Арызона (штат)
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

-
Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Арызона (неадназначнасьць).
|
|||||
Мянушка штата: Штат Вялікага каньёна | |||||
![]() Іншыя штаты ЗША |
|||||
Сталіца | Фінікс (Арызона) | ||||
Найбуйнейшы горад | Фінікс (Арызона) | ||||
Губэрнатар | Джанэт Напалітана | ||||
Плошча - Агулам - Сушы - % вады |
6-я па ЗША 295 254 км² 295 км² 0,32% |
||||
Насельніцтва - Усяго (2005) - Шчыльнасьць |
5 939 292 17.43/км² |
||||
Стаў штатам Дата заснаваньня |
48-м 14 лютага 1912 |
||||
Часавы пас | UTC-7 | ||||
Шырыня Даўгата |
31°20' з. ш. па 37° з. ш. 109°3' з. д. па 114°50' з. д. |
Арызо́на (па-ангельску: Arizona) — 48-ы штат, які ўвайшоў у склад ЗША. Разьмешчаны на паўднёвым захадзе краіны. Нараўне зь Ютай, Каларада і Нью-Мэксыка ўваходзіць у лік «штатаў чатырох кутоў». Сталіца і найбуйнейшы горад штата — Фінікс. Насельніцтва штата ў 2005 годзе складала каля 5 939 292 чалавек — па гэтым паказчыку Арызона займае 20-е месца ў ЗША. Арызона знакамітая сваім пустэльным ландшафтам і кактусамі, якія растуць на тэрыторыі штата. Арызона вядомая сваімі мяккімі зімамі і высокімі тэмпэратурамі ў летні час года.
Зьмест |
[рэдагаваць] Геаграфія
На захадзе Арызона мяжуе з Каліфорніяй і Нэвадай, на поўначы — зь Ютай і Каларада, на ўсходзе — з Нью-Мэксыка, на поўдні — з Мэксыкай.
Значная частка тэрыторыі штата прыходзіцца на горы, плато і пустэльні. У Арызоне знаходзіцца найбуйнейшы лясны масіў жоўтай хвоі. На поўначы штата находзіцца Вялікі каньён рэкі Каларада.
[рэдагаваць] Гісторыя
З нагоды этымалёгіі назвы Арызона адзінага меркаваньня няма, у ліку асноўных гіпотэз — гішпанская і індзейская.
[рэдагаваць] Насельніцтва
На 2005 год насельніцтва Арызоны складае 5 939 292 чалавек, што больш на 3,5% у параўнаньні з паказчыкам мінулага года.
Расавы склад насельніцтва:
- Белыя — 63,8%
- Лацінаамэрыканцы — 25,3%
- Індзейцы — 5%
- Чорныя — 3,1%
- Азіяты — 1,8%
- Прадстаўнікі зьмяшаных расаў — 2,9%
Рэлігійны склад насельніцтва:
- Пратэстанты — 42%
- Каталікі — 31%
- Баптысты — 9%
- Мармоны — 6%
- Мэтадысты — 5%
- Лютэране — 4%
- Астатнія пратэстанскія канфэсіі — 24%
- Астатнія рэлігіі — 2%
- Астатнія хрысьціяне — 1%
- Атэісты — 18%
[рэдагаваць] Эканоміка
ВУП Арызоны на 2004 год складаў 187,27 мільярда даляраў. Калі б Арызона была незалежнай, яна б займала 61-ае месца ў сьвеце па паказчыку ВУП, і абыйшла бы Нарвэгію, Данію, Чэхію, Ірляндыю, Фінляндыю і Новую Зэляндыю. Арызона займае 21-ае месца ў ЗША па ўзроўні эканамічнага разьвіцьця. ВУП на душу насельніцтва складае $27 232, 39-ы па краіне. Здабыча медзі — важная галіна эканомікі, якая забясьпечвае 2/3 здабычы медзі ў краіне.
Адміністрацыйныя адзінкі ЗША | ![]() |
||
---|---|---|---|
Штаты |
Агаё | Айдага | Аклагома | Алабама | Аляска | Арызона | Арканзас | Арэгон | Аява | Ваёмінг | Вашынгтон | Вэрмонт | Вірджынія | Вісконсін | Гаваі | Дэлавэр | Джорджыя | Заходняя Вірджынія | Ілінойс | Індыяна | Каларада | Каліфорнія | Канзас | Кентакі | Канэктыкут | Люізіяна | Мантана | Масачусэтс | Мінэсота | Місысыпі | Мізуры | Мічыган | Мэн | Мэрылэнд | Нэбраска | Нэвада | Нью-Гэмпшыр | Нью-Джэрзі | Нью-Ёрк | Нью-Мэксыка | Паўднёвая Караліна | Паўднёвая Дакота | Паўночная Караліна | Паўночная Дакота | Пэнсыльванія | Род-Айлэнд | Тэнэсі | Тэхас | Флорыда | Юта |
||
Фэдэральная акруга | Акруга Калюмбія | ||
Астраўныя тэрыторыі | Амэрыканскае Самоа | Абток Бэйкер | Гуам | Абток Хоўлэнд | Абток Джэрвіс | Атол Джонстан | Рыф Кінгмэн | Атол Мідўэй | Абток Наваса | Паўночныя Марыянскія абтокі | Атол Пальміра | Пуэрта-Рыка | Віргінскія абтокі | Абток Ўэйк |