Francisco Pi i Margall

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Francisco Pi i Margall
Nome completo: Francisco Pi i Maragall
Data de nacemento: 20 de abril de 1824
Lugar de nacemento: Barcelona, España
Data de falecemento: 29 de novembro de 1901
Lugar de falecemento: Madrid, España
Partido político: Partido Demócrata de España
Cargo(s): Presidente do Consello de Ministros, durante a I República
Profesión: Político e escritor

Francisco Pi i Maragall (Barcelona, 20 de abril de 1824 - Madrid, 29 de novembro de 1901). Político, pensador e escritor español, presidente da Primeira República Española dende febreiro de 1873 até xaneiro de 1874. Partidario dun modelo federalista para a Primeira República, soupo unir as influencias de Proudhon para levar a cabo a política do Estado.

[editar] Primeiros anos

Fillo dun texedor, con sete anos ingresou no seminario; segundo se supón, a súa intelixencia e ansias por saber comezaron a desenvolverse con rapidez. Por aquelas, unha das maneiras que tiñan as xentes humildes de que os seus fillos tiveran estudos era logrando que os admitisen nun seminario. Tras o seu paso polo seminario, e con dezasete anos, Francisco Pi i Margall accedeu á Universidade de Barcelona, onde completou os seus estudos en Filosofía e logo, empezou a carreira de Dereito en 1837, a cal rematou aos 24 anos.

Dende moi pequeno sentiu atración pola literatura. Por elo colaborou co grupo de escritores románticos cataláns, sobre todo con Milá Fontanals e Pablo Piferrer.

En 1842 publicou Cataluña, primeiro e único volume de La España pintoresca, unha ambiciosa obra ilustrada que pretendía recoller todas as rexións de España. Unha época na que se desenrolaba a rexencia de Espartero en na que a cidade se sublevaba contra a política do rexente provocando que a cidade fose cañoneada dende a fortaleza de Montjuic.

Máis tarde, en 1847 transladouse a Madrid onde gañou a vida publicando diversos artigos e facendo critica teatral no diario El Correo, e incluso traballando na banca catalana. Pronto deixou de traballar no diario, o cal fechou pola publicación dun artigo de Pi durante o goberno de Narváez. Ao morrer o seu amigo Piferrer encargouse dos Recuerdos y bellezas de España, unha obra composta por litografías sobre paisaxes españolas; rematando o volume de Cataluña e comezando o de Andalucía, para o cal se desplazou até alí en varias ocasións. Anos máis tarde, comezou a Historia de la pintura, que foi proibida acusada de conter ataques ao cristianismo. Os bispos e arzobispos presionaron de tal maneira sobre o goberno que Juan Bravo Murillo tivo que ordenar a recollida da obra. Pi e o editor libraronse dos tribunais porque a denuncia interposta non foi admitida por estar fóra de prazo. Por suposta, Pi i Maragall tivo que abandonar a redación de Recuerdos y bellezas de España e renunciar á publicación de todo o material que preparara. Os seus artigos nos xornais tiveron que aparecer con seudónimo e todos os rais da reación caeron sobre a súa cabeza cando ese mesmo ano (1851) presentou os seus Estudios sobre la Edad Media, obra que foi proibida pola Igrexa Católica española e non foi publicada até 1873.

Ésta é a portada de 1839 do ambicioso proxecto artístico-literario de once volumes titulado Recuerdos y Bellezas de España.
Agrandado
Ésta é a portada de 1839 do ambicioso proxecto artístico-literario de once volumes titulado Recuerdos y Bellezas de España.

[editar] O home político

En 1848 ingresou no Partido Demócrata e en 1854 deixou de ser un home de letras para adicarse á política. En poucos anos, Pi fíxose resoar no partido comezando a gañar popularidade entre os seus compañeiros e demáis políticos da fación de esquerdas e da socialista.

Participou directamente no levantamento de Madrid de 1854, sendo o autor dunha proclama radical que non foi aceptada pola Xunta Revolucionaria e do panfleto El eco de la revolución, onde se pide o armamento xeneral do pobo e a convocatoria da Cortes Constituíntes por sufraxio universal que establecesen a liberdade de imprenta, a de conciencia, a de ensinanza, a de reunión e a de asociación, entre outras máis. Considerados como plantexamentos demasiado avanzados para a época, Pi tivo que pasar un tempo en prisión.

O mesmo ano espuxo a súa doutrina política en La reacción y la revolución, onde ataca á monarquía, a propiedade omnímoda e ao cristianismo, e bosquexa como solución a revolución democrática de base popular. A pesar de que a obra xa contiña as doutrinas federalistasque defendería durante a sú presidencia, a idea principal que desenrola é a liberdade e a soberanía individual, que se pon por enriba da soberanía popular e polo que é reivindicado polos ácratas.

Durante o Bienio Progresista, o pobo de Barcelona propuxo a Pi i Margall como candidato a Cortes dese ano (1854), mais non sairía elixido. Na segunda volta, por poucos votos de diferencia, foi derrotado por o xeneral Joan Prim, membro do Partido Progresista.

En 1856 fondou a revista La Razón, pero a reación moderada propiciou a desaparición da revista. Durante o ano 1855 e até a súa retirada a Vergara, de onde voltou para traballar en La discusión, xornal do que acabou sendo director en 1854; Pi i Margall comezara a dar lecións de política e economía nun cuarto da rúa Desengaño. A afluencia de mozos de todas as clases, de obreiros e de intelectuais foise facendo en pouco tempo tan numerosa que enchían corredores e escaleiras. Nestas elecións e nestas conferencias, até que o goberno llo proibiu, comezaron a espoñerse as bases republicanas.

Desta época data a súa polémica con Emilio Castelar sobre a concepción individualista ou socialista da democracia -mantendo el a segunda- provocando que a maioría do partido encabezapo po José María Orense negara públicamente que os socialistas fora demócratas; Pi replicou coa denominada Declaración de los Treinta, cuios trinta firmantes do partido calificaban de demócratas a ámbalas duas tendencias. Así, Pi renunciou ao seu posto de director aos seis meses.