თამარაშვილი, მიხეილ
ვიკიპედიიდან
მიხეილ თამარაშვილი (იტალიაში ცნობილი იყო, როგორც მიქელ თამარატი) (*სექტემბერი, 1858 ― † 16 სექტემბერი,1911), ქართველი მეცნიერი და საზოგადო მოღვაწე, თეოლოგიის დოქტორი, პროფესორი.
დაიბადა ახალციხეში, ქართველ კათოლიკეთა მრავალშვილიან ოჯახში. მამამისი, - პეტრე თამარაშვილი იმ დროისათვის საკმაოდ განათლებული პიროვნება იყო.
[რედაქტირება] განათლება
დაწყებითი სასულიერო განათლება მ. თამარაშვილმა მიიღო ახალციხეში, ე.წ. "ქვემო ეკლესიის" სამრევლო სკოლაში, სადაც მას მეურვეობდა და პედაგოგი, პუბლიცისტი და საზოგადო მოღვაწე ივანე გვარამაძე ("ვინმე მესხი"). მისივე რჩევით, 1878 წელს თამარაშვილი გააგზავნეს სტამბოლში, პეტრე ხარისჭირაშვილის მიერ დაარსებულ ქართველ კათოლიკეთა ფერი-კვეის ეკლესიის სამრევლო სასწავლებელში. იქიდან ქართველ კათოლიკეთა ძმობის დაფინანსებით გაემგზავრა ესპანეთში, სადაც სასულიერო სემინარიაში დაჰყო სამი წელიწადი. შემდეგ დაბრუნდა სტამბოლში, სადაც მღვდლად ეკურთხა. სტამბოლიდან იგი გაემგზავრა პარიზში, სადაც დაამთავრა წმ. ლაზარეს სასულიერო სასწავლებელი.
[რედაქტირება] სამეცნიერო და პედაგოგიური მოღვაწეობა
1888 წელს მიხეილ თამარაშვილი ისევ სტამბოლში ჩავიდა, მალე კი თბილისში, სადაც კათოლიკეთა მიძინების ტაძრის მღვდლად იქნა გამწესებული. მისი პროქართული ქადაგებანი აუტანელი იყო თბილისის ცარისტული მმართველებისთვის და იგი გააძევეს თბილისად, ჩამოართვეს რა სამშობლოში მღვდელმსახურების უფლება. 1889 წელს თამარაშვილი კვლავ ჩავიდა სტამბოლში. 1890 წელს იგი გაემგზავრა რომში. 1894 წელს მან მიიღო რომის სასულიერო აკადემიის თეოლოგიის დოქტორის ხარისხი. მალე დაინიშნა ამავე აკადემიის პროფესორად.
დიდია მ. თამარაშვილის წვლილი საქართველოში ზოგადად ქრისტიანობისა, კერძოდ კი კათოლიკობის გავრცელების ისტორიის შესწავლაში. მისი ყველაზე ცნობილი ნაშრომებია ფუნდამენტური მონოგრაფიები: "ისტორია კათოლიკობისა ქართველთა შორის" (1902, პარიზი) და "საქართველოს ეკლესიის ისტორია" (1910, რომი; 1995, თბილისი). ორივე მონოგრაფია, რომლებიც შედგება ევროპის არქივებში ავტორის მიერ მოძიებული და ზედმიწევნით შესწავლილი უაღრესად საყურადღებო პირველწყაროებისგან, დღემდე წარმოადგენს სამაგიდო წიგნებს მკვლევართათვის.
1911 წლის 16 სექტემბერს იტალიის სოფელ სანტა-მარინელასთან სახელოვანი მეცნიერი დაიღუპა სხვისი სიცოცხლის გადარჩენის მცდელობისას. მაშინ ის 53 წლის იყო. 1978 წელს მიხეილ თამარაშვილის ნეშტი გადმოსვენებულ იქნა თბილისში, საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.