Altdorf UR
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
S UR im Lemma isch s offizielle Chürzel vom Kanton Uri und wird verwendet, um Verwechslige mit gliichluutende Iiträäg z vermiide. |
Wappe | |
---|---|
![]() |
|
Basisdate | |
Chanton: | Uri |
Bezirk: | (Im Kanton Uri gits kei Bezirk) |
BFS-Nr.: | 1201 |
PLZ: | 6460 |
Koordinate: | 46° 52' n. Br. 8° 38' ö. L. |
Höchi: | 458 m ü. M. |
Flächi: | 10.23 km² |
Iwohner: | 8615 (31. Dezember 2005) |
Websyte: | www.altdorf.ch |
Charte | |
![]() |
Altdorf (UR) isch ä politischi Gmeind und der Hauptort vom Kanton Uri. D Gmeind het 8'615 Ywohner (2005) und isch drum kei Schtadt.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Laag
Dr Ortschärn vo Altdorf ligt auf 458 m ü. M. i dr Rüüssabeni, ä chli oberhalb vo dr Mündig vo dr Rüüss i Urnersee.
[ändere] Gschicht und Sehenswürdigkeitä
Ds Dorfbild isch dur prächtigi Herrehüüser und vo heiekehrtä Söldnerfüärer errichtetä Palazzi prägt.
Lut em Stuck vom Friedrich Schiller isch Altdorf dr Schauplatz vom Öpfelschuss vom Wilhälm Täll. Nachdem dä sich gweigered het, am Gessler si Huät uf dr Stangä z grüässä, isch är vom Gessler zwungä wordä, än Öpfel vom Chopf vo sim Sohn z schiässä. Das söll uf em Altdorfer Märchtplatz passiärt si, wo drum 1895 am Fuäss vomenä altä Turm ds Tälldänkmal, ä Bronzestatuä vom Zürcher Richard Kissling, wo dr Täll und si Sohn zeigt, errichtet wordä isch. 1899 isch im Ort äs Theater (ds Tällschpilhuus) eröffnet wordä mit em damaligä Zwäck, am Friedrich Schiller sis Schauschpiel Wilhelm Tell ufzfüärä.
1899 isch d Chlausäpassschtrass eröffnet wordä, wo vo Altdorf us dur ds Schächätal und überä Chlausäpass (1948 m) nach Linthal im Kanton Glarus füärt.
2 km vo Altdorf entfärnt isch a dr Chlausäpassschtrass ds Dorf Bürglä, wo dr Täll geboren worden sig. Är sig au det gschtorbä, won är im Fluss Schächä ds Läbä vomenä Chind gretted het.
Am linggä Rüüsufer, grad gägänüber vo Altodrf, ligt Ättighuusä. Dert findt mä es zerstörts Schloss, wo einisch eim vo dä Gründer vo der Schwizer Eidgenossäschaft ghört het. Hüt isch es d'Heimet vum kantonalä Antiquitätämuseum.
Oberhalb vom Ort staht ds ältischtä Kapuzinerchloschter vo dr Schwiiz us em Jahr 1581. Das Chloschter isch au ds erschtä Kapuzinerchloschter, wo nördlich vo dä Alpä buut wordä isch.
[ändere] Politik
Gmeindspräsidänt isch der Heini Sommer (2006).
[ändere] Weblinks
Koordinate: 46° 52' 51" N, 8° 38' 22" O |