Масачусэтс
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
|
|||||
Мянушка штата: «Штат заліваў» | |||||
![]() Іншыя штаты ЗША |
|||||
Сталіца | Бостан | ||||
Найбуйнейшы горад | Бостан | ||||
Губэрнатар | Патрык Дэваль | ||||
Плошча - Агулам - Сушы - Вады - % вады |
44-я па ЗША 27 360 км² 20 317 км² 7 043 км² 25,7% |
||||
Насельніцтва - Усяго (2000) - Шчыльнасьць |
13-е па ЗША 6 349 097 312,68/км² |
||||
Стаў штатам Дата заснаваньня |
6-м 6 лютага 1788 |
||||
Часавы пас | Усходні час: UTC-5/-4 | ||||
Шырыня Даўгата |
41° 10' з. ш. па 42° 53' з. ш. 68° 57' з. д. па 73° 30' з. д. |
Масачу́сэтс (па-ангельску: Commonwealth of Massachusetts) — штат, разьмешчаны на ўсходзе ЗША, на беразе Атлянтычнага акіяна.
Зьмест |
[рэдагаваць] Гісторыя штата
Калёнія атрымала сваю назву ад імені мясцовага племя Масачусэт, што азначае «вялікае горнае месца». Першае паселішча было заснаванае ў горадзе Плімут рэлігійнымі ўцекачамі, якія прыплылі на караблі «Мэйфлаўер». За імі рушылі ўсьлед пурытане, якія заснавалі Калёнію Масачусэцкага заліва. Масачусэтс быў адной з 13 амэрыканскіх калёніяў, якія распачалі паўстаньне супраць Англіі. 6 лютага 1788 году Масачусэтс ратыфікаваў Канстытуцыю ЗША і стаў шостым штатам новай дзяржавы.
[рэдагаваць] Законы і адміністрацыя
Сталіца штата — горад Бостан, яго губэрнатар — Міт Ромні, чалец Рэспубліканскай партыі. Сэнатары ад штата Масачусэтс — Эдвард Кэнэдзі (брат нябожчыка прэзыдэнта Джона Кэнэдзі) і Джон Кэры (кандыдат у прэзыдэнты ў 2004 годдзе), абодва чальцы Дэмакратычнай партыі. Штат мае 10 прадстаўнікоў у ніжняй палаце Кангрэса, усе яны дэмакраты.
Масачусэтс вядомы як самы левы і самы лібэральны з амэрыканскіх штатаў. Паводле рашэньня Вярхоўнага суду штата, 17 траўня 2004 года Масачусэтс пачаў упершыню ў ЗША рэгістраваць аднаполыя шлюбы.
[рэдагаваць] Геаграфія
Масачусэтс мяжуе з штатамі Нью-Гэмпшыр і Вэрмонт на поўначы, Нью-Ёрк на захадзе, Канэктыкут і Род-Айленд на поўдні, з Атлянтычным акіянам на ўсходзе. Абтокі Вінаграднік Марты і Нантакет разьмешчаныя на поўдні. Бостан — найбуйнейшы горад штата (каля 5,8 мільёнаў жыхароў), але вялікая частка насельніцтва мэтраполіса жыве ў прыгарадах.
Масачусэтс завуць штатам заліваў, з-за некалькіх заліваў на яго ўзьбярэжжы: Масачусэцкі заліў, заліў Кэйп-Код, заліў Базардс, а таксама заліў Нарагасэт.
[рэдагаваць] Эканоміка
Валавы прадукт штата за 1999 год склаў 262 мільярда даляраў, 11-й па ЗША. У 2002 годдзе асабісты прыбытак на чалавека ў штаце складаў каля 40 тысяч даляраў, 3-і па краіне. [1]
Асноўная сельскагаспадарчая прадукцыя штата — марскія прадукты, высадкі, малочныя прадукты, журавіны і гародніна. Асноўная прамысловая прадукцыя — станкі, электрычнае абсталяваньне, навуковыя прылады, друк і выдавецтва, а таксама турызм. Таксама важную эканамічную ролю гуляюць вышэйшая адукацыя, ахова здароўя, і фінансавыя службы.
[рэдагаваць] Дэмаграфічная інфармацыя
Насельніцтва штата (у 2003 годзе) складала 6,4 мільёна чалавек.
Рэлігійная прыналежнасьць насельніцтва:
- Каталікі — 54 %
- Пратэстанты — 27 %
- Іншыя хрысьціяне — 1 %
- Іншыя рэлігіі (у асноўным юдэі) — 5 %
- Атэісты — 8 %
Асноўныя пратэстанцкія групы: баптысты — 4 % ад насельніцтва штата, епіскапальная царква — 3 %, мэтадысты і кангрэгацыяністы — па 2 %.
[рэдагаваць] Адукацыя і навука
Масачусэтс — маленькі штат, але ў ім сканцэнтравана вялікая колькасьць навуковых і адукацыйных установаў. Толькі ў Бостане (і прыгарадах) размешчаны 8 дасьледчых унівэрсытэтаў: Бостанскі коледж, Бостанскі ўнівэрсытэт, Гарвард, Масачусэцкі тэхналягічны інстытут, Паўноча-ўсходні ўнівэрсытэт і Унівэрсытэт Масачусэтса - Бостан.
Адзін унівэрсытэт (Гарвард) прыналежыць да лігі плюшчу, тры — да лігі жаночых унівэрсытэтаў Сем сясьцёр.
Адміністрацыйныя адзінкі ЗША | ![]() |
||
---|---|---|---|
Штаты |
Агаё | Айдага | Аклагома | Алабама | Аляска | Арызона | Арканзас | Арэгон | Аява | Ваёмінг | Вашынгтон | Вэрмонт | Вірджынія | Вісконсін | Гаваі | Дэлавэр | Джорджыя | Заходняя Вірджынія | Ілінойс | Індыяна | Каларада | Каліфорнія | Канзас | Кентакі | Канэктыкут | Люізіяна | Мантана | Масачусэтс | Мінэсота | Місысыпі | Мізуры | Мічыган | Мэн | Мэрылэнд | Нэбраска | Нэвада | Нью-Гэмпшыр | Нью-Джэрзі | Нью-Ёрк | Нью-Мэксыка | Паўднёвая Караліна | Паўднёвая Дакота | Паўночная Караліна | Паўночная Дакота | Пэнсыльванія | Род-Айлэнд | Тэнэсі | Тэхас | Флорыда | Юта |
||
Фэдэральная акруга | Акруга Калюмбія | ||
Астраўныя тэрыторыі | Амэрыканскае Самоа | Абток Бэйкер | Гуам | Абток Хоўлэнд | Абток Джэрвіс | Атол Джонстан | Рыф Кінгмэн | Атол Мідўэй | Абток Наваса | Паўночныя Марыянскія абтокі | Атол Пальміра | Пуэрта-Рыка | Віргінскія абтокі | Абток Ўэйк |