ვიკიპედია:ყავახანა/უცხო სიტყვები და სახელები
ვიკიპედიიდან
აქ ინახება ყავახანაში გატანილი განხილვა უცხო სიტყვებსა და საკუთარ სახელებზე. ახალი მოსაზრების დასაფიქსირებლად გთხოვთ გახსნათ ახალი სუბ-სათაური ამავე გვერდის ბოლოს.
[რედაქტირება] გერმანული სახელები
პირველი საკითხი, რომელიც დღეს მაღელვებს, არის უცხოური, კერძოდ, გერმანული სახელების ორთოგრაფია. რამდენადაც მახსოვს, შევთანხმდით, რომ ამისათვის ვიხელმძღვანელებდით უცხოური პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონით, მაგრამ ახლა გვაქვს ახალი სტატიები, რომლებშიც განსხვავებული გადაწყვეტილებაა მიღებული. ლაპარაკი მაქვს სახელებზე, როგორიცაა გებელსი, გეტინგენი, კესტერი და ა.შ. ზემოთხსენებულ სტატიებში გვაქვს შესაბამისად გიობელსი, გიოტინგენი, კიოსტერი. ეს არ ეთანხმება არც ტრადიციას და, ჩემი აზრით, არც გერმანულ გამოთქმასთან სიახლოვეს. გარდა ამისა, უკვე გვაქვს ვიკიპედიაში სტატიები (მაგალითად, ქალაქ გეტინგენის შესახებ), სადაც ტრადიციული ფორმაა დაცული და თუ ახალ სტატიებში სხვანაირად დავწერთ გერმანულ სახელებს, როგორ გაარკვიოს ვიკიპედიის მომხმარებელმა, რომელია სწორი და რა კრიტერიუმით უნდა ეძებოს ეს თუ ის სტატია? შეგახსენებთ, რომ ერთია ის, თუ რა მიგვაჩნია სწორად და ვეთანხმებით თუ არა არსებულ ტრადიციას (დამოუკიდებლად იმისგან, რუსულ გავლენასთან გვაქვს თუ არა საქმე) და სულ სხვაა ამ ტრადიციის ჰაიჰარად შეცვლა. მოხარული ვიქნები, თუ გამოთქვამთ თქვენს აზრს.
Sopho 13:33, 5 ოქტომბერი 2005 (UTC) გეთანხმებით. უნდა ვიხელმძღვანელებდით უცხოური პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონით, აგრეთვე არსებობს ქართული სალიტერატურო ენის ნორმათა დამდგენი კომისია (ხელმძღვანელი იყო აწ გარდაცვლილი გიგინეიშვილი ივანე). ეს კომისია ჯერჯერობით არავის არ გაუუქმებია.
სამწუხაროდ ქართულ ვიკიპედიაში არის გაპარული შეცდომები " ცნობილი გერმანელებ"-ში და აგრეთვე შრედერი (წერია შრიოდერი) სტატია "გერმანია"-ში. ეს შეცდომები აღმოაჩინა გიორგი მარუაშვილმა.
- მაშასადამე, თუ შევთანხმდებით, რომ შრიოდერი, გიობელსი, დიონიცი და სხვ. შეცდომაა, უნდა მივყოთ ხელი ამ შეცდომების შესწორებას. თავად სიამოვნებით მივიღებ მონაწილეობას ამ საქმეში. მსგავსი ფორმითაა ასევე დაწერილი გერმანული გვარები სტატიაში "ნიურნბერგის პროცესი".
- მაგრამ, როგორც ჩანს, გიორგი არ გვეთანხმება. ყოველ შემთხვევაში, ჯერჯერობით, ვინაიდან იგი თავად არის სტატიების "გიობელსი, იოზეფ", "დიონიცი, კარლ", "გიორინგი, ჰერმან" და სხვათა ავტორი.
- იმედი მაქვს, მივაღწევთ კონსენსუსს თუნდაც იმიტომ, რომ ორთოგრაფიის არაერთგვაროვნება ქაოსს ქმნის ვიკიპედიის მომხმარებლისთვის.
- რაც შეეხება ქართულ შრიფტს, მე თავად იგივე პრობლემა მაქვს, არ ვარ მიჩვეული Unicode-ის ხმარებას. ამ პრობლემის გადაწყვეტაში ჩვენი კოლეგა Malafaya დამეხმარა. მან შექმნა მარტივი პროგრამა, რომელსაც აკადემიურ ნუსხურში დაწერილი ტექსტი ავტომატურად გადააქვს ვიკიპედიაში გამოყენებულ Unicode-ის სისტემაზე. ამიტომ მე ტექსტს ჯერ ამ პროგრამაში ვწერ და შემდეგ კოპირებას ვაკეთებ ვიკიპედიის გვერდებზე.
- თუ გნებავთ, შემიძლია გამოგიგზავნოთ ეს პროგრამა. იქნებ გაგიადვილოთ მუშაობის პროცესი. ამას სხვა ვიკიპედიელების საყურადღებოდაც ვამბობ, ვისაც შრიფტის პრობლემა აქვს.
- Sopho 15:12, 5 ოქტომბერი 2005 (UTC)
სოფო,
ჩემი აზრით გიორგი ნელ-ნელა გვეთანხმება, მაგრამ მთლინად ჯერ ... კიდევ ერთი თხოვნა მაქვს: იმის შემდეგ როდესაც გიორგი დაგვეთანხმება. მაგ. გიობელსი, იოზეფ - არის შეცდომით. გადამისამართებას გებელსზე - ნუ გავაკეთებთ, არამედ არასწორი სათაურით სტატია საერთოდ წაიშალოს. ამას იმიტომ გეუბნებით, რომ Island ასე აკეთებს უმეტეს შემთხვევაში.
კიდევ ერთი რამ უნდა გითხრათ. იგივე პრობლემაა იაპონურ გვარებზე. იაპონური გვარები მქონდა დაწერილი (აღარ მახსოვს გვარები), ხოლო Island-მა გადააკეთა. ამის შემდეგ ავთანდილმა ”უცხოური პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი” (გამოცემული საქართველოს ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მიერ)- მიხედვით ამოკრიფა გვარები და გააკეთა სტატია "ცნობილი იაპონელები". "ცნობილი გერმანელები" - ამ ლექსიკონის მიხედვით არ არის გაკეთებული. ეს სადღაც ვებ.გვერდზე ნახა.
აქაც როდესაც გადაკეთდება არასწორად დაწერილი საერთოდ უნდა წაიშალოს გადამისამართების გარეშე.
იმედია ამაზე შევთახმდებით. ჩემი სურვილია ქართულ ვიკიპედიაში არასწორი სათაურებით სტატიები სარჩევში საერთოდ არ იყოს.
ახლა რაც შეეხება შრიფტს - მეც თქვენსავით ვმუშაობ. უბრალოდ ხანდახან ინტერნეტში იგივე ყავახანაში ყოფნისას გინდა იქვე პასუხის გაცემა, მაგრამ ამას ვერ ვახერხებ. ორი კლავიატურის სწავლებაა საჭირო. მე შენს მიერ დასახელებული პროგრამის გარდა მაქვს სხვა - მეგობარმა თბილისიდან გამომიგზავნა, რომელსაც არ უნდა გადაყვანა ე. ი. პირდაპირ Unicode-ში ვწერ, მაგრამ სამაგიეროდ სხვა პრობლემა აქვს.
პატივისცემით
Zangala 17:04, 5 ოქტომბერი 2005 (UTC)
- გადამისამართება (უფრო სწორად, გადატანა) იმისთვისაა ძირითადად საჭირო, რომ მთელი სტატია არ დავკარგოთ. ამიტომ, როგორც წესი, როცა შეცდომა სათაურიშია (და არა შიგნით სტატიაში), მე ჯერ გადამისამართებას ვაკეთებ სწორ სათაურზე და მერე ვშლი არასწორ ვარიანტს. აბსოლუტურად გეთანხმებით, რომ ორ-ორი ვარიანტის დატოვება არ ვარგა. რად გვინდა ნაგავი?
- მართალია, ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, ვინაიდან ზოგი ქართველი მომხმარებელი გერმანულ ö-ს იო-დ თარგმნის, მოსალოდნელია, რომ ამა თუ იმ სტატიის ამ ფორმით მოძებნაც სცადონ, მაგრამ ჩემი აზრით, ეს არ არის მიზეზი საიმისოდ, რომ არასწორი ვარიანტი დავტოვოთ მონაცემთა ბაზაში. სამწუხაროდ, ბევრმა ხალხმა ბევრი რამე იცის არასწორად, მაგრამ ფართოდ გავრცელებული შეცდომების მიხედვით ვერ ავაწყობთ ვიკიპედიას. უნდა ვეცადოთ, ყოველთვის დავიცვათ სალიტერატურო ნორმები.
- ცნობილი გერმანელები ავთანდილის მიერ არაა შექმნილი. იგი, ალბათ, ასე არ დაწერდა გვარებს. მე პირადად მზად ვარ ამ დღეებში ჩამოვუარო, რამდენსაც შევძლებ და გავასწორო. თქვენც თუ მომეხმარებით, კარგი იქნება.
- კიდევ ერთი შენიშვნა: ალბათ, ბოლო შეტყობინების დაწერისას მექანიკურად შეხვედით ყავახანის "განხილვაში" და იქ შეიტანეთ ტექსტი. არ არის საჭირო. თვითონ გვერდში სექციის რედაქტირება უნდა გააკეთოთ და იქვე დაამატოთ თქვენი ტექსტი. "განხილვა" ამ შემთხვევაში ფაქტიურად არ გვჭირდება. თვითონ ყავახანაა განხილვის ადგილი.
