У чаканьні Гадо

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Вокладка беларускага выданьня 'У чаканьні Гадо'.
Вокладка беларускага выданьня 'У чаканьні Гадо'.
Задняя старонка вокладкі 'У чаканьні Гадо'.
Задняя старонка вокладкі 'У чаканьні Гадо'.

У чака́ньні Гадо́ (падзагаловак: трагікамэдыя ў 2 дзеях) — дзеятвор абсурду, напісаны Сэмюэлам Бэкетам у канцы 1940-ых і ўпершыню надрукаваны ў 1952 годзе ў выдавецтве Grove Press пасьля некалькіх адмоваў прэстыжных выдавецтваў. У арыгінале "Гадо" напісаны па-француску, на засвоенай мове, пад назовам "En attendant Godot" (у літаральным перакладзе: "Чакаючы на Гадо"). Простасьць дыялёгаў адлюстроўвае іхняе францускае паходжаньне. Ангельскамоўны пераклад, зроблены самім Бэкетам, быў выдадзены ў 1955.

П'еса ўпершыню была пастаўленая па-француску ў Théâtre de Babylone, у Парыжы у 1953. Ангельскамоўная прэм'ера адбылася ў жніўні 1955 г. у Arts Theatre, у Лёндане, пад рэжысурай 24 гадовага Пітэра Хола.

Зьмест

[рэдагаваць] Беларускі пераклад

На беларускую мову галоўны дзеятвор Бэкета быў перакладзены Віталём Воранавым ў 2003 годзе і прымеркаваны да 100-годзьдзя дня народзінаў ірляндзкага пісьменьніка, якое шырока сьвяткавалася ў 2006 годзе. У 2005 годзе ў выдавецтве Логвінаў у Менску накладам 200 асобнікаў была выдадзеная п'еса "У чаканьні Гадо". Рэдактарам выступіў паэт Андрэй Хадановіч. Камэнтары зробленыя перакладнікам паводле Антонія Лібэры - сябры Сэмюэля Бэкета. На вокладцы выкарыстаная праца Яўгена Адзіночанкі.

[рэдагаваць] Дзейныя асобы і значэньне іхных імёнаў

Гадо (Godot) - слова складаецца з асновы "God-" (па-ангельску Бог) і канчатка "-ot" (памяншальны канчатак францускай мовы). Таму для ангельскага чытача гэтае імя гучыць прыкладна як "Багот", "Гаспот" (зразумелая аснова, незразумелы канчатак), а для францускага чытача як "Гадок", "Гадочак" (незразумелая аснова, зразумелы канчатак). Цалкам чытэльным адпаведнікам у беларускай мове можа быць "Божачка" альбо "Божухна".

Эстрагон (Estragon) - від палыну з вялікай колькасьцю эфірных алеяў, які ўжываецца ў якасьці вострых прыпраў для ўзбуджэньня апэтыту.

Уладзімер (Vladimir) - у абшары славянскіх моваў азначае "уладар сьвету".

Лёсік (Lucky) - шчасьлівец, той каму спрыяе лёс. Lucky - адна з самых распаўсюджаных сабачых мянушак у англамоўных краінах.

Пахно (Pozzo) - італійскае слова, якое азначае ўнітаз, памыйніцу. Па-беларуску "Пахно" - гэта спаражненьне, кал, смурод. Для ангельскага і францускага чытача імя незразумелае. У беларускім перакладзе падаецца адпаведнік, чытэльны таксама выключна для спэцыялістаў, так што задума аўтара захоўваецца.

Значэнныя таксама мянушкі імёнаў двух галоўных герояў: Дзідзі (Didi) і Гога (Gogo). "Dis-dis" па-француску "кажы-кажы", "go-go" па-ангельску "ідзі-ідзі".

[рэдагаваць] Цытаты

Эсрагон: Што рабіцьмем?
Уладзімер: Не ведаю.
Эстрагон: Хадзем.
Уладзімер: Нельга.
Эстрагон: Чаму?
Уладзімер: Мы чакаем Гадо.
Эстрагон: І праўда.


Пахно: (раптоўна разьюшваецца). Ці вы перастанеце ўрэшце мучыць мяне гэтым праклятым часам? Гэта немагчыма! Калі! Калі! Аднойчы, ці вам гэтага не дастаткова, аднаго разу, такога ж, як іншыя, ён анямеў, я асьлеп, аднаго разу мы зробімся глухія, аднаго разу мы нарадзіліся, аднаго разу мы памрэм, у адзін дзень, у нейкую хвіліну, гэтага вам не дастаткова? (Спакайней.) Яны нараджаюць, стоячы на краі магілы, сьвятло сьвеціць толькі адно імгненьне, а пасьля зноўку ноч, зноўку ноч...

[рэдагаваць] Вонкавыя злучвы