Cantiga
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
A cantiga é o xénero típico da poesía medieval galego-portuguesa (século XII- a século XIV).
As cantigas están recollidas nos chamados cancioneiros, que reunían composicións de varios autores, como o Cancioneiro da Ajuda, o da Biblioteca Nacional de Lisboa e o da Vaticana. As cantigas relixiosas reúnense principalmente na colectánea Cantigas de Santa María, unha obra dirixida por Afonso X e centradas, como ben indica o título, nos milagres da Virxe María.
A antiga máis antiga que se coñece é a "Cantiga da Ribeiriña" ou "Cantiga da Garvaia", composta por Paio Soares de Taveirós no 1189 ou 1198.
Desde o punto de vista métrico, pódense distinguir dous tipos de cantigas:
- Cantiga de mestría: acostuma ter catro estrofas co seguinte esquema métrico: abbacca, abbaccb, ababcca, ababccb. Carece de refrán (estribillo). Utilízase sobre todo nas cantigas de escarño e nas cantigas de amor. Teñen a súa orixe na poesía dos trovadores provenzais.
- Cantiga de refram: o seu elemento característico é o estribillo (refram). A orixe é popular. É frecuente sobre todo nas cantigas de amigo.
Ambos os dous tipos de cantigas teñen en común o tipo de verso utilizado (octosílabos ou decasílabos, polo xeral) e mailo uso da rima consoante. Ambos os dous usan frecuentemente o paralelismo.
Distínguinse cantigas profanas e cantigas relixiosas. Canto á temática, dentro das cantigas profanas distínguense:
- Cantigas de amigo: unha muller enamorada quéixase da ausencia do seu amado.
- Cantigas de amor: un trovador diríxese á súa dama.
- Cantigas de escarnio : o poeta critica ben a un enemigo particular, ben á sociedade no seu conxunto.
- Cantigas de maldizer : similar ás anteriores. Diferénciase delas en que o poeta non utiliza palabras encobertas, senón que expresa os seus vituperios ben ás craras.
Outros xéneros menores son as cantiga de vilãos e a cantiga de seguir.
[editar] Ligazóns externas
- Páxina con textos medievais: Crónica Troiana, Miragres de Santiago, cantigas de amigo, de amor, de escarnio, cantigas de Santa María,...
- Esquema para elaborar un comentario de texto dunha cantiga