- ბარემ პირდაპირ გადავწერ თქვენი ბოლო შეტყობინების ტექსტს ყავახანის გვერდზე, რომ სხვებმაც წაიკითხონ.
- Sopho 18:02, 5 ოქტომბერი 2005 (UTC)
პატივცემულო ვიკიპედიელებო (სოფო და ცანგალა)
პირველი რაც მინდა გთხოვოთ ესაა ნუ ვიჩქარებთ რაიმეს დასკვნას. მე დაგეთანხმებით თუ არა ეს კიდევ გასარკვევია :)
მეორე თხოვნა იქნება იქნებ მითხრათ "უცხო პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი" რომელ წელსაა გამოცემული და მეცნიერთა რა ჯგუფის მიერ. სამწუხაროდ მე მასზე ხელი არ მიმიწვდება და მის სიავკარგეზე ვერაფერს ვერ ვიტყვი. ასე რომ ისევ თქვენ თუ დამეხმარებით.
მესამე - არ მინდა ჩათვალოთ რომ რაიმე ხუშტურის ან თუნდაც "ქედმაღლობის" გამო ვხმარობ "გიორინგს", "გიობელსს" და ა.შ. ამისათვის ჩემი და არა მარტო ჩემი არგუმენტები მაქვს და კარგი იქნება თუ მის გაზიარებას თქვენთვის მოვასწრებ. მინდა გითხრათ რომ მეტ-ნაკლებად დიდი თემაა და ერთობლივად დაპოსტვას აშკარად ვერ ვასწრებ.
მეოთხე - უცხოურ სახელ-გვარებზე თემა ახალი არაა. არც ტრადიციაა უცხო ჩემთვის და მიუღებელი. იგი ყველა ენაში არსებობს და ამას ვერ გადაახტები. არსებობს ასევე "ბარბარიზმები" რომელიც შეიძლება მოცილებულ იქნას ან მიღებულ ენის მიერ და მას ოფიციალური სტატუსი მიენიჭოს. ამდაგვარად ბარბარიზმი იქცევა ტრადიციულ სიტყვად. და ამის მაგალითი თვითონ ქართულშიც ბევრია.
მაგალითისათვის ავიღოთ "გოეთე" და "გებელსი". ამ ფორმით არიან ისინი შესული "უცხო პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი". ორივე ერთანაირად იწერება და ერთანაიად გამოითქმის ანუ Goethe და Goebbels. მე არ ვიცი რა კრიტერიუმებით ისარგებლეს როდესაც ერთი "ოე"-დ გადატარგმნეს და მეორე "ე"-დ. ჩემთვის პირველი არის უბრალოდ ტრადიცია, უკვე მყარად დამკვიდრებული საუკუნეების მანძილზე და მეორე სულ რაღაც 50 წლის წინ ხელოვნურად წარმოშობილი "დამახინჯებული" ფორმა. (ამაზე მოგვიანებით დაწვრილებით დავპოსტავ).
ამის გვერდით გვხვდება მეორე წინააღმდეგობა. "ö" უმლაუტის თარგმნა. "კიოლნი" და "გეტინგენი", "გერინგი" და "ფიოლერი" - Köln, Göttingen, Göring, Völler - "ö" ხან "ე"-დ არის ნათარგმნი და ხან "იო"-დ. საინტერესოა რატომ, რა მიზეზით. "ö" ასო ხომ ყოველთვის ერთნაირად გამოითქმის, არა ? (აქ ერთი ფაქტი მახსენდება. ეა ჯორჯია ასრულებდა 92-93 წლებში რეისებს გერმანიაში და რეკლამებში თავდაპირველად "თბილისი-კელნი" იყო, მოგვიანებით "თბილისი - კიოლნი" :) )
მინდა ვთქვა რომ გერმანულში ასო "ö" და ასოთშეთანხმება "oe" აბსოლუტურად იდენტურია. შინაარსობრივადაც და ჟღერადობით. (ჟღერადობის შესამოწმებლად იხილეთ ინგლ. ვიკიში Karl Dönitz და Johann Wolfgang Goethe. საუნდები დართულია). ქართულში კი ამ ერთი გერმანული ასოს სამი ვარიანტით თარგმანი გვხვდება "ოე", "ე" და "იო". რაც დამერწმუნებით რომ ძანიალ დამაბნეველია ერთის მხრივ და მეორეს მხრივ ხშირად პრობლემებს იწვევს.
პრობლემების შესახებ ცანგალასთან მქონდა საუბარი. მაგალითისათვის ორი გერმანული გვარი რომლებიც სახვადასხვაგვარად იწერება და სხვადასხვაგვარად გამოითქმის "წესით" ქართულში ერთნაირად უნდა გადმოგვეტანა. მაგ. Heß და Höß, Köhler და Keller, Möller და Meller და სხვა.
დავიღალე ამდენი წერით... :) იმედია ხვალამდე მოითმენთ და გავაგრძელებ.
პატივისცემით Giorgi Maruaschwili 22:56, 5 ოქტომბერი 2005 (UTC)
პ.ს. ჩემს მეორე თხოვნაზე თუ პასუხს მომაწვდით ძალიან დამავალებთ. პ.პ.ს. ცანგალას - ჩემი ტელ. ნომერია 0681-9356555 დილის 10-დან 13 საათამდე შინ ვარ.
- იმაში, რომ "გებელსი" და "გერინგი" "დამახინჯებული" ფორმებია, ამაში მე პირადად ვერ დაგეთანხმებით. უბრალოდ მიიჩნიეს, რომ გერმანულ გამოთქმასთან უფრო ახლოს იყო "ე" და არ ვიცი, რატომაა ეს დამახინჯებული. "იო" ვითომდა რუსული "ë"-ს ექვივალენტია, მაგრამ საკმაოდ სცილდება რუსულ "ë"-საც და გერმანულ "ö"-საც.
- მაგრამ ამას თავი დავანებოთ. ეს არ არის მთავარი. აქ იმაზე ხომ არ არის საქმე, სოფოა მართალი, ცანგალა თუ გიორგი. მთავარი ისაა, რომ მიღებული სალიტერატურო ნორმების დაცვა მოვახერხოთ.
- ისტორიულ მიზეზებს რაც შეეხება, თუ "ე"-ს ვარიანტი 50 წლის წინაა წარმოშობილი (და არა მეტის, როგორც მე მგონია), "იო"-ს არჩევანი შეიძლება სულაც 15 და 20 წლისაა და სწორედ ეს ტრადიციების ცვალებადობაა, რომ ქმნის ქაოსს.
- ამიტომაა საჭირო რაღაც ნორმების დაცვა. "უცხო პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი", რამდენადაც ვიცი, ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მიერაა გამოქვეყნებული და რომელი წლითაც არ უნდა იყოს დათარიღებული, ჯერჯერობით ესაა, ასე ვთქვათ, ოფიციალური სახელმძღვანელო და სანამ ენათმეცნიერების ინსტიტუტი ან სალიტერატურო ნორმების კომისია (ან რაც არ უნდა ერქვას) ახალ ოფიციალურ დოკუმენტს არ გამოუშვებს, არ ვიცი, ჩვენ რამდენაც გვაქვს უფლება, ნორმები შევცვალოთ. ცოტა პრეტენზიული ხომ არ იქნება ჩვენი მხრიდან?
- რაც შეეხება პრესას, ტელევიზიას და ინტერნეტს, ჩემთვის ნამდვილად არ წარმოადგენს არავითარ კრიტერიუმს იმიტომ, რომ ჟურნალისტების უმეტესობა სამარცხვინო შეცდომებით ლაპარაკობს საქართველოში და მათ თუ მივყევით, კარგად იქნება ჩვენი საქმე...
- აი, ეს არის ჩემი ძირითადი არგუმენტი, თორემ "ე" უფრო ბუნებრივად ჟღერს თუ "იო", მაგაზე დავას მე შემიძლია შევეშვა.
- ერთ პატარა კომენტარს დავამატებ: ის ფაქტი, რომ შეიძლება Heß და Höß ერთნაირად დაიწეროს ქართულად, ტრაგედიას არ წარმოადგენს. ასევე ქართული გვარები "ქოჩიაშვილი", "კოჩიაშვილი" და "ყოჩიაშვილი" გერმანულადაც და ბევრ სხვა ენაზეც ერთნაირად დაიწერება და რა ვუყოთ მერე? ენები ერთმანეთისგან განსხვავდება და სიზუსტის დაცვა ხანდახან შეუძლებელია.
- P.S. უცხო პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი არც მე მაქვს თან. ამიტომ ვწუხვარ, რომ ვერაფრით გეხმარებით.
- Sopho 13:35, 6 ოქტომბერი 2005 (UTC)
-
- First of all, let me apologise for not writing in Georgian. My Georgian is not that good (yet). From the experience I have from other Wikipedias, and assuming there is an official dictionary for foreign names or rules for its transcription into Georgian alphabet, I would adopt the standard, official form for names. As Giorgi points out, many people use less correct forms for writing the names. Also, people may not know the correct form at all and look for an article with a different spelling. This can be avoided by using redirects. So my suggestion would be to have the whole article (name and text) using the dictionary spelling and creating redirects in Giorgi's spelling to the article (in dictionary spelling).
