ภาษาผู้ไทย
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ภาษาผู้ไทย (เขียน ผู้ไท หรือ ภูไท ก็มี) เป็นภาษาในตระกูลภาษาไท-กะได มีผู้พูดจำนวนไม่น้อย กระจัดกระจายในภูมิภาคต่างๆ ของไทย ลาว และเวียดนาม เข้าใจว่า ผู้พูดภาษาผู้ไทยมีถิ่นที่อยู่ดั้งเดิมอยู่ในเมือง แถง หรือ เดียนเบียนฟู ของเวียดนาม เรียกว่า ชาวไทยดำ ในปัจจุบัน มีการจัดให้ภาษาผู้ไทยเป็นกลุ่มย่อยของภาษาไทยดำอีกทอดหนึ่ง
สารบัญ |
[แก้] ผู้พูดภาษาผู้ไทย
ผู้พูดภาษาผู้ไทยในประเทศไทยส่วนใหญ่อยู่ในบริเวณจังหวัดภาคอีสานตอนบน ได้แก่ จังหวัดกาฬสินธุ์ , นครพนม, มุกดาหาร และ สกลนคร นอกจากนี้ยังมีอีกเล็กน้อยในจังหวัดอุบลราชธานีและอุดรธานี โดย ในแต่ละท้องถิ่น ย่อมมีสำเนียงและคำศัพท์ที่แตกต่างกันไป
เป็นที่น่าสังเกตว่า ภาษาผู้ไทยแม้จะกระจายอยู่ในแถบอีสาน แต่สำเนียงและคำศัพท์นั้นแตกต่างกับภาษาไทยถิ่นอีสานโดยทั่วไป อย่างไรก็ตามยังมีคำยืมจากภาษาถิ่นอีสานอยู่ในภาษาผู้ไทยบ้างเป็นธรรมดา แต่ก็ไม่นับว่ามาก ด้วยเหตุนี้ ชาวไทยที่พูดภาษาอีสานจึงไม่สามารถพูดหรือฟังภาษาผู้ไทยอย่างเข้าใจโดยตลอด แต่ชาวผู้ไทยส่วนใหญ่มักจะพูดภาษาอีสานได้
[แก้] ลักษณะของภาษา
ด้วยภาษาผู้ไทยเป็นภาษาในตระกูลไท จึงมีลักษณะเด่นร่วมกับภาษาไทด้วย นั่นคือ
- เป็นภาษาคำโดด มักเป็นคำพยางค์เดียว
- เป็นภาษามีวรรณยุกต์
- โครงสร้างประโยคแบบเดียวกัน คือ "ประธาน กริยา กรรม" ไม่ผันรูปตามโครงสร้างประโยค
[แก้] หน่วยเสียงในภาษาผู้ไทย
[แก้] หน่วยเสียงพยัญชนะ
ฐานกรณ์ของเสียง | ริมฝีปากล่าง-ฟัน | ริมฝีปาก | โคนฟัน | เพดานส่วนแข็ง | เพดานส่วนอ่อน | ช่วงคอ |
เสียงหยุด (ไม่ก้อง) | - | /ป/ | /ต/ | /จ/ | /ก/ | /อ/ |
เสียงหยุด (ไม่ก้อง) | - | /พ/ | /ท/ | - | /ค/ | - |
เสียงหยุด (ก้อง) | - | /บ/ | /ด/ | - | - | - |
เสียงขึ้นจมูก | - | /ม/ | /น/ | /ญ/ | /ง/ | - |
เสียงเสียดแทรก | /ฟ/ | /ส/ | - | - | - | /ห/ |
กึ่งสระ | /ว/ | - | - | /ย/ | - | - |
ลอดข้างลิ้น | - | /ล/ | - | - | - | - |
ในที่นี้ขออธิบายเฉพาะเสียงที่แตกต่างจากภาษาไทยมาตรฐาน ดังนี้
- /ญ/ เป็นหน่วยเสียงพิเศษ ที่ไม่พบในภาษาไทยภาคกลาง แต่พบได้ในภาษาไทยถิ่นอีสาน เหนือ และใต้(บางถิ่น) ในภาษาผู้ไทย บางถิ่นผู้พูดใช้เสียง /ญ/ โดยตลอด บางถิ่นใช้ทั้งเสียง /ญ/ และ / ย/ โดยไม่แยกแยะคำศัพท์
[แก้] หน่วยเสียงสระ
ภาษาผู้ไทยมีสระเดี่ยว 9 ตัว หรือ 18 ตัวหากนับสระเสียงยาวด้วย โดยทั่วไปมีลักษณะของเสียงคล้ายกับสระในภาษาไทยถิ่นอื่น (เพื่อความสะดวก ในที่นี้ใช้อักษร อ ประกอบสระ เพื่อให้เขียนง่าย)
สระสูง | อิ, อี | อึ, อือ | อุ, อู |
สระกลาง | เอะ, เอ | เออะ, เออ | โอะ, โอ |
สระต่ำ | แอะ,แอ | อะ,อา | เอาะ, ออ |
อนึ่ง ในภาษาผู้ไทยมักไม่ใช้สระประสม นิยมใช้แต่สระเดี่ยวข้างบนนี้
[แก้] หน่วยเสียงวรรณยุกต์
หน่วยเสียงวรรณยุกต์ในภาษาผู้ไทย มีด้วยกัน 5 หน่วย
[แก้] พยางค์
พยางค์ในภาษาผู้ไทยมักจะเป็นพยางค์อย่างง่าย ดังนี้
- เมื่อประสมด้วยสระเสียงยาว พยางค์อาจประกอบด้วยพยัญชนะต้น สระ และวรรณยุกต์ โดยจะมีพยัญชนะตัวสะกดหรือไม่ก็ได้
- เมื่อมีสระเสียงสั้น พยางค์ประกอบด้วยพยัญชนะต้น สระ วรรณยุกต์ และพยัญชนะตัวสะกด
[แก้] ลักษณะเด่นของภาษาผู้ไทย
ลักษณะเด่นอื่นๆ ของภาษาผู้ไท มีดังนี้
1. เสียงท้ายคำถาม
- เผอ (อะไร)
- "แหม จะ ไป๋ เหยม เผอ" (แม่จะไปเยี่ยมใคร)
- ซิเล่อ (ที่ไหน) เช่น
- "เพิ้น จะ ไป๋ ซิ เล่อ" (เขาจะไปไหน)
2. สระประสมในภาษาไทยถิ่นอื่น มักเป็นสระเดี่ยวในภาษาผู้ไทย
- สระ เอีย เป็น เอ
- กระเทียม - กะเท่ม
- สระ เอือ เป็น เออ
- น้ำเชื่อม - น้ำเซิ้ม
- สระ อัว เป็น โอ
- กล้วย - โก๊ย
3. นอกจากนี้ สระใอ ในภาษาไทกลาง เมื่อพูดในภาษาผู้ไท มักออกเสียงสระเออ ดังนี้
- ใหม่ - เม่อ
- ใส่ - เซ่อ
[แก้] เอกสารอ้างอิง
- วิไลวรรณ ขนิษฐานันท์. ภาษาผู้ไท. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กรุงเทพฯ, 2520.
ภาษาผู้ไทย เป็นบทความเกี่ยวกับ ภาษา หรือ ตัวอักษร ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น |