محمدتقی مصباح یزدی
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
آیتالله محمد تقى مصباح یزدى فیلسوف و متفکر ایرانی شیعه، بنیانگذار و مدیر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، عضو مجلس خبرگان رهبری در جمهوری اسلامی ایران، رییس شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت و یکی از اساتید حوزهٔ علمیهٔ قم.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تولد و خانواده
آیت الله محمد تقى مصباح یزدى در یازدهم بهمن سال 1313 شمسی برابر با 1934 میلادی در شهر یزد (ایران) در خانوادهاى مذهبى دیده به جهان گشود.
[ویرایش] تحصیلات حوزوی
تحصیلات ابتدایى خود را در سن هفت سالگى آغاز کرد سپس وارد حوزهٔ علمیهٔ یزد شد و دورهٔ مقدمات و سطح را همان جا به اتمام رساند، سپس در سال 1371هـ ق عازم نجف شد، و پس از یکسال براى ادامهٔ تحصیل به قم هجرت کرد و حدود 8 سال به طور مداوم در درس فقه آیت الله العظمى بروجردى شرکت کرد. وی در سن 27 سالگى به درجهٔ اجتهاد نایل آمد، اما با این حال تا 8 سال در دروس فقه و اصول امام خمینی و تا 15 سال در درس فقه آیت الله العظمى بهجت و تا 2 سال در درس آیت الله العظمى اراکی شرکت مى کرد. وی از برجسته ترین شاگردان درس تفسیر و فلسفهٔ علامهٔ طباطبایى نیز به شمار میرود.
[ویرایش] فعالیتهای سیاسی
فعالیتهای سیاسی خود را پیش از انقلاب اسلامی در ایران برعلیه رژیم پهلوى، آغاز کرد و با روحانیان انقلابی همچون دکتر بهشتی و آیت اللّه مطهّری، آشنا شد و نقش فعالى را در شاخهٔ فرهنگى نهضت روحانیت بر عهده گرفت و با آنان در جهت رفع نارساییها و اصلاح و بازسازى نظام حوزهٔ علمیه و هرچه نزدیکتر کردن آن به نهاد دانشگاه، شروع به فعالیت کرد. وی با دکتر بهشتى و آیت الله قدوسى در مدرسهٔ علمیهٔ حقانى و منتظریه همکاری کرد و همچنین بخش آموزش مؤسسه علمى فرهنگى در راه حق را تأ سیس نمود و با تدریس مباحث فلسفى و قرآنى و برگزاری جلسات بحث اعتقادى و اخلاقى و همکارى با نشریههایى چون "انتقام" و "بعثت"، به مبارزه با افکار ضد اسلامى پرداخت.
[ویرایش] فعالیتهای علمی فرهنگی
پس از پیروزى انقلاب اسلامى در ایران، او به عضویت در ستاد انقلاب فرهنگى برگزیده شد و در تأسیس دفتر همکارى حوزه و دانشگاه و در جهت اصلاح و بازسازى نظام حوزه نقش فعالی ایفا کرد. او بنیاد علمى پژوهشى باقرالعلوم و سپس مؤسسهٔ آموزشى پژوهشى امام خمینى را در قم پایهگذاری کرد. وى هم اکنون رییس مؤسسهٔ علمى پژوهشى امام خمینى و همچنین رییس شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت و عضو شوراى عالى انقلاب فرهنگى و عضو جامعهٔ مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم مىباشد.
[ویرایش] مسئولیتهای سیاسی
وی در سال 1369ش (1990م) به عنوان نمایندهٔ مجلس خبرگان از استان خوزستان و در سال 1377 نیز از تهران به نمایندگى مجلس خبرگان برگزیده شد.
