцьцё гелія пачалося з 1868 года, калі 18 жніўня пры назіраньні поўнага сонечнага зацьменьня ў Індыі французкі астраном П.Ж.Жансэн заўважыў у сьпектры сонечнай кароны жоўтую лінію з даўжынёй хвалі 587,49 нанаметраў. Першапачаткова лічылася, што гэта лінія належыць калію. 20 кастрычніка таго ж года ангельскі астраном Д.Н.Лак'ер прыкмеціў жоўтую лінію ў сонечным сьпектры, якую ён назваў D3-лініяй. У 1871 годзе Лак'ер растлумачыў яе паходжаньне прысутнасьцю на Сонцы новага элемента. Ён і ангельскі хімік Эдвард Франклэнд далі гелію імя, якое адлюстроўвае гісторыю яго адкрыцьця (ад грэц. Ήλιο (Helio) - сонца). Лак'ер лічыў, што адкрыты элемент - метал, таму ён выкарыстоўваў у лацінскай назве элемента канчатак «-ium», якое звычайна ўжываецца ў назьве металаў.
26 сакавіка 1895 года англічанін Уільям Рамзай атрымаў гелій узьдзеяньнем кіслот на прыродную радыеактыўную руду клевяіт. Рамзай шукаў аргон, але пасьля адзьдзяленьня азоту і кіслароду ад газу, заўважыў ярка-жоўтую лінію, што была падобна на D3-лінію сьпектра Сонца. Лак'ер і брытанскі фізік Уільям Крукс высьветлілі, што гэты газ быў геліем. Гелій быў незалежна ад Рамзая выдзелены з клевяіту ў тым жа годзе хімікамі П'ерам Тэадорам Клівам і Авраамам Ланглітам у Швецыі, якія атрымалі дастатковую колькасьць газу для дакладнага вызначэньня атамнай масы. Гелій таксама выдзяліў амерыканскі геахімік Уільям Фрэнсіс Хілебранд раней за адкрыцьцё Рамзая, калі ён заўважыў незвычайныя сьпектральныя лініі, дасьледуючы мінерал уранініт. Хілебранд, аднак, вырашыў, што гэтыя лініі належаць азоту.
У 1907 годзе Эрнст Рэзерфорд і Томас Ройдз паказалі, што альфа-часьціцы зьяўляюцца ядрамі гелія.
Доўгі час гелій быў адзіным газам, які ня быў звадкаваны. Аднак у 1908 годзе галандскі фізік Хайкэ Камерлінг Онэс звадкаваў геліў, ахалоджваючы яго да тэмпературы ніжэй за 1К. Ён спрабаваў здабыць цьвёрды гелій далейшым паніжэньнем тэмпературы, аднак гэта зрабіў толькі 1926 годзе яго студэнт Уільям Хэндрык Кеесам пры ціску 25 атмасьфер.
У 1938 годзе расейскі фізік Пётр Леанідавіч Капіца выявіў, што ў гелія-4 амаль адсутнічае вязкасьць (зьява звышцякучасьці). У 1972 годзе гэтую ж зьяву для гелія-3 адкрылі амерыканскія фізікі Дуглас Д.Ошэроф, Дэвід М.Лі і Роберт К.Рычадсон. У 2004 годзе зьявіліся зьвесткі аб адкрыцьці звышцякучасьці цьвёрдага гелія, аднак інтэпрэтацыя гэтай зьявы не да канца зразумела.
[рэдагаваць] Атрыманьне
У цяперашні час гелій выдзяляюць з прыродных гелійзмяшчальных газаў, карыстаючыся метадам глыбокага ахалоджваньня (гелій звадкоўваецца цяжэй усіх астатніх газаў). Радовішчы такіх газаў знаходзяцца ў Расеі, ЗША, Канадзе, Кітае, Алжыры, Польшчы і Катары. Гелій знаходзіцца таксама ў некаторых мінералах (манацыце, тарыяніце і інш.), пры гэтым з 1 кг мінерала пры награваньні можна атрымаць да 10 л гелія.
