สาธารณรัฐประชาชนจีน
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
|
|||||
คำขวัญ: ไม่มี | |||||
เพลงชาติ: March of the Volunteers | |||||
![]() |
|||||
เมืองหลวง | เป่ย์จิง (ปักกิ่ง) |
||||
เมืองใหญ่สุด | ช่างไห่ (เซี่ยงไฮ้) | ||||
ภาษาราชการ | ภาษาจีนกลาง1 | ||||
รัฐบาล | สาธารณรัฐสังคมนิยม2 | ||||
- ประธานาธิบดี | หู จิ่นเทา | ||||
- นายกรัฐมนตรี | เวิน เจียเป่า | ||||
การสถาปนาชาติ ราชวงศ์เซี้ย จักรวรรดิจีน จีนสาธารณรัฐ สาธารณรัฐประชาชนจีน |
2,205 ปีก่อนคริสตกาล 221 ปีก่อนคริสตกาล 10 ตุลาคม พ.ศ. 2454 1 ตุลาคม พ.ศ. 2492 |
||||
เนื้อที่ - ทั้งหมด - พื้นน้ำ (%) |
9,596,960 กม.² (อันดับที่ 33) 3,704,427 2 ไมล์² 2.8%2 |
||||
ประชากร - 2548 ประมาณ - 2543 - ความหนาแน่น |
1,315,844,000 (อันดับที่ 1) 1,242,612,226 1402/กม² (อันดับที่ 72) 3632/ไมล์² |
||||
GDP (PPP) - รวม - ต่อประชากร |
2548 ค่าประมาณ 8.859 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ2 (อันดับที่ 2) 7,204 ดอลลาร์สหรัฐ2 (อันดับที่ 84) |
||||
HDI (2546) | 0.755 (อันดับที่ 85) – กลาง | ||||
สกุลเงิน | หยวนเหรินหมินปี้ (RMB¥)2 (CNY ) |
||||
เขตเวลา - ฤดูร้อน (DST) |
(UTC+8) | ||||
รหัสอินเทอร์เน็ต | .cn2 | ||||
รหัสโทรศัพท์ | +862 |
||||
1เป็นภาษาราชการร่วมกับภาษาอังกฤษในฮ่องกงและภาษาโปรตุเกสในมาเก๊า รวมทั้งยังเป็นภาษาราชการร่วมกับภาษาอื่น ๆ ของชนกลุ่มน้อยในประเทศด้วย เช่น ภาษาอุยกูร์ในซินเจียงอุยกูร์ ภาษามองโกเลีย (ใช้อักษรไซริลลิกเป็นหลัก แต่ก็มีบางส่วนใช้อักษรชาฮาร์) ในมองโกเลียใน ภาษาทิเบตในทิเบต และภาษาเกาหลีในหยันเปียนและจี๋หลิน 2 ข้อมูลเฉพาะจีนแผ่นดินใหญ่เท่านั้น ไม่รวมฮ่องกง มาเก๊า และดินแดนภายใต้การบริหารของสาธารณรัฐจีน 3อันดับพื้นที่เป็นที่ขัดแย้งกับสหรัฐอเมริกา และบางครั้งถูกจัดให้อยู่ในอันดับที่ 4 |
สาธารณรัฐประชาชนจีน (ภาษาอังกฤษ: People's Republic of China (PRC); อักษรจีนตัวย่อ: 中华人民共和国, อักษรจีนตัวเต็ม: 中華人民共和國; พินอิน: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó) ชาวตะวันตกมักจะเรียกประเทศจีนว่า "ดินแดนตะวันออกไกล"
ประวัติศาสตร์และภูมิศาสตร์ส่วนใหญ่ ที่ชาวตะวันตกเรียกรวม ๆ ว่า China (จีน) ประเทศจีนเป็นประเทศที่มีประชากรมากที่สุดในโลก โดยประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวจีนฮั่น จีนเป็นประเทศที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในเอเชียตะวันออก และมีขนาดเป็นอันดับ 4 ของโลก เป็นรองเพียงรัสเซีย แคนาดา และสหรัฐอเมริกา
สาธารณรัฐประชาชนจีนมีพรมแดนติดกับ 14 ประเทศ (นับเวียนตามเข็มนาฬิกา) คือ เวียดนาม ลาว พม่า อินเดีย ภูฏาน เนปาล ปากีสถาน อัฟกานิสถาน ทาจิกิสถาน คีร์กีซสถาน คาซัคสถาน รัสเซีย มองโกเลีย และ เกาหลีเหนือ
