La Aldehuela
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
|
|||
![]() Ávila |
|||
Comarca | Concello de La Aldehuela | ||
Provincia | Avila | ||
Comunidade Autónoma | Castilla y León | ||
Código postal | 05593 | ||
Coordenadas | Template:Coor dm | ||
Superficie | 17,04 km² | ||
Altitude | 1.074 | ||
Distancia | 190 km a Madrid. | ||
Poboación (INE 2004) - Densidade |
233 hab. 13,91 hab./km² |
||
Xentilicio | Chaluco, -a | ||
Ríos | Río Caballeruelo | ||
Alcalde | Julio Díaz Ruiz (PP) |
La Aldehuela é un municipio de España na provincia de Ávila, comunidade autónoma de Castilla e León, cunha superficie de 17,04 km², unha poboación de 233 habitantes (2005) e unha densidad de poboación de 13,91 hab/km².
O seu alcalde é José Hernández Lázaro, pertencente ao Partido Popular. A corporación está formada por cinco concelleiros devandito partido e un do Partido Socialista Obreiro Español.
O cura párroco do municipio é Julio Díaz Ruiz
Índice |
[editar] Servizos
- Forma parte da Mancomunidad de Servizos de Barco-Piedrahíta.
- Extensión do Colexio Rural Agrupado O Calvitero.
- En 1998 autorizouse a apertura dunha Farmacia no municipio.
- Secretario municipal os luns, mércores e venres de 10 a 2.
- Diversas casas rurales en Las Navas e El Rehoyo.
- A entidade bancaria máis próxima atópase a 6 km. de distancia no municipio da Horcajada.
- O municipio atópase a media hora por estrada da estación de esquí de La Covatilla.
[editar] Poboación
La Aldehuela posuía 237 habitantes segundo o censo elaborado polo INE en 2004 deles 117 eran homes e 120 mulleres.
Evolución demográfica de La Aldehuela entre 1900 e 2005 | ||||||||||||
1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2005 |
774 | 739 | 784 | 757 | 812 | 911 | 722 | 536 | 309 | 291 | 256 | 237 | 233 |
Posúe 5 núcleos de poboación:
- Los Molinos
- Las Navas
- El Rehoyo
- Solanas del Carrascal
- Las Solanillas
[editar] Xeografía
O municipio atópase a 70 quilómetros de Ávila pola N-110 que no seu quilómetro 319,5 divide o núcleo principal de poboación. A Aldehuela esténdese encaixada nun fértil e estreito val surcado polo arroio Caballeruelo de noreste a suroeste. O val queda delimitado pola sierra de Piedrahíta ao sureste e os picos próximos a A Horcajada (Madrueña, Pena o Oso e Umbrela, con máis de 1.500 m.) cara ao noroeste, dando paso desde o val do Corneja ao val do Tormes. Aínda que se atopa na vertente xa do Tormes o municipio pertenceu ao señorío de Valdecorneja. O que fai que o seu adscripción comarcal varíe segundo as fontes considerándose frecuentemente que pertence á comarca do Val do Corneja. Para rematar á efectos meramente funcionales a Diputación de Ávila adscribe o municipio á macrocomarca de Barco-Piedrahíta, en todo caso a máis occidental da provincia.
Picos próximos son: Tayaruela (1.963 m.), La Dehesa, Los Barranqueros, Cabeza Llana, La Campanilla, Peña Caballera e Los Rullos.
O Arroio Caballeruelo é moi irregular e case se seca cada verán nace en próxima a Sierra da Lastra e na Sierra de Piedrahíta. Son os seus afluentes diversos arroios e fontes (Rebollar, Bullicio, Gargantilla...). O Caballeruelo desemboca finalmente o Tormes no término municipal de Vallehondo tras pasar por Santa María dos Cabaleiros e San Lorenzo de Tormes.
[editar] Coordenadas dos distintos núcleos de poboación
- El Rehoyo: latitude 5º 23' 20" oeste / lonxitude 40º 25' 33" norte.
- Las Navas: latitude 5° 24' 5" oeste / lonxitude 40° 24' 14" norte.
- La Aldehuela (núcleo principal): latitud 5° 24' 33" oeste / lonxitude 40° 24' 37" norte.
[editar] Municipios limítrofes
- Ao oeste: La Horcajada e Santa María dos Cabaleiros
- Ao sur: Aldeanueva de Santa Cruz e Avellaneda.
- Ao leste: Santiago do Collado.
- Ao norte: Hoyorredondo.
[editar] Clima
Clima continental húmido, frío no inverno e fresco no verán especialmente nas horas nocturnas. A abundancia de precipitacións no val débese ao choque producido na zona entre as correntes procedentes as vertentes que o delimitan no norte e no sur.