[ویرایش] آثار علمی
وی داراى تألیفات و آثار متعددى در زمینههاى فلسفهٔ اسلامى، الهیات، اخلاق و عقاید مىباشد؛ از جمله:
- اخلاق در قرآن (3 جلد)
- آذرخشی دیگر از آسمان کربلا
- اصلاحات، ریشهها و تیشهها
- آفتاب ولایت
- آموزش عقاید (3 جلد)
- آموزش فلسفه (2 جلد)
- انسانشناسی در قرآن
- انقلاب اسلامی، جهشی در فرآیند تحولات بینالملل
- ایدئولوژی تطبیقی
- بر درگاه دوست
- به سوی او
- به سوی خودسازی
- پاسخهای استاد به جوانان پرسشگر
- پاسداری از سنگرهای ایدئولوژیک (6 جلد)
- پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم
- پند جاوید (2 جلد)
- پندهای امام صادقع به رهجویان صادق
- پیشنیازهای مدیریت اسلامی
- تعدد قرائتها
- تهاجم فرهنگی
- توحید در نظام عقیدتی اسلام
- جامعه و تاریخ در قرآن
- جامعیت قرآن
- جامی از زلال کوثر (شخصيت حضرت فاطمه زهرا)
- جنگ و جهاد در قرآن (2 جلد)
- جهانشناسی در قرآن
- جوانان و مشکلات فکری
- چکیدهٔ چند بحث فلسفی
- چکیدهای از اندیشههای بنیادین اسلامی
- حقوق و سیاست در قرآن
- خداشناسی در قرآن
- خودشناسی برای خودسازی
- در پرتو آذرخش
- در پرتو ولایت
- دروس فلسفه
- دروس فلسفه اخلاق
- دین و آزادی
- راهشناسی در قرآن
- راهنماشناسی در قرآن
- راهیان کوی دوست
- رهتوشه (2 جلد)
- زن، نیمی از پیکر اجتماع
- سلسه مباحث اسلام، سیاست و حکومت
- شرح الهیات شفاء (2 جلد)
- شرح برهان شفاء (4 جلد)
- شرح جلد اول اسفار اربعه (2 جلد)
- شرح جلد هشتم اسفار اربعه (2 جلد)
- شرح نهایةالحکمه (2 جلد)
- شکوه نجوا
- عبرتهای خرداد
- فلسفه اخلاق
- قرآن در آینه نهجالبلاغه
- قرآنشناسی (2 جلد)
- قلمرو دین
- کاوشها و چالشها (2 جلد)
- گفتمان روشنگر
- مباحثی پیرامون حوزه
- مباحثی پیرامون عرفان
- معرفتشناسی انتقادی
- نجوای عاشقانه
- نظریه حقوقی اسلام (2 جلد)
- نظریه سیاسی اسلام (2 جلد)
- نقد و بررسی مکاتب اخلاقی
- نقدی فشرده بر اصول مارکسیسم
- نقش تقلید در زندگی انسان
- نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه
- یاد او (ذكر و ذاكران در كلام امير مؤمنان)
- یاد تو
[ویرایش] تربیت شاگردان
وی در طول سالیان دراز تدریس خود تعداد بسیاری از شاگردان را تربیت کرده است که اکثر آنان هم اکنون از اساتید حوزه و دانشگاه هستند از جمله:
- غلامرضا فیاضى (از اساتید برجسته فلسفه در حوزه)
- محمود رجبى (معاون پژوهشى مؤسسه امام خمینى)
- محسن غرویان (از اساتید و مولفان برجسته حوزه)
- محمود محمدى عراقى (رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامى)
- سید محمدرضا طباطبایى (مدیر جامعة الزهرا)
- سیدابوالحسن نواب (رییس مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب)
- دکتر مرتضى آقاتهرانى (استاد اخلاق حوزه علمیه)
- دکتر عباسعلى شاملى (استاديار مؤسسه آموزشى امام خمينى)
- دکتر سید احمد رهنمایى (استاديار مؤسسه آموزشى امام خمينى)
- دکتر محمد فنایى اشكورى (استاديار مؤسسه آموزشى امام خمينى)
- دکتر شمالى (استاديار مؤسسه آموزشى امام خمينى)
- دکتر زارعان (رییس مرکز انتشارات مؤسسه امام خمینی)
- اکبر میرسپاه (استاد دروس معارف قرآن)
- سید محمد غروى (مدیر گروه روان شناسى مؤسسه امام خمینى)
- حجّت الاسلام شیخ محمد حسین بهجتی اردکانی (امام جمعه اردکان)
- علی مبشری (رییس دادگاههای انقلاب اسلامی تهران)
- دکتر سید محمود نبویان ( عضو هیئت علمی موسسه آموزشى پژوهشی امام خمینی )
[ویرایش] منبع
کتاب " زندگینامهٔ حضرت آیهالله محمدتقی مصباح یزدی" تالیف: اسلامی، محمدتقی، ۱۳۸۲، چاپ نخست، رقعى، شومیز، ۲۸۸ص، با اختصار و ویرایش جدید.