Казімер Сьвёнтак
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Сьвёнтак Казіме́р (Свёнтэк Казімір) (нарадзіўся 21 кастрычніка 1914) — кардынал, былы арцыбіскуп-мітрапаліт Менска-Магілёўскі, апостальскі адміністратар Пінскае дыяцэзіі, былы старшыня Канфэрэнцыі Каталіцкіх Біскупаў у Беларусі.
[рэдагаваць] Біяграфія
Нарадзіўся ў мястэчку Котвіч (Эстонія). У час першай сусьветнай вайны сям'я эвакуявалася ўглыб Расеі. Бацька загінуў у 1921 годзе ў баях за Вільню. У 1922 сям'я пераехала ў Баранавічы, дзе будучы сьвятар скончыў мясцовую гімназію. Пасьля заканчэньня Вышэйшай духоўнай сэмінарыі імя Тамаша Аквінскага ў Пінску 8 красавіка 1939 Казімер Сьвёнтак атрымаў сакрамэнт сьвятарства з рук біскупа Казімера Букрабы і стаў вікарыем у Пружанах.
Пасьля далучэньня Заходняй Беларусі да БССР 26 верасьня 1939 г. быў арыштаваны за "шпіянаж" і асуджаны на сьмерць, трапіў у Берасьцейскую турму. Пасьля акупацыі Берасьця нямецкімі войскамі ў ходзе Другой сусьветнай у чэрвені 1941 Сьвёнтак быў вызвалены, вярнуўся да сваіх парафіянаў у Пружаны й застаўся зь імі пасьля зыходу немцаў. Ізноў стаў ахвярай сталінскіх рэпрэсій: у сьнежні 1944 камуністы яго арыштавалі і засудзілі на 10 гадоў лягераў. Адбываў тэрмін у Комі АССР і Сібіры: 2 гады ў Марыінску, 7 гадоў у Інце каля Варкуты, рэшту – у сібірскай тундры.
У чэрвені 1954 Сьвёнтак вярнуўся ў Беларусь, стала асеў у Пінску. Ня быў рэабілітаваны, таму піша ў анкетах, што мае судзімасьць. Меў магчымасьць пераехаць у Польшчу, але застаўся ў Беларусі.
У 1991 Сьвёнтак стаў арцыбіскупам, а ў 1994 Папа Рымскі Ян Павал II надаў яму годнасьць кардынала (вышэйшы каталіцкі тытул) — першага ў Беларусі пасьля 1798.
27 верасьня 2004 Папа Рымскі Ян Павал II уручыў яму прэмію «Fidei testis» («Сьведка веры»), прысуджаную Інстытутам Папы Паўла VI з гораду Брэш'я (Італія).
14 чэрвеня 2006 Папа Бэнэдыкт XVI прыняў прашэньне 91-гадовага кардынала Сьвёнтка аб вызваленьні ад пастырскага кіраўніцтва архідыяцэзіяй. У той жа дзень кардынал пакінуў і пасаду старшыні Канфэрэнцыі Каталіцкіх Біскупаў у Беларусі, застаўшыся апостальскім адміністратарам Пінскае дыяцэзіі.
[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі
- Артыкул «Вера кардынала» Аркадзя Шанскага ў газэце «Наша Ніва» № 37 ад 8 кастрычніка 2004.
- Перадача на «Радыё Свабода» з нагоды 90-годзьдзя
- Інфармацыя на старонцы «Рыма-каталіцкі Касцёл на Беларусі»
- Martyraloh.org: Рэпрэсаваныя дзеячы беларускай культуры - Казімер Сьвёнтак
- Інфармацыя на сайце «Catholic Hierarchy»
Паводле артыкулу «Вера кардынала» Аркадзя Шанскага ў газэце «Наша Ніва» № 37 ад 8 кастрычніка 2004.