Abecedarium Graecum
E Vicipaedia
Abecedarium Graecum | |
Α α Alpha | Β β Beta |
Γ γ Gamma | Δ δ Delta |
Ε ε Epsilon | Ϝ ϝ Digamma |
Ζ ζ Zeta | Η η Eta |
Θ θ Theta | Ι ι Iota |
Κ κ Cappa | Λ λ Labda |
Μ μ My | Ν ν Ny |
Ξ ξ Xi | Ο ο Omicron |
Π π Pi | Ϻ ϻ San |
Ϙ ϙ Koppa | Ρ ρ Rho |
Σ σ ς Sigma | Τ τ Tau |
Υ υ Ypsilon | Φ φ Phi |
Χ χ Chi | Ψ ψ Psi |
Ω ω Omega | Ϡ ϡ Sampi |
Abecedarium (alphabetum) Graecum est abecedarium linguae Graecae.
Index |
[recensere] Historia
Alphabetum Graecum circiter saeculis IX a.C.n. – VIII a.C.n. ex alphabeto Phoenico ortum est. Fuit primum abecedarium, quod litteras pro vocalibus induxi.
Alphabetum Graecum classicum, quod XXVII litteras habuit, formatum est saeculis V a.C.n. – IV a.C.n. Hodiernum abecedarium Graecum XXIV litteras habet. Directio scripti est a sinistra ad dextram.
Litterae alphabeti Graeci etiam pro signis numerorum adhibentur.
Abecedarii Latinum, Gothicum, Cyrillicum et multi alii de alphabeto Graeco originem suam ducunt.
[recensere] Alphabetum Graecum
Littera | Nomen | Pronuntiatio | Congrua littera Phoenica | Translitteratio ex Graeco in Latinum | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Graece | Latine | Antiqua | Hodierna | Antiqua | Hodierna | ||
Α α | ἄλφα | Alpha | [a] [aː] | [a] | ![]() |
a | a |
Β β | βῆτα | Beta | [b] | [v] | ![]() |
b | v |
Γ γ | γάμμα | Gamma | [g] | [ʝ] ante [e̞] sive [i]; [ɣ] alterum |
![]() |
g | gh, g, y |
Δ δ | δέλτα | Delta | [d] | [ð] | ![]() |
d | d, dh |
Ε ε | ἒψιλόν | Epsilon | [e] | [e̞] | ![]() |
e | e |
Ζ ζ | ζῆτα | Zeta | [dz], postea [zː] | [z] | ![]() |
z | z |
Η η | ἦτα | Eta | [ɛː] | [i] | ![]() |
e, ē | i |
Θ θ | θῆτα | Theta | [tʰ] | [θ] | ![]() |
th | th |
Ι ι | ἰῶτα | Iota | [i] [iː] | [i], [j] | ![]() |
i | i |
Κ κ | κάππα | Kappa | [k] | [c] ante [e̞] or [i]; [k] alterum |
![]() |
k | k |
Λ λ | λάμβδα | Lambda | [l] | [l] | ![]() |
l | l |
Μ μ | μῦ | My | [m] | [m] | ![]() |
m | m |
Ν ν | νῦ | Ny | [n] | [n] | ![]() |
n | n |
Ξ ξ | ξῖ | Xi | [ks] | [ks] | ![]() |
x | x, ks |
Ο ο | ὄμικρόν | Omicron | [o] | [o̞] | ![]() |
o | o |
Π π | πῖ | Pi | [p] | [p] | ![]() |
p | p |
Ρ ρ | ῥῶ | Rho | [r], [r̥] | [r] | ![]() |
r (ῥ: rh) | r |
Σ σ ς (finalis) |
σῖγμα | Sigma | [s] | [s] | ![]() |
s | s |
Τ τ | ταῦ | Tau | [t] | [t] | ![]() |
t | t |
Υ υ | ὒψιλόν | Ypsilon | [u] [uː], postea [y] [yː] | [i] | ![]() |
u, y (inter consonantes) | y, v, f |
Φ φ | φῖ | Phi | [pʰ] | [f] | origo disputanda est | ph | f |
Χ χ | χῖ | Chi | [kʰ] | [ç] ante [e̞] vel [i]; [x] alterum |
ch | ch, kh | |
Ψ ψ | ψῖ | Psi | [ps] | [ps] | ps | ps | |
Ω ω | ὦμέγα | Omega | [ɔː] | [o̞] | ![]() |
o, ō | o |
Litterae nonnullae aliam pronuntiationem habebant tempore ante classica (i.e. ad saecula V – IV a.C.n.) vel in non Atticis varietatibus linguae Graecae.
[recensere] Litterae priscae
Litterae illae non sunt pars abecedarii Graeci typici, sed exsistebant tempore ante classica vel in varietatibus nonnulis linguae Graeci. Litterae digamma, koppa et sampi etiam pro denotatione numerorum adhibebantur.
Littera | Nomen | Pronuntiatio | Congrua littera Phoenica | Translitteratio ex Graeco in Latinum |
---|---|---|---|---|
![]() |
Digamma | [w] | ![]() |
w, littera Latina F ex digamma genuit |
![]() |
San | [s] | ![]() |
s |
![]() |
Koppa | [q] | ![]() |
q (quae littera Latina ex koppa genuit) |
![]() |
Sampi | [sː], [ks], [ts] | Origo disputanda est | ss aut – |
[recensere] Combinationes litterarum et diphthongi
Letters | Pronuntiatio | Translitteratio Latina | ||
---|---|---|---|---|
Archaica | Classica | Hodierna | ||
ᾳ | [aːɪ] | [aː] | [a] | a |
αι | [aɪ] | [e̞] | ae | |
ει | [eɪ] | [eː] | [i] | i |
ῃ | [ɛːi] | [ɛː] | [i] | e |
οι | [oɪ] | [i] | oe, i (finalis) | |
υι | [yɪ] | [i] | ui | |
ῳ | [ɔːɪ] | [ɔː] | [o̞] | o |
αυ | [aʊ] | [av] ante vocalem seu consonantem sonantem; [af] ante sonum surdum |
au, av | |
ευ | [eʊ] | [e̞v] ante vocalem seu consonantem sonantem; [e̞f] ante sonum surdum |
eu, ev | |
ηυ | [ɛːʊ] | [iv] ante vocalem seu consonantem sonantem; [if] ante sonum surdum |
eu | |
ου | [oʊ] [oː] |
[uː] | [u] | u, ou |
γγ* | [ŋg] | [ŋg] in dicto formale (ad [ŋɟ] palatalisatur ante [e̞] seu [i]), sed saepe reductur ad [g] (palatalisatur ad [ɟ] ante [e̞] seu [i]); etiam pronuntiatur [ŋɣ] in contextibus nonnulis (palatalisatur ad [ŋʝ] ante [e̞]) |
ng | |
γκ* | [ŋk] | [g] in initio verbi (ad [ɟ] palatalisatur ante [e̞] seu [i]); [ŋg] alterum (ad [ŋɟ] palatalisatur ante [e̞] seu [i]), sed saepe reductur ad [g] (ad [ɟ] palatalisatur ante [e̞] seu [i]) |
nc, nk | |
γξ* | [ŋks] | [ŋks] | nx, nks | |
γχ* | [ŋx] | [ŋç] ante [e̞] seu [i]; [ŋx] alterum |
nch, nkh | |
μπ | - | - | [b] in initio verbi; [mb] alterum, sed saepe reductur ad [b] |
mp |
ντ | - | - | [d] in initio verbi; [nd] alterum, sed saepe reductur ad [d] |
nt |
* Docti nonnulli opinantur [ŋ] (agma) phonema distincta est.