- Malafaya 14:12, 6 ოქტომბერი 2005 (UTC)
მე ერთს დავამატებდი - იქნებ ვიკიპედიაში მოვათავსოთ ქართული სალიტერატურო ენის ნორმები(თუ ეს შესაძლებელი არის), რომ მომავალში კვლავ არ იყოს პრობლემები. რასაკვირველია ეს ჯერ უნდა მოვიპოვოთ.
Zangala 19:48, 6 ოქტომბერი 2005 (UTC)
- არ ვიცი, ეს როგორ უნდა მოხერხდეს. მაგალითად, უცხოური პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონის ელექტრონული ვერსია არ არსებობს, სამწუხაროდ, თორემ ბმულის გაკეთება შეიძლებოდა. ზოგადად, სალიტერატურო ენის ნორმებთან დაკავშირებითაც იგივე პრობლემაა, ალბათ.
- მაგრამ იდეა მიმზიდველია ნამდვილად.
- Sopho 13:33, 7 ოქტომბერი 2005 (UTC)
ქართული სალიტერატურო ენის ნორმებით ვგულისხმობ, ამ შემთხვევაში, თუ როგორ ითარგმნება გერმანული Ö როგორც ე, ოე თუ იო. არსებობს თუ როგორ ითარგმნება ქართული ანბანი არსებობს მეცნიერული და შემდეგ გერმანულ ენაზე მაგ. ქართული ქ-(k და ქვევით წერტილი - მეცნიერული;k - გერმანული) ქართული კ- ( k -მეცნიერული; k - გერმანული ) ქართული ყ (q და თავის ქვეშ წერტილი - მეცნიერული; q - გერმანული ); ქართული შ (Š - მეცნიერული; sch - გერმანული) - Information and documentation - Transliteration of Georgian characters into Latin chracters. ISO 9984 რასაკვირველია მეცნიერულად წერას ჩვენ არავის არ ვთხოვთ, მაგრამ რომ იყოს ინფორმაცია (ე. ი. "ქართული სალიტერატურო ენის ნორმები" და არა ”უცხოური პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი” (გამოცემული საქართველოს ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მიერ, 1989 წელი), რადგანაც თანამედროვე უცხოური პირთა სახელები ამ ლექსიკონში არ ეწერება.
პატივისცემით
Zangala 14:58, 7 ოქტომბერი 2005 (UTC)
მე კი იგივე კითხვა ოღონდ მოცემულ მომენტში ლათინურ სახელებთან დაკავშირებით მაწუხებს. ახლა ვწერ რომის ისტორიის შესახებ, ბუნებრივია უამრავი ლათინური სახელი მხვდება. რაც კი რამე მაქვს რომის ისტორიაზე წაკითხული, სულ რუსულად, ამიტომ ქართულად ეს სახელები როგორ იწერება არ ვიცი :( Trulala 00:34, 7 თებერვალი 2006 (UTC)
ყოველ ეპოქას ახალი სიტყვები და საკუთარი სახელები მოაქვს და მათი მართებული გადმოტანის საკითხი ყოველთვის მტკივნეული იყო. ჩემი ზრით, შესაძლებელია ასეთი ზოგადი კანონის დადგენა – უწინარეს ყოვლისა და აუცილებლად უნდა გავითვალისწინოთ ქართული ენისათვის დამახასიათებელი თავისებურებები და არა იმ ენისა, საიდანაც სიტყვა შემოსვლას აპირებს... ანუ: როცა ჩვენს ენას ახასიათებს ის მოთხოვნილება, რომ სან–ის და ტარ–ის წინ უცხოენოვანი კ უნდა დაყრუვდეს და ქან–ად იქცეს, აღარ უნდა გაიმართოს დავა იმის შესახებ, სანკტ–პეტერგი დაიწეროს თუ სანქტ–პეტერბურგი, ჯეკსონი თუ ჯექსონი. განა ვინმეს მოსვლია აზრად კამათის თემად ექცია ქსეროქსი, მაქსიმუმი, ტაქტი, ფაქტი და მისთანები? კიდევ ერთხელ ვიმეორებ – ქართული ენა როგორც მოითხოვს, ისე უნდა დაიწეროს და არა ისე, როგორც სხვა ენათა კანონზომიერება ითვალისწინებს. ჩვენ ჩვენს ენას უნდა გავუფრთხილდეთ და ნამდვილად ზედმეტი ტოლერანტობა გამოგვივა, თუ (ვთქვათ) ამერიკელთაგან გასაცოდავებული ინგლისური ენის ჭირ–ვარამზედაც ჩვენ ვიზრუნებთ. კიდევ ერთ მაგალითს მოვიტან თვალსაჩინოებისათვის – სპარსელები თავის დედაქალაქს ასე ახსენებენ – თეჰრან... ჩვენ ამ სიტყვაში არსებული ყველა ბგერა გვაქვს, მაშ რატომ დავაკანონეთ ასეთი ფორმა – თეირანი? აქაც რუსულ ენას ხომ ვერ დავადანაშაულებთ? მოსკვა ქართულ ენაში მოსკოვ–ი გახდა... ბაქი – ბაქო, რომა – რომი, ჰენდოსტანი – ინდოეთი (იქნებ რუსთველი გიორგი რუსმა აიძულა – გინდა თუ არა ინდოეთი დაწერეო?!). რატომ? იმიტომ, რომ ჩვენს ენას ასე სჭირდება და ასე მოსწონს. ერთი სიტყვით, აცალეთ ქართულ ენას, თავად მოიხდენს და გაითავისებს უცხოურ სიტყვებს, როცა ხალხის მეტყველებაში გავა ყველა სიახლე და დამუშავდება, მანამდე კი ეგებ იმაზე გვეზრუნა, რომ ჩვენი კომენტატორებისათვის აგვეკრძალა პლეიმეკერის, ლაინსმენის და მისთანების თქმით მხოლოდ იმის ჩვენება, რომ ინგლისური იციან... შეგახსენებთ, რომ ბატონები ეროსი და კოტე არანაირ უხერხულობას არ გრძნობდნენ როცა ამბობდნენ – გამთამაშებელი, გვერდითი მსაჯი და ა.შ. ალექსანდრე ელერდაშვილი
[რედაქტირება] საარლანდი - ზაარლანდი
შევქმენი ახალი გვერდი "ზაარლანდი", რომელიც იდენტურია უკვე არსებული "საარლანდისა". ვინაიდან "ზაარლანდია" სწორი (ისევე როგორც ქ. ზაარბრიუკენი და მდ. ზაარი და არა საარბიუკენი ან საარი) ამიტომ ვთხოვ მოდერატორებს გვერდი "საარლანდი" წაშალონ.
P.S. აქვე მაინტერესებს რატომაა ქართ. ვიკიში ქვეყანა "ნიდერლანდი" და არა "ნიდერლანდები" ? ამ ქვეყნის სახელი ორიგინალშიც და მსოფლიოს ყველა ენაზე მრავლობითშია, ისევე როგორც "ამერიკის შეერთებული შტატები", "არაბეთის გაერთიანებული ემირატები" და ა.შ.
ხომ არაა ეს სახელი "ნიდერლანდი" რუსული "Нидерланды"-დან შეცდომით თარგმნილი? მე სხვა ახსნა ვერ მოვუნახე ამ ტოპონიმს. იქნებ თქვენ დამეხმაროთ.
Giorgi Maruaschwili 13:26, 14 ოქტომბერი 2005 (UTC)
- გიროგი, მოგესალმებით. "საარლანდის" გვერდზე დავაკარი {{წასაშლელი}}. ამ გვერდის წაშლაზე თუ არავინ იქნება წინააღმდეგი (ალბათ არავინ იქნება), რამდენიმე დღეში წავშლით.
- რაც შეეხება მეორე საკითხს, "ნიდერლანდი"-ა თუ "ნიდერლანდები", მეც სწორი მეჩვენება "ნიდერლანდები". აგრეთვე ქვეყნების სახელებთან დაკავშირებული სხვა საკითხებიც არის, როგორც ზემოთ Bachana-მ გააკეთა შენიშვნები.
-
- "შვეცია" თუ "შვედეთი"
- "სერბია" თუ "სერბეთი"
- Island 12:52, 16 ოქტომბერი 2005 (UTC)
აბსოლუტურად გეთანხმებით როგორც ზაარლანდის, ასევე ნიდერლანდების საკითხში. რაც შეეხება სერბიასა და შვეციას, მეც ასე მგონია, რომ შვედეთი და სერბეთი უფრო სწორი ფორმები უნდა იყოს, მაგრამ ეს სტატიები ბატონი ავთანდილის შექმნილია და ძალიან გასაკვირი იქნება, თუ ისე შექმნა ეს სტატიები, რომ არ დარწმუნდა ამ ფორმების სისწორეში. როგორც უცხოური სახელებისათვის, ასევე ტოპონიმიკისთვისაც, ალბათ, რაღაც ოფიციალური ლექსიკონით უნდა ვისარგებლოთ, მაგრამ მე პირადად მასზე ამჟამად ხელი არ მიმიწვდება. ვინმეს შეუძლია გაარკვიოს, რომელია სწორი ფორმა? არ არის გამორიცხული, რომ ორივე სწორი იყოს. ამ შემთხვევაში უბრალოდ გადამისამართების გაკეთება შეგვიძლია.
