Wikipedia:శైలి

వికీపీడియా నుండి

ఈ పేజీ వికీపీడియా మార్గదర్శకాలలో ఒకటి. సర్వామోదం పొందిన ప్రమాణాలను వివరించే పేజీ ఇది. ఈ పేజీ లో మార్పులు అవసరమని భావిస్తే చొరవగా ముందుకు వచ్చి ఆయా మార్పులు చెయ్యండి. కాకపోతే, మీరు చెయ్యదలచిన మార్పులు పెద్దవైతే ముందుగా ఆ మార్పులను చర్చా పేజీ లో ప్రస్తావించండి.

రచనలను ఒక క్రమపధ్ధతిలో, చదవడానికి చక్కగా వీలయ్యే విధంగా రాయడానికి అవసరమైన మార్గదర్శకాల సమాహారమే ఈ శైలి మాన్యువల్‌. కింది నియమాలు చివరి మాటేమీ కాదు. ఒక పధ్ధతి ఇతర పధ్ధతి లాగే బాగుండవచ్చు, కానీ అందరూ ఒకే పధ్ధతిని అనుసరిస్తే, వికీపీడియా చదవడానికి సులభంగా ఉంటుంది. ఈ సందర్భంలో ఒక వ్యాఖ్యను గమనిద్దాం:

ఇటువంటి నియమాలు, నియంత్రణలు మరీ మొండిగా అమలు పరచేందుకు కాదు. అవి సగటు వ్యవహారాల్లో ప్నికొచ్చేవే. వాటి అమలు విషయంలో కాస్త పట్టూ విడుపూ ఉండాలి.

రచనలు ఎలా అందంగా తీర్చి దిద్దాము అనేదానికంటే, అది ఎంత స్పష్టంగా, సమాచార సంహితంగా, పక్షపాత రహితంగా ఉంది అనేది ముఖ్యం. రచయితలు ఈ నియమాలేవీ పాటించవలసిన అవసరం లేదు .

విషయ సూచిక

[మార్చు] వ్యాసం పేర్లు

ప్రధాన వ్యాసం: నామకరణ విధానం

వీలయినంత వరకు వ్యాసం పేరు వ్యాసం యొక్క మొదటి వాక్యం లోనే వచ్చేలా ఉండాలి.

పేరు మొదటిసారి వ్యాసంలో కనిపించేటపుడు, దానిని బొద్దుగా చెయ్యండి. ఉదాహరణ ఇదిగో: '''వ్యాసం పేరు ''' ఇది ఇలా కనిపిస్తుంది వ్యాసం పేరు . పేరులో లింకులు పెట్టరాదు.

పేరును ఇటాలిక్స్‌ లో పెట్టదలిస్తే, పేరు మొత్తాన్ని పెట్టాలా లేక కొంత భాగాన్ని మాత్రమే పెట్టాలా అనే విషయమై ఇటాలిక్స్‌ నియమాలను పాటించండి.


[మార్చు] వ్యక్తుల పేర్లు

వ్యక్తులు, సంస్థలు, ఊళ్ళు మొదలైన వాటి పేర్లు రాసేటపుడు కింది పద్ధతులను పాటించాలి.

  • బాగా ఎక్కువగా వాడుకలోనున్న పేరును వాడాలి. ఉదాహరణకు విజయవాడ ను బెజవాడ అని కూడా అంటారు. కానీ, విజయవాడ అనే పేరే ఎక్కువగా వాడుకలో ఉంది కనుక అదే వాడాలి.
  • ఒక్కోసారి, రెండు పేర్లు కూడా బాగా వ్యాప్తిలో ఉండవచ్చు; ఆ సందర్భాల్లో ఏది వాడాలనే విషయమై సందిగ్ధత రావచ్చు. ఉదాహరణకు, నందమూరి తారక రామారావు విషయంలో, ఎన్.టి.ఆర్, ఎన్.టి.రామారావు అనే రెండు పేర్లూ ఎక్కువగా వాడుకలో ఉన్నాయి. అప్పుడు ఒక పేరుతో పేజీ సృష్టించి, దానిని లక్ష్యంగా చేసుకుని రెండవ పేరుతో ఒక దారిమార్పు పేజీని సృష్టించాలి.
  • పేర్ల చివర ఉండే సాంప్రదాయిక/కుల సూచికలు: పేర్లకు చివర ఉండే రావు, రెడ్డి, శాస్త్రి, మాదిగ, నాయుడు, చౌదరి పేర్లను వ్యక్తి పేరుతో కలిపి రాయాలా లేక విడిగా రాయాలా అనే విషయమై కింది విధానం పాటించాలి.
వ్యక్తి పేరు, కులసూచిక కలిసి సమాసం ఏర్పడితే కలిపి రాయాలి, లేకపోతే విడిగా రాయాలి. ఉదాహరణకు:
రామారావు, కృష్ణారెడ్డి, సుబ్బారెడ్డి, నరసింహారావు: వీటిలో పదాలు రెండు కలిసి సమాసమై మొదటి పదానికి దీర్ఘం వచ్చింది. కాబట్టి కలిపి రాయాలి.
  • మిగిలిన అన్ని సందర్భాలలోను విడి విడి గానే రాయాలి.
  • ఇంటి పేర్లను ఎల్లప్పుడూ విడిగానే రాయాలి

గమనిక: ఏ పేరు వాడాలనే విషయంలో సందిగ్ధత ఉంటే దారిమార్పు పేజీని సృష్టించండి.

  • పొడి అక్షరాలు రాసేటపుడు ఇలా రాయాలి:
ఎన్.టి.రామారావు, కె.బి.ఆర్.పార్కు. (అక్షరాలకు చుక్కకు మధ్య ఖాళీ లేకపోవడాన్ని గమనించండి.)

[మార్చు] గౌరవ వాచకాలు

వ్యక్తుల గురించి రాసేటపుడు, శ్రీ, గారు వంటి గౌరవ వాచకాలు ఉపయోగించవద్దు. వచ్చారు, అన్నారు, చెప్పారు వంటి పదాలను కాక వచ్చాడు, అన్నాడు, చెప్పాడు అని రాయాలి.

[మార్చు] శీర్షికలు

ప్రధాన వ్యాసం: శైలి మాన్యువల్‌

శిర్షికల కొరకు == వాడండి, ''' (బొద్దు ) వాడవద్దు. ఉదాహరణ:

==ఇది శీర్షిక==

ఈ వాక్యం ఇలా కనపడుతుంది..

ఇది శీర్షిక

శీర్షికలను ఇలా పెడితే, విషయ సూచిక ఆటోమాటిక్‌గా వచేస్తుంది. అభిరుచులలో నిశ్చయించుకొని శీర్షికలకు సంఖ్యలు వచ్చే విషంగా చెయ్యవచ్చు. శీర్షికల వలన వ్యాసాన్ని చదవడం తేలికగా ఉంటుంది.

  • శీర్షికలలో లింకులు పెట్టవద్దు.
  • మరీ ఎక్కువగా ఉప శీర్షికలు పెట్టవద్దు.

[మార్చు] ఇటాలిక్స్‌

ఈ విధంగా రాయాలి: '' . ఉదాహరణ:

''ఇది ఇటాలిక్‌.''

ఇది ఇలా కనిపిస్తుంది

ఇది ఇటాలిక్‌.

కొన్ని పదాలను నొక్కి చెప్పేందుకు ఇటాలిక్స్‌ ను వాడతాము. ఈ కింది సందర్భాలలో కూడా వీటిని వాడవచ్చు.

[మార్చు] శీర్షిక పేర్లు

ప్రధాన వ్యాసం: శైలి మాన్యువల్‌

కింది వాటి పేర్లకు ఇటాలిక్స్‌ ను వాడాలి:

  • బాక్టీరియా, జెనస్‌-స్పీసీస్‌ గా రాసినపుడు. ఉదాహరణకు: బాసిల్లస్‌ సబ్టైలిస్‌
  • పుస్తకాలు
  • కంప్యూటరు, వీడియో గేములు
  • కోర్టు కేసులు
  • సినిమాలు
  • పద్యాలు
  • సంగీత అల్బములు
  • రైలు బళ్ళు
  • సంగీత పదాలు
  • వార్తా పత్రికలు, ఇతర పత్రికలు
  • నాటకాలు
  • ఓడలు
  • టెలివిజను ధారావాహికలు
  • కళా రూపాలు

సాధారణంగా పెద్ద వాటికి ఇటాలిక్స్‌ ను వాడతారు. చిన్న వాటికి డబల్‌ కొటేషను గుర్తులు వాడాలి. ఉదాహరణకు:

  • వ్యాసాలు
  • పుస్తకం లోని అధ్యాయాలు
  • తెలివిజను ధరావాహిక లోని ఒక భాగం
  • చిన్న పద్యాలు
  • చిన్న కథలు
  • పాటలు

కొన్ని సందర్భాలలో పేర్లు ఇటాలిక్స్‌ లో గాని, డబల్‌ కొటేషను గుర్తుల్లో గాని ఉండకూడదు. అవి:

  • పురాతన శాసనాలు
  • చట్టపరమైన, రాజ్యాంగ పరమైన దస్తావేజులు


[మార్చు] పదాల్లాగా పదాలు

పదాల గురించి పదాల లాగా, అక్షరాల గురించి అక్షరాల లాగా రాస్తున్నపుడు ఇటాలిక్స్‌ వాడండి. ఉదాహరణకు:

  • స్నానము చేసి అనే రెండు పదాలతో కూడిన క్రియను ఒకే పదంగా - స్నానించి అని ప్రయోగించాడు, వడ్డెర చండీదాస్‌.
  • అక్షరం యొక్క ఉపయోగం క్రమేణా తగ్గిపోతున్నది.


[మార్చు] అరువు పదాలు

ఇతర భాషల నుండి తెలుగు లోకి తెచ్చిన పదాలను ఇటాలిక్స్‌ లో రాయాలి. అయితే తెలుగు లో ఒదిగిపోయిన రైలు వంటి పదాలకు ఇటాలిక్స్‌ వాడరాదు. ఇటాలిక్స్‌ అనే పదాన్ని గమనించండి, ఇది ప్రతిచోటా ఇటాలిక్స్‌ లోనే ఉంది. ఆది అరువు పదం కనుక అలా ఉంది. గొప్ప వ్యాసం రాయడం ఎలా ప్రకారం, ఇతర భాషా పదాలు అరుదుగా, వేరే పదం లేనప్పుడు మాత్రమే వడాలి.


[మార్చు] సూక్తులు, సుభాషితాలు, ఉటంకింపులు, ఉదహరింపులు

వ్యాఖ్యలను ఉదహరించేటపుడు ఇటాలిక్స్‌ వాడవలసిన పని లేదు, ఆ వాక్యాలకు ప్రత్యేకంగా అవసరమైత్గే తప్ప.


[మార్చు] వ్యాకరణ చిహ్నాలు

మామూలుగ వ్యాకరణ చిహ్నాలను ఎలా వాడుతామో అలాగే వాడండి.


[మార్చు] కొటేషను గుర్తులు

సాధారణంగా డబల్‌ కొటేషను గుర్తులను వాడండి&ందష్‌;చదివేటపుడు సులభంగా ఉంటుంది. &ందష్‌; కొటేషన్ల లోపల కొటేషన్లు అవసరమైనపుడు సింగిలు కొటేషను గుర్తులను వాడండి.

గమనిక: ఏదైనా పదం 'ఇలా' సింగిలు కొటేషను గుర్తుల్లో ఉంటే, అన్వేషణ జరిపేటపుడు సింగిలు కొటేషను గుర్తులను కూడా ఆ పదంలో భాగంగానే గుర్తిస్తుంది. అన్వేషణలో పదంతో పాటు కొటేషన్లను కూడా ఇస్తేనే, ఆ పదాన్ని పట్టుకుంటుంది. డబల్‌ కోట్లను వాడటానికి ఇది మరో కారణం, ఎందుకంటే, దాని విషయంలో ఈ ఇబ్బంది రాదు.

[మార్చు] ఇతరత్రా..

[మార్చు] ఈ పేజీలో మీకు అవసరమైనది దొరక్కపోతే

ఈ పేజీలో శైలికి సంబంధించి మీకు అవసరమైన సమాచారం దొరక్కపోతే, మీకు నచ్చిన వ్యాసం ఒకదానికి వెళ్ళి, దాని మార్చు పెఝికి వెళ్ళండి. ఆక్కడ రచయితల శైలి ఎలా ఉందో చూడండి. తరువాత పేజీని భద్రపరచకుండా వదిలేయండి. దాదాపు ప్రతీ వ్యాసాన్ని కూడా మెరుగుపరచవచ్చు.

[మార్చు] అతిగా అలంకరణ కూడదు

మీ వ్యాసంలో మరీ ఎక్కువ మార్కప్‌ ను వాడకుండా ఉంటే మీకు, వ్యాసం చదివేవారికి కూడా సులభంగా ఉంటుంది. మీరు వ్యాసంలో పెట్టిన మార్కప్‌ అంతా వ్యాసంలో కనపడుతుందని అనుకోకండి. మార్కప్‌ ను అవసరమైన మేరకే - వ్యాసాన్ని సులభంగా చదవటానికి అవసరమైనంత వరకే - వాడండి. అతిగా వాడి, క్లిష్టతరం చెయ్యవద్దు. HTML, CSS మార్కప్‌ లను తక్కువగా వాడండి. విజ్ఞాన సర్వస్వం ఉపయోగకరంగా ఉండాలనేది మొదటి లక్ష్యమైతే, దానిలో దిద్దుబాట్లు చెయ్యడం సులభంగా ఉండటమనేది మరో ముఖ్య లక్ష్యం.


మరీ నిర్దుష్టంగా, float లేదా line-height లను వాడితే కొన్ని బ్రౌజర్లలో సరిగా చూపించవు.


[మార్చు] వ్యాఖ్యానాలను కనపడనీయకండి

వ్యాసం అసంపూర్తిగా ఉందనీ, మరింత పని జరగాల్సి ఉందని ఎత్తి చూపకండి. అసలు విషయం లేకుండా, ఉత్త శీర్షికలతో పాఠకుడికి ఉపయోగమేమీ ఉండదు.


మామూలు పాఠకుడితో కాకుండా, దిద్దుబాట్లు చేసే సభ్యులకు ఏమైనా సందేశం ఇవ్వదలిస్తే, ఆ సందేశాన్ని కింది గుర్తుల మధ్య పెడితే సరిపోతుంది. <!-- మరియు -->.

ఉదాహరణకు:

హలో <!-- ఇదొక వ్యాఖ్య. --> లోకం

ఇలా కనిపిస్తుంది:

హలో లోకం

వ్యాఖ్య, దిద్దుబాటు చేసే వారికి మాత్రమే కనిపిస్తుంది.


[మార్చు] సంబోధన కూడదు

విజ్ఞాన సర్వస్వంలోని వ్యాసాల్లో మిమ్మల్ని గాని, పాఠకుడిని గాని మీరు సంబోధించరాదు. అంటే - నేను, మేము, మీరు, మనం వంటి పదాలు రాకూడదు. ఉదాహరణకు నేను అనుకునేదాని ప్రకారం.., దాన్ని మనం ఇలా అర్ధం చేసుకోవచ్చు.. వంటి వాక్యాలు రాయకూడదు.


[మార్చు] ఇంకా చూడండి

  • Style guide, the Wikipedia entry on "style guides". Contains links to the online style guides of some magazines and newspapers.
  • Wikipedia:Annotated article - the article contains annotations that show how it should be edited preferentially.
  • Wikipedia:Avoiding common mistakes gives a list of common mistakes and how to avoid them.
  • Wikipedia:Be bold in updating pages should define your attitude toward page updates.
  • Wikipedia:Cite sources explains process and standards for citing references in articles.
  • Wikipedia:Editing policy has even more editing guidelines.
  • Wikipedia:How to edit a page is a short primer on editing pages.
  • Wikipedia:పరిచయము is a gentle introduction to the world of Wikipedia.
  • Wikipedia:Perfect stub article shows what you should aim for at a minimum when starting a new article.
  • Wikipedia:Policies and guidelines is the main stop for policies and, well, guidelines.
  • Wiki markup explains the mechanics of what codes are available to you when editing a page, to do things like titles, links, external links, and so on.
  • Wikipedia:WikiProject sets out boilerplates for certain areas of knowledge.
  • Meta:Reading level (discussion)