بحث کاربر:Abuosmaan

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.




الحمد لله رب العلمین و العاقبه للمتقین و الصلاة و السلام علی اشرف الانبیاء

والمرسلین نبینا محمد و علی اله و اصحابه اجمعین و بعد.



سیاه کردن رنگ موها نا جائز و حرام بوده و در احادیث از آن منع آمده است. از جابر بن عبدالله رضی الله عنه روایت است که روز فتح

مکه ابو قحافه پدر ابوبکر رضی الله عنه را آوردند در حالیکه موهای سر و ریش او سفید بود.

رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند:

رنگ اش را تغییر دهید اما از رنگ سیاه اجتناب کنید.

صحیح مسلم ( ص 99 ج 2 ) ، نسائی ( ص 239 ج 2 ) و در ابن ماجه ( ص 266 ) به سند دیگری آمده که در آن این لفظ است. از رنگ سیاه

دوری کنید. در این حدیث امر به دوری از رنگ سیاه شده و امر تقاضای وجوب را میکند پس خلاف کردن این حکم ممنوع و حرام است.

امام نووی در شرح مسلم در تشریح این حدیث فرموده اند:

سیاه رنگ کردن موها حرام است و بعضی گفته اند که مکروه تنزیهی است اما قول راجح به حرام بودن است چونکه رسول الله صلی الله علیه و 

سلم حکم به دوری از آن کرده اند.

حافظ ابن حجر در فتح الباری ( ص 576 ج 6 ) فرموده اند:

این حدیث دلیل است بر جواز رنگ کردن مو ها به غیر از رنگ سیاه.

علامه ابوالحسن سندهی در حاشیه ابن ماجه ( ص 169 ج 4 ) چنین تصریح نموده اند:

این حدیث دلیل است بر حرام و یا مکروه بودن سیاه رنگ کردن موها.

در تحفة الأحوذی شرح جامع ترمذی ( ص 57 ج 3 ) این الفاظ موجود است.

این فرمان رسول الله صلی الله علیه و سلم « واجتنبوا السواد » بر ممانعت استفاده از رنگ سیاه دلیل واضح است.


محرومی از خوشبوی جنت :

از ابن عباس رضی الله عنه روایت است رسول الله صلی الله علیه و سلم که فرمودند:

در آخر زمان قومی میآیند که مثل زیر دل کبوتر ( موهای سر و ریش شان را ) سیاه رنگ میکنند به آنها حتی خوشبوی جنت نیز نمیرسد.

ابو داود ، نسائی ، ابن حبان و حاکم فرموده که این حدیث صحیح است.

حافظ منذری فرموده اند:

در سند این حدیث شخصی به نام عبدالکریم است. بعضی آنرا عبدالکریم بن ابی


المخارق شناخته اند که راوی ضعیف است و به همین دلیل این حدیث را نیز


ضعیف قرار داده اند لیکن درست این است که این آن شخص نبوده بلکه این


عبدالکریم بن مالک جزری راوی ثقه ( قابل اعتماد ) میباشد. بخاری و مسلم به


این حدیث استدلال کرده اند ترغیب ( ص 118 ـ 119 ج 3 )


حافظ ابن حجر فرموده اند:


اسناد این حدیث قوی است. فتح الباری ( ص 576 ج 6 )


حافظ ابن حجر در القول المسدد ( ص 49 ) فرموده اند:


این حدیث بواسطه جزری نقل شده که راوی ثقه میباشد از او در صحیح نیز روایت


شده و این حدیث بواسطه او علاوه از ابو داود و نسائی در ابن حبان ، حاکم ،


ضیاء مقدشی نیز نقل شده است.


علامه شمس الحق عظیم آبادی در کتاب عون المعبود ( ص 140 ج 4 )


فرموده اند:


کسانی که میگویند که این عبدالکریم جزری است قول آنها قوی است چونکه او و


شاگردش هر دو اهل جزیره بوده و به این لحاظ به جزری مشهور شده بودند.


امام منذری در کتاب الترغیب و الترهیب ( ص 118 ج 3 ) این حدیث را در تحت


این باب ذکر کرده اند.


« الترهیب من خضب اللحیة بالسواد » یعنی بیان وعید برای سیاه رنگ کننده ها


در تحفة الأحوذی ( ص 57 ج 3 ) این چنین ذکر شده است.


« و هذا الحدیث صریح فی حرمة الخضاب بالسواد » یعنی این حدیث دلیل واضح


است در حرمت سیاه رنگ کردن مو ها.



