Onso pardo

De Biquipedia

Ursus arctos
Estau de conserbazión: Menazau d'extinzión
Onsa con cadiellos
Onsa e onsets
Clasificazión zentifica
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Subfilo: Vertebrata
Clase: Mammalia
Orden: Carnivora
Familia: Ursidae
Chenero: Ursus
Espezie: U. arctos
Nomenclatura binomial
Ursus arctos
Linnaeus, 1758
Poblazións d'Ursus arctos n'o mundo
Destribuzión d'os onsos pardos á ro mundo


l'Onso pardo (Ursus arctos, Linné 1758.) yé uno abitánd carauteristico d'as forestas impenetrables d'Europa, Asia temperada y America d'o Norte. Á tot iste territorio apareix baxo numbrosas bariedáz e subespezies, que s'esferenzian d'entre sí por ra suya grandaria e colorazión, ent'a tal puesto que a belas d'eras considererba-se-las como á espezies diferenz. Poden estar cuaternadas, por exemplo, ras grans espezies de Grizzlies (Onsos grisos americans, autualmén Ursus arctos horribilis) ó l'onso d'a illa Kodiak (bariedát insular d'Alaska, Ursus arctos middendorffi), iste zaguer ro más grande onso pardo coneixuto, amán d'os 3m d'altaria cuán yé alzau.

Á Europa, ros onsos no bi remanixen á más que á ros Carpatos e ra Peninsula Escandinaba, asinas como belas poblazións residuals á ras montañas cantabricas, Perineus, Peninsula Italica zentral e ros Balcans. orichinalmén, esteban destribuyíus arredol d'o continend, encluyidas ras Illas Britanicas.

Ros onsos están omniboros: á primabera y agüerro ra suya alimentazión yé sobretot bexetal, pero á ormino cazan chicolons bertebraus, e á latituz an iste fenomeno cobra grande importanzia, fan-se pescadors cuán redola l'orache d'o desobe de determinaus pexes (espezialmén, Salmons). unicamén beluns indibiduos espezializan-se á ra cautura de grans presas, sobre tot animals domesticos e de caza abitual. l'Onso pardo suporta l'ibierno á l'aintror de cados ó espelungas, an duermen uno sueño entretallau sines de bariazións d'a suya temperatura corporal. Ye ista epoca también cuán ras fembras libran (abiento e chinero) y enzatan ra criyanza d'os cadiellos.