Ёван Стэрыя Попавіч

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Ёван Стэрыя Попавіч (па-сэрбску Јован Стерија Поповић) (13 студзеня 1806, Вршац - 10 сакавіка 1856, Вршац) — сэрбскі паэт, празаік, драматург і перакладчык. Лічыцца заснавальнікам сэрбскай драмы. Першы і адзін з найвыбітнейшых сэрбскіх камэдыёграфаў.

Сын грэка і сэрбкі. Пасьля заканчэньня юрыдычнага факультэта працаваў адвакатам, настаўнікам у ліцэі ў горадзе Крагуевац, быў загадчыкам адзьдзяленьня міністэрства асьветы ў Бялградзе і арганізатарам сэрбскага тэатральнага і навуковага жыцьця, складаў падручнікі.

Зьмест

[рэдагаваць] Літаратурная дзейнасьць

Літаратурную дзейнасьць пачаў з слабых вершаў, прысьвечаных грэцкім героям. Да паэзіі зноў вярнуўся пры канцы жыцьця. Ад паэтычнай творчасьці перайшоў да гістарычных раманаў і драматургіі, але найбольшага посьпеху дасягнуў як камэдыёграф. У маладосьці падпаў пад уплыў заснавальніка сэрбскага раману Мілавана Відакавіча і напісаў раманы „Boj na Kosovu“ i „Zoraida“. Гэтаксама, як і Відакавіч, намагаўся перанесьці сюжэты з замежнай літаратуры на сэрбскае гістарычнае тло. У адным са сваіх пазьнейшых сатырычных твораў („Roman bez romana“) кпіў зь літаратурных опусаў такога кшталту, крытыкуючы творчасьць Відакавіча і ягоных эпігонаў.

Але перш за ўсё Стэрыя - драматург. Аўтары, якія пісалі драматургічныя творы да яго, ня мелі літаратурнага посьпеху. Стэрыя - першы пісьменьнік, які сур'ёзна займаецца гэтым родам літаратуры, прысьвячае сябе тэатру. Піша гістарычныя драмы і камэдыі з сучаснага жыцьця, якія мелі значна большую папулярнасьць. У сваіх камэдыях высьмейвае мяшчанства, эгаізм, пыхлівасьць і інш. заганы. Упершыню ўвёў у сэрбскую літаратуру вобраз простага малога чалавека. Меў выдатнае пачуцьцё кампазыцыі.

У некаторых гістарычных творах сама гісторыя зьяўляецца адно тлом, на якім адбываецца дзеяньне.

Тэатр Ё.С.Попавіч успрымаў як сродак маральнага выхаваньня і асьветы. Пры канцы жыцьця выдаў зборнік вершаў.

Перакладаў з грэцкай і францускай моваў.



[рэдагаваць] Творы

[рэдагаваць] Драматургія

  • "Лажа и паралажа"
  • "Тврдица"
  • "Покондирена тиква"
  • "Женидба и удадба"
  • "Превара за превару"
  • "Волшебни магарац"
  • "Смрт Стефана Дечанског"
  • "Невидимост или Светислав и Милена"
  • "Наход Симеон или несретно супружество"
  • "Аjдуци"
  • "Скендербег"

[рэдагаваць] Проза

  • "Боj на Косову"
На іншых мовах