Jupiter (Mythologie)

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Der Artikel isch im Dialäkt „(Unter)Elsässerditsch“ gschriibe worde.
"Jupiter et Thétis" - vun Jean Ingres, 1811.
vergrößern
"Jupiter et Thétis" - vun Jean Ingres, 1811.

In de remische Mythologie isch Jupiter (lateinisch Iupiter/Iove) de Gott vun Himmel, Blitz un Raaje. Wie siner griachische Äquivalent Zeus un d'germànische Götter Wuotan/Ziu, spellt ar d'mächtigschte Rolle der indogermànische Triàde (1. Funktion). Em Jupiter sini Häuptàttribüte sin de Àdler, de Throne un 's guldige Zapter.

Inhaltsverzeichnis

[ändere] Etymologie

  • De Nàme Jupiter stàmmt wohrschyns üss Ju- pater (indogerm. Werzel Dyēus patēr), wortwertlich Himmelsvàter.
  • De 5. Daj vun de remische Woche (bzw. Donnerschdi) heisst Iovis dies (Daj vun Jupiter). Itàl. giovedì, frz. jeudi, spàn. jueves un kàtàl. dijous leite sich àlli vun Iovis dies àb.

[ändere] Verschiedeni Kultiwwernàme

  1. Jupiter Caelestis (himmlisch)
  2. Jupiter Fulgurator (blitzend)
  3. Jupiter Latarius (Gott Latiums)
  4. Jupiter Lucetius (üss'm Liacht)
  5. Jupiter Pluvius (der wü Raaje üff d'Ard bringt)
  6. Jupiter Stator (stehend)
  7. Jupiter Terminus/Jupiter Terminalus (Reichsgranzeverteidiger)
  8. Jupiter Tonans (donnernd)
  9. Jupiter Victor (Sieger)
  10. Jupiter Optimus Maximus (de Beschte un de Hegschte)

[ändere] Familie

[ändere] Verwàndschàft

  • Sohn vun Saturn un Rhea
  • Brüader vun Neptun un Pluton
  • Brüader vun Ceres, Junon un Vesta

[ändere] Häuptüssereherlichi Liewe

  • Mit Géttine
Géttine (lat./gr.) Kind(er) (lat./gr.)
Ceres/Demeter Proserpine/Persephone
Dione Venus/Aphrodite
Maia Merkur/Hermes
Latone/Leto Phebos/Apollon, Diane/Artemis
Eurynome die Chariten
  • Mit Starwligi
Starwligi (lat./gr.) Kind(er) (lat./gr.) Verwàndlung
Danaë Perseus goldiger Raje
Semele Bacchus/Dionysos
Alkmene Herkules/Herakles Amphitryon (Em Alkmene siner Mànn)
Leda Kàstor un Pollux, Helena Schwàn
Europa Minos wisser Stiar