ملالی جويا
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
ملالی جویا (تاریخ تولد ۲۶ ثور ۱۳۵۷) جوانترین عضو پارلمان یا ولسی جرگه افغانستان است. وی علیه کسانی که وی آنان را "ناقضین حقوق بشر و عاملان تیره روزی افغانستان" میخواند صدای اعتراضش را بلند کرده است. مخالفانش وی را "فاحشه"، "ملحد"، "کمونیست" [1] و ... میخوانند. بی بی سی وی را "مشهور ترین زن افغان" [2] نامید [3] و یک نشریه افغان در کانادا در موردش نوشت: " ملالی جویا، بی گمان در عرصهی سیاسی - اجتماعی معاصر افغانستان پدیدهای تازه است؛ زیرا تا به حال کسی از جنس زنان نتوانسته است چنین متهورانه و بیباکانه ندای دادخواهی ملتش را در فضای حاکمیت تفنگ سر دهد." [4]
جویا متولد سال ۱۳۵۷ در ولایت فراه است. که مدتی در ایران و پاکستان به عنوان پناهنده زندگی نموده و بعد هم به مثابه فعال در زمینه حقوق زنان و تعلیم و تربیت در داخل و خارج از افغانستان فعالیت نموده است.
[ویرایش] اولین ظهور جویا بمثابه چهره ضد جنگ سالاران
در دسامبر ۲۰۰۳ به عنوان نمایندهی ولایت فراه در لویه جرگه قانون اساسی انتخاب گردید که در آنجا با سخنرانی دو دقیقهایاش علیه جنگ سالاران و بنیادگرایان حاضر در آنجا سروصدای فراوانی راه انداخت و شهرتش از مرزهای افغانستان گذشت. در روزهای لویه جرگه ملل متحد مسئولیت محافظتش را به عهده گرفت [5] چون خطرات جدی تهدیدیش میکرد. درین مجلس صبغتاله مجددی وی را «ملحد» و «کمونیست» خواند و خواهان اخراجش از مجلس گردیده از وی خواست که از سخنانش طلب پوزش کند اما وی نپذیرفت و بعدا طی مصاحبه هایش گفت که "از آنچه گفتهام هرگز توبه نخواهم کرد". [6]
[ویرایش] بعد از لویه جرگه
به تعقیب لویه جرگه وی همچنان به مواضع خود با وجود تمامی تهدیدات ادامه داد.بعد با تاکید مردم فراه خود را برای انتخابات پارلمانی کاندید نمود و در بین زنان فراه بیشترین رای را آورد بنا اکنون نماینده این ولایت در مجلس شورای ملی (ولسی جرگه) میباشد. در آنجا نیز تا کنون بارها به سخنان گذشته اش تاکید نموده و سروصدا هایی بلند کرده است.
به تاریخ ۸ اکتوبر ۲۰۰۶ وی مقبره استاد اولمیر هنرمند وطندوست افغانستان را به مصارف شخصی خود تعمیر نموده طی مراسمی افتتاح نمود. طی سخنانی در این مراسم وی یکبار دیگر به مواضعش پافشاری نمود. [7]
[ویرایش] تقدیر جهانی از جویا
× به تعقیب سخنرانی لویه جرگه "اتحادیه فرهنگی افغانهای مقیم اروپا" جایزه "ملالی میوند" را به وی تفویض نمودند.
× در دسامبر سال ۲۰۰۴ از میان ۵۴ زن کاندید شده از سراسر جهان، ملالی جویا برنده جایزهی بینالمللی زن سال ۲۰۰۴ ایتالیا شد.
× وی کاندید جایزه نوبل در میان ۱۰۰۰ زن در سال ۲۰۰۵ بود. [8]
× به تاریخ ۱۵ مارچ ۲۰۰۶ آقای Tom Bates شاروال شهر برکلی امریکا، تقدیرنامهای افتخاری را به خاطر شجاعت و کار خستگی ناپذیر جویا برای حقوق بشر به وی تقدیم نمود.
× به تاریخ ۱۸ می ۲۰۰۶، «بنیاد یادبود از ۱۸ می» در کوریای جنوبی، جایزه سالانهاش به نام «جایزه گوانگجو برای حقوق بشر» را به وی اهدا نمود. [9]
× در اوایل اگست ۲۰۰۶ سازمان امریکایی Women’s Peacepower Foundation جایزه سالانه "زن صلح" خود را به پاس خدمات و تلاشهای متهورانه جویا به وی اهدا نمود.
