Abecedarium Graecum

E Vicipaedia

Abecedarium Graecum
Α α Alpha Β β Beta
Γ γ Gamma Δ δ Delta
Ε ε Epsilon Ϝ ϝ Digamma
Ζ ζ Zeta Η η Eta
Θ θ Theta Ι ι Iota
Κ κ Cappa Λ λ Labda
Μ μ My Ν ν Ny
Ξ ξ Xi Ο ο Omicron
Π π Pi Ϻ ϻ San
Ϙ ϙ Koppa Ρ ρ Rho
Σ σ ς Sigma Τ τ Tau
Υ υ Ypsilon Φ φ Phi
Χ χ Chi Ψ ψ Psi
Ω ω Omega Ϡ ϡ Sampi

Abecedarium (alphabetum) Graecum est abecedarium linguae Graecae.


Index

[recensere] Historia

Alphabetum Graecum circiter saeculis IX a.C.n. – VIII a.C.n. ex alphabeto Phoenico ortum est. Fuit primum abecedarium, quod litteras pro vocalibus induxi.

Alphabetum Graecum classicum, quod XXVII litteras habuit, formatum est saeculis V a.C.n. – IV a.C.n. Hodiernum abecedarium Graecum XXIV litteras habet. Directio scripti est a sinistra ad dextram.

Litterae alphabeti Graeci etiam pro signis numerorum adhibentur.

Abecedarii Latinum, Gothicum, Cyrillicum et multi alii de alphabeto Graeco originem suam ducunt.


[recensere] Alphabetum Graecum

Littera Nomen Pronuntiatio Congrua littera Phoenica Translitteratio ex Graeco in Latinum
Graece Latine Antiqua Hodierna Antiqua Hodierna
Α α ἄλφα Alpha [a] [aː] [a] Aleph 'Aleph a a
Β β βῆτα Beta [b] [v] Beth Beth b v
Γ γ γάμμα Gamma [g] [ʝ] ante [e̞] sive [i];
[ɣ] alterum
Gimel Gimel g gh, g, y
Δ δ δέλτα Delta [d] [ð] Daleth Daleth d d, dh
Ε ε ἒψιλόν Epsilon [e] [e̞] He He e e
Ζ ζ ζῆτα Zeta [dz], postea [zː] [z] Zayin Zain z z
Η η ἦτα Eta [ɛː] [i] Heth Heth e, ē i
Θ θ θῆτα Theta [tʰ] [θ] Teth Teth th th
Ι ι ἰῶτα Iota [i] [iː] [i], [j] Iodh Iodh i i
Κ κ κάππα Kappa [k] [c] ante [e̞] or [i];
[k] alterum
Kaph Kaph k k
Λ λ λάμβδα Lambda [l] [l] Lamedh Lamedh l l
Μ μ μῦ My [m] [m] Mem Mem m m
Ν ν νῦ Ny [n] [n] Nun Nun n n
Ξ ξ ξῖ Xi [ks] [ks] Samech Samech x x, ks
Ο ο ὄμικρόν Omicron [o] [o̞] Ain 'Ain o o
Π π πῖ Pi [p] [p] Pe Pe p p
Ρ ρ ῥῶ Rho [r], [r̥] [r] Res Res r (: rh) r
Σ σ
ς
(finalis)
σῖγμα Sigma [s] [s] Sin Sin s s
Τ τ ταῦ Tau [t] [t] Tav Tav t t
Υ υ ὒψιλόν Ypsilon [u] [uː], postea [y] [yː] [i] Vav Vav u, y (inter consonantes) y, v, f
Φ φ φῖ Phi [pʰ] [f] origo disputanda est ph f
Χ χ χῖ Chi [kʰ] [ç] ante [e̞] vel [i];
[x] alterum
ch ch, kh
Ψ ψ ψῖ Psi [ps] [ps] ps ps
Ω ω ὦμέγα Omega [ɔː] [o̞] Ain 'Ain o, ō o


Litterae nonnullae aliam pronuntiationem habebant tempore ante classica (i.e. ad saecula V – IV a.C.n.) vel in non Atticis varietatibus linguae Graecae.

[recensere] Litterae priscae

Litterae illae non sunt pars abecedarii Graeci typici, sed exsistebant tempore ante classica vel in varietatibus nonnulis linguae Graeci. Litterae digamma, koppa et sampi etiam pro denotatione numerorum adhibebantur.

Littera Nomen Pronuntiatio Congrua littera Phoenica Translitteratio ex Graeco in Latinum
Digamma [w] Vav Vav w, littera Latina F ex digamma genuit
San [s] Sade Tsade s
Koppa [q] Koph Koph q (quae littera Latina ex koppa genuit)
Sampi [sː], [ks], [ts] Origo disputanda est ss aut –

[recensere] Combinationes litterarum et diphthongi

Letters Pronuntiatio Translitteratio Latina
Archaica Classica Hodierna
[aːɪ] [aː] [a] a
αι   [aɪ] [e̞] ae
ει [eɪ] [eː] [i] i
[ɛːi] [ɛː] [i] e
οι   [oɪ] [i] oe, i (finalis)
υι   [yɪ] [i] ui
[ɔːɪ] [ɔː] [o̞] o
αυ   [aʊ] [av] ante vocalem seu consonantem sonantem;
[af] ante sonum surdum
au, av
ευ   [eʊ] [e̞v] ante vocalem seu consonantem sonantem;
[e̞f] ante sonum surdum
eu, ev
ηυ   [ɛːʊ] [iv] ante vocalem seu consonantem sonantem;
[if] ante sonum surdum
eu
ου [oʊ]
[oː]
[uː] [u] u, ou
γγ*   [ŋg] [ŋg] in dicto formale (ad [ŋɟ] palatalisatur ante [e̞] seu [i]),
sed saepe reductur ad [g] (palatalisatur ad [ɟ] ante [e̞] seu [i]);
etiam pronuntiatur [ŋɣ] in contextibus nonnulis (palatalisatur ad [ŋʝ] ante [e̞])
ng
γκ*   [ŋk] [g] in initio verbi (ad [ɟ] palatalisatur ante [e̞] seu [i]);
[ŋg] alterum (ad [ŋɟ] palatalisatur ante [e̞] seu [i]),
sed saepe reductur ad [g] (ad [ɟ] palatalisatur ante [e̞] seu [i])
nc, nk
γξ*   [ŋks] [ŋks] nx, nks
γχ*   [ŋx] [ŋç] ante [e̞] seu [i];
[ŋx] alterum
nch, nkh
μπ - - [b] in initio verbi;
[mb] alterum, sed saepe reductur ad [b]
mp
ντ - - [d] in initio verbi;
[nd] alterum, sed saepe reductur ad [d]
nt

* Docti nonnulli opinantur [ŋ] (agma) phonema distincta est.