Скалістыя горы
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Скалі́стыя го́ры (па-англійску: Rocky Mountains) — усходні ланцуг Кардыльераў, які расцягнуўся на 4.800 км, ад ракі Ліард у Брытанскай Калумбіі да ракі Рыа Грандэ ў штаце Нью-Мэксыка.
Горы збудаваны з асадкавых і вулканічных парод. На поўнач ад Скалістых гор размяшчаецца ўзвышша Елоўстоун, на ўсходзе Вялікія Раўніны.
Найвышэйшая гара гэта Маўнт Элберт (4.401 м), у штаце Каларада. Найвышэйшая гара ў канадскай частцы гор гэта Маўнт Робсан (3.954 м).
[рэдагаваць] Геаграфія і геалогія
Некаторыя горы паўднёвай часткі гор фарміраваліся пад час дакембрыя (3.980 млн – 600 млн гадоў таму), а больш маладыя ланцугі Скалістых гор сфарміраваліся ў крэйдавым перыядзе (140 млн – 60 млн гадоў таму). Скалістыя горы складаюцца з вулканічных і тэраморфных парод; больш маладая частка год (паўднёвая частка) з асадкавых парод, вулканічныя горы якія фарміраваліся ў трэцічны перыяд (65 млн – 1,8 млн гадоў таму) размешчаны ў ланцугу гор Сан Хуан.
Лёдавы перыяд у Скалістых гарах цягнуўся ад эпохі плейстацэна (1,8 млн – 70 000 гадоў таму), да эпохі галацэна (11.000 гадоў таму). Мяжа абляднення ў апошні лёдавы перыяд праходзіла праз возера Бул узнікшае 150.000 гадоў таму, і раёна Пінедал, які хутчэй за ўсё быў пакрыты лёдам аж да 15.000 – 20.000 гадоў таму. 90% Нацыянальнага парка Елоўстоўн было пакрыта лёдам пад час “малага абляднення”, якое доўжылася некалькі стагоддзяў ад 1560 да 1860 года.
Вада і лёд утварылі сённяшні выгляд Скалістых год. Леднікі і снег сілкуюць рэкі і азёры Скалістых гор, забяспечваючы вадой ¼ паверхні ЗША. Рэкі, якія выплываюць са Скалістых гор упадаюць у тры акіяны: Атлантычны, Ціхі і Арктычны. Гэта рэкі:
- Арканзас
- Атабаска
- Каларада
- Калумбія
- Фрэйзер
- Кутэнаў
- Місуры
- Піс
- Плат
- Рыа Грандэ
- Саскачэван
- Снэйк
- Елоўстоўн
[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі
Скалістыя горы — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў