F
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
F isch e latynische Buechschtabe wo us em etruskische stammt. Im etruskische hed är dr lutwärt /w/ ghaa. Dr etruskischi buechtschtabe isch us em griechische übernoo worde; s griechischi vorbild haisst digamma, wels wi zwai gamma ússseet. Au im griechische isch dr lutwärt vo däm buechschtabe /w/ gsi. Spöter isch das /w/ aber us em griechische verschwunde; us woinos isch so oinos ('Wy') worde.
Im latynische hed me zersch F zäme mit H benutzt, zur widergoob vom lút /w/. Wel im latynische V au für /w/ benutzt worden isch, hed s F kai H me bruucht; dorum hed men aagfange, F elai für dr lútwärt /f/ z benutze. Das isch au in de hüttige latynischen alfabeet no esoo; mit nume wenige ússname, zum byschpil wird of uf änglisch als /@v/ ússgschproche, das isch aber en ússnaam. S altänglischi (angelsäxischi) hed numen ai foneem ghaa, nämmlig /f/, und [v] isch en allofoon vo /f/ gsi.
[ändere] Gschicht vum F
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Proto-semitischs Waw-Ziche |
Phönizischs Waw | Griechischs Digamma | Etruskischs W | Etruskischs F | Lateinischs F |