[рэдагаваць] Уласьцівасьці газавай фазы і плазмы гелія
Гелій - найменш хімічна актыўны элемент восьмай групы перыядычнай сістэмы элементаў. Большасьць злучэньняў гелія існуюць толькі ў газавай фазе ў выглядзе так званых эксімерных малекул, у якіх устойлівы узбуджаныя электронныя станы і няўстойлівы асноўны стан. Гелій утварае двухатамныя малекулы He2, фтарыд HeF, хларыд HeCl (эксімерныя малекулы ўтвараюцца пры дзеяньні электрычнага разраду або УФ выпраменьваньня на сумесь гелія і фтора (хлора)). Пры стандартных тэмпературы і ціску гелій паводзіць сябе як ідэальны газ. Фактычна пры ўсіх умовах гелій монаатамны. Гелій мае невялікую малекулярную масу, таму яму ўласьціва большая цеплаправоднасьць, чым у іншых газаў, акрамя вадарода, і яго удзельная цеплаёмістасьць надзвычай высокая. Гелій таксама менш растваральны ў вадзе, чым іншыя газы. Хуткасьць яго дыфузіі скрозь цьвёрдыя матэрыялы ў тры разы вышэй, чым у паветра, і прыблізна на 65% вышэй, чым у вадарода. Прыблізны дыяметр малекулы He2 — 0,20 нм. Каэфіцыент праламленьня гелія бліжэй да адзінкі, чым у іншых газаў. Гэты газ мае адмоўны каэфіцыент Джоўля-Томсана пры нармальнай тэмпературы асяродзьдзя, гэта значыць награваецца, калі яму даюць магчымасць свабодна расшырацца ў аб'ёме. Толькі ніжэй тэмпературы інверсіі Джоўля-Томсана (прыблізна 40К пры нармальным ціску) ён астывае ў час свабоднага расшырэньня. Пасьля ахалоджваньня ніжэй гэтай тэмпературы, гелій можа быць ператвораны ў вадкасьць пры расшыральным ахалоджваньні. Такое ахалоджваньне праводзіцца пры дапамозе дэтандэра.
У Сусьвеце гелій пераважна сустракаецца ў выглядзе плазмы. У плазьме электроны і пратоны ня зьвязаны паміж сабой, у выніку чаго плазма мае высокую электраправоднасьць, нават калі газ толькі часткова іанізаваны. На заражаныя часьціцы моцна ўзьдзейнічаюць магнітнае і электрычнае палі. Напрыклад, у сонечным ветры разам з іанізаваным вадародам, яны узьдзейнічаюць з магнітасьферай Зямлі, што зьяўляецца прычынай паўночнага зьзяньня.
[рэдагаваць] Уласьцівасьці кандэнсаваных фаз
Цьвёрды гелій здабываецца толькі пад высокім ціскам. Бясколернае, амаль нябачнае цьвёрдае рэчыва лёгка сьціскаецца: пад высокім ціскам яно можа паменьшыцца ў аб'ёме на 30%. У адрозьненьні ад іншых элементаў, гелій застаецца вадкім пры тэмпературах блізкіх да абсалютнага нуля пры нармальным ціску (гэта зьяўляецца эфектам квантавай механікі: нулявы пункт тэмпературы занадта высокі для замярзаньня). Цьвёрды гелій патрабуе тэмпературу 1-1,5К (каля -272°С) і ціск 2,5МРа. Цьвёрды гелій мае крысталічную структуру.
Цьвёрды гелій мае шчыльнасьць 214±0,006кг/м³ (1,15К, 66 атмасьфер). Пры тэмпературах паміж 1,8К і 1,5К цьвёрды гелій мае аднолькавую шчыльнасьць. Гэта можа сьведчыць аб тым, што пры тэмпературы 0К і пад ціскам 25 атмасьфер (мінімальны ціск для існаваньня цьвёрдага гелія) ён мае шчыльнасьць 187±9г/м³.
[рэдагаваць] Выкарыстаньне
Гелій выкарыстоўваюць для стварэньня інертнай і ахоўнай атмасьферы пры вырошчваньні крэмніевых і германіевых крышталяў, у тытанавых і цырконіевых вырабах, у якасьці атмасьферы для аховы гістарычных дакументаў, пры зварцы, рэзцы і плаўцы металаў, якія лёгка забруджваюцца паветрам, пры перакачцы ракетнага паліва, у якасьці ахалоджваючай вадкасьці ў некаторых ядзерных рэактарах, для запаўненьня дырыжабляў і аэрастатаў (у гэтых мэтах не выкарыстоўваюць вадарод з-за яго выбуханебясьпечнасьці), у якасьці кампанента актыўнага асяродзьдзя гелій-неонавых лазераў. Гелій-3 выкарыстоўваецца для запаўненьня газавых нейтронных дэтэктараў, як рабочае цела геліевых цечашукальнікаў. Вадкі гелій - самая халодная вадкасьць на Зямлі, што дазваляе выкарыстоўваць яго для ахалоджваньня металаў да звышнізкіх тэмператур з мэтай прыданьня ім якасьцяў звышправоднасьці. Гелій дрэнна раствараецца ў вадзе, якая зьяўляецца асноўнай часткай крыві чалавека, таму яго выкарыстоўваюць як частку газавай сумясі, якую падаюць для дыханьня вадалазам, што дазваляе прадухіліць кесонную хваробу.
[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі
Гелій — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў