Y Pegynau
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Y pegynau neu'r rhanbarth pegynol yw'r ardaloedd o'r Ddaear sy'n amgylchynu pegynau daearyddol y Gogledd a'r De, sef i ogledd Cylch yr Arctig, neu i de Cylch yr Antarctig. Mae ganddynt hinsawdd begynol, sef tymereddau oer iawn, rhewlifiant trwm, a gwahaniaethau eithafol yn nhermau oriau golau dydd, gyda golau dydd 24 awr yn yr haf (haul canol nos), a thywyllwch parhaol yn nghanol y gaeaf.
Gorchuddir llawer o arwynebedd y rhanbarthau gan gapiau rhew. Mae maint y capiau rhew yn lleihau ar hyn o bryd fel canlyniad i newid hinsawdd a achosir gan allyriant carbon.
Mae gan blanedau a lloerennau eraill rhanbarthau pegynol diddorol. Mae'n debyg fod gan y lleuad maint sylweddol o rhew yn nhyllau tywyll ei phegynau. Mae gan y blaned Mawrth capiau pegynol, ond carbon deuocsid yw'r rhan fwyaf yn hytrach na dŵr rhewedig. Mae echelin Wranws ar gymaint o osgo nes fod un pegwn, ac yna'r llall, yn gwynebu'r haul mwy neu lai yn union, wrth i'r blaned gylchynnu'r haul.
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu iddi dyfu.
[golygu] Gweler hefyd
Rhanbarthau'r Ddaear | |||
![]() |
Yr Affrig | Canolbarth · De · Dwyrain · Gogledd · Gorllewin | |
---|---|---|---|
![]() |
Yr Amerig | Y Caribî · Canolbarth · De · Gogledd · Lladin | |
![]() |
Asia | Canolbarth · De · De Ddwyrain · De Orllewin · Dwyrain · Gogledd | |
![]() |
Ewrop | Canolbarth · De · Dwyrain · Gogledd · Gorllewin | |
![]() |
Oceania | Awstralia · Melanesia · Micronesia · Polynesia · Seland Newydd | |
|
|||
![]() |
Y Pegynau | Yr Arctig · Yr Antarctig | |
![]() |
Cefnforoedd | Arctig · De · India · Iwerydd · Tawel |