Фрэнсіс Дрэйк
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
![]() |
Гэты артыкул не адпавядае стандартам Вікі-фарматаваньня. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, адрэдагаваўшы яго. |
Сэр Фрэнсіс Дрэйк (англ. Francis Drake; каля 1540 — 28 студзеня 1596) — англійскі мараплавец і карсар часоў Лізаветы I. Першы англічанін, які здзейсніў кругасветнае падарожжа (у 1577—1580 г.).
Фрэнсіс Дрэйк нарадзіўся ў Дэваншыры ў сям'і фермера (бацька — Эдмунд Дрэйк), які пазней стаў святаром. Усяго ў сям'і Дрэйкаў было дванаццаць дзяцей, Фрэнсіс быў старэйшым. У 1549 Сям'я Дрэйка перабралася ў Кент. З 13 гадоў стаў мараком, быў намеснікам капітана, а ў 20 гадоў прыняў камандаванне караблём. Першыя плаванні — у Паўночным моры.
У 1567 адправіўся ў плаванне ў Гвінею і Вэст-Індыю, камандуючы караблём у рабагандлёвай экспедыцыі свайго родзіча Джона Хокінса. Падчас гэтай экспедыцыі караблі англічанаў падвергнуліся нападу іспанцаў, і вялікая іх частка была патопленая. Па розных звестках ацалела ад аднаго (карабель Дрэйка) да трох караблёў.
У 1572 адправіўся ва ўласную экспедыцыю ў Іспанскія ўладанні ў Вэст-Індыі, захапіў горад Номбрэ-дэ-Дыас на Панамскім пярэсмыку, захапіў караблі ў гавані Картахены, спаліў Партабэла. Падчас гэтага рэйду Дрэйк некалькі разоў перасёк па сушы Панамскі пярэсмык і захапіў іспанскі «Срэбны караван» (каля 30 тон срэбра). 9 жніўня 1573 Дрэйк вярнуўся ў Плімут знакамітым.
У 1577 Дрэйк быў адпраўлены каралевай Лізаветай у экспедыцыю да ціхаакіянскага ўзбярэжжа Амерыкі. Афіцыйнай мэтай падарожжа было адкрыццё новых земляў, у прыватнасці Аўстраліі. Фрэнсіс адправіўся ў гэтае падарожжа на 100-тонавым флагмане «Пелікан», які суправаджалі яшчэ 4 караблі. Не заходзячы ў Магеланаў праліў, Дрэйк першым абышоў Агністую Зямлю, тым самым высветліўшы, што яна не з'яўляецца часткай гіпатэтычнага паўднёвага кантынента. Шырокі праліў паміж Агністай Зямлёй і Антарктыдай зараз носіць яго імя. Пасля таго, як флагман «Пелікан» адзіны з усіх караблёў «прабіўся» да Ціхага акіяна, ён быў пераназваны ў «Залатую лань». Дрэйк прайшоў уздоўж ціхаакіянскага ўзбярэжжа, атакуючы іспанскія парты, такія як Вальпараіса, і даследаваў узбярэжжа паўночней іспанскіх калоній, прыблізна да сучаснага Ванкувера. 17 чэрвеня 1579 Дрэйк высадзіўся, як мяркуецца, у раёне Сан-Францыска (па іншых дадзеных, у сучасным Арэгоне) і абвясціў гэты бераг англійскім валоданнем («Новы альбіён»). Пасля папаўнення правізіі і рамонту, Дрэйк перасёк Ціхі акіян і выйшаў да Малуцкіх абтокаў. Абышоўшы Афрыку, Дрэйк вярнуўся ў Англію ў верасні 1580. За гэтую экспедыцыю Дрэйк быў уганараваны рыцарскім званнем. Разграміў іспанскі флот (Непераможную Армаду) у Гравелінскай бойцы 1588. Памёр ад крываўкі.