Gaelscoil

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.

Bunscoil
Méadaigh
Bunscoil

Scoil lasmuigh de Ghaeltacht na hÉireann nó na hAlban ina n-úsáidtear Gaeilge mar mheán teagaisc í Gaelscoil, agus i bhformhór na gcásanna tá páistí den dá ghnéas ag freastal uirthi. Mar gurb í an Ghaeilge an phríomhteanga foghlaimíonn na daltaí go mear agus go líofa í agus bíonn siad dhátheangach laistigh de chúpla bliain. agus léiríonn suirbhéanna éagsúla go mbíonn caighdeán oideachais níos fearr ag daltaí na scoileanna seo ná mar a bhíonn ag formhór na scoileanna in Éirinn. Aithníonn teangeolaithe go bhfuil an dátheangachas ina bhuntáiste do dhaltaí, agus go gcabhraíonn sé le páistí a bheith níos fearr ag foghlaim teangacha.

Bunscoileanna is mó atá ag múineadh trí Ghaeilge (149 faoi Mheán Fómhair 2003) ach tá fás ag teacht de réir a chéile ar líon na agus meánscoileanna (33 i Meán Fomhair 2003). Táthar ag súil go mbeidh gaelscoil i ngach contae in Éirinn faoin bhliain 2005. Ba é Pádraig Mac Piarais a chuir tús leis an scolaíocht dhátheangach i gColáiste Éinne ag tús an fichiú haois, agus bhí scoileanna lánghaeilge ag feidhmiú ar fud Saorstát Éireann agus na Poblachta ó sin i leith. Tháinig meath orthu tar éis gur athraigh an Comhrialtas a bhí i gcumhacht ó 1972-77 na riachtanais teanga do fhostaíocht stáit ach cuireadh tús le heagraíocht dheonach, GAELSCOILEANNA, chun scoileanna nua a bhunú agus tacaíocht a thabhairt dóibh. In ainneoin go leor deacrachtaí bunaíodh a lán scoileanna nua ar fud na hÉireann agus tá os cionn 25,000 dalta scoile á múíneadh trí Ghaeilge san am i láthair.

Scoileanna lasmuigh den Ghaeltacht ina bhfuil an Ghaeilge mar phríomhtheanga teagaisc, iad na gaelscoileanna. Tá 149 bunscoil lánghaelach ann anois agus 33 meánscoil. Is í an eagraíocht GAELSCOILEANNA, a bunaíodh i 1973, a chuireann an ghaelscolaíocht chun cinn ar fud na hÉireann. Níl mórán gaelscoileanna sna Gaeltachtaí.

Bunaíodh an chéad Ghaelscoil i dTuaisceart na hÉireann sna 1970í faoin ainm Scoil Phobal Feirste i nGaeltacht Sheoige an t-aon Ghaeltacht sna Sé Chontae

[athraigh] Naisc sheachtracha

I dteangacha eile