Вірджынія
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
![]() |
Гэты артыкул патрабуе ўдакладненьня артаграфіі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, адрэдагаваўшы яго. (дапамога) |
|
|||||
Мянушка штата: «Стары дамініён» | |||||
![]() Іншыя штаты ЗША |
|||||
Сталіца | Рычманд (Вірджынія) | ||||
Найбуйнейшы горад | Вірджынія-Бізун | ||||
Губэрнатар | Цімаці М. Кейн | ||||
Плошча - Агулам |
35-я па ЗША 110,862 км² |
||||
Насельніцтва - Усяго (2000) - Шчыльнасьць |
12-е па ЗША 7,197 млн. 69,03/км² |
||||
Вышыня над узроўнем мора - Сярэдняя вышыня |
290 м |
||||
Стаў штатам Дата заснаваньня |
10-м 25 чэрвеня 1788 |
||||
Часавы пас | Усходні час: UTC-5/-4 | ||||
Шырыня Даўгата |
36°31' з. ш. па 39°37' з. ш. 75°13' з. д. па 83°37' з. д. |
||||
Афіцыйная бачына |
Вірджы́нія (Віргі́нія, па-ангельску: Virginia) — штат на ўсходзе ЗША, адзін з так званых паўднёва-атлянтычных штатаў. 10-ы штат у складзе дзяржавы. Насельніцтва — 7,2 млн. чалавек (12-е месца ў ЗША; зьвесткі 2000 году). Сталіца — Рычманд, найбуйнейшы горад — Вірджынія-Бізун, іншыя буйныя гарады — Александрыя, Лінчбэрг, Норфалк, Ньюпарт-Ньюс, Портсмут, Хэмптан, Чэсапік.
Поўная афіцыйная назва штата — Садружнасьць Вірджынія (Commonwealth of Virginia). Афіцыйная мянушка — «Стары дамініён» (Old Dominion), а таксама «Маці прэзыдэнтаў» (Mother of Presidents). Афіцыйны дэвіз Sic semper tyrannis («Так заўсёды з тыранамі»).
Зьмест |
[рэдагаваць] Геаграфія
Плошча Вірджыніі складае 110,86 тыс. км² (35-е месца ў ЗША). На ўсходзе штат амываецца водамі Атлянтычнага акіяна; на поўдні мяжуе са штатамі Паўночная Караліна і Тэнэсі; на паўночным усходзе — са штатам Мэрылэнд, на паўночным захадзе — са штатам Заходняя Вірджынія, на захадзе — з Кентакі. Паўвостраў Дзелмарва на ўсходзе Вірджыніі аддзелены ад асноўнай тэрыторыі штата Чэсапікскім залівам.
Усходняя частка штата моцна забалочаная. Заходняя частка находзіцца ў перадпачатку Апалачскіх гор, сыстэма якіх уключае плато Камбэрлэнд і Блакітны хрыбет. Найболей значныя рэкі штата — Патамак, Рапахэнак, Шэнандоа і Роанак. Больш 60 % тэрыторыі штата пакрыта лясамі. Клімат умераны, вільготны, з сьпекай улетку і мяккай зімой.
[рэдагаваць] Гісторыя
Традыцыйна тэрыторыі цяперашняй Вірджыніі насялялі індзейскія плямёны чэрокі, манаханы, памункі і іншыя. Яны належаць да трох вялікіх этнічных групаў, найбуйнейшай зь якіх была алганкінская, дзьве іншыя — іракезская і сіў.
У канцы XVI стагодзьдзя (1587 год), калі Англія пачатку каланізаваць Паўночную Амэрыку, правінцыя атрымала назвы Віргінія («Нявінная») у гонар каралевы Лізаветы I, якая ніколі не выходзіла замуж. У пачатку XVII стагодзьдзя тут была створаная Лёнданская Віргінская кампанія, якая фінансавала Джэймстаўн (першапачатковая сталіца правінцыі) і іншыя ангельскія паселішчы.
У 1780 годзе, падчас Рэвалюцыйнай вайны сталіца была перанесеная ў Рычманд. 25 чэрвеня 1788 году Вірджынія стала дзясятым па ліку і найбуйнейшым зь першых трынаццаці штатаў ЗША. Пасьля вайны Вірджынія доўгі час была галоўным палітычным цэнтрам краіны: менавіта адтуль выйшлі аўтары канстытуцыі, а таксама восем прэзыдэнтаў і іншых вядомых палітыкаў.
Распачатае ў 1840-х разьвіцьцё прамысловасьці было замарожанае Грамадзянскай вайной, але зноўку набрала моцы ў XX стагодзьдзі. У красавіку 1861 году Вірджынія афіцыйна ўступіла ў склад Канфэдэрацыі. У 1863 годзе ад яе аддзялілася заходняя частка (цяпер штат Заходняя Вірджынія). Падчас войнаў Вірджынія стала галоўнай арэнай бітваў — тут адбыліся бітвы пры Бул-Ране, Піцерсбэргу, Фрэдэрыксбэргу і іншыя. Тутака ж 9 красавіка 1865 году ў пасёлку Апаматакс генэрал Роберт Э. Ці падпісаў акт аб капітуляцыі.