ตั้งแต่ก่อตั้งสาธารณรัฐเมื่อปี พ.ศ. 2492 ประเทศจีนอยู่ภายใต้การปกครองของพรรคคอมมิวนิสต์จีน สาธารณรัฐประชาชนจีนอ้างอธิปไตยเหนือเกาะไต้หวัน เกาะเผิงหู เกาะเอ้หมึง (จีนกลาง: จินเหมิน) และหมู่เกาะม้าซู้ (จีนกลาง: หมาจู่) แต่ไม่ได้ปกครอง โดยที่เกาะเหล่านี้ปกครองโดยสาธารณรัฐจีน ซึ่งมีเมืองหลวงอยู่ที่กรุงไทเป (จีนกลาง: ไถเป่ย) ฐานะทางการเมืองของสาธารณรัฐจีนนั้น ยังเป็นที่โต้แย้งกันอยู่
คำว่า จีนแผ่นดินใหญ่ ใช้เรียกส่วนของจีน ที่อยู่ภายใต้การปกครองของสาธารณรัฐประชาชนจีน (ส่วนใหญ่จะยกเว้นเขตการปกครองพิเศษ 2 แห่ง คือ ฮ่องกง และมาเก๊า) บางคนนิยมเรียกสาธารณรัฐประชาชนจีนว่า จีนแดง (Red China) โดยเฉพาะผู้ที่วิพากษ์วิจารณ์เกี่ยวกับจีน
สารบัญ |
[แก้] ประวัติศาสตร์
- ดูบทความหลักที่ ประวัติศาสตร์จีน
สงครามกลางเมือง (Chinese Civil War) ระหว่างพรรคคอมมิวนิสต์จีนกับพรรคก๊กมินตั๋ง สิ้นสุดลงในปี พ.ศ. 2492 หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยจบลงด้วยการที่ พรรคคอมมิวนิสต์จีนได้เข้าปกครองจีนแผ่นดินใหญ่ ส่วนพรรคก๊กมินตั๋งได้เข้าปกครองไต้หวัน และเกาะบางเกาะในมณฑลฝูเจี้ยน ในวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2492 เหมาเจ๋อตุง ได้ประกาศสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน และปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์ การปกครองในสมัยของเหมานั้น เข้มงวดและกวดขัน แม้กระทั่งชีวิตประจำวันของประชาชน
หลังจากที่เหมาถึงแก่อสัญกรรม เติ้งเสี่ยวผิง ก็ขึ้นสู่อำนาจ โดยจีนยังคงอยู่ในระบอบคอมมิวนิสต์ หลังจากนั้นรัฐบาลจีน ก็ได้ค่อยๆ ลดการควบคุมชีวิตส่วนตัวของประชาชน และพยายามที่จะปฏิรูประบบเศรษฐกิจของตนให้เป็นไปตามกลไกตลาด
[แก้] การเมือง
เป็นการปกครองด้วยลัทธิสังคมนิยมในลักษณะของจีน โดยมีพรรคคอมมิวนิสต์จีนเป็นผู้กำหนดนโยบายต่าง ๆ มีหูจิ่นเทา เป็นประธานาธิบดีและเลขาธิการพรรค ฯ เวินเจียเป่าเป็นนายกรัฐมนตรี และประธานคณะกรรมาธิการทหาร
[แก้] การแบ่งเขตการปกครอง
สาธารณรัฐประชาชนจีนมีอำนาจการปกครองเหนือ 22 มณฑล (省) และรัฐบาลจีนยังถือไต้หวัน (台湾) เป็นมณฑลที่ 23 (มีข้อมูลเพิ่มเติมที่ ฐานะทางการเมืองของสาธารณรัฐจีน) รัฐบาลจีนยังอ้างสิทธิเหนือเกาะต่าง ๆ ในทะเลจีนใต้ด้วย นอกจากมณฑลแล้วยังมีเขตปกครองตนเอง (自治区) 5 แห่งซึ่งมีชนกลุ่มน้อยอาศัยอยู่มาก เทศบาลนคร (直辖市) 4 แห่งสำหรับเมืองที่ใหญ่ที่สุดในจีน และเขตบริหารพิเศษ (Special Administrative Regions, SARs) (特别行政区) ที่จีนเข้าไปปกครอง โดยการแบ่งพื้นที่การปกครองเป็นดังนี้
มณฑล
|
เขตปกครองตนเอง
|
