Cerrynt Trydan

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Cerrynt trydanol yw'r enw ar lif o wefr drydanol. Enghraifft amlwg yw'r cerrynt a geir ar hyd wifren fetal sy'n cyflenwi trydan. Mae mellten yn engraifft o gerrynt sydd ddim yn llifo drwy wifren.

Mae cerrynt yn llifo yn hawdd trwy rai deunyddiau, ond mae'n anodd iddo lifo trwy ddefnyddiau eraill. Dargludyddion yw'r enw ar ddeunyddiau y mae cerrynt yn llifo yn hawdd drwyddynt, y metalau arian, copr ac alwminiwm er enghraifft. Yr enw ar y deunyddiau sydd yn ei gwneud hi'n anodd i gerrynt lifo yw ynysyddion. Mae plastigion fel PVC, polythen a persbecs, a gwydr a rwber yn ynysyddion da.

Mae cerrynt yn llifo drwy wifren neu ddeunydd oherwydd yr electronau rhydd mewnol; os oes llawer ohonynt e.e. copr, bydd y dargludydd yn un da. Os na bydd llawer ohonynt e.e. PVC, yna bydd yn ynysydd da. Mae llawer o ddeunyddiau sy'n ddargludyddion trydanol da hefyd yn ddargludyddion gwres da. Gall trydan lifo drwy nwyon ac hefyd hylifau anfetalaidd, mae hyn oherwydd yr ïonau positif a negatif sydd ganddynt.

Defnyddir sawl fformiwla i gyfrifo cerrynt, ar lefel is defnyddir y fformiwla

I = t / Q

Lle

I=Cerrynt
t=Amser
Q=Gwefr

Ar lefel uwch defnyddir y fformiwla

I = nAVe Ble mae I = Cerrynt n = nifer o electronau rhydd mewn m³ A = Arwynebedd trawsdoriad y wifren V = Cyflymder Drifft electronau e = gwefr mae pob electron unigol yn ei gario

Gwefr yn symud i gyfeiriad arbennig yw cerrynt.

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu iddi dyfu.