[ویرایش] حمله فزیکی بر جویا در درون پارلمان
به تاریخ ۷ می ۲۰۰۶ در درون پارلمان ملالی جویا مورد حمله دیگر اعضای پارلمان قرار گرفت. سخنان خانم جویا در مجلس نمایندگان، زمانی که مجاهدین افغانستان را به کشتار هزاران شهروند افغان متهم کرد، با سر و صدا و هیاهویی شماری از اعضای مجلس قطع شد و بلافاصله شماری از اعضای زن و مرد مجلس، بوتل های (بطری) کوچک آب معدنی را از بسوی او پرتاب کردند و مجلس بهم خورد. عبدالرسول سیاف، نماینده کابل در مجلس نمایندگان و از رهبران سابق مجاهدین با لحن تندی اظهارات ملالی جویا را مورد انتقاد قرار داد و آن را اهانت به دین تلقی کرد. خانم جویا پس از آن در واکنش به این مسئله به خبرنگاران گفت که او تا همیشه به سخن گفتن در مورد "حقایق" ادامه خواهد داد. او گفت: "من تاکید می کنم که اگر من تنها فرد در پارلمان هم باقی بمانم، به حرف های خود ادامه خواهم داد و هیچ کسی نمی تواند صدای من را خاموش کند." [10]
[ویرایش] سفر جویا به کانادا و امریکا
در مارچ ۲۰۰۶ وی سفری به امریکا و کانادا داشت که یکتن از هوادارانش حمید انوری در این مورد مینویسد: «در کانادا و شهر لاس انجلس امریکا و نواحی آن؛ از این اسطوره مقاومت استقبال شانداری به عمل آمده و افغانهای خارج از کشور که به سرنوشت کشور و مردم خود علاقمند اند؛ با بیانیه های پرشور خیرمقدم؛ به این نمونه شجاعت و شهامت و به این نمونه کامل زن افغان؛ قدومش را گل باران کردند.» [11]
«پیام مجاهد»، ارگان نشراتی «حزب جمعیت اسلامی افغانستان» طی مقالهای در ارتباط به سفر و سخنرانی جویا در جمع افغانهای تورنتو مینویسد:
«اگر چه اظهارات تند و تيز ملالی جويا توسط بعضی از حلقات خاص مانند شعله يی ها، بعضی از افغان ملتی ها، عده از کمونيست های خلقی و پرچمی، بعضی فرصت طلب ها و يک عده چک چکی ها استقبال ميشد؛ اما اسباب ناراحتی اکثريت بزرگ از افغانهای ديگر را فراهم نمود. يکتعداد از افغانها طی تماس های تلفونی بين خود ناخشنودی شان را از سفر خانم جويا به کانادا و اظهارات بیجا و بیمورد وی ابراز داشته و سخنان نامبرده را يک جانبه خلاف عنعنه و کلتور مردم و در ضديت با مصالح و منافع عليای کشور ما دانستند.» [12] [13] صدای سخنرانی جویا
روزنامه واشنگتن پست در نوشتهای تحت عنوان «صدای افغانی که ترس و وحشت خاموشش نخواهد کرد» از زبان جویا مینویسد: "من جنایتکاران و فرمانروایان مواد مخدره را که افغانستان را به این سیه روزی نشاندند، افشا نموده و از فرصت کمی که این دموکراسی خلق نموده استفاده مینمایم." [14] [15]
به تاریخ ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۶ بنا به دعوت حزب دموكراتیك نوین كانادا، جویا در مجلس آن حزب در اتاوا شركت نموده و به ارتباط وضع ناهنجار افغانستان صحبت نمود. درین كنفرانس، بیش از ۱۸۰۰ تن اشتراك داشته كه سخنرانی جویا را با شور و شعف بیسابقه استقبال نمودند. وی طی سخنرانی خود گفت: "وقتیكه تمام ملت در زیر سایه تفنگ و جنگ سالاری دست و پا میزند، چطور زنانش میتواند از آزادی های اساسی بهره مند شوند؟ بر عكس تبلیغات در بعضی مطبوعات غربی، زنان و مردان افغان به هیچوجه آزاد نشده اند." [16] [17]
وی همچنان در پوهنتون های مكگیل و اتاوا بیانات هیجان انگیزی ایراد نمود. جویا در پوهنتون اتاوا و به حضور ۴۵۰ تن از محصلین و فعالین سیاسی بیانیه جذابی تقدیم حاضرین كرد. پروفیسور دینس رانكورت یكی از استادان پوهنتون اتاوا اظهار داشت: "صحبت جویا مانند یك تیغ بران بود كه شرائین شبكه تبلیغاتی امریكا ـ كانادا را قطع كرد. ما از طریق جریان تقلبی و به اصطلاح دموكراتیك و بر مبنای روابط قدرت و طرح جیواستراتژیك، بقدرت رسانیدن جنگ سالاران و متخلفین حقوق بشر را كمك كردیم. عساكر كانادا به اهداف سیاسی خدمت میكنند و زندگی مردم افغانستان را بدتر از دوره طالبان ساخته اند." [18]
[ویرایش] جویا زن استوار و نترس
ملالی جویای ۲۸ ساله میگوید که ماموریت وی در زمینهء بهبود بخشیدن در وضع زنان و افشای به قول وی جنایتکارانی است که در عضویت مجلس شورای ملی افغانستان قرار دارند. وی میگوید که وی با وجود هرنوع خطری به این اظهاراتش ادامه خواهد داد.
