Mann im Mond
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Technische Yschränkung: Dr koräkt Titel wär: »Maa im Moo« |
De Maa im Moo isch e verbraititi Bezaichnig vode Flecke im Moo.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Ursach
Well die verschidnige Arte vom Gstai ufem Moo s Suneliecht unterschidlich starch reflektieret, gsiet de Moo glfegget uus, wa scho immer d Fantasii vode Mensche agregt het. Die ainte gsient e Gsicht, anderi e Manndli oder au e Tier, wien en Haas oder e Chrokedil.
Vorde Ruumfaart isch natürli vill spekuliert worde, so het mer globt, as die dunkle Stele Meer siget. Da isch au de Grund wiso mer dene Mare sait.
Hüt womer gschider isch und scho meriri Mane ufem Moo gsii sind, mues mer sich laider vo villne Lüt jeglichi Troimeraie und Fantasie verderbe loo, well si nöd chönet verstoo, as au moderni Mensche no söttigs Züügs verzellid.
[ändere] s Gsicht
S Gsicht vom Moo erschint ser oft i Signetli vo Kalender, wo d Faase vom Moo aagend. Und wenn chlini Chind lernet Schribe, mönds hunderttuusig mol immer sgliiche Fersli alose: Punkt, Punkt, Komma, Strich, fertig ist das Mondgesicht. So hett den d Chinderbuechautorin Gerda Maria Seidl e Buech gschribe mitem Titel Das Mondgesicht, wo den uf Japanisch (Marion-no-otsukisama), Sloweenisch (Luncek), Holändisch (Het maanportret), Finisch (Paperikuu) und Dänisch (Måneansigtet) übersetzt worden isch.
[ändere] de Holzfrefler
De englischi Dichter Chaucer (14. Jh.) verzellt, as uf de Bruscht vode Lady Cynthia (de Moo) e Maa gmolet sai, wonen gstolene Dornbusch ufem Rugge trägi. Au z Holland trait het manntjen in de maan en gstolne Dornbusch ofem Rugge.
Die ganzi Gschicht vo dem Holzfrefler het de Appizeller Titus Tobler ufgschribe: "An arma Ma het alawil am Sonnti Holz ufglesa. Do hed-em der lieb Gott d'Wahl gloh, öb er lieber wött i der Sonn verbrenna oder im Mo verfrüra (inn kalta Mo ihi, oder i d'Höll abi). Do will-er lieber inn Mo ihi. Dromm sied-ma no ietz an Ma im Mo inna, wenns Wedel ist. Er hed a Püscheli uffem Rogga."
De alemanischi Dichter Johann Peter Hebel het us dem Thema Versli gschmidet.
Z Ägypte aber isches e Frau, nämlich d Tochter vom Holzsammler (bint el-ḥaṭṭāb).
[ändere] Wasserwese
I de Edda, e Buech wo die nordischi Mythologie behandlet, werd vom Moo gsait, as zwai Chind, de Bil und d Hjúki, e Bueb und e Maitli im Moo ine sind. Si träget de Wasserchübel Saegr und d Stange Simul. Z Schwede gseet me no hüt zwai Lüt miteme Chübel und ere Stange im Moo.
Uf de Nordseeinsle Sylt isch es e Riis, wo im Moo ine isch, un de bückt sich bi Fluet, aber bi Ebbe goter ufrecht.
[ändere] Anderi Bilder
Verbraitet isch s Bild vomene Haas, so z Indie, z China und i de Mongolei.
En Beduinestamm i de Wüesti vo Syrie maint dagege, ass de Moo und d Sune en futchtbare Ehekrach gha heget und si sich gegesittig en Aug uskratzt hebit. Und jedesmol wenn de Moo zu sinere Frau haichunt, werd er vo Angst ganz dünn, got er wider eweg, ninnt er wider zue.
D Afrikaner vo Gambia gsiend e Chrokediil im Moo. Wa bide Asiate Hasenoore sind, sind do d Chifel vo dem Uutier.
[ändere] Weblingg
[ändere] Büecher
- Tobler Titus, Appenzellischer Sprachschatz, 1837
- Grimm Jacob, Deutsche Mythologie
- Musil Alois, The Manners and Customs of the Rwala Bedouins, 1928
- Jürgen Blunck (Hrsg.): Wie die Teufel den Mond schwärzten. Der Mond in Mythen und Sagen. Spektrum Akademischer Verlag Heidelberg-Berlin 2003. ISBN 3-8274-1409-1