ลักษณะกายภาพ : ประเทศจีนตั้งอยู่ในเอเซียตะวันออก บนฝั่งตะวันตกของมหาสมุทรแปซิฟิก มีพื้นที่ดินประมาณ ๙.๖ ล้านตารางกิโลเมตร ใหญ่เป็นอันดับที่ ๓ ของโลก รองจากรัสเซียกับแคนาดา จากตะวันตกถึงตะวันออก วัดได้ ๕,๒๐๐ กม. ประเทศจีนมีอาณาเขตติดต่อกับประเทศต่างๆ ถึง ๑๕ ประเทศ แผ่นดินใหญ่จีนถูกขนาบทางตะวันออกไปทางใต้ด้วยทะเล Bohai ทะเล Huanghai ( ทะเลเหลือง ) ทะเลจีนตะวันออก และทะเลจีนใต้ โดยมีพื้นที่น้ำรวม ๔.๗๓ ล้านตาราง กิโลเมตร
ภูมิอากาศ : ประเทศจีนมีลักษณะภูมิอากาศเป็นแบบมรสุมภาคพื้นทวีปที่มีหลากหลายรูปแบบ ลมเหนือจะมีอิทธิพลสูงในฤดูหนาว ในขณะที่ลมใต้จะมีบทบาทในฤดูร้อน มีผลถึง ๔ ฤดู ที่แตกต่างกันอย่างเด่นชัด มีฤดูฝนปนอยู่กับฤดูร้อน ภูมิอากาศที่ซับซ้อน และหลากหลายของจีน มีผลให้สามารถแบ่งแถบอิงอุณหภูมิ กับแถบอิงความชื้นของภาคพื้นของประเทศจีนได้ คือแบ่งแถบอิงอุณหภูมิจากภาคใต้ถึงภาคเหนือเป็น แถบ equatorial , แถบ tropical , แถบ Sub - tropical , แถบ Warm - temperate , แถบ temperate และแถบ Cold - temperateและแบ่งแถบอิงความแห้ง - ชื้น จากตะวันออกเฉียงใต้ ถึงตะวันตกเฉียงเหนือเป็นแถบความชื้นสูง
[แก้] เศรษฐกิจ
เศรษฐกิจจีนยังขยายตัวอย่างต่อเนื่องภายใต้นโยบายการปฏิรูปและการเปิดประเทศที่ ดำเนินมาตั้งแต่ปี 2521 รัฐบาลจีนมีเป้าหมายที่จะเน้นผลผลิตทางการเกษตรให้พอเพียงสำหรับการบริโภคภายในประเทศ ในขณะเดียวกัน ก็จะเน้นการพัฒนาด้านเทคโนโลยีระดับสูงด้วย ในปี 2544 จีนได้เข้าเป็นสมาชิก WTO และได้ตั้งเป้าหมายว่า เมื่อถึงปี 2548 การค้า ต่างประเทศจะมีมูลค่า 6 แสนล้านเหรียญสหรัฐ โดยจีนยังเป็นฝ่ายได้เปรียบดุลการค้า จีนตั้งเป้าหมายว่า เมื่อถึงปี 2548 รายได้เฉลี่ยต่อหัวจะเพิ่มขึ้นเป็น 1,130 เหรียญสหรัฐ และ ปี 2553 จะเพิ่มขึ้นเป็น 1,600 เหรียญสหรัฐ จาก 860 เหรียญสหรัฐในปัจจุบัน (2544)
[แก้] วัฒนธรรม
![]() |
[แก้] ประชากร และ ชนเผ่า
ชนเผ่าที่ใหญ่ที่สุดในประเทศจีนคือ ชนเผ่าฮั่น 92%ของประชากรทั้งหมด อื่นๆอีก 55 ชนเผ่า 8% ของประชากรทั้งหมด เช่น
- เผ่าจ้วง..............16ล้านคน
- เผ่าแมนจู ............10ล้านคน
- เผ่าฮุ่ย(มุสลิม).........9ล้านคน
- เผ่าม้ง............... 8ล้านคน
- เผ่าอี๋................7ล้านคน
- มองโกล..............5ล้านคน
- ธิเบต................5ล้านคน
แก้ | เขตการปกครอง ของ สาธารณรัฐประชาชนจีน | ![]() |
---|---|---|
มณฑล |
กวางตุ้ง · กานซู · กุ้ยโจว · จี๋หลิน · เจ้อเจียง · เจียงซี · เจียงซู · |
|
เขตปกครองตนเอง | กว่างซีจ้วง · ซินเจียงอุยกูร์ · ทิเบต(ซีจ้าง) · มองโกเลียใน · หนิงเซี่ยหุย | |
เขตบริหารพิเศษ | มาเก๊า · ฮ่องกง | |
เทศบาลนคร | ฉงชิ่ง (จุงกิง) · ช่างไห่ (เซี่ยงไฮ้) · เป่ย์จิง (ปักกิ่ง) · เทียนจิน (เทียนสิน) |
ประเทศ และ ดินแดน ใน ทวีปเอเชีย | |
กัมพูชา · กาตาร์ · เกาหลีใต้ · เกาหลีเหนือ · คาซัคสถาน1 · คีร์กีซสถาน · คูเวต · จอร์เจีย1 · จอร์แดน · จีน · ญี่ปุ่น · |
|
ดินแดนพิเศษ: ฮ่องกง (จีน) · ชัมมูและแคชเมียร์ (อินเดีย/ปากีสถาน/จีน) · เคอร์ดิสถาน (อิรัก) · มาเก