ملالی جویا اهل معامله نیست و رک و صریح نظراتش را بیان میدارد چیزی که باعث محبوبیتش بین طرفدارانش شده است. به تعقیب سفر جویا به کانادا و امریکا در مارچ ۲۰۰۶ و سخنرانی در گردهمایی ها و محافل متعدد در آنجا، اگر از یکسو وی مورد استقبال گرم و بیشائبه اکثریت هموطنانش مواجه شد، از جانب دیگر اعتراض مخالفینش را به همراه داشت که با استفاده از رسانه هایشان به نقد وی پرداختند. از جمله یکی از نشرات مربوط "شورای نظار" در موردش نوشت که "وی برای عیش و نوش و گذراندن ویلنتاین دی به آنجا آمده است." ^
[ویرایش] سخنرانی تاریخی جویا در لویه جرگه قانون اساسی (۱۷ دسامبر ۲٠٠۳)
اسم من ملالی جویا از ولایت فراه هستم، به اجازه حاضرین محترم به نام خدا، بنام شهدای گلگون کفن راه آزادی وطن میخواهم چند لحظهای صحبت کنم. انتقاد من از تمام وطنداران من که اینجا حضور داردند این است که چرا میگذارند که مشروعیت و قانونیت لویه جرگه زیر سوال برود. البته وجود آن جنایتکارانی که کشور ما را به این حالت رسانده. متاسف هستم، بسیار متاسف هستم به این که او کسی که لویهجرگه را نهاد کفرآلود و معادل فحاشی میخواند اینجا میآید و گپش قبول میشود و یا کمیتهها را همه شما ببینید که بین مردم چه زمزمه میشود. رییس هر کمیته پیش از پیش تعیین است. چرا همه جنایتکاران را در یک کمیته نمیبرید که در آنجا ببینند باز ملت را به چه حالت میرسانند. اینان کسانی بودند که کشور ما را محراق جنگهای ملی و بینالمللی ساختند، زن ستیزترین کسانی بودند در جامعه که کشور ما را به این حالت رسانده اند. آزموده را آزمودن خطاست. به نظر من اینها باید محاکمه بینالمللی و ملی شوند، اینها را اگر مردم ما ببخشند، مردم پا برهنه افغان، هرگز تاریخ نمیبخشد. اینها ثبت تاریخ کشور ما هستند.... فلم این سخنرانی
[ویرایش] مقالاتی در باره جویا در مطبوعات دنیا
- Malalai Joya Breaks the Fear Barrier in Ottawa - The Canadian Dimension , Sep.15, 2006
- Afghan MP says she will not be silenced - by Tom Coghlan, BBC News, Jan 27, 2006
- Afghan Legislator, Malalai Joya - Radio Free Europe/Radio Liberty, Dec 29, 2005
- Malalai Joya: Confronting Afghan warlords - The Peninsula (Qatar's Daily) , Nov 24, 2005
- Profile: Malalai Joya - BBC News, Nov 12, 2005
- The Woman Who Defies Warlords - World Pulse Magazine, 2005
- Malalai Joya is part of modern Afghan history - Agence-France Presse, Oct 24, 2005
- Female foe of warlords faces them in Afghan assembly - Reuters, Oct 6, 2005
- The women of Afghanistan find a leader - New Statesman, Sept 19, 2005
- Malalai Joya Discusses Continuing Violence and Upcoming Elections in Afghanistan - Democracy Now, Sept 13, 2004
- A populist hero emerges from under the rule of the gun - The Globe and Mail, July 27, 2004
- Joya Speech Breaks Wall of Silence - Institute for War and Peace Reporting, Dec 22, 2003
- Delegate lashes out at Afghan council - Associated Press, Dec 17, 2003
- An Afghan Voice That Fear Won't Silence - By Nora Boustany, The Washington Post, March 17, 2006