დიაუხი
ვიკიპედიიდან
დიაოხის (დაიაენის, ტაოს) სამეფო არსებობდა ძვ. წ. XII-VIII საუკუნეებში, მისი ტერიტორია მოიცავდა ჭოროხის აუზსა და შავი ზღვის სამხრეთ სანაპიროებს. მის დედაქალაქად იხსენიება ზუა. დიაოხის მეფეებიდან ცნობილია:
- სიენი - დაახლ. ძვ. წ. 1120 - ძვ. წ. 1100 წწ.
- ასია - დაახლ. ძვ. წ. 850 - ძვ. წ. 825 წწ.
- უტუფურსი - დაახლ. ძვ. წ. 810 - ძვ. წ. 770 წწ.
სიენი და ასია ებრძოდნენ ასურეთის მეფეებს: ტიგლათფილესერ I-სა და სალმანასარ III-ს, ხოლო უტუფურსი ურარტუს მეფეებს მენუასა და არგიშთი I-ს. ძვ. წ. 755 წლისათვის ურარტუს მიერ დასუსტებული დიაოხი დაიპყრო კოლხას სამეფომ. ძვ. წ. VII საუკუნის I ნახევრიდან VI საუკუნის 90-იან წლებამდე არსებობდა დიაოხის ტრადიციათა მემკვიდრე სპერის სამეფო.