Яўхім Карскі
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Карскі, Яўхім Фёдаравіч (20 сьнежня 1861 — 29 красавіка 1931) — філёляг-славіст, заснавальнік беларускага навуковага мовазнаўства і літаратуразнаўства, этнограф, фальклярыст, палеограф. Акадэмік Пецярбурскай Акадэміі навук, член Інстытута беларускай культуры, Чэскай Акадэміі навук.
Паходзіць зь вёскі Лаша Гарадзенскага павету. Вучыўся ў Менскім духоўным вучылішчы, Нежынскім гісторыка-філялягічным інстытуце (Украіна). З 1893 году працуе ў Варшаве. За працы па беларусазнаўстве ў 1894 годзе ўзнагароджаны вялікім залатым медалём Рускага геаграфічнага таварыства. У 1896 годзе атрымаў навуковую ступень доктара філялёгіі ў Маскоўскім унівэрсытэце. У 1901 годзе атрымаў Ламаносаўскую прэмію. У 1905 годзе ўзначаліў часопіс “Русский филологический вестник”, у тым жа годзе стаў першым абраным рэктарам Варшаўскага ўнівэрсытэту. У 1915-1916 гадах працаваў у Растове-на-Доне, куды быў эвакуяваны Варшаўскі ўнівэрсытэт. Потым працаваў у Менску (1919-1920 гады), Петраградзе. Прафэсар філялягічнага факультэту.
[рэдагаваць] Працы
- «Агляд гукаў і форм беларускай мовы» (1885)
- «Беларусы» ў трох тамох (1903-1922)
- «Славянская кірылаўская палеаграфія» (1928) і інш.
Рэдагаваў «Поўны збор рускіх летапісаў». Падтрымліваў выдавецтва «Наша ніва». Быў старшынём камісіі па адкрыцьці ў Менску Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту.
На радзіме, у вёсцы Лаша, створаны мемарыяльны музэй. Імем Я.Карскага названыя Гарадзенская абласная бібліятэка, вуліца ў Горадні.
У 1990 годзе – урад Беларусі ўстанавіў 8 стыпэндыяў імя Яўхіма Карскага.