Мічыган

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Мічыган
Сьцяг Мічыгану ГербМічыгану
Сьцяг Мічыгану Герб Мічыгану
Мянушка штата: «Штат расамах»
Штат Мічыган на мапе ЗША
Іншыя штаты ЗША
Сталіца Лэнсінг
Найбуйнейшы горад Дэтройт
Губэрнатар Джэніфэр Грэнхалм
Плошча
 - Агулам
11-я па ЗША
250 941 км²
Насельніцтва
 - Усяго (2000)
 - Шчыльнасьць
8-е па ЗША
9,938 млн
67,55/км²
Стаў штатам
Дата заснаваньня
26-м
26 студзеня 1837
Часавы пас Усходні час: UTC-5/-4
Шырыня
Даўгата
41°41' з. ш. па 47°30' з. ш.
82°26' з. д. па 90°31' з. д.
Афіцыйная бачына

Мі́чыган (па-ангельску: Michigan) — штат на сярэднім захадзе ЗША, уваходзіць ў групу штатаў паўночна-ўсходняга цэнтру. 26-ы штат у складзе саюза. Сталіца — Лэнсінг. Найбуйнейшы горад — Дэтройт; іншыя буйныя гарады — Гранд-Рэпідс, Уорэн, Флінт, Стэрлінг-Хайтс, Эн-Албар.

Насельніцтва 9,94 млн. чалавек (8-е месца ў ЗША; зьвесткі 2000 году).

Кветка-знак з 1897 году — яблыневы колер. Афіцыйныя мянушкі — Wolverine State (штат расамах), Great Lake State (штат каля Вялікага возера).

Зьмест

[рэдагаваць] Геаграфія

Штат Мічыган займае плошчу 250,7 тыс. км² (11-е месца ў ЗША), 41,3 % гэтай плошчы прыходзіцца на водную прастору. Тэрыторыя штата складаецца з двух акружаных Вялікімі азёрамі паўвостраваў — Ніжняга і Верхняга, злучаных мастом Макіна, а таксама мноствы абтокаў.

На ўсходзе Мічыган мяжуе з канадзкай правінцыяй Антарыё і амывае водамі азёр Гурон і Эры, на поўдні мяжуе са штатамі Агаё і Індыяна, на захадзе мяжуе зь Вісконсіном і амываецца возерам Мічыган, на поўначы амываецца возерам Верхняе і мае водную мяжу са штатамі Ілінойс і Мінэсота.

Агульная берагавая лінія штата мае даўжыню 5,2 тыс. км (самы вялікі паказчык сярод кантынэнтальных штатаў). На тэрыторыі Мічыгана знаходзіцца больш 11 тыс. унутраных азёр, што істотна ўплывае на клімат штата.

[рэдагаваць] Гісторыя

На працягу некалькіх тысячагодзьдзяў тэрыторыі Мічыгану насялялі індзейскія плямёны. Да часу зьяўленьня эўрапейцаў тут пражывалі індзейскія плямёны аджыбва, атава, патаватомі і віяндот. Першым эўрапейцам, які пабыў на Верхнім паўвостраве, быў Эт'ен Бруле (1622). У 1668 годзе місіянэр-езуіт Жак Маркет заснаваў тут першае селішча Су-Сэнт-Мары. У 1679 годзе Роберт ды ла Саль ажыцьцявіў пабудову першага эўрапейскага ветразнага судна на Верхнім возеры.

У 1701 годзе францускі афіцэр і дасьледчык Антуан Кадзілак заснаваў паселішча Дэтройт вакол форта Понтшартрэн (названы ў гонар тагачаснага францускага прэм'ер-міністра, Луі Філіпа, графа дэ Понтшартрэн).

У сярэдзіне XVIII стагодзьдзя правінцыя перайшла ад французаў да ангельцаў у выніку Войны з французамі і індзейцамі. Пасьля амэрыканскай Вайны за незалежнасьць Мічыган увайшоў у склад Паўночна-заходняй Тэрыторыі. У 1794 годзе амэрыканскія войскі разьбілі індзейцаў у Бітве ў паваленых дрэў і па дамове Джэя атрымалі кантроль над некалькімі фартамі.

У 1805 годзе была створаная Тэрыторыя Мічыган. Падчас англа-амэрыканскай вайны 1812—1814 гадоў яна часова апынулася ў руках ангельцаў. У 1830-х тут пачаўся масавы прыток перасяленцаў, звязаны з стварэньнем канала Эры, дарожнай інфраструктуры, а таксама з разьвіцьцём сельскай гаспадаркі і здабыўнай прамысловасьці.

Парк Камэрыка ў Дэтройце, ЗША
Парк Камэрыка ў Дэтройце, ЗША

У 1835 годзе была падпісаная канстытуцыя штата, але з-за тэрытарыяльнай спрэчкі з Агаё Мічыган уступіў у склад саюза толькі 26 студзеня 1837 году. Першым губэрнатарам штата стаў у 1835 годзе Стывэнс Мэйсан.

У Грамадзянскай вайне на баку паўночнікаў удзельнічала 23 % мужчынскага насельніцтва Мічыгана (больш 90 тыс. чалавек), каля 14 тысяч зь іх загінула.

У 1903 годзе на заводзе Генры Форда была заснаваная канвэерная вытворчасьць аўтамабіляў. У 1926 кампанія General Motors паставіла галіновы рэкорд, давёўшы гадавы аб'ём продажаў да $1 млрд.

[рэдагаваць] Эканоміка

Мічыган, і ў першую чаргу Дэтройт, лічыцца цэнтрам амэрыканскага аўтамабілебудаваньня. Важныя крыніцы прыбыткаў таксама — турызм і паляваньне. Акрамя таго, маюцца карысныя выкапні — нафта, жалезная руда, прыродны газ. Штат займае першае месца па вытворчасьці торфа.

Па ацэнцы Бюро эканамічнага аналізу, у 2003 годзе ВУП Мічыгана склаў $365 млрд.

[рэдагаваць] Спасылкі

[рэдагаваць] Турызм і адпачынак

[рэдагаваць] Культура і гісторыя


Адміністрацыйныя адзінкі ЗША Сьцяг ЗША
Штаты

Агаё | Айдага | Аклагома | Алабама | Аляска | Арызона | Арканзас | Арэгон | Аява | Ваёмінг | Вашынгтон | Вэрмонт | Вірджынія | Вісконсін | Гаваі | Дэлавэр | Джорджыя | Заходняя Вірджынія | Ілінойс | Індыяна | Каларада | Каліфорнія | Канзас | Кентакі | Канэктыкут | Люізіяна | Мантана | Масачусэтс | Мінэсота | Місысыпі | Мізуры | Мічыган | Мэн | Мэрылэнд | Нэбраска | Нэвада | Нью-Гэмпшыр | Нью-Джэрзі | Нью-Ёрк | Нью-Мэксыка | Паўднёвая Караліна | Паўднёвая Дакота | Паўночная Караліна | Паўночная Дакота | Пэнсыльванія | Род-Айлэнд | Тэнэсі | Тэхас | Флорыда | Юта

Фэдэральная акруга Акруга Калюмбія
Астраўныя тэрыторыі Амэрыканскае Самоа | Абток Бэйкер | Гуам | Абток Хоўлэнд | Абток Джэрвіс | Атол Джонстан | Рыф Кінгмэн | Атол Мідўэй | Абток Наваса | Паўночныя Марыянскія абтокі | Атол Пальміра | Пуэрта-Рыка | Віргінскія абтокі | Абток Ўэйк