بدیع الزمان همدانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

بدیع‌الزمان، ابوالفضل احمد همدانی ملقب به مهذب‌الدین (تولد ۳۵۸-۳۵۳ قمری-وفات ۳۹۸-۳۷۸ قمری) مقامه و مقاله‌نویس و شاعر در همدان تولد یافت و ساکن هرات شد.

[ویرایش] مقامه

واژه مقامه در لغت به معنی مجلس و جماعت حاضر در مجلس و نیز سخن راندن است و از «قیام» سخنور در میان جمع گرفته شده است و در اصطلاح ادبی، نوع خاصی از داستان‌های کوتاه است با نثرِی مسجع، که برای نخستین بار در قرن چهارم هجری به ابتکار بدیع الزمان همدانی در ادبیات عربی پدیدار شد.

[ویرایش] زندگی‌نامه

از شاگردان ابن‌فارسی رازی و صاحب‌بن عباد و یکی از فضلاء و فصحاء عصر خود بود. وی در حدیث هم ثقه بود و مذهب اشعری داشت.

با ابوبکر خوارزمی، دانشمند یهود زمان خود در شهر نیشابور مناظراتی داشت و از این طریق بود که شهرت زیادی به‌دست آورد و بعد از درگذشت ابوبکر در همه کارهای دیوانی جانشین او شد.

بدیع‌الزمان مسافرت‌هائی به‌ سیستان، غزنه و دیگر بلاد خراسان کرد و از امراء و فضلاء و مشاهیر زمان تمتعی کامل برگرفت، و ثروتی عظیم اندوخت. درهرات ازدواج کرد و همان‌جا درگذشت.

[ویرایش] آثار

او نخستین کسی است که مقاله‌نویسی را ایجاد کرده و در این‌ راه پیشوای آیندگانی چون حریری و دیگران شد. وی حافظه‌ای قوی داشت و آثاری به‌ نظم و نثر از خود به‌جای گذاشت و مقاله‌نویسی را رونق و کمالی بسزا بخشید.

آثار وی قریب به چهارصد مقاله می‌شده که برگزیده آنها پنجاه ‌و نه مقاله است.

از دیگر آثار وی: مجموعه رسائل؛ مناظرات او با ابوبکر خوارزمی؛ دیوان اشعار.