Bosnja dhe Hercegovina
Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë
|
|||||
Moto Kombëtare: s´ka | |||||
Gjuhë zyrtare | Gjuha Boshnjake, Serbishtja, kroatishtja |
||||
Kryeqyteti | Sarajevo | ||||
Sistemi | Republik | ||||
President | Ivo Miro Jović | ||||
Kryeministër | Adnan Terzić | ||||
Sipërfaqja -totale -ujore |
51.129 km² - ( 124 -ta) ~ 0 % |
||||
Popullsia - Totale - Dendësia |
3.922.205 - ( 119 -ta) 78 b. / km² |
||||
Monedha | Marka1 | ||||
Zona kohore | UTC + 01:00 | ||||
Pavarësia nga Jugosllavia |
5 prill 1992 - (shpallur) |
||||
Në OKB nga | 22 Maj 1992 | ||||
Himni kombëtar | Intermeco | ||||
Kodi i internetit TLD | .ba |
||||
Prefiksi telefonik | +387 |
||||
1. Marka konvertibile pas intervenimit të OKB-së është futur në qarkullim | |||||
redaktoni |
Bosnja dhe Hercegovina (BH) është shtet në jug-lindje të Evropës, i ndodhur në pjesën perëndimore të Gadishullit Ballkanik. Në veri dhe jug kufizohet nga Kroacia ndërsa në lindje kufizohet me Serbien dhe Malin e Zi Ka një dalje në detin Adriatik në afërsi të Mostarit. Si shtet i pavarur pas një lufte katërvjeçare, daton nga 5 prilli i vitit 1992. Sipas llogaritjeve të organizatave ndërkombëtare (CIA) ky vend në vitin 2004 ka pasur 4.007.608 banorë.
Tabela e përmbajtjeve |
[redaktoni] Historia
- Artikulli kryesor Historia e Bosnjës
Në shekullin e parë të erës sonë, pjesa më e madhe e Bosnjës së sotme e gjejmë si pjesë të perandoris Romake. Kjo pjesë ishte e banuar nga Ilirët. Pas ramjes së perandoris Romake ajo bëhet pjesë e perandoris Bizantine sikurse disa jesë tjera të Ilirisë. Sllavët vijnë diku rreth shekullit të shtatë në këtë pjesë të Ilrisë dhe të Trakisë. Me rritjen e numrit të ardhacakëve fillon procesi i tërheqjes së popullsisë nga qytete dhe vendbanimet në periferi e dikur më vonë edhe në pjesët malore. Proces që mund të vërehet në shtete perendimore ku banorët vendas tërhiqen nga qendrat në periferi të tyre.
[redaktoni] Politika
- Artikulli kryesor Sistemi shtetror
[redaktoni] Njësit administrative
- Artikulli kryesor Njësitë administrative të Bosnjës dhe Hercegovinës
Bosnja dhe Hercegovina ndahet në dy njësi shtetërore dhe një njësi e pacaktuar të cilat ndahen më tej në njësi administrative.
Njësi shtetërore janë: Federata e Bosnjës dhe Hercegovinës (org.:Federacija Bosne i Hercegovine) dhe Republika Serbe (org.:Republika Srpska)
Njësitë administrative sipas njësive shtetërore janë:
- Në Federatën e Bosnjës dhe Hercegovinës quhen kantone
- Kantoni Unsko-sanski
- Kantoni Posavski
- Kantoni Tuzlanski
- Kantoni Zeničko-dobojski
- Kantoni Bosansko-podrinjski
- Kantoni Srednjobosanski
- Kantoni Hercegovačko-neretvanski
- Kantoni Zapadnohercegovački
- Kantoni Sarajevo
- Kantoni Livanjski
- Në Republikën Serbe quhen regjione (org.regija)
- Regjioni Banja Luka
- Regjioni Doboj
- Regjioni Bijeljina
- Regjioni Sarajevsko-romanijska
- Regjioni Trebinje
[redaktoni] Gjeografia
- Artikulli kryesor Gjeografia e Bosnjës
Sipërfaqja e përgjithshme e Bosnjës dhe Hercegovinës është 51,129 km2 dhe shtrihet në koordinatat gjeografike 44 00 V, 18 00 L.
Klima është kontinentale dhe bregdetare me verë të nxehtë dhe dimër të ftohtë. Në pjesët malore të vendit mbanë dimër i gjatë me ngrica dhe verë e shkurtë e ftohtë.
Relievi i Bosnjës është kryesisht shkëmborë dhe malorë me disa rrafshnalta dhe një pjesë e vogël e bregdetit në jug. Pika më e ultë e Bosnjës gjendet në brigjet e detit Adriatik (0m) dhe ajo më e larta në lartësi mbidetare prej 2,386 metrave në Magliq afër kufirit me Malin e Zi.
Lumenjtë më të njohur që përshkojn Bosnjën dhe Hercegovinën janë lumenjtë Sava dhe Neretva.
[redaktoni] Ekonomia
- Artikulli kryesor Ekonomia e Bosnjës
[redaktoni] Demografia
- Artikulli kryesor Demografia e Bosnjës
[redaktoni] Kultura
- Artikulli kryesor Kultura e Bosnjës
* Telekomunikacioni * Transporti * Ushtria * Pushime
[redaktoni] Lidhje të jashtme
- Qeveria :
- Kryetari :Presednik
- Parlamenti :
- Ministria :
- Office of the High Representative in Bosnia and Herzegovina - faqe zyrtare e OKB-së
- Bosnia-Herzegovina and the Balkans Forum diskutues
- Bosnia & Herzegovina - ekonomi e BH (anglisht)
- Harta të Bosnja dhe Hercegovina
- Bosnia and Herzegovina - harta të BH
- OSCE Mission to Bosnia and Herzegovina - Misioni i OSCE për Bosnjën
- Bosnian Institute, London - Institut boshnjak në Londër (anglisht)
- About 300 categorised and profiled websites about Bosnia & Herzegovina
- Raporte për trafikime të njerzëve (anglisht)
- Rulers.org —Bosnia and Hercegovina
Andora · Austria · Azerbajxhani1 · Belgjika · Bjellorusia · Bosnja dhe Hercegovina · Britania e Madhe · Bullgaria · Republika Çeke · Danimarka · Estonia · Finlanda · Franca · Gjermania · Greqia · Holanda · Hungaria · Irlanda · Islanda · Italia · IRJM · Kroacia · Letonia · Lihtenshtajni · Lituania · Luksemburgu · Mali i Zi · Malta · Moldavia · Monako · Norvegjia · Polonia · Portugalia · Qipro2 · Rumania · Rusia1 · San Marino · Serbia · Shqipëria · Sllovakia · Sllovenia · Spanja · Suedia · Turqia1 · Ukraina · Vatikani · Zvicra
Teritore tjera : Akrotiri2 · Dhekelia2 · Ishujt Faroe · Gjibraltari · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Ishulli i Burrit · Svalbard
1Shtet pjesërisht në Azi. 2 Gjeografikisht në Azi, por i konsideruar si shtet evropian për arsye historike dhe kulturore.
![]() |
Ky artikull nga Gjeografia është një faqe cung. Mund të ndihmoni Wikipedian duke e përmirësuar. |