Cotobade
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Cotobade | |
---|---|
![]() |
|
Situación | |
Xentilicio 1: | Cotobadés |
Xeografía | |
Provincia: | Pontevedra |
Comarca: | Pontevedra |
Área: | de 135.2 km² |
Entidades de poboación: | - |
Capital do concello: | A Chan (Carballedo) |
Latitude e lonxitude: | 42º28' Norte e 8º28'Oeste |
Altitude máxima: | Monte Seixo - 990 m. |
Altitude mínima: | media=392 m. |
Zona horaria: 2 | UTC + 1 |
Demografía (2004) | |
Poboación: | 5520 hab. |
Densidade: | hab./km² |
Uso do galego 3 (2001) | |
Galegofalantes sobre o total da poboación: | % |
Falantes do galego no tramo 5 a 29 anos | |
Sempre: | % |
Ás veces: | % |
Nunca: | % |
Política (2003) | |
Concelleiros 4: | PPdeG '(votos - %) BNG ' (votos - %) PSdeG-PSOE '(votos - %) Outros: -' (- %) |
Alcalde: | Manoel Loureiro Adán (PSOE) |
Eleccións municipais en: 'Cotobade' | |
Censo electoral (2003) | |
Total electores: | - 100 % |
Votantes: | - % |
Abstencións: | - % |
Votos en branco: | - % |
Votos nulos: | - % |
Orzamentos 5 (2000) | |
Total ingresos: | € |
Tributos propios por habitante: | € |
Transferencias por habitante: | € |
Consumo público por habitante: | € |
Gasto de capital por habitante: | € |
Enderezos | |
Enderezo físico: | |
Teléfono: | 986760001 |
Fax: | |
Código Postal: | |
Correo electrónico: | |
Sitio web oficial: | http://www.concellodecotobade.org |
|
|
Notas: | 1 Véxase no Galizionario. 2 No verán: UTC + 2. |
Concello da Provincia de Pontevedra en Galicia. Pertence á Comarca de Pontevedra.
Poboación en 2005: 4.658 persoas segundo o IGE.
Limita cos concellos de: Campo Lameiro, Cerdedo, Forcarei, A Lama, Ponte Caldelas e Pontevedra.
Xentilicio (véxase no Galizionario) : Cotobadés
Evolución da poboación de: Cotobade - desde 1900 ata 2004 - | ||||
1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 |
7.978 | 7.969 | 7.671 | 6.031 | 4.644 4.658 |
Fontes: INE e IGE
(Os criterios de rexistro censal variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) |
Cotobade ordéase en parróquias, e entre os accidentes xeográficos máis salientabels dicir que pasa o Río Lérez po-las súas terras, e o seu afluente o río Almofrei, dando nome a unha das súas parroquias.Como monte, o destacado é o monte Seixo, un dos principais de toda Galiza.
A denominación de Cotobade semella que se deriva de "couto do abade", dado que toda a comarca pertencía á antiga xurisdicción que exertcía o superior do convento de benedictinos de Tenorio.
Índice |
[editar] Historia
O poboamento das terras de Cotobade comezou en época bastante anteiga, como testemuñan a abundancia de restos arqueolóxicos (mámoas, castros e insculturas rupestres) repartidos por toda a súa xeografía. Así mesmo quedan restos da época romana na calzada do "Pé da Múa".
Entre os antigos monumentos históricos atópase no monte Castelo, que se extende polos límites de Borela, Carballedo, Tenorio e Viascón, a torre que noutrora se chamaba "couto do abade", e da que quedan apenas vestixios, e os restos do castelo de Tenorio, que, a finais do século XV, pertencía ó señor de Soutomaior e conde de Camiña, Pedro Madruga, e que foi derrubado polos "irmandiños". Este castelo resistíu o asedio de D. Pedro Alvarez de Soutomaior, cando regreou da súa estadía en Portugal, defendido tenazmente por Gómez Pazos de Probén, ó que finalmente tricionou un escravo mouro, revelando os puntos débiles da defensa, polo que Manuel de Brito, ó mando de cen besteiros, consegue entrar no castelo, dando morte ós seus defensores.
O concello tivo a súa propia xurisdicción, na que o Duque de Soutomaior nomea xuíz ordinario, e que comprendía as actuais parroquias, agás a de Caroi.
No século X fundouse o convento de beneditinos de Tenorio. A boa posición estratéxica deste causou que caese en mans do conde de Camiña, quen destituíu o seu abade, Pedro Tenorio, dustituíndoo por un monxe de Lérez. Este nomeamento ó non ser acatado pola comunidade trouxo como consecuencia o abandono do convento. Posteriormente utilizouse como reducto defensivo polos guerrilleiros durante a guerra da independencia, e acabou destruído ó incendialo os franceses.
Na loita contra os franceses pode dicirse que Cotobade abriu a guerra, ó ataca-los seus habitantes ás garnicións gabachas de Borela, S.Xurxo de Sacos e Tenorio, o 19 de febreiro de 1809, obrigando a estas a renderse. Así mesmo o día 20 fan baterse en retirada as tropas francesas de Pontevedra que acudían a se desquitaren da acción do día anterior. Posteriormente, o 28 do mesmo mes e ano, atacan a guarnición francesa de Pontevedra e o 7 de xuño toman parte na acción de Pontesampaio contribuindo a derrota das forzas do Xeneral Ney.
Nestes feitos destaca a utilización polos veciños de Cotobade do "canón de pau", que consistía nun tronco furado e suxeito con argolas de ferro, e que resistía ata doce canonaxos.
Destes feitos, que fan que se coñeza a Cotobade coma terra do "canón de pau", hai varias reseñas históricas, que están profusamente recollidas nun libro, editado polo Concello, do que é autor Salustiano Portela Pazos. Segundo a tradición Cotobade é berce de afamados canteiros. Traballaban por toda España, e coñecíanse coa denominación popular de "barrocos"; semella que esta denominación ten relación con estilo arquitectónico do mesmo nome. Entre estes cabe destacar o mestre Cerviño, natural de Aguasantas e autor dos cruceiros de Hio, Covelo, Ponteareas e outros, e do que di Castelao que "foi xenial, revolucionario, capaz de transforma-los pequenos cruceiros en grandes calvarios ó estilo dos que se levantan na Bretaña".
No monte do Seixo, preto do nacemento do río Almofrei, atópase unha antiga neveira, onde se aprisionaba a nebe, que transportada en cabaleiras, vendíase no porto de Marín.
[editar] Lugares de Cotobade
Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Cotobade vexa: Lugares de Cotobade.
[editar] Parroquias
[editar] Véxase tamén
Referencias relacionadas con Galicia |
||