გერმანულ გვარებზე რას ვაპირებთ ბოლოს? ჯერჯერობით ყველაფერი ისე დარჩა, როგორ იყო, მაგრამ ამ ორთოგრაფიულ არაერთგვაროვნებას რაღაცა უნდა მოვუხერხოთ.
პატივისცემით,
Sopho 14:05, 16 ოქტომბერი 2005 (UTC)
karnaxide-დან ვარდისფრად მოსჩანს საქართველო...ვიღაცისათვის. 85.114.232.93 22:36, 16 ოქტომბერი 2005 (UTC)
85.114.232.93 22:41, 16 ოქტომბერი 2005 (UTC)
ჩემი კლავიატურიდან გაქრა ქართული ანბანი.ეს ალბათ Sopho-მ"გამიჩალიჩა".
Bachana 04:07, 17 ოქტომბერი 2005 (UTC)
სალამი ვიკიპედიის მონაწილეებს,
სამწუხაროდ გვიან ჩავები თქვენს დისკუსიაში. ზაარლანდი და ზაარბრიუკენი - ამ შემთხვევაში გიორგი მართალია. აწ გარდაცვლილმა ცნობილმა გერმანისტმა ყარალაშვილმა შეცვალა - როდის - არ ვიცი. ხოლო არა გიოგელსი (გებელსი), არა გიორინგი (გერინგი) და არა ნოირატი (ნოირათი) - ამ შემთხვევაში გიორგი მართალი არ არის.
საგარეო საქმეთა სამინისტროში ოფიციალურად არის შვედეთის სახელმწიფო, სერბეთის რესპუბლიკა, ნიდერლანდების სამეფო.
ისტორიკოს ვესაუბრე და მიპასუხა ნიდერლანდი (მხოლობით რიცხვში), ხოლო სერბეთი, შვედეთი. სამწუხაროდ რის საფუძველზე - ამას ვერ მიპასუხა.
ვეცდები გავიგო, თუ რის საფუძველზე დაწერა ავთანდილმა.
მაგალითად, უწინ არსებობდა ქართული ენის პალატა, რომელიც ქართული ენის პრობლემებზე, მის სისწორეზე მუშაობდა. ამჟამად ეს პალატა აღარ არსებობს. უფრო სწორედ ეს საკითხი არის ღიად.
აქვე მაქვს ჩემი შეკითხვა სანკტ-პეტერბურგი თუ სანქტ-პეტერბურგი? როდესაც კ შევასწორე ქ-ზე კვლავ Alsandro -მ გადამისწორა რატომ ? ქართული ენა ორ ყრუ ბგერას ერთად ვერ იტანს განიცდის ასიმილაციას. გეკითხებით როგორ იწერება სანქტ-პეტერბურგი?
ჩემი თხოვნაა - ვიმუშაოთ ერთად - მხოლოდ ასე ქართული ვიკიპედია მიაღწევს იმ შედეგებს, რაც მიაღწია ინგლისურმა, გერმანულმა, იაპონურმა, ფრანგულმა.
პატივისცემით Zangala 11:52, 17 ოქტომბერი 2005 (UTC)
სტატია "ნიდერლანდი" სათაურზე "ნიდერლანდები" გადავიტანე. "ნიდერლანდის" გვერდზე დავტოვოთ გადამისამართება. -- Island 09:57, 22 ოქტომბერი 2005 (UTC)
[რედაქტირება] გებელსი და ჯეიმზი
თქვენი სტატიების შინაარსი არც წაშლილი და არც შესწორებულია - შესწორებული იქნა მხოლოდ მართლწერა გებელსის და ჯეიმზ-ის, უცხოური პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონის მიხედვით, რომელიც შედგენილია საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მიერ.
s - ს: Burns - ბერნსი,Bakersfeld - ბეიკერსფილდი
s - ზ: James - ჯეიმზი,Charles - ჩარლზი,Brizbeni - ბრიზბენი,Greves - გრეივზი
s - (ზოგჯერ არ გამოითქმის): Long Island - ლონგ-აილენდი
ss - ს: Furness - ფერნესი
Zangala 11:04, 8 დეკემბერი 2005 (UTC)
- ცანგალა, ეგ ლექსიკონი რომ უკვე მოძველებულია და უცხო ენათა განვიტარების თანამედროვე ეტაპებს არ შეესაბამება ბევრჯერ მოგიყვანე მაგალითებით. მით უმეტეს ინგლისურ ენას, რომელიც თითქმის ყოველწლიურად იცვლება და ჩვენ კიდევ უსახსრობის გამო და ჩვენივე მეცნიერთა სიზარმაცის გამო რატომღაც უნდა დავრჩეთ 20 წლის წინანდელ დონეზე. რატომ? აი ეს ამიხსენი გეთაყვა.
- მაინტერესებს როგორი ფორმითაა ამ პიროვნებების სახელები შეტანილი მაგ ლექსიკონში ან თუ არაა როგორ უნდა დავწერო? - Пётр Чайковский, Павел Бурэ, Tamara von Neyhauss, Пётр Столыпин, Иосиф Кобзон, Дмитрий Шостакович... გიორგი მარუაშვილი 11:45, 8 დეკემბერი 2005 (UTC)
[რედაქტირება] გერმანიის მიწების სახელები
რატომაა შემდეგი ლანდები ასეთი ფორმით თაგმნილი: ჩრდილოეთი რაინ-ვესტფალია და არა ჩრდილოეთ რაინ-ვესტფალია. მეკლენბურგი-დასავლეთი პომერანია და არა მეკლენბურგ-წინა პომერანია?
1. "ჩრდილოეთი რაინი" - ჰოლანდიაშია გეოგრაფიულად, ხოლო "ჩრდილოეთ რაინი" - რაინლანდის ჩრდილოეთით ნაწილს ჰქვია, რომელიც ვესტფალიასთან ერთად ფედერაციულ მიწას ქმნის. "ჩრდილოეთი" - ეს ი რატომაა ? ხომ არსებობს "ჩრდილოეთ ყინულოვანი ოკეანე", "ჩრდილოეთ ამერიკა", სამხრეთ აფრიკის რესპუბლოკა", "დასავლეთ, აღმოსავლეთ, სამხრეთ საქართველო" - არსად ი არაა ნახმარი და აქ რატომაა?
2. გერმანულად არის Vorpommern, რაც წინა პომერანიაა და არა დასავლეთ პომერანია. პომერანიის დასავლეთი ნაწილი პოლონეთშიცაა. ამასთან ერთად ეს ფორმა უცხო არაა - ხომ არსებობს არა წინა აზია, რაც განსხვავდება დასავლეთ აზიისაგან არა?
3. რატომაა "მეკლენბურგი-დასავლეთ პომერანია და არა მეკლენბურგ-დასავლეთ პომერანია? (ამ შემთხვევაში აქცენტს ვაკეტებ "ი"-ზე) ხომ გვაქვს ბადენ-ვიურტემბერგი, რაინლანდ-პფალცი და ა.შ. და არა ბადენი-ვიურტემბერგი, რაინლანდი-პფალცი. ასე რომ უნდა იყო მეკლენბურგ- .... (სრული მართებული ფორმა: მეკლენბურგ-წინა პომერანია)
[რედაქტირება] ნიდერლანდი
ნიდერლანდურად Nederland (ნიდერლანდურ ვიკიპედიაში) - მხოლობით რიცხვშია ე. ი. ნიდერლანდი. Koninkrijk der Nederlanden - ნიდერლანდების სამეფო. სახელმწიფოების დასახელება მხოლოდ მხოლობით რიცხვში (singular tantum) უნდა იყოს და არა მრავლობითში.
ადრე მე შევეკითხე ისტორიკოს, რომელიც ამჟამად ისტორიის სახელმძღვანელოზე მუშაობს - პასუხი მივიღე, რომ აუცილებლად მხოლობით რიცხვში.
პატივისცემით
Zangala 11:05, 22 ოქტომბერი 2005 (UTC)
- არ მეგონა, თუ ჯერ კიდევ გრძელდებოდა დავა. სათაურზე "ნიდერლანდი" დავაბრუნე. -- Island 11:54, 22 ოქტომბერი 2005 (UTC)
- მგონია, რომ სახელმწიფოების დასახელება ზოგჯერ მაინც მრავლობითშია, როგორც "ფილიპინები". -- Island 12:05, 22 ოქტომბერი 2005 (UTC)
ნიდერლანდი მხოლობითში რომ იყოს მაშინ "ნიდერლანდის სამეფო" იქნებოდა. ეს არის "ლანდების" გაერთიანება, ანუ რამდენიმე "ლანდის" გაერთიანებული სახელმწიფო და ამიტომაც მოიხსენიება მრავლობითში. მომხმარებლის თვალსაზრისით რომ მივუდგეთ, ვინ იპოვის "ნიდერლანდს" თუ მისი დაწერის ამგვარი ფორმა არავინ იცის (ზოგიერთი ვიკიპედიელის გარდა)? Alsandro 22:52, 24 ოქტომბერი 2005 (UTC)
ეს ჩემი პრინციპი არ არის, არამედ შევეკითხე სპეციალისტებს. ხოლო რაც შეეხება Land გერმანიაც Land შედგება. და საერთოდ სახელები ეს არის მხოლოდ ენათმეცნიერების და სხვა არავის საქმე. ამიტომ ყველამ მათ შევეკითხოთ. ვიკიპედიაში ბევრი პრობლემებია უცხოური სახელებთან დაკავშირებით. ბოლოს (23.10.05), როდესაც ველაპარაკე თბილისში ენათმეცნიერს მან მიპასუხა, რომ არსებობს "უცხოური პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი" (გამოცემული საქართველოს ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მიერ გამოცემული 1989 წელს. სანამ ახალი არ შეიქმნება და არ დამტკიცდება უნდა დავეყრდნოთ ამ ლექსიკონს.
