สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา พระมหากษัตริย์ไทยสมัยอยุธยาลำดับที่ 26 และเป็นพระมหากษัตริย์ราชวงศ์ปราสาททองลำดับที่ 3 (ครองราชย์ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2199 - 25 ตุลาคม พ.ศ. 2199)เป็นพระอนุชาของสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง
สารบัญ |
[แก้] การช่วงชิงราชสมบัติ
สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา ชิงราชสมบัติจากสมเด็จเจ้าฟ้าไชยโดยการสนับสนุนของพระนารายณ์ซึ่งเป็นพระอนุชาของสมเด็จเจ้าฟ้าไชยเอง เมื่อชิงราชสมบัติเป็นผลสำเร็จก็ได้ทรงแต่งตั้งพระนารายณ์เป็นพระมหาอุปราช แต่ในเวลาเพียงสองเดือนเศษ พระนารายณ์ก็ชิงราชสมบัติจากพระศรีสุธรรมราชา
การช่วงชิงราชสมบัติจากสมเด็จพระศรีสุธรรมราชาโดยสมเด็จพระนารายณ์มีการกล่าวไว้ในหลายแง่มุม พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยากล่าวว่า สมเด็จพระศรีสุธรรมราชามีจิตเสน่หาพระราชกัลยาณีซึ่งเป็นหลานหรือพระขนิษฐาของพระนารายณ์ จึงทรงรับสั่งให้ไปเฝ้าบนพระที่ แต่พระราชกัลยาณีไม่ยอม ความทราบถึงพระนารายณ์ ก็ทรงกริ้วและตรัสว่า
- "'อนิจจา พระเจ้าอา .. ควรหรือมาเป็นดังนี้ พระองค์ปราศจากหิริโอตัปปะแล้ว ไหนจะครองราชสมบัติเป็นยุติธรรมเล่า น่าที่จะร้อนอกสมณชีพราหมณ์ อาณาประชาราษฎร ไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินเป็นแน่แท้ จะละไว้มิได้ ด้วยพระองค์ก่อแล้วจำจะสานตาม'"
เป็นที่เชื่อกันว่า เหตุการณ์เล็กน้อยข้างต้นอาจเป็นเพียงข้ออ้างหนึ่งของพระนารายณ์ที่นำมาใช้ในการชิงราชสมบัติจากสมเด็จพระศรีสุธรรมราชา มีหลักฐานของฮอลันดากล่าวถึงการปรึกษาของพระนารายณ์กับพ่อค้าชาวฮอลันดาในการขอความช่วยเหลือเพื่อชิงราชสมบัติมาตั้งแต่แรกที่สมเด็จพระศรีสุธรรมราชาขึ้นครองราชย์เมื่อเดือนสิงหาคม
[แก้] การยึดอำนาจ
พระนารายณ์ได้รับการสนับสนุนจากพระยาเสนาภิมุข พระยาไชยาสุระและทหารญี่ปุ่น 40 นาย รวมทั้งชาวมุสลิมจากเปอร์เซียร์ การต่อสู้ยึดอำนาจเกิดขึ้นค่อนข้างรุนแรงในตอนเย็นวันที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2199 จนถึงเช้าของวันรุ่งขึ้น ไหร่พลของทั้งสองฝ่ายล้มตายลงเป็นจำนวนมาก ทั้งสมเด็จพระศรีสุธรรมราชาและพระนารายณ์ต่างได้รับบาดเจ็บจากกระสุนปืน สมเด็จพระศรีสุธรรมราชาสู้ไม่ได้จึงถอยหนีไปวังหลังแต่ถูกพระนารายณ์จับตัวได้และนำไปสำเร็จโทษที่วัดโคกพระยา
ในวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2199 พระนารายณ์ได้ปราบดาภิเศกขึ้นครองราชย์ต่อจากสมเด็จพระศรีสุธรรมราชาซึ่งอยู่ในราชสมบัติได้เพียง 2 เดือน 17 วัน
[แก้] ดูเพิ่ม
[แก้] อ้างอิง
- วุฒิชัย มูลศิลป์ สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา สารานุกรมไทยฉบับราชบัณฑิตยสถาน เล่มที่ 26 หน้า 16828
- พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. พระบาทสมเด็จพระ พระราชพงศวดารฉบับพระราชหัตถเลขา พระนคร : ศิวพร, 2511
- ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ 82 เรื่อง พระราชพงศาวดารกรุงสยาม จากต้นฉบับบริติชมิวเซียม กรุงลอนดอน กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2537
- Cushman, Richard D, (Trans). The Royal Chronicles of Ayutthaya. Bangkok : The Siam Societey, 2000