Heddwch

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

"Cyfiawnder a Heddwch a ymgusanant" - llun yn Oriel Tosio-Martinengo, Brescia, wedi ei ysbrydoli gan y salmau
Ehangwch
"Cyfiawnder a Heddwch a ymgusanant" - llun yn Oriel Tosio-Martinengo, Brescia, wedi ei ysbrydoli gan y salmau

Absenoldeb gwrthdaro neu ryfel yw Heddwch. Mae yna air Cymraeg arall sydd ag ystyr tebyg i "Heddwch" sef "Tangnefedd". Mae angen cyfiawnder i gael gwir dangnefedd, ac ni cheir tangnefedd drwy drais ond trwy garu ein gelynion.

Mae gan y Cenhedloedd Unedig "Lu cadw heddwch" sef byddin sy'n ceisio datrys gwrthdaro rhwng pobl neu wledydd. Ond nid yw'r Llu cadw heddwch yn Llu di-drais gan ei bod yn defnyddio trais os oes rhaid i gadw'r heddwch. Mae'r syniad o ddefnyddio trais neu ryfel i "greu" heddwch yn hen syniad. Dywedwyd ar y pryd fod y Rhyfel Byd Cyntaf i fod yn "rhyfel i orffen neu ddiweddu pob rhyfel". Ond bu rhyfeloedd ar ôl y rhyfel byd. Cred heddychwyr nad yw trais na rhyfela yn creu heddwch mewn gwirionedd. Mae yna enghreifftiau o drais yn cael ei ddefnyddio i oresgyn a thawelu pobl, megis y "Pax Romana" dan yr Ymerodraeth Rufeinig, neu fel y gwnaeth y Normaniaid yng Nghymru. Ond dadlant fod ceisio heddwch trwy drais yn ofer, ac mai trwy gyfiawnder y mae creu gwir heddwch.

[golygu] Heddwch a chrefydd

Mae sawl crefydd yn annog heddwch, Bwdhaeth, Christnogaeth ac Islam er enghraifft (yn wir, heddwch yw un o ystyron y gairالإسلام). Fodd bynnag, mae rhai anffyddwyr yn honi fod crefydd yn achosi gwrthdaro.

[golygu] Mudiadau heddwch

Mae yna nifer o fudiadau sy'n gweithio dros heddwch yng Nghymru, megis CND a Chymdeithas y Cymod, a hefyd nifer o grŵpiau heddwch a chyfiawnder lleol. Mae'r mudiadau yma yn ymgyrchu yn erbyn rhyfel a thrais yn y byd.

[golygu] Gweler hefyd

Rhyfeloedd cyfredol

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu iddi dyfu.

Ieithoedd eraill