[editar] Medio ambiente
A fauna común componse de animais domesticados que viven nas granjas dos lugareños (cabalos, vacas, ovellas, galiñas e porcos), así como de animais salvaxes como o jabalíes, raposos, murciélagos e jinetas. As aves máis comúns son gorriones, jilgueros, milanos, cigüeñas, aguias, aguanieves. En canto aos anfibios son comúns ranas, salamandras, sapos e culebras, lagartos e lagartijas de distinta tipo. Para rematar destacar que existe unha gran variedade de insectos e invertebrados.
Os chans da zona da Aldehuela están formados por pizarras do paleozoico.
A flora de La Aldehuela é rica e variada xa sexa nas pedanías situadas nas laderas do val ou no llano. As árbores máis comúns son nogales, sauces, carballos, acebos, encinas ou castaños. Os arbustos e herbas máis comúns son escobas, romeu, espinos magaleños, agatunas, guardalobo, orégano e ortigas meñas. Como cultivos comúns destacan árbores frutales, cereales e hortalizas.
O municipio forma parte da zona de produción agrícola das xudías coa denominación de orixe Judías de El Barco de Ávila.
[editar] Transportes e comunicacións
La Aldehuela é parada de dúas liñas diarias de autocar con destino Madrid xa sexa na ruta que une a capital con Béjar ou con Plasencia, ambas gestionadas pola compañía CEVESA. De luns a sábados laborables saen 3 autobuses desde A Aldehuela e retornan 4 desde Madrid. O municipio tamén dispón dun servizo de autobuses a demanda gestionado pola mesma empresa que une todas as súas pedanías con El Barco de Ávila.
La Aldehuela posúe cobertura regular de telefonía móbil en práticamente todo o seu término municipal. Entre 2007 e 2008 prevese que a pedanía de El Rehoyo reciba servizo de conexión a Internet de banda ancha vía satélite, grazas a un proxecto do Ministerio de Industria, Turismo e Fomento [1].
[editar] Monumentos
- Igrexa: posúe unha soa nave cunha cabecera de forma rectangular máis estreita que a planta da nave e cuberta con cúpulas no interior. Hai un interesante púlpito con peldaños labrados. O retablo é de mediados do século XVIII, realizado por un retablista da comarca. Componse dun banco con relevos nas rúas laterales, corpo de tres rúas separadas por columnas, e ático, onde está a imaxe da Asunción.
- Ermida da nosa Señora do Soto: virxe que goza de gran devoción desde a Idade Media. Foi remodelada a finais do século XVII ou principios do XVIII. Ten unha soa nave e testero plano. Posúe un camarín detrás do seu retablo, ao que se accede por unha das portas do retablo. Aínda ten mostras de milagres da Virxe e exvotos. O seu retablo maior foi realizado en 1762 por Miguel Martínez da Quintana, un dos mellores pintores de retablos de Salamanca por aquel tempo. Componse dun único corpo e un gran ático comunicado co camarín da Virxe a través dun van que ten unha imaxe da nosa Señora do Soto de pedra tallada a finais do Románico. Tamén existe outra talla de madeira da Virxe de que é da mesma época. Esta talla é a que se saca na procesión. A ermida está situada aproximadamente a media legua (uns 5 quilómetros) do pobo en dirección a Piedrahíta, á dereita da N-110. Segundo a tradición levando á virxe nun carro de bueyes cara a Piedrahíta nunha das rampas rebentaron os bueyes e nese xusto lugar fíxose unha pequena ermida a beira da estrada que se denominou O Santito.
[editar] Historia
O municipio foi integrado no señorío de Valdecorneja o 27 de febreiro de 1444 co nome de Aldehuela de Sancho Benito, formando parte dos lugares dos llanos, con cabeza en Piedrahíta, dentro do concejo de Santiago.
A finais do s. XV co aumento da poboación A Aldehuela adquire certa autonomía dentro do Señorío, o que se recolle nas ordenanzas de 1497, que asuntos como os oficios concejiles e certas capacidades xudiciais, aínda que estas ordenanzas houberon de ser aprobadas previamente polo señor e o concejo de Piedrahíta.
La Aldehuela foi en 1527 o lugar de nacemento de Fernando de Toledo [2], que chegaría a Gran Prior de Castilla. Fernando de Toledo foi o fillo bastardo que tivo Fernando Álvarez de Toledo, III duque de Alba cunha molinera do lugar. A este feito referiríase posteriormente Lope de Vega na súa comedia Más mal hay en La Aldehuela de lo que suena.
[editar] Heráldica
En ouro, un aguia de sabre, surmontada dunha estrela de azur, e deitada de dúas veneras da súa cor, retocadas tamén de ouro.
[editar] Festas
- Nuestra Señora de la Asunción (8 de setembro): conmemórase á patroa do pobo. Os fieis chegan ata a ermida dacabalo, generalmente vestidos co traxe típico. Na mesa póxanse banzos [3]
- Festa do Verán (xuño).
- Festa dos Nenos (domingo de agosto).
- Romaría para limpar as fontes (primeiro xoves de agosto), obrigada históricamente polo corregidor do Duque de Alba co obxecto de que o pobo non perdese o dereito ao auga ordenado polo Duque.