უცხოური სახელები ვიკიპედიაში კი არ უნდა შეიცვალოს არამედ თბილისში ენათმეცნიერების ინსტიტუტში, ხოლო შემდეგ ვიკიპედიაში. იმედი მაქვს, რომ ამაში მაინც მეთანხმებით. Zangala 08:30, 25 ოქტომბერი 2005 (UTC)
- შევამოწმე და უნდა დაგეთანხოთ. უცხოურ პირთა სახელების ორთოგრაფიულ ლექსიკონში (1989) რა თქმა უნდა ქვეყნის სახელები განხილული არ არის, თუმცა არის "ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია" (1984) სადაც "ნიდერლანდი" მხოლობითშია მოხსენიებული. სხვა უფრო ახალი გამოცემის მოძიება ვერ მოვახერხე. მეორე: რაც შეეხება უცხო პირთა ლექსიკონს, აქ სამწუხაროდ რუსული სახელები უცხოდ არ ჩაუთვლიათ და "-იჩების" (ანუ მამის სახელების) გამოყენებისთვის დასაყრდენ წყაროდ ვერ გამოდგება. Alsandro 21:43, 26 ოქტომბერი 2005 (UTC)
-
- ჰოლანდიაზე რას იტყვით? მე ხშირად მინახავს ქართულ მედიაში. ვიკიპედიის სტატიის მიხედვით, ჰოლანდია ნიდერლანდების ერთერთი მხარეა, მაგრამ ქართულ მედიაში ჰოლანდია უფრო ხშირად გამოიყენება, ვიდრე ნიდერლანდები. ნიდერლანდი პრაქტიკულად არ გამოიყენება. შეგიძლათ მოძებნოთ შემდეგ საიტებზე: [1]
ან [2]. პატივისცემით, Aiet 12:10, 21 ნოემბერი 2005 (UTC)
- ჰოლანდიის ხმარებაც შეიძლება, ისე როგორც ამერიკას ვამბობთ აშშ-ს ნაცვლად. თანაც ჰოლანდია ითქმის როდესაც ხალხზე ან ენაზე ვსაუბრობთ - ჰოლანდიელი ან ჰოლანდიური ენა. Giorgi Maruaschwili 13:34, 21 ნოემბერი 2005 (UTC)
[რედაქტირება] რომის პაპების სახელები
ოფიციალური სახლეწოდება ლათინურ ენაზეა, ხოლო ყველა ხალხი მათ თავიანთ მშობლიურ ენაზე თარგმნის. ასეთია მსოფლიოში მიღებული პრაქტიკა. მაგალითისათვის გამოდგება იოანე-პავლე II, რომელიც ითარგმანა - იტალ. ჯოვანი-პაოლო, გერმ. იოჰანეს-პაულ, ფრ. ჟან-პოლ, ინგ. ჯონ-პოლ, ესპ. ხუან-პაბლო და ა.შ. (ჩინურ-იაპონურად არ ვიცი :) )... აქედან გამომდინარე რომის პაპების სახელები უკვე თარგმნილია, მიღებულია და აღიარებულია. კარგი იქნება თუ მათ გამოვიყენებთ.
პ.ს. მითუმეტეს რომ "კლემენს XI" -აშკარა ლათინური ფორმაა. და იგი ქართულად იქნება "კლიმენტი XI". მოდერატორებს ვთხოვ თუ დამეტანხმებიან გვერდი "კლემეს XI" წაიშალოს და შეიქმნას ახალი "კლიმენტი XI"
Giorgi Maruaschwili 11:48, 27 ოქტომბერი 2005 (UTC)
[რედაქტირება] ვინჩი, ლეონარდო და
ახლახანს წავაწყდი ამ გვერდს ვინჩი, ლეონარდო და. საინტერესოა რის საფუძველზე შეიქნმნა იგი ასეთი ფორმით და არა როგორც და ვინჩი, ლეონარდო ??? მე როგორც ვიცი იტალიური ენა არ იტანს გვარის შემადგენელი ნაწილების გაყოფას. ანუ "და ვინჩი", ისე როგორც "დელ პიერო", "დელა როვერე" და ა.შ გვარის ერთიანი ფორმაა.
იგივე მდგომარეობაა ჰოლანდიურ გვარებშიც სადაც "ვან" არ ცილდება გვარის ფუძეს. ანუ "ვან ბასტენი, მარკო" და არა "ბასტენი, მარკო ვან", "ვან დერ მეიდე, ანდი" და არა "მეიდე, ანდი ვან დერ". განსხვავებით გერმანულისაგან, სადაც "ფონ"-ის ჩამოშორება მიღებულია. მაგ: "ბისმარკი, ოტო ფონ".
როგორც ვიცი ასევე არ ცილდება "დე" ნაწილი ფრანგულ გვარებს თუ ეს უკანასკნელი არისტოკრატულ ტიტულს არ წარმოადგენს. ანუ თანამედროვე ფრანგული გვარები დაიწერება როგორც "დე გოლი, შარლ", "დე ვილპენი, დომენიკ" და არა "გოლი, შარლ დე" და "ვილპენი, დომენიკ დე"....
თქვენ როგორ ფიქრობთ?
Giorgi Maruaschwili 10:23, 30 ოქტომბერი 2005 (UTC)
სავსებით გეთანხმები. Alsandro 18:44, 1 ნოემბერი 2005 (UTC)
[რედაქტირება] ბაგრატიონის შესახებ
ბაგრატიონი პეტრე,რომელიც მოიხსენიება ივანეს ძედ,არის იოანეს ძე.ქართველი მხედართმთავრის მამა ვანია არ ყოფილა,იგი ქართველი იყო.Bachana 21:52, 24 ნოემბერი 2005 (UTC)
- ქართველი იყოო ამბობ, მაგრამ რაში გამოიხატება მისი ქართველობა? გვარი რომ ჰქონდა ქართული? ეგრე ჯონ შალიკაშვილისაც ქართული გვარი აქვს და სახელიც "იოანედ" ხო არ შეგვეცვალა? მე თუ მკითხავ ეგ კაცი იყო "პიოტრ ივანიჩ ბაგრატიონ" და ეგრე რომ დავტოვოთ უმჯობესია. არაა საჭირო ყველასთვის ქართული იარლიყის მიწებება, მით უმეტეს რომ როცა ამ პიროვნებას თვითონ არ სურდა ეს. Giorgi Maruaschwili 22:03, 24 ნოემბერი 2005 (UTC)
უმჯობესობის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ ,ძალიან შორს წავალთ.პეტრეს მამას იოანე ერქვა და ეს გადახედვას არ ექვემდებარებაBachana 22:10, 24 ნოემბერი 2005 (UTC)
- ამ ცნობის წყაროს ვერ მიმითითებ ? Giorgi Maruaschwili 23:50, 24 ნოემბერი 2005 (UTC)
აუცილებლად.უახლოეს დღეებშიBachana 23:53, 24 ნოემბერი 2005 (UTC)
ურწმუნო „თომას„:იხ.ტ.რუხაძის „ქართველები რუსეთის 1812 წლის სამამულო ომში„ ,თბ.,1942,თბილისის სახ.უნივერსიტეტის გამომცემლობა.აკადემიკოს კორნელი კეკელიძის რედაქციით.აღარაფერს ვამბობ ბაგრატ ბატონიშვილის ნაშრომზე „ლაშქრობა ნაპოლეონისა რუსეთსა შინა და ლტოლვაი მათი რუსეთით„ ,რომელსაც თან ერთვის 1812 წლის ომში მონაწილე ქართველთა ვრცელი სია,სადაც თქვენდა გასაოცრად,შავით თეთრზე წერია ბაგრატიონი პეტრე იოანეს–ძე. პატივისცემითBachana 19:25, 28 ნოემბერი 2005 (UTC)
- ბაჩანა ეგ წიგნები წყარო არაა. უნდა არსებობდეს სადმე წერილი, ოფიციალური დოკუმენტი, რაიმე სამხედრო რეესტრი, სია ან რაიმე ამდაგვარი სადაც დაფიქსირებული იქნება პიროვნების სახელი და გვარი. "იოანე" სახელის ასეთი ფორმა რუსული ენისათვის უცხო არაა. ბაგრატიონი სახელი რომ იოანე ყოფილიყო იგი ასეთი ფორმით და არა ივანით იქნება შეტანილი წყაროში. თუ საქართველოში ხარ იქნებ მიძიო წყაროები.მე ხელი არ მიმიწვდება. გიორგი მარუაშვილი 20:04, 28 ნოემბერი 2005 (UTC)
გიორგი,თავისუფალ დროს რომ გამოვნახავ აუცილებლად მოვიძიებ ამ წყაროებს.იოანე ორივე მხრიდან ქართველი იყო და სათუოა,რომ მისთვის ვინმეს იმ პერიოდში ივანი დაეძახებინა.თუმცა დასკვნების კეთებას ნამდვილად დოკუმენტები სჯობია Bachana 20:37, 28 ნოემბერი 2005 (UTC)
[რედაქტირება] "რბილი" თანხმოვნები და ტერმინთა ინტერპრეტაცია
ამერიკის შტატების სახელებში ასეთ რამეს წავაწყდი: "ნიუ-ჰემპშირი" - "ნიუ-ჰემფშირი" ხომ არ უნდა იყოს? ასევე: "კონექტიკუტი" - "კონეკტიკუტის" ნაცვლად. ქართულად "მეინის შტატი" ნამდვილად "მენი"-ა?
ვინაიდან ეს საკითხი საორჭოფოა და მომხმარებელი ძიებაში ასეთ სახელებს ან ერთი ფორმით შეიყვანს ან მეორეთი, ხომ არ ჯობდა ბმული ორივე ვარიანტით არსებობდეს და ერთს სტილისტურად უფრო სასურველ მეორე ბმულზე გადავყავდეთ?
მაგ. ჩემთვის (როგორც მომხმარებლისთვის) უცნობი იყო Rhode Island-ის ფორმა "როდ-აილენდი" და ძიებაში როუდ აილენდი შემყავდა. შემდეგ ამავე სახელწოდებით სტატიაც შევქმენი, თუმცა მოგვიანებით აღმოვაჩინე, რომ "როდ-აილენდი" უკვე არსებობდა და "როუდ აილენდს" გადამისამართება გავუკეთე. სასურველი იქნება რომ ასეთი გადამისამართება გაუკეთდეს ყველა სახელს, რომელიც რამდენიმე სახელით არის პოპულარულად ცნობილი, მომხმარებილითვის ამა-თუ-იმ სტატიის პოვნა უფრო ადვილი რომ გახდეს. (მაგ. ნიდერლანდი-ს პოვნა შესაძლებელი იყოს "ნიდერლანდები" შეყვანით, სადაც შესაბამისად მითითებული იქნება ტერმინის დოკუმენტურად სწორი ფორმა. Alsandro 18:43, 1 ნოემბერი 2005 (UTC)
[რედაქტირება] texas-ის შესახებ
„ტეხასი„ თუ არ ვცდები გადმორუსულებულია (техас).ინგლისურად წარმოითქმის „ტექსას„ (texas) Bachana 23:28, 6 ნოემბერი 2005 (UTC)
- "ტეხასი" ამ შტატის მექსიკური სახელია და ესპანურად წარმოითქმის როგორც "ტეხასი" ("Tejas", "Texas"). ინგლისური ვარიანტი კია "ტექსასი", მაგრამ როგორც უკვე აღვნიშნე ეს შტატი სანამ აშშ-ის შემადგენლობაში შევიდოდა მანამდეც არსებობდა და ამიტომ "ტეხასის" ხმარება მართებულია. რუსულთან ამას არავითარი კავშირი არ აქვს. Giorgi Maruaschwili 11:10, 7 ნოემბერი 2005 (UTC)
[რედაქტირება] აივი ლიგა
შეკითხვა - აივა ლიგა თუ სუროს ლიგა (განმარტებით)??? Zangala 22:54, 1 ნოემბერი 2005 (UTC)
- ეს ეხლა აღმოვაჩინე, საკუთარი სახელების თარგმნა არ ვარგა. აივი ლიგა ან აივი-ლიგა უნდა დარჩეს. Alsandro 16:17, 7 მარტი 2006 (UTC)
[რედაქტირება] კვლავ უცხოური სახელების შესახებ
გამარჯობა Trulala - სამწუხაროდ ერთიან აზრზე არ ვართ. ჩემი აზრია ის რომ ჩვენი შესაცვლელი არ არის სახელები - ეს არის მეცნიერების საქმე, ხოლო ახლა უნდა დაიწეროს ისე როგორც მიჩნეულია დღემდე მეცნიერების მიერ (არ აქვს მნიშვნელობა ქართველი მეცნიერის თუ საბჭოთა მეცნიერის მიერ არის მიღებული; რუსულიდან არის შემოსული თუ პირდაპირ იმ უცხო ენიდან ითარგმნა). იმის გამო რომ საზღვარგარეთ მოვხვდით და სახელის წარმოთქმა სხვანაირად მოგვხვდა ყურში(გააჩნია როგორი სმენა გვაქვს) - ეს არ არის საბაბი იმისა, რომ სახელი თვითნებურად შეიცვალოს. მე ყოველთვის სტატიის განხილვაში ვწერ თუ ქართულად მართებულად როგორ იქნება შენ თუ გინდა გადაასწორე თუ გინდა არა. მაგ.გუშინ სტატია ჰუგო კაპეტი, განხილვაში დავწერე ჰუგო კაპეტი. ეტყობა შენ თვლი, რომ გუგო უნდო იყოს. იმედს ვიტოვებ რომ შემოგვიერთდებიან ლინგვისტები, რომლებიც ყველაფერს თავის ადგილს მიუჩენენ.Zangala 09:03, 7 თებერვალი 2006 (UTC)
გაგიმარჯოს, მე მეცნიერების მიერ დაწესებული სახელების შეცვლა ნამდვილად არ განმიძრახავს, უბრალოს ქართულ ტრანსკრიფციაში როგორ ჟღეს ეს სახელები დარწმუნებული არ ვარ, ხოლო რუსულ ტრანკრიპციაში ლათინური და ბერძნული სახელები მახინჯდება. მართალი ხარ სპეციალისტის აზრი გვინდა. გუგო კაპეტს რაც შეეხება სამწუხაროს ფრანგულს არ ვფლობ და ფრანგულად ეს სახელი როგორ ჟღერს არ ვიცი, მე რუსული ტრანსკრიფციიდან გადმოვიღე. ქართულად როგორ უნდა იყოს არ ვიცი.
Trulala 11:25, 7 თებერვალი 2006 (UTC)
[რედაქტირება] სინის მთა თუ სინას მთა
ჩვენი სტატიის სათაურია სინის მთა, თუმცა ჩემი აზრით სწორი ფორმაა სინას მთა--Tavadi 15:59, 10 თებერვალი 2006 (UTC)
- ეს სახელი სხვადასხვა წყაროში სხვადასხვანაირადაა მოხსენიებული და "სწორი" ფორმის დადგენა ცოტა არ იყოს ძნელია. სამივე ფორმას თუ არ ვცდები რედირექტი აქვს გაკეთებული ამჟამად არსებულ სტატიაზე, ასე რომ სხვა სტატიის ბმულში როგორც არ უნდა დაიწეროს ამ სტატიამდე მაინც მიგვიყვანს. Alsandro 16:35, 10 თებერვალი 2006 (UTC)
ქართულად მართებულია სინის მთა. სტატიას ჩავამატე ვებ. გვერდები. თქვენც შეგიძლიათ ნახოთ სხვა წყაროებიც. მე კი იმის მომხრე ვარ, თუ ქართულად არ არის მიღებული (მაგ. სინას ან სინაის მთა) მათზე არ გაკეთდეს რედირექტები. ეს კი ერთად გადავწყვიტოთ (რასაკვირველია ეს მხოლოდ სინის მთას არ ეხება).Zangala 17:46, 10 თებერვალი 2006 (UTC)
- qarTulad mraval ckaroshi miRebulia "sinais mta". ufro metic, wikishi gaketebul kvela sxva enazec "sinais mta" hqvia, ase rom redireqtebi unda gaketdes sxva variantebzec vinaidan saxelwodebit "sinis mta" mxolod vicro mecnierul creshi tu icnoben mas da wikipedia masobrivi gamokenebistvis aris. 160.79.186.90 17:52, 10 თებერვალი 2006 (UTC)
პირველად სტატია მომხმარებელმა 66.82.9.88 დაწერა. არა მგონია იმ ვიწრო მეცნიერულ წრეს ეკუთვნოდეს, რომ დაწერა "სინის მთა" და არა სინას ან სინაის მთა. რაც შეეხება სხვა ენებს - ალბათ ამას ნაკლებად უნდა მივაქციოთ ყურადღება. ერთ-ერთი ვებ.გვერდი საბავშვო არის. მაგრამ ბევრი რომ არ ვიმსჯელოთ რედირექტები კეთდება და ჩვენ შეგვიძლია კიდევ ბევრი ვარიანტები მოვიფიქროთ სხვადასხვა ენებიდან, რომელიც ბოლოს სინის მთამდე მივყავართ.Zangala 18:29, 10 თებერვალი 2006 (UTC)
- es momxmarebeli me vikavi da sinis mta sheni dazhinebis gamo gadavarqvi, mxolod imitom rom amgvari cvrilmani kamatistvis dasakargi dro ara maqvs (chems vicro mecnierul creebtan asociaciebze ar vimsjeleb). sxva enebi mnishvnelovani ckaroa da kuradgeba aucileblad unda mivaqciot - es direqtivaa. Alsandro 160.79.186.90 21:48, 10 თებერვალი 2006 (UTC)
