مرغ

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

مـرغ‌


Agropyron repens (L.) Beauv .

از خانواده‌ گندميان‌ Graminaceae

انگليسي‌Couchgrass, Twitch _ grass , Quick _ Grass

نام‌هاي‌ رايج‌: نجم‌، ثيل‌، بيد گياه‌، ثيل‌ صغير، كرك‌ جرواش‌ (مازندران‌)، علف‌ قي‌ سگ‌.

مرغ‌ گياه‌ علفي‌ پايا و فراواني‌ است‌ كه‌ داراي‌ ريزوم‌هاي‌ سفيد مايل‌ به‌ زرد به‌قطر 3 ـ 1 ميليمتر با دسته‌هاي‌ باريك‌ و ريشه‌چه‌هاي‌ كوچك‌ است‌. ساقه‌ آن‌ هميشه‌عمودي‌ و معمولاً بدون‌ كرك‌ است‌. رنگ‌ برگها سبز رنگ‌ يا مايل‌ به‌ كبود و به‌ندرت‌پهن‌تر از 15 ميليمتر است‌. گلها و ميوه‌ها برروي‌ يك‌ محور زيگزاگ‌ شكافدار و درداخل‌ يك‌ غلاف‌ مسطح‌ و شل‌ محصور شده‌ است‌. گلهاي‌ آن‌ در فاصله‌ خرداد و تيرظاهر مي‌شوند. طعم‌ ريزوم‌ آن‌ كمي‌ شيرين‌ است‌.


مرغ‌ داراي‌ قند، اينوزيت‌ وتري‌ تيسين‌ Rriticin كه‌ از هيدروليز آن‌ لولز واملاح‌پتاسيم‌ بدست‌ مي‌آيد. املاح‌ پتاسيم‌، مقدار كمي‌ اسانس‌، خواص‌

آنتي‌بيوتيكي‌، وريزوم‌ آن‌ حاوي‌ لعاب‌، مانيتول‌Manitol و ايززيتول‌ (Inositol) و دكستروز (Dextrose)مي‌باشد.

قسمت‌ مورد استفاده‌ گياه‌ مرغ‌ ريز و ساقه‌هاي‌ زيرزميني‌ كه‌ غلط‌ ريشه‌ خوانده‌مي‌شود و نيز برگ‌ و ساقه‌هاي‌ جوان‌ كه‌ در بهار يا پاييز جمع‌آوري‌ شده‌ و پس‌ ازشستشوي‌ دقيق‌ ريزوم‌ها در سايه‌ خشكانده‌ مي‌شود.

خواص‌ و اثرات‌ دارويي‌: طبع‌ گياه‌ مرغي‌ كمي‌ سرد و خشك‌ است‌.

اين‌ گياه‌ داراي‌ خواص‌ مدر، قابض‌، ضد عفوني‌ كننده‌ ادراري‌، معرق‌،تصفيه‌كننده‌ خون‌، نرم‌ كننده‌، تب‌ بر، آنتي‌بيوتيك‌ و ضد ميكرب‌ است‌.

گياه‌ مرغ‌ در موارد التهاب‌ در دستگاه‌ هضم‌ و مجاري‌ ادرار، انسداد مجاري‌كبد و طحال‌، قولنج‌هاي‌ كبدي‌، يرقان‌، سنگ‌ كليه‌، نقرس‌، رماتيسم‌، آب‌ آوردن‌نسوج‌، بواسير، بيماريهاي‌ مزمن‌ پوست‌، تنظيم‌ ترشحات‌ غدد داخلي‌، سنگهاي‌صفراوي‌ و بيماريهاي‌ سيستم‌ لنفاتيك‌ و گانگليونها، رفع‌ دل‌ پيچه‌، زخم‌هاي‌ مثانه‌ وسخت‌ و قطره‌ قطره‌ ادرار كردن‌ و سل‌ مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرد.

به‌ شكل‌ جوشانده‌ ‌ 2 ـ 1 قاشق‌ غذاخوري‌ ريزوم‌ خرد شده‌ در يك‌ ليتر آب‌ده‌ دقيقه‌ مي‌جوشانند از اين‌ جوشانده‌ براي‌ درمان‌ التهاب‌ كليه‌ و مثانه‌، بثورات‌پوستي‌ و ناراحتي‌هاي‌ رماتيسمي‌ مصرف‌ مي‌شود.

دم‌كرده‌ بيخ‌ وريزوم‌ آن‌ براي‌ دل‌ پيچه‌ و زخم‌هاي‌ مثانه‌ و سخت‌ ادرار كردن‌نافع‌ است‌‌. (20 گرم‌ ريزوم‌ در يك‌ ليتر آب‌) .

ضماد خاكستر مرغ‌ براي‌ قطع‌ خونروي‌ بواسير و تحليل‌ ورم‌ها مفيد است‌.هم‌چنين‌ ريزوم‌ آن‌ در حالات‌ نزله‌اي‌ سينه‌، آب‌ آوردن‌ بافتها و بيماريهاي‌ مزمن‌پوست‌ نافع‌ است‌ و عصارة‌ ريشه‌ آن‌ براي‌ درمان‌ ديابت‌ مصرف‌ مي‌كنند.

جوشانده‌ گياه‌ مخلوط‌ با شيرين‌ بيان‌ براي‌ بيماريهاي‌ حاد به‌منظور رفع‌ خشكي‌زبان‌ و فعال‌ كردن‌ عمل‌ دستگاه‌ دفع‌ ادرار و تب‌ مصرف‌ مي‌شود.

نسخه‌ به‌عنوان‌ داروي‌ مدر (ادرار آور)

3 تا 4 گرم‌ از ريزوم‌ گياه‌ به‌صورت‌ دم‌ كرده‌ مصرف‌ مي‌شود. منبع: گياهان دارويي- آريا فلاحتگر ليش- چاپ انتشارات لاهيجي- 1384 - چاپ دوم-تيراژ 5000