Evento de Tungusca

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Árbores calcinadas e derrubadas no típico padrón circular dos eventos de alta enerxía (fotografía da 2ª expedición de Kulik, 1927)
Árbores calcinadas e derrubadas no típico padrón circular dos eventos de alta enerxía (fotografía da 2ª expedición de Kulik, 1927)

O evento de Tungusca foi unha explosión aérea de moi alta potencia acontencida preto so río Podcamennaia Tungusca (Evenquia, Siberia, Rusia) na posición 60°55′N, 101°57′E ás 7:17AM do día 30 de xuño de 1908. A detoación, semellante á dun arma termonuclear de elevada potencia, foi atribuída a un obxecto celeste. O obxecto desintegrouse e os seus fragmentos non puideron ser atopados. Ao non alcanza-la superficie, non se produciu cráter. Case un século despois ocorrería non moi lonxe do lugar o evento de Vitim, menos espectacular pero aínda máis estraño (ver abaixo).

O bólido —duns 80 metros de diámetro e probablemente rochoso— estoupou no ar debido aos poderosos desequilibrios térmicos producidos pola entrada na atmosfera terrestre. Esta explosión detectárona numerosas estacións sismográficas e ata por unha estación barográfica no Reino Unido debido ás fluctuacións na presión atmosférica que produciu. Derrubou e prendeu lume en árbores nunha área de 2.150 km², rachando fiestras e facendo caer a xente ao chan a 400 km de distancia. Ao longo de varios días, as noites eran tan brillantes en partes de Rusia e Europa que se podía ler sen luz artificial. Nos Estados Unidos, os observatorios do Monte Wilson e o Astrofísico do Smithsonian observaron unha redución na transparencia atmosférica de varios meses de duración, no que se considera o primeiro indicio de efecto invernadoiro asociado a explosións de alta potencia. A enerxía liberada considérase que foi, mediante o estudo da área de aniquilación, aproximadamente de 10 ou 15 megatóns. Se chegase a estoupar sobre unha zona habitada, provocaría un masacre de enormes dimensións. Segundo testemuñas da poboación tungúa —a etnia local— que o viu caer, «brillaba coma o Sol».

O estudo do evento de Tungusca foi serodio e confuso. O goberno tsarista non o considerou prioritario (algunhas fontes indican que tiñan moito interese en facelo pasar por unha "advertencia divina" contra a axitación revolucionaria en curso), e non sería ata 1921 —durante o goberno de Lenin— que a Academia Soviética de Ciencias mandou unha expedición á zona dirixida polo minerólogo Leonid Kulik.

Atopou unha área de devastación de 50 km. de diámetro mais ningún indicio de cráter, o que lle resultou sorprendente. Nos anos seguintes houbo varias expedicións máis, no ano 1938 Kulik fixo fotografías aéreas da zona, que puxeron en evidencia unha estrutura de devastación en forma de "ás de bolboreta". Isto parece indicar que houbo dúas explosións sucesivas en liña recta. Nos anos 50 e 60 outras expedicións atoparon mocrolitos cristalinos moi ricos en níquel e iridio enterrados por toda a zona, o que reforza a tese de que se tratou dun obxecto natural de orixe extraterrestre.

Existiron moitas hipóteses especulativas ó respecto do evento de Tungusca —dende a posibilidade de que o causara un fragmento de antimateria, un fenómeno electromagnético natural, un ovni e incluso un misterioso experimento de Nikola Tesla—, pero na actualidade está firmemente establecido que se tratou da dobre explosión aérea dun meteorito rochoso penetrando na atmosfera terrestre.

[editar] O evento de Vitim

Case cen anos despois, o 25 de setembro de 2002, produciuse na mesma zona un suceso similar chamado evento de Vitim, que chegou a ser detectado polos satélites de alerta temperá. Foi unha explosión de medio quilotón, onde, a diferenza do evento de Tungusca, se acharon importantes cantidades de actividade radioactiva residual en forma de tritio e isótopos radiactivos de cobalto e cesio. Un avión de transporte Antonov An-2 que voaba na área estampouse por causas descoñecidas. Tamén se observaron auroras boreais e enfermidades asociadas á radiación. Tanta similitude cunha explosión nuclear resultaba estraña para as autoridades rusas, que estudaron o fenómeno a fondo nas expedicións VITIM-2003 e VITIM-2005. Polo momento pénsase que se tratou do núcleo dun cometa pequeno composto de metais pesados que entraron en fisión ó penetrar na atmosfera terrestre. Ó igual que no evento do Mediterráneo Oriental, este obxecto tampouco foi detectado durante a súa aproximación á Terra.

[editar] Véxase tamén

  • Evento do Mediterráneo Oriental
  • Asteroides potencialmente perigosos