Adnodd adnewyddadwy

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Adnodd na sydd yn lleihau pan fod dyn yn ei ddefnyddio yw adnodd adnewyddadwy. Mae rhai pobl yn dweud fod hynny'n cynnwys popeth a gellir ailgylchu, ond yw pobl arall yn dweud fod hynny dim ond adnoddau sydd yma o hyd fel y gwynt neu yr haul.

Adnoddau adnewyddadwy yw'n cynnwys gwybodaeth, pobl, egni gwynt, egni solar a biomas sydd yn cael eu llosgi. Deunydd adnewyddadwy yw'n cynnwys pren, dŵr, awyr, cwyr, papur, cardbord a lledr. Beth bynnag, mai rhai bobl yn dweud fod pren caled ddim yn adnewyddadwy achos mae'n cymryd llawer o amser i dyfu. A mae'n rhaid cofio fod angen egni i gludo defnydd ac i drin adnoddau fel dŵr. Ar hynny, mae'n bosib ddinistrio'r cydbwysedd naturol trwy gor-ddefnyddio adnoddau.

Mae defnydd arall sydd yn haws i ei ailgylchu fel dur, alwminiwm, copr a gwydr a mae rhai bobl yn dweud fod hynny'n adnewyddadwy, hefyd.

Does plastic, petrol, glo, nwy naturol a defnydd arall wedi ei wneud o danwydd ffosil ddim yn adnewyddadwy.

Gellir ailgylchu neu cynhyrchu'r adnoddau adnewyddadwy heb defnyddio adnoddau anadnewyddadwy. Mae'n bosib ailgylchu dur, alwminiwm neu copr o wastraff metel, ond - yn arbennig pan yn ailgylchu alwminiwm - mae rhaid defnyddio llawer o egni, fel arfer egni tanwydd ffosil neu ynni atomig.

Mae'n bosib torri polimer i lawer i fonomerau mewn labordy, ond ar hyn o bryd does ailgylchu plastig ddim yn economaidd achos fod olew crai yn rhatach na monomerau wedi ei thorri i lawer a'u golchi. A mae'n bosib cynhyrchi petrol o olew planhigion fel olew had rêp. Yw hynny'n fio-diesel, ond mae hi'n ddrud iawn heddiw, hefyd.

Mae dadl rhwng arbennigwyr yn parhau, os yw ynny atomeg yn adnewyddadwy neu beidio. Ar un llaw defnyddir y tecnoleg ers blynyddoedd a mae hi'n bosib ailgylchu'r tanwydd, ond ar llaw arall mae gwastraff atomig yn beryglus iawn a mae mwyngloddio am wraniwm yn beryglus hefyd am yr ymbelydredd.