Велигден (православен)
Од Википедија, слободна енциклопедија
Велигден или Ден на Воскресението е најважниот верски празник во православниот календар, кој од 1900 до 2100 година се паѓа помеѓу 4 април и 8 мај (видете Пресметување на датумот на Велигден). Христијанските верници со овој празник го прославуваат воскреснувањето на нивниот бог Исус Христос по неговата смрт со распнување околу 27-33 година н.е. (видете Великпеток).
[уреди] Место во православниот календар
Велигден и празниците кои се поврзани со него се подвижни празници, тие не паѓаат на ист датум секоја година според грегоријанскиот (цивилниот календар) или јулијанскиот календар (кои го следат движењето на Земјата околу сонцето и годишните времиња). Тие се фиксни според лунарниот календар кој е сличен, но не ист со еврејскиот календар.
Во православието, подготвувањата започнуваат со Великите пости. По петтата недела (ден) од великите пости доаѓа Цветната недела, која завршува со Лазарова сабота. Овој ден го означува завршетокот на Великите пости, иако празникот продолжува и следната недела. Потоа доаѓа празникот Цветна недела (Цветници), Светла седмица, и најпосле самиот Велигден, и постот прекинува веднаш по Божествената литургија. По велигден следи Томината недела, за време на која нема постење дури ни во среда и петок.
Велигденската служба започнува на полноќ (почеток на Велигденското утро). Со тоа што оваа служба е на полноќ, на истата ѝ е загарантирано дека ниедна литургија нема да дојде пред неа изутрината. Ова се должи на фактот што Велигден се смета за „празник над празниците“.
[уреди] Прослава
Велигден е фундаментален и најзначаен празник во православието. Секој друг празник се смета за поневажен од Велигден. Велигденските обичаи можат да варираат од земја до земја, но во сите случаи тие се раскошни.
Ова не значи дека другите празници треба да бидат запоставувани, туку дека тие едноставно се гледаат како настани кои конечно водат до најважниот момент во христијанството, воскресението на Христа со кое Тој ја исполнува својата мисија на земјата —да ја победи смртта со смрт и воскресение за да го прочисти човештвото со тоа што доброволно си нанесува маки и тегоби, над кои потоа Тој се издига .
Велигденското славје почнува со „анти-славје“ т.е. Велики пости. Покрај постењето, давање на милостина и молитви, верниците треба да се воздржуваат од веселби и уживања кои не се неопходни, полека елиминирајќи ги како што се ближи Великпеток. По обачаите, на Велика сабота вечерта се посетува полноќна служба по 23:00 часот. По завршувањето на службата секое светло во црквата се гасне. Во олтарот се пали нов пламен, или свештеникот ја пали неговата свеќа од постојаниот пламен и потпа ги пали свеќите во рацете на ѓаконите и други помошници, кои потоа ги палат свеќите на насобраниот народ. Со свеќите в раце, свештените лица и верниците одат околу црквата и повторно влегуваат во неа точно на полноќ. Непосредно по литургијата верниците делат оброк.
Дента по Велика недела нема служба, бидејќи литургијата за тој ден е веќе завршена. наместо тоа, попладнето, во црквата се читаат Јовановите евангелија (20:19–25 или 19–31) на максимален број на јазици.
На Велигден и 40 дена по Велигден верниците меѓусебно се поздравуваат со извикот: „Христос воскресна!“, добивајќи одговор „Навистина воскресна!“ (црквенословенскиот поздрав е „Христос воскресе! - Воистину воскресе!“).
![]() |
Статијата Велигден (православен) е пример меѓу одбраните статии. Ве повикуваме и Вас да напишете и предложите одбрана статија. |