Daoust hag a-du gant an Naziadegezh e oa an Emsav e-pad ar Brezel ?
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Alies e vez tamallet d'an Emsav e-pad ar brezel da vezan savet a-du gant an Naziadegezh.
Ret eo notin e vez graet an tamall-se gant izili ar c'hostezennoù kleizelour ez-dispac'hel eginet da heul brizh-dispac'h 1968, bet o-unan a-du gant ar gouennlazh kaset da benn gant ar gKmered ruz pemzek vloaz zo, evel ma vefe aes diskouez dre ar pennadoù embannet en o c'helaouennoù d'ar mare-se.
Evit pezh a zo eus Breizh hag an Emsav, pezh a zo sur, eo n'eus bet stourmer brezhon na strollad brezhon ebet o deus diskleriet bezañ a-du gant ar genelwerinelouriezh alaman.
Den e Breizh hag en Emsav, er grez-hont, ne ouie neuze re vat petra a dalveze ar ger "nazi", pergen dre ma ne oa ket a wir gelennadurezh evel ma oa unan evit ar Varksouriezh (sellout ouzh "Naziadegezh")
Ar Strollad Broadel renet gant Remont Delaporte, ma oa bodet ennañ ar pep brasañ eus ar vroadelourion e-pad ar brezel, a oa mennet da vodañ katoliked hepken, ha war an "Heure Bretonne" e vo kavet diskleriadurioù a-berzh ur renerezh evit diogeliñ n'en doa stourm ar vroadelourion vrezhon tra ebet da welout gant hini ar genelwerinelourion alaman.
E 1943, pa voe savet ar stroll milourel anvet "Bezen Perrot" diwar-lerc'h an urzh roet eus Londrez da zrouklazhañ Yann-Vari Perrot, e oa bet krouet ivez war un dro, pezh a zisoñjer peurvuiañ, ur strollad broadel nevez, distag diouzh hini R. Delaporte, a oa bet harpet gant Frañsez Debauvais, war-nes mervel d'an ampoent ; ne oa ket bet avat Olier Mordrel e-touez diazezerion ar strollad-se, , rener ar gelaouenn a studi "Stur", savet gantañ e 1938 e galleg, ("Gwalarn" avat a oa bet moulet adal 1925).
Da gadoriad en devoa ar strollad broadel nevez Marcel Guieysse, mab ar Mavdiern eus an Trede Republik Gall, Paul Guiyesse, a oa protestant ha sokialour (e vab Marcel a ziarc'he ivez bezañ protestant) ; Marcel Guiyesse, aozer ul levr gouestlet gantañ d'ar stourm evit ar yezh, "La langue bretonne", deuet er maez e 1936, a voe barnet e 1946 evit bezañ bet rener ar strollad-se, da bemp bloaz toullbac'h, hogen da nep mare e-kerzh ar prosez-se ne voe anv eus mennozioù en defe bet rener ar strollad broadel nevez hag o defe tennet da re an Nazied alaman.
N'eo bet bet eztaolet mennozioù a seurt-se en div niverenn eus ar gelaouenn "Breizh Atao" embannet e stumm kaieroù a-berzh ar strollad nevez e deroù ar bloaz 1944.
Neven an Henaff a venne hepken bezañ krouer ul lu brezhon broadel ; darempred en doa gant ofisourion eus ar Wehrmacht a oa diskred warno evit bezañ enebet ouzh Hitler (marteze, Stauffenberg e-unan a glaskas muntrañ Hitler d'an 20 a viz Gouhere 1944), anezho hengounelourion, nemet digristen ; ha rak-se a-hend-all, dre ma oa digristen, eo ez eas davetañ hiniennoù eus ar stourmerion vrezhon a oa gelenek ouzh ar feiz kristen hag an Iliz katolik.
Yann-Vari Perrot e-unan - ma voe kemeret e anv evit ar "bezen" goude e zrouklazh - a oa enebet-krenn ouzh an Henaff hag e vennad da sevel e lu, dre ma oa hemañ un nevez-pagan e-giz ma lavared neuze, ha restañ a c'hellfed war ar poent-se ul lizher skrivet gant rener ar "Bleun-Brug" e diskar-amzer 1943 evit dierbediñ a-grenn ouzh ur paotr yaouank harpañ ar strollad nevez e nep stumm (e dibenn levr an Abad Poisson war an Aotroù Perrot).