Падчас пасьляваеннай Рэканструкцыі Вірджынія была ізноў афіцыйна прынятая ў склад ЗША ў 1870 годзе.
У 1967 годзе ўпершыню з 1891 году ў заканадаўчы збор штата быў абраны чарнаскуры грамадзянін, а ў 1969 годзе ўпершыню з часу сканчэньня грамадзянскай вайны штат узначаліў губэрнатар-рэспубліканец. У 1989 годзе ўпершыню ў гісторыі ЗША на пост губэрнатара штата быў абраны афра-амэрыканец Лорэнс Уайлдэр.
[рэдагаваць] Эканоміка
Найважнейшыя віды карысных выкапняў — вугаль, камень, пясок, здабыча якіх вядзецца ў асноўным у раёне Апалачаў; маюцца невялікія запасы нафты і газу. Дзяржаўны сэктар зьяўляецца кіроўнай крыніцай прыбыткаў для вірджынцаў: шматлікія жыхары штата працуюць у фэдэральных установах у Вашынгтоне або зьвязаныя з узброенымі сіламі. У штаце разьмешчаныя буйныя вайсковыя і ваенна-марскія базы.
Асноўную ролю ў эканоміцы штата граюць тытунёвая, хімічная, гумовая, харчовая і машынабудаўнічая галіны. Разьвітыя дрэваапрацоўка і вытворчасьць мэблі, а таксама турызм і сфэра паслугаў.
Асноўныя сельскагаспадарчыя культуры штата — тытунь, кукуруза, соя, яблыкі. Больш паловы вартасьці таварнай прадукцыі сельскай гаспадаркі прыходзіцца на жывёлагадоўлю, галоўным чынам гадоўля буйнага рагатага быдла і авечак. Разьвітая птушкагадоўля (акруга Рокінгем — адзін з галоўных цэнтраў ЗША па вытворчасьці індычыны), рыбалоўства і здабыча прадуктаў мора (селядзец, крабы, вустрыцы).
Ёсьць магутная транспартная інфраструктура, якая ўключае сетка шасэ і чыгунак. Хэмптан-Роўдс — адзін з галоўных партоў краіны. У штаце знаходзяцца аэрапорты, якія абслугоўваюць горад Вашынгтон (аэрапорт Далеса і Нацыянальны аэрапорт).
[рэдагаваць] Адукацыя
У штаце налічваецца больш паўсотні ўнівэрсытэтаў і каледжаў.
[рэдагаваць] Спасылкі
- State Tourism Website — Virginia is for Lovers
- State Government website
- Charter to Sir Walter Raleigh : 1584
- The First Charter of Virginia; April 10, 1606
- The Second Charter of Virginia; May 23, 1609
- The Third Charter of Virginia; March 12, 1611
- U.S. Census Bureau
- Virginia Historical Society
- Virginia’s Historical Markers
- Geography of Virginia
- Virginia Literature from the Southern Literary Review
- Fathers for Virginia
- Christmas in Virginia
Адміністрацыйныя адзінкі ЗША | ![]() |
||
---|---|---|---|
Штаты |
Агаё | Айдага | Аклагома | Алабама | Аляска | Арызона | Арканзас | Арэгон | Аява | Ваёмінг | Вашынгтон | Вэрмонт | Вірджынія | Вісконсін | Гаваі | Дэлавэр | Джорджыя | Заходняя Вірджынія | Ілінойс | Індыяна | Каларада | Каліфорнія | Канзас | Кентакі | Канэктыкут | Люізіяна | Мантана | Масачусэтс | Мінэсота | Місысыпі | Мізуры | Мічыган | Мэн | Мэрылэнд | Нэбраска | Нэвада | Нью-Гэмпшыр | Нью-Джэрзі | Нью-Ёрк | Нью-Мэксыка | Паўднёвая Караліна | Паўднёвая Дакота | Паўночная Караліна | Паўночная Дакота | Пэнсыльванія | Род-Айлэнд | Тэнэсі | Тэхас | Флорыда | Юта |
||
Фэдэральная акруга | Акруга Калюмбія | ||
Астраўныя тэрыторыі | Амэрыканскае Самоа | Абток Бэйкер | Гуам | Абток Хоўлэнд | Абток Джэрвіс | Атол Джонстан | Рыф Кінгмэн | Атол Мідўэй | Абток Наваса | Паўночныя Марыянскія абтокі | Атол Пальміра | Пуэрта-Рыка | Віргінскія абтокі | Абток Ўэйк |