Gravimetrie (Eerdphysik)

From Wikipedia

De Gravimetrie is een Deelrebeet von de Eerdphysik un höört to de Potentialverfohrnsoorten. Dorbi wart dat Sworfeld (oder Gravitatschoonsfeld) von de Eer vermeten (gravis kummt ut dat Latiensch un heet so veel as schwor).

Wi dull dat Sworfeld an en Oort is, hengt dorvon af, woveel Masse sik binnen in de Eer befinnt. Abers ok de Massen in de Ümgeven, so as to’n Bispeel Bargens öövt Influss ut un künnt dat Meten stüürn. Vör dat Ünnersöken bruuks deswegen ganz akraate Instrumente, de Gravimeters schimpt warrt. Wat dorbi meten warrt is an End de Sworbesleunigen, de von de Schworkraft utlöst warrt. De Eenheit dorvon nöömt sik Gal. Dat is en Grött ut dat olle cgs-System, wat hüütodaag an sik nich mehr bruukt warrt, man in die Gravimetrie het dat jümmers noch sien Richtigkeit.

De Gravimetrie is een teemlich upwännig Saak, as man dor nich blos de Ümgebung ganz akraat kenn mutt (weswegen sik dat in de Bargens ok nich rech lohnt), sonnern ok de Höög, wo man meet, een Rull speelt un ok de Temperatur und de Gravitatschoon von den Maand un de Sünn. Disse Saken verännert sik lopend. Üm dat in’n Griff to kriegen wat sik jümmers een Basispunkt socht, wo man no een bestimmt Tiet wedderholt meten deit. As de Masse an den Oort jo glieks blifft, sünd de Ännern wegen de optellten Inflüss. Wenn dat faken maakst, kannst dorut den Gang interpoleeren und dormit de annern Meten korrigeeren.

Wen nu allns wegkorrigeert is, wat dat Meten stüürt, kann man sehn, woveel sik de Sworbesleunigen ännern deit in dat ünnersochte Rebeet, un üm woveel de Meetweert afwicht von de Theorie (dat schimpt sik denn Anomalie). Disse Anomalien sünd een Teken dorför, dat wat in de Eer is, dat en annere Dicht hett. Op disse Wies kann man to’n Bispeel Rohstoffen söken, as Ierz jümmers en gröttere Dichte heft. Man wenn dor en Hohlruum in de Eer is, süst dat ok, as denn jo bannig Masse fehlt.