Mısır
Wikipediya ra, ensiklopediya xosere
Paytext | Kahire |
Suka tewr gırde | Kahire |
Zıwan | Erebki |
Hokmet | Cumhuriyet |
Erd | |
- Pêro-pia | 1,001,450 |
- % awe | (%) 0.6 |
Nıfuse | |
- Pêro-pia | 74,033,000 |
- Sıxletina nıfuse serê km² | 77/km² |
Yewiya Perey | Pound (LE ) |
Warey Saete | +2 u +3 |
Kılmkerdışê pela interneti | .eg |
Kodê têlefoni | +20 |
Mısır mıntıqa ra zımeyê (şımalê) qitay Afrika u rocawanê (ğerbê) qitay Asya dero. Zımeyê (Şımalê) Mısır da Deryao Sıpê Deryao Sıpê (Deryao Miyanên); veroc (cenub) de Sudan; (rocvetış, şerq) de Deryao Sur, Israil u Fılıstin; rocawan (ğerb) de Libya estê. Paytextê Mısır Kahireo. Mısır ezaê Mılliyetanê Yewbiyaiyan u Yewina (Jewbiyaena) Erebia. Ro Nil zerri Mısır ra şın.
Contents |
[bıvurne / bınusne] Tarix
Tarixê Mısır zaf dewletiyo. Antik Mısır zaf qewetınıb. Firavunu vıraşt gırd primatun. Feqat benate serrun ra 200 - 800 İmparatorina Roma, İmparatorina Bizansi u İran, Mısır işğal kerd. Seserra 8. da Emevi Erebun hıkum kerd u şare Mısırun piyeri İslamiyet qebul kerd. Seserra 15. da İmparatorina Osmanıcan Mısır işğal kerd. Beneta Seserran 15. - 19. da Mısır gırêdaey İmparatorina Osmanıcan. Serra 1862 da, Britanya Gırde Mısır işğal kerd u Mısır biya koloniya/mıstemera Britanya Gırde. Serra 1922 da şare Mısır fetılna esqere Britanya. Serra 1954 Mısır xo reyna ra, xoser ilan kerd; feqat Mısır dewletê demokrat niya.
[bıvurne / bınusne] İklim u Suki
İklimê Mısır vuriyeno. Zımeyê (Şımalê) Mısır, iklim weşa. Mıntıqa ra Deryao Sıpê (Deryao Miyanên) hewa zaf wenika. Feqat verocê (cenubê) Mısır zaf germina; tici zaf erzena. Verocê (cenubê) Mısır colin ra vıraziya. Mıntıqara Ro Nil da erd zaf verimliya.
Sukê (Bacarê) Gırdi:
- 1. Kahire, Nıfuse: 15,200,000
- 2. İskender, Nıfuse: 3,500,000
- 3. Burj Said, 500,00
- 4. Şuvez, Nıfuse: 497,000
- 5. Aswan, Nıfuse: 200,000
Sukeya Kahire merkezê iqtısad u siyasetê Mısıro. Banê xeylê berzi estê; tarixi banê zafa. Kahire zaf cengun diy.
[bıvurne / bınusne] Nıfus
Nıfusa Mısır 79 milyono; Afrikara dıiene. % 90 şare Mısır mıntıqara Ro Nil da ronıştı. % 99 şare Mısır Ereb u Kaptika. % 90 şare Mısır Mısılmana; % 10 İsewiy/Xrıstiyania (Kaptikki, Yunanki u Armeniki Ortadox). Merdumê ğeribi taêya. Zıwano resmi Erebkiyo. Nuskar u wendoğê xo zaf niya.
[bıvurne / bınusne] İqtisad
İqtısadê Mısır qewetın niyo. Endustriy petrol, tarim u qaz zaf muhima. Standardê heyati hol niya. Dewlete Mısır zaf pil barajun viraşt. Dewletê Amerikaê Yewbiyaey zaf pheştia madiye dawa cı.
[bıvurne / bınusne] Çımey
![]() |
Dewleti Afrika | |
---|---|---|
Afrika Cenub • Cezayir • Fas • Libya • Mısır |