Рыяд
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Рыяд (па-арабску: الرياض ar-Riyāḍ) — сталіца і самы вялікі горад Саудаўскай Арабіі, разьмешчаны ў мясцовасьці Рыяд у вобласьці Наджд. Разьмешчаны ў цэнтры Арабійскай паўвыспы на вялікім плато, ён зьяўляецца домам для 4.260.000 чалавек (прыблізна 20% насельніцтва краіны).
Акрамя Рыяда існуюць яшчэ дзьве густазаселеныя вобласьці ў краіне: вакол Джыддаха і Мекі на ўзьбярэжжы Чырвонага мора, і вакол Джубаіл і Дхахрана на ўзьбярэжжы Пэрсыдзкай затокі. Каардынаты Рыяда: 24°42'42" паўночнай шыраты, 46°43'27" усходняй даўгаты.
Горад падзелены на 17 муніцыпалітэтаў якія маюць уласныя органы кіраваньня, пад агульным кантролем прынца Салмана Абдул Азіза.
Горад знаходзіцца ў пустэльнай мясцовасьці, але добра забясьпечаны вадой, дзякуючы пяці дамбам, 96 калодзежам і 467 км трубы, якая дастаўляе ваду ад апрасьняльных заводаў на ўзьбярэжжы Пэрсыдзкай затокі.
Зьмест |
[рэдагаваць] Назва
Назва горада атрымана ад арабскага слова, якое азначае “месца садоў і дрэваў” (“rawdah”). Некалькі ручаёў (зараз засмаглых), паблізу Рыяда, са старажытных часоў рабілі гэту мясцовасьць урадлівай вобласьцю ў цэнтры паўвыспы.
[рэдагаваць] Гісторыя
У перадісьлямскія часы, паселішча на месцы будучага Рыяда мела назву Хаджар. Гістарычна гэта месца было вядома багацьцем вады і садоў. Вялікая колькасьць вады дазволіла існавань некалькім паселішчам. Сучасная назва ўжывалась толькі для паселішчаў з вялікай колькасьцю садоў, потым распаўсюдзілась на ўсю мясцовасьць.
Да канчатка 18-га стагодзьдзя, Рыяд уваходзіў у склад першай дзяржавы саўдыдаў, са сталіцай у Дырыяхе. Пасьля разбурэньня Дырыяха ў 1818 туркамі, сталіца была перанесена ў Рыяд.
У 1902 годзе горад быў захоплены Абдулам Азізам бін Рахманам Аль-Саўдам. Ён стварыў каралеўства Саўдыдаў у сучасным выглядзе ў 1932 годзе, з Рыядам як сталіцай дзяржавы. Дыпляматычная сталіца заставалась у Джэдахе да 1982 года. За кароткі час насельніцтва горада шматразова павялічылась. У 1960-х гадах насельніцтва складала 150.000 чалавек. У наш час насельніцтва складае 4,5 млн чалавек.
[рэдагаваць] Насельніцтва
Год | Насельніцтва |
---|---|
1862 | 7,500 |
1935 | 30,000 |
1960 | 150,000 |
1970 | 370,000 |
1972 | 500,000 |
1974 | 650,000 |
1988 | 1,500,000 |
1990 | 2,000,000 |
1997 | 2,800,000 |
2007* | 5,000,001 |
2020* | 8,900,000 |
*Здагадка
Паміж 1974 і 1992 гадамі штогадовы прырост насельніцтва складаў 8,2%.
[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі
Рыяд — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў