Ermita d'a Fond Santa d'a Espuña

De Biquipedia

l' Ermita d'a Fond Santa d'a Espuña, en picáu, con ra Peña Montañesa endazaga.
Enlarge
l' Ermita d'a Fond Santa d'a Espuña, en picáu, con ra Peña Montañesa endazaga.

L'ermita d'a Fond Santa d'a Espuña, clamada ermita d'a Fond Santa xutamén á ro Sobrarbe (Ermita de la Fuensanta ó ermita de la Fuente Santa en castellán), yé una ermita ubicada á una altaria de 885m, á ro pie d'a Peña Montañesa, d'entre d'os lugars d'A Espuña (á ro monezipio d'iste se troba), San Lorién e Araguás.

Ro nome d'a ermita, seguntes ra tradizión, yé deguto tá San Beuturián, santo d'oríchens italiáns, qui pleguere ent'a redolada arredol de l'añada 478, e sembla que ros suyos compais e dezibles cuán feban una parada á ra bal, á ro suyo camín ent'Araguás, trobeban-se asedegáus, e allora ro santo truquerba belas tres begadas enta piedra con ro suyo baculo, e libreban dimpués d'a terzena trucada tres canals d'augua d'a montaña, ta que ers podeban beber-la.

Fén referenzia ta iste miraclo, ra fond yé autramén clamada Fond d'os Tres Cañes.

Ro conchunto yé formáu de l'ermita, ra fond, e ra casa an gosaba á bibir-ie l'ermitán.

[Editar] Ermita

L'autual ermita yé una edificazión d'a zaguería d'o sieglo XVII (an poderba leyer-s'ie Anno 1681 -Añada de 1681- á ra clau d'arcada), composada d'una nao unica, con planta cuadrada, e una frontera plana. Bels contrafuertes fan l'aspeuto d'o templo más compautáu.

L'aintror de l'edifizio yé feto de buelta de canón que suporta uno tipico tielláu sobrarbín de losas á dople faldada.

Ra fazana tine una puerta aubierta con arcada de meyo punto baxo d'un balconet, qui corresponde con ro coro, á l'alto d'o cuo troba-se una espataña de bel güello de campana.

[Editar] Fond

Frontera d'a Fond d'os Tres Cañes, con belas inscreiuzións que encludiyen l'añada de construzión, 1692.
Enlarge
Frontera d'a Fond d'os Tres Cañes, con belas inscreiuzións que encludiyen l'añada de construzión, 1692.

Ra Fond Santa yé, d'aucorde con ra falordia d'o suyo oríchen, clamada por autra forma Fond d'os Tres Cañes, e l'obra autual de sillería estiere feita á ras zagueras añadas d'o sieglo XVII. Ra frontera d'a fond leba feitas muitas inscriuzións, asinas como Anno 1692, l'añada d'a suya construzión.

Entá ista fond s'ie beniba tá pregar á mals oraches de xutera en pro de pliegudas, fén una liturchia que consisteba á eixir d'o monestiro de San Beuturián d'Asán, lebán á prozesión ras restas funebres de San Beuturián, (qui gosaban á remanixer á ro zenobio) enta l'ermita. Ros resultaus d'ista liturchia eban de fer-se patenz dica d'enzatar ra tornada ent'o monestiro, e seguntes ra profezía, si ra reliquia trobaba-se pesánd, eba de pleber á ras sigüenz diadas.

[Editar] Casa de l'ermitán

Ra casa de l'ermitán ye una edificazión simple, con uno forno con carauteristica chaminera sobrarbina á ra banda d'endazaga.

Á ra clau d'a puerta s'ie troba una inscriuzión en castellán que resa "DOMINGO LECINA, PRIMER ERMITAÑO DE LA FUEN SANTA. 1697".

Ro conchunto de l' ermita d'a Fond Santa, con ra casa de l'ermitán a primer termino.
Enlarge
Ro conchunto de l' ermita d'a Fond Santa, con ra casa de l'ermitán a primer termino.