منع از سیاه رنگ کردن و اجازت به رنگ سرخ ( خینه ) :


از محمد بن سیرین روایت است که از انس رضی الله عنه در مورد رنگ کردن 


موهای رسول الله صلی الله علیه و سلم پرسیده شد ایشان فرمودند:


موهای رسول الله صلی الله علیه و سلم بسیار کم سفید شده بود. لیکن ابوبکر رضی


الله عنه و عمر رضی الله عنه بعد از وفات رسول الله صلی الله علیه و سلم با خینه


و کتم رنگ نمودند ، و گفتند که روز فتح مکه ابوبکر رضی الله عنه ابوقحافه را


گرفته آمدند و نزدیک رسول الله صلی الله علیه و سلم نشستند رسول الله صلی الله


علیه و سلم فرمودند:


او را در خانه میگذاشتید من به خاطری عزت شما به ملاقات اش میآمدم.


موهای سر و ریش او کاملأ سفید بود رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند:


رنگ این را تغییر دهید اما از رنگ سیاه دوری کنید. این روایت در کتاب احمد ،


ابویعلی و بزار موجود است و راویان احمد قابل اعتماد استند.


بخاری ( مع الفتح ص 364 ج 10 ) ـ مجمع الزوائد (ص 163 ج 5 )



محرومیت از نظر رحمت الله تعالی به سبب سیاه رنگ کردن :


از ابن عباس رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و سلم


فرمودند :


در آخر زمان بعضی مردم موهایشان را سیاه رنگ کنند الله تعالی به طرف آنها


( به نظر رحمت ) نگاه نمیکند.


مجمع الزوائد ( ص 64 ج 5 ) ، ابو داود و در معجم اوسط طبرانی نیز به اسناد


صحیح موجود است.



الله تعالی چهره کسانی را که موهایشان را سیاه رنگ کرده اند سیاه


میکند :


امام ابو داود حدیث را روایت میکند که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند:


شخصی که موهایش را سیاه رنگ میکند الله تعالی روز قیامت چهره اش را سیاه


میکند. مجمع الزوائد (ص 166 ج 5 )


این حدیث در طبرانی نیز موجود است که در سند آن شخصی به نام وضین بن عطأ


آمده است بزرگترین ائمه جرح و تعدیل مثل احمد بن حنبل ، یحیی بن معین ، امام


دحیم و ابن حبان این راوی را ثقه گفته اند. امام ابو داود او را « صالح الحدیث »


دانسته یعنی در حدیث او کدام خطره وجود ندارد و کسی بالای او جرح مفسد نکرده


اند.


شرح این در تهذیب ( ص 106 ج 11 ) موجود است و این روایت برای شهادت و


تائید بی نهایت قوی و مضبوط است.


امام ذهبی در کتاب الکشاف ( ص 236 ج 3 ) فرموده که وضین بن عطأ ثقه


میباشد.



مخالفت با یهودی ها :


انس بن مالک رضی الله عنه میفرمائید:


یک روز نزد نشسته رسول الله صلی الله علیه و سلم بودیم که چند یهودی ها داخل


شدند که ریش هایشان سفید بود رسول الله صلی الله علیه و سلم ایشانرا مخاطب


قرار داده پرسیدند:


شما مردم چرا رنگ اش را تغییر نمیدهید. به رسول الله صلی الله علیه و سلم


عرض کرده شد که ایشان اینرا نا پسند میدانند رسول الله صلی الله علیه و سلم


فرمودند:


لیکن شما( ای مسلمان ها ) رنگ ( مو و ریش تان را ) تغییر دهید اما از رنگ


سیاه دوری کنید.


مجمع الزوائد ( ص 163 ج 5 ) و این حدیث در معجم اوسط آمده که در سند آن ابن


لیهه راوی است که حدیث او به درجه حسن بوده و باقی راوی ها ثقات اند. به


علاوه این حدیث دیگراحادیث نیز در این مورد در مجمع الزوائد موجود است.



وضاحت امام ابن قیم :


امام ابن قیم در تهذیب السنن ابی داود ( ص 103 ـ 104 ج 6 ) فرموده اند:


در میان تمام احادیث در این مسئله کدام تضاد وجود ندارد در تبدیلی موها دو


ممانعت از رسول الله صلی الله علیه و سلم وارد است.


اول : ممانعت از کندن موها


دوم : در رنگ کردن از رنگ سیاه استفاده نشود اما استفاده از دیگر رنگ ها را


اجازه داده اند.


و این عمل صحابه رضی الله عنهم اجمعین نیز بود چنانچه حکم بن عمرو الغفاری


رضی الله عنه فرموده اند:


من و برادرم به نزد عمر فاروق رضی الله عنه رفتیم من در رنگ کردن مو هایم


از خینه و برادرم از رنگ زرد استفاده کرده بودیم. عمر فاروق رضی الله عنه به


من اشاره نموده فرمودند:


که این رنگ کردن اسلامی است و به برادرم فرمودند که این رنگ کردن اهل


ایمان است.


اهل علم سیاه رنگ کردن را زشت و نا پسند دانسته اند. از امام احمد در ناپسند


بودن آن سؤال شد فرمودند :


قسم به الله تعالی که من این را زشت و ناپسند میدانم.


این مسئله از جمله آن چند مسائل است که امام صاحب در مورد آن قسم یاد کرده


است و ابوالحسن آنها را در یک مجموعه جمع کرده است.


در سیاه رنگ کردن مشابهت دروغی است به جوانی اما در رنگ کردن به رنگ


سرخ و یا یگر رنگ ها مشکلی وجود ندارد.


بعضی پیروان امام ابو حنیفه فتوا به جائز بودن رنگ سیاه داده اند و بعضی آثار از


حسن ، حسین ، سعد ابن ابی وقاص ، عبدالله بن جعفر و عقبه بن عامر رضی الله


عنهم اجمعین نیز روایت شده لیکن آن روایت به پایه ثبوت نرسیده است. اگر


بالفرض به ثبوت نیز برسد در مقابل فیصله و فرمان رسول الله صلی الله علیه


و سلم معتبر و قابل حجت نیست و سنت رسول الله صلی الله علیه و سلم قابل


پیروی است اگر چه منجر به مخالفت با هر کسی شود.



جواب به روایات ضعیف :


حدیث ابن ماجه به این الفاظ است.


یعنی بهترین رنگ کردن به رنگ سیاه است چونکه باعث پیدا شدن محبت شما در


دل های زنهایتان و رعب شما در دل های دشمنان تان میشود.


سند این حدیث از چند وجوهات ضعیف است.


اول : دفاع بن غفل راوی ضعیف است.


دوم : راوی عبدالحمید بن صیفی در اصل عبدالحمید بن زیاد بن صیفی است.


سوم : در تقریب در مورد راوی عمر بن خطاب الراسی نوشته که « مقبول » و در


مقدمه تقریب ابن حجر وضاحت نموده اند:


از راوی که بسیار کم روایت در دست باشد اما بر آن جرح قادح ثابت نشده باشد و


اگر راوی دیگر متابعت او را بکند پس در حکم « لین الحدیث » یعنی راوی


ضعیف است.


چونکه متابعت عمر بن خطاب الراسی توسط راوی دیگر نشده پس او نیز راوی


ضعیف است.


چهارم : در تقریب صیفی بن صهیب را که پدر عبدالحمید است نیز « مقبول »


دانسته اند چونکه متابعت او هم از طرف راوی نشده او نیز ضعیف راوی است


پس در سند این حدیث چهار راوی ضعیف موجود است.


پنجم : در سند این حدیث شبه انقطاع وجود دارد چناچه امام ذهبی در میزان


الاعتدال ( ص 14 ج 2 ) فرموده اند:


در سند این حدیث عبدالحمید بن زیاد بن صیفی بن صهیب از پدر خود ، در مورد


شنیدن حدیث بعضی از بعضی اینها معلومات در دست نیست.


پس این روایت ضعیف و مخالف حدیث مسلم و دیگر کتب ذکر شده میباشد لهذا


باطل و مردود است.


در حاشیه ابن ماجه ( ص 258 ) بحواله انجاح الحاجه ـ للشیخ عبدالغنی الدهلوی


مدنی چنین منقول است.


روایت که در ابن ماجه ذکر شده به دلایل ذیل ضعیف است.


اول : مخالف روایت مسلم است.


دوم : مخالف روایت ابو داود و نسائی است که در تنبیه که به چنین شخص


خوشبوی جنت نیز نمیرسد.


سوم : این روایت ابن ماجه ضعیف است چونکه راوی دفاع السدوسی نزد محدثین


ضعیف است.


چهارم : راوی عبدالحمید بن صیفی است.


و سیاه رنگ کردن مو ها خلاف مذهب جمهور نیز میباشد.



الله تعالی به همه ما توفیق عمل به قرآن و حدیث را نصیب کند. آمین