alsandro, ერთი რამე არ მესმის - ქართულად როგორც არის მართებული - ის ვიწრო წრემ იცისო, ხოლო უცხოურს უნდა მიექცეს ყურადღება. რატომ? ქართულს თავისი რომ ჰქონდეს ამით რა შავდება? ჩემი აზრით წვრილმანი არ არის. თუ წვრილმანია მაშინ სადისკუსიოდ რატომ გამოგვაქვს?Zangala 22:16, 10 თებერვალი 2006 (UTC)
კიდევ ერთი რამ მინდა დავამატო იმით ვამაყობთ, რომ ძველი კულტურის მქონე ერი ვართ და დავიცვათ იგი და არა მიზეზად მოვიყვანთ მიზეზად ვიწრო მეცნიერულ წრემ იცის. გავაფართოვოდ და არა მოვკლად. ხოლო ორგანი (ინსტრუმენტი) ვწეროთ ამას ხომ სხვა ენებზეც ორგანს ეძახიან და არა ორღანს. ხან ვიმსჯელოთ და ხან ისე არ ივარქებს.Zangala 10:14, 11 თებერვალი 2006 (UTC)
სამწუხაროდ ვერ გავაკეთე დასკვნა თუ რომელი ფორმაა უფრო მისაღები და თანახმა ვარ დარჩეს ამჟამინდელი რედაქცია. რაც შეეხება რედირექტის საკითხს, ჩემი აზრით, რაც მეტი რედირექტი იქნება, ვიკიპედიის გამოყენება მით უფრო გამარტივდება, თუმცა სტატიაში უნდა იყოს მითითებული მხოლოდ სწორი ფორმა ან ფორმები.--Tavadi 13:07, 11 თებერვალი 2006 (UTC)
- სწორია თავადო ;), ნებისმიერ მომხმარებელს უნდა შეეძლოს ამათუიმ ტერმინზე სტატიის საკუთარი ვარიანტით მოძებნა, თუმცა სტატიას სათაურში "სწორი" ფორმა ექნება მითითებული. სწორი ფორმის დადგენა ხშირად საკმაოდ რთულია ხოლმე, თუმცა რაღაც კონსენსუსამდე მისვლა მაინც აუცილებელია. ანუ თუ მე ვეძებ ინფორმაციას "სინაის მთა"-ზე და ამგვარად შემყავს ძიებაში, მან უნდა მიმიყვანოს სწორ ფორმაზე, ვინაიდან სავსებით შესაძლებელია, რომ ამ ადგილის სახელწოდების სხვა ფორმა არ ვიცოდე და სხვა წყარო ამის გასაგებადაც არ გამაჩნდეს. Alsandro 21:11, 11 თებერვალი 2006 (UTC)
- შევთახმდით - სინის მთაზე - სინას მთას და სინაის მთას რედირექტები ექნება. ხოლო ტექსტში სწორი ფორმა(სწორი ფორმა - რომელია???). სამწუხაროდ ამაშია ვერ ვთახმდებით. თუ სწორი ფორმა სინის მთა არის, მაშინ ტექსტში ან სინას მთა ან სინაის მთა არ უნდა იყვეს. თუ იქნება მაშინ მომხმარებელი იფიქრებს, რომ ყველა ფორმა სწორი არის. ველოდები თქვენს აზრს. ეს ჩემი პრინციპი არ არის - მინდა ერთად ვიმუშაოთ - ძალიან მინდა - ეს მაინც დამიჯერეთ.Zangala 22:14, 12 თებერვალი 2006 (UTC)
გავმეორდები:) სამწუხაროდ ვერ გავაკეთე დასკვნა თუ რომელი ფორმაა უფრო მისაღები, ვენდობი თქვენს არჩევანს და თანახმა ვარ დარჩეს ამჟამინდელი რედაქცია - სინის მთა--Tavadi 22:31, 12 თებერვალი 2006 (UTC)
- ეს გავიგე - მაგრამ მაინტერესებს ტესტში დარჩეს თუ არა სხვა ფორმები რაც ზემოთ მოგახსენეთ. აგრეთვე ველოდები Alsandro-ს.Zangala 22:36, 12 თებერვალი 2006 (UTC)
ჩემი აზრით უნდა დარჩეს მხოლოდ მეცნიერებაში (გეოგრაფიაში, ლინგვისტიკაში) მიღებული ფორმა ან ფორმები. ამის დასადგენად დიდი ქართული ენციკლოპედია იდეალურია. სამწუხაროდ საფრანგეთიდან ვერ ვახერხებ ამ წყაროსთან გაცნობას. თუკი ვინმეს მიუწვდება ხელი ამ ენციკლოპედიამდე, ვფიქრობ ეს საკითხი ამოიწურება.--Tavadi 22:47, 12 თებერვალი 2006 (UTC)
ხალხო, ძველი აღქმა ქართულად იმედია ყველას გაქვთ სახლში, ხო და ჩაიხედეთ და ნახეთ სინას თუ სინის მთა წერია. როგორც იქ არის ისე იქნება სწორე, ვეჭვობ რომ მაგისი რედაქტორები მანდ შეცდომას დაუშვებდნენ. Trulala 03:43, 13 თებერვალი 2006 (UTC)
-
- ცანგალა, გვიან აღმოვაჩინე ეს პოსტიც. სტატიაში ერთნაირად ჯობია იყოს ნახსენები და ჯერჯერობით სანამ სხვა საბუთი გვექნება ვიყენებთ "სინის მთა"-ს. Alsandro 16:26, 7 მარტი 2006 (UTC)
[რედაქტირება] ფუნდამენტური ფუნდამენტალურის წინააღმდეგ
ვინმემ გადააკეთეტ რა სტატიები სადაც "ფუნდამენტალური" ზედსართავი ფიგურირებს, "ფუნდამენტური" ზედსართავით. ამ რედირექტების ვერაფერი ვერ გავიგე:) უმართებულოა ფუნდამენტალური, რუსულ–ინგლისურის გავლენაა.--linguistus 11:49, 14 მაისი 2006 (UTC)
მოგესალმებით ყველას! მე ჯერ არ ვიცი, ვიკიპედიით სარგებლობის წესები (იმედია, მალე გავრკვევი, მანამდე კი გთხოვთ მომიტევოთ), მაგრამ ქართულ ენაში უცხოურ სიტყვათა შემოტანისა და დამკვიდრების საკითხი იმდენად მტკივნეულია ჩემთვის, რომ გადავწყვიტე ახლავე დავწერო ერთი შენიშვნა, მომავალში კი უთუოდ აქტიურად ჩავებმები ხსენებული ~ჭირვარამის~ განხილვაში... ...აქ მოსვლისთანაცე თვალში მეცა ფრაზა, რომელიც ასე იწყება ~დააკლიკეთ~–ო... მეგობრებო, ძმებო, დებო, ნათესავებო და ახლობლებო! ნუ იზამთ ისე, რომ გარკვეული ხნის შემდეგ ასე ვიმეტყველოთ – ~დააინსტალირეთ პროგრამა....~, ~დაასეივეთ ფაილი~, ~მიაქანსელეთ მისაქანსელებელი~ და ა.შ. როგორც კი მსგავს სისაძაგლეს (უკაცრავად!) წავაწყდები, გპირდებით, თავს ვერ შევიკავებ და შესაბამისი ტონით მოგახსენებთ სათქმელს, რადგან გიობელსიც უკან დაგვრჩება და ქლინთონიც, თუ ჩვენი ენა დავივიწყეთ და კოკობზიკობას აყოლილებმა მომავალშიც ასე ვ–ი–სპიკ–ლენგვიჯ–ე–თ. პატივისცემით, ალექსანდრე ელერდაშვილი.
[რედაქტირება] ახალი ქართული გამოცემები
თბილისის წიგნების მაღაზიების ვოიაჟით დღეს რამდენიმე ახალი გამოცემა აღმოვაჩინე:
- უცხო სიტყვათა ლექსიკონი, ს. თეზელაშვილის რედაქციით, თბილისი, 2005. (27.000 ტერმინი, 200.000 განმარტება. რედაქტორები: გურამ აბსანძე, თამუნა აბსანძე, ომარ კელაპტრიშვილი, გოგა აბსანძე, შორენა ოსიპოვა; რეცენზენტები: ნუნუ კვანტალიანი, თამაზ ბარაბაძე, მაია ჟვანია, კორექტ.: ინგა ჭუმბურიძე, ნათელა კელაპტრიშვილი), (1053 გვერდი).
- ინგლისური საკუთარი სახელები, ეტიმოლოგიური, ორთოგრაფიულ-ორთოეპიური ლექსიკონი (12.000 ერთეული. ხელნაწერი გამოცემა, რედაქტ.: ნ. ყიასაშვილი, ი. ქვაჩახია; რეცენზ.: ლ. გამსახურდია, მ. დოქსოპულო, გ. რამიშვილი, მ. მაჭავარიანი, გ. ხორნაული, უ. სახლთუხუცესი - თსუ ინგლისური ფილოლოგიის კათედრა, თსუ ზოგადი ენათმეცნიერების კათედრა, თსუ ახალი ქართული ენის კათედრასთან არსებული ონომასტიკური კვლევის რესპ. ცენტრი), ვ. ვაშაკიძე, თბილისი, 2005. (730 გვ.)
ძიება გრძელდება.... Alsandro 15:21, 11 მაისი 2006 (UTC)
საქართველოში დღესდღეობით ისეთი სიტუაცია, რომ წიგნების გამოცემას ნაკლებად აკონტროლებენ. შესაბამისად ვისაც სურვილი აქვს ყველა გამოცემს. შენთვის თუ არის ცნობილი რამდენად პროფესიონალები არიან დასახელებული წიგნების ავტორები ანუ რამდენად სანდოა მათი ინფორმაცია. ჩვენთვის აგრეთვე საინტერესო იქნებოდა სხვა უცხო ენებიდან შემოსული სახელთა მართლწერა. Zangala 17:24, 11 მაისი 2006 (UTC)
- წიგნის გამოცემას კონტროლი არ სჭირდება, პოლიციური წყობა იმედია უკან მოვიტოვეთ. რედაქტორების პროფესიონალიზმზე ბჭობა ცოტა არ იყოს უხერხულია (ნაგლოსტ' ქართულად როგორაა?). თავად ფაქტი, რომ ამ თემაზე ვიღაც მუშაობს უკვე საკმაოდ დამაიმედებელია და, სხვა თუ არაფერი, აქ ერთი ხმა მაინც ეკუთვნის მის დამწერს (რედკოლეგიის წევრების სია განვავრცე). Alsandro 19:23, 11 მაისი 2006 (UTC)
გამეხარდა, რომ წიგნი იმ დროს არის მომზადებული, როცა საქართველოში პროფესიონალიზმი ფასდებოდა, რადგან რედკოლეგიის უმრავლესობა (ნიკო ყიასაშვილი, იროდი ქვაჩახია, გურამ რამიშვილი) დიდი ხნის წინ არიან გარდაცვლილი. პატივისცემით Zangala 20:32, 11 მაისი 2006 (UTC)
- ძალიან კარგი, ჰო და ამ წიგნის მიხედვით Jackson ქართულად ჯეკსონი-ია. Alsandro 21:37, 11 მაისი 2006 (UTC)
- გასაგებია და გადასწორდება - ყველაფერს უყვარს დასაბუთება - ე. ი. ქართულ ფონეტიკას ამ შემთხვევაში მნიშვნელობა არ აქვს (ვგულისხმობ ქს (ორივე ყრუა), ხოლო კს (მჟღერი და ყრუ)). ინფორმაციისთვის, რომ "უცხოური პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი", რომელიც არის გამოცემული 1989 წელს და რითაც მე ვსარგებლობ ინგლისური ენიდან შემოსულ სახელებზე იგივე ყიასაშვილი, ნიკო მუშაოდა. კიდევ ძალიან მაინტერესებს ნიდერლანდი თუ ნიდერლანდები, რუსული სახელი, მამის სახელი და გვარი (თარგმანი არის თუ არა) და რასაკვირველია სხვა ენებიც (გერმანული - გებელსი, გერინგი; ფრანგული - ჟან დ´არკი; რუსული - სანქტ-პეტერბურგი; გრიგორიანული კალენდარი თუ გრეგორიანული კალენდარი; ნიუ-იორკი, ლოს-ანჟელესი - დეფიზით თუ როგორც ორი სიტყვა). როგორც ამბობ ძიება გრძელდება... როდესაც ჩავალ მეც შევიძენ და ცალმხრივად საკამათო პრობლემები მოხსნილი იქნება. Zangala 22:10, 11 მაისი 2006 (UTC)
[რედაქტირება] ქართულ ენაში უცხოური სახელების სტანდარტიზაციის შესახებ
საქართველოში ყველაფერში ბალაგანი რომ არ გვქონდეს ხომ არ შეიძლება. მოკლედ მაქვს ქართულად გამოცემული პლუტარქეც და ბერძნული და ლათინური სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი. გუშინ მაინტერესებდა გრაკხუსი როგორ იწერება ქართულად, ჩავხედე პლუტარქეს და გრაკხუსი ეწერა, ნუ დავწერე ასე. დღეს რაღაცაზე ჩავხედე ლექსიკონს და ბარემ გრაკხუსიც გადავამოწმო თქო.... ვნახე და გრაკქუსი იყო. კიდევ გადავფურცლე და აღმოვაჩინე ცეზარი!!!! როცა საყოველთაოდ ცნობილია რომ გაიუს იულიუსი ქართულად კეისარია!!! მოკლედ რა... ასო ც-ზე კიდევ აღმოვაჩინე ყველა სახელი რაც ლათინურად CAE-თი იწერება... და სხვა წიგნებში (ქართულად) cae ითარგმნება კე-თ. ვინაა აქ მართალი და ვინ მტყუანი ვერ გავიგე
Trulala 20:25, 17 ივლისი 2006 (UTC)
გამარჯობა Trulala, ვეცდები გიპასუხო იმის მიხედვით რაც მაქვს: ბერძნულიდან და ლათინურიდან მომდინარე სიტყვათა დაწერილობა ქართულში. ამ საკითხის გადასაწყვეტად, უნდა გაეწიოს შემდეგ სამ გარემოებას:
- რომელი ფორმა უფრო სწორია იმ ენის მიხედვით, საიდანაც ესა თუ ის სიტყვა მომდინარეობა.
- რომელი ფორმა არ ეწინააღმდეგება ქართულ ენის ნორმებს;
- რომელი ფორმაა დღევანდელ სამწერლობო ენაში გაბატონებული;
- ქ თუ ხ? იმ სიტყვებში, რომლებიც ამჟამად იპყრობს ყურადღებას, გვხვდება ერთი ბგერა, რომელსაც დავალებული აქვს გადმოდგვცეს ბერძნული χ, ლათინური ch, რუსული x. ასეთ სიტყვებში ბერძნული და (მასთან ერთად) ლათინურიც თავიანთი სალიტერატურო ენის განვითარების ძველ პერიოდში და უფრო გვიან სასაუბრო მეტყველებაში ხმარობდა ქ-ს და არა ხ-ს. ძველმა ქართულმა სალიტერატურო ძეგლებმა შემოგვინახეს აუარებელი ნიმუში χ-ს ასეთი გადმოცემისა; მიქაელი, ანტიოქელი, აქილიანი ქრისტე, ქორონიკონი და სხვა. ქართულმა სასაუბრო მეტყველებამაც კარგად შეითვისა ასეთი გამოთქმა. ეს ჩანს იქიდან, რომ დღესაც ვხმარობთ რამდენიმე ისეთ სიტყვას, რომლებშიც ქ მიგვაჩნია სრულიად ბუნებრუვად და არა ხ. ასეთი სიტყვებია მალაქია (და არა მალახია), ქრისტიანე (და არა ხრისტიანე), ბოქლომი, სტომაქი.
ვინაიდან ბერძნულიდან და ლათინურიდან მომდინარე სიტყვებში χ-ს გადმოსაცემად ძველმა ქართულმა სალიტერატურო ენამ ბუნებრივად გამოიყენა ქ და ახალმა ქართულმა სალიტერატური ენამ და სასაუბრო მეტყველებამაც შეინარჩუნა ეს ქ, ყველგან ასეთ შემთხვევაში უნდა დარჩეს ქ-ს წერა. ამის მიხედვით გვაქცს და დარჩება:არქიმედე, არქაული, სპიროქეტა, ტრიქინა, ქლორი ქრონიკა. მაგრამ დარჩება საკუთარ სახელში ხარიტონი.
ცეზარი გაიუს იულიუს - იულიუს კეისარი - ორივე ფორმა მიღებულია ქართულში. Zangala 21:05, 17 ივლისი 2006 (UTC)
[რედაქტირება] ალ-ქაიდა თუ ალ-ყაიდა?
რომელი უნდა ვიხმაროთ? მე არაბ ნაცნობებს ველაპარაკე და ისინი გამოთქვამენ როგორც "ალ-ყააიდა"
1. ამომბენ ყ-ს და არა ქ-ს. 2. ამბობენ გრძელ ა-ს... თითქოს 2 ა უნდა იყოს. 3. ი-ს ყლაპავენ... ან გამოთქვამენ როგორც რუსულ რბილ ი-ს.
ეს არაბები იემენელი არაბები არიან. ამბობნენ ლიტერატურლ არაბულს ვლაპარაკობთო და რავი აბა. :) რაიმე ოფიციალური ვერსია თუ არსებობს ამ სახელის? გიორგი მარუაშვილი 17:21, 28 ოქტომბერი 2006 (UTC)
გიორგი, მე ეს კითხვა ერთ ცნობილ აღმოსავლეთმცოდნეს დავუსვი (პროფ. გოჩა ჯაფარიძე) და მოგვიანებით ირანისტს (გიორგი ლობჟანიძეს, რომელმაც ამასწინათ ყურანი თარგმნა). წმინდა ქართული ენის ფონეტიკის ფარგლებში, მას არ შეიძლება არც ყ ვუწოდოთ და არც კ, რაღაც შუაშია, ოღონდ ქართულში გადმოდის, როგორც კ. --ხინჩო 08:26, 29 ოქტომბერი 2006 (UTC)
ალ–ყაიდა არაბული სიტყვაა და "საფუძველს" ნიშნავს. იმ მოსაზრებას, რომ ეს სიტყვა ქართულ ენაზე უნდა იწერებოდეს როგორც "ალ–ყაიდა" და არა "ალ–ქაიდა" ზურგს უმაგრებს თუნდაც ის, რომ ქართულში არსებობს შემოსული სიტყვები: "ყადი" და "ყაიდა", პირველი მოგეხსენებათ მოსამართლეა არაბულენოვან ქვეყნებში და სიტყვასიტყვით "საფუძვლების მცოდნეს" ნიშნავს, მეორეს კი კომენტარი არ სჭირდება. ერთი სიტყვით ის გარემოება, რომ ინგლისურ ენაში არ არის ბგერა "ყ" არ უნდა გვიშლიდეს ჩვენ, ქართველებს გამოვთქვამდეთ ამ სიტყვას უფრო ზუსტად ვიდრე გვთავაზობენ. ჩემი აზრით სწორი ფორმაა "ალ–ყაიდა" და არა "ალ–ქაიდა", ან "ალ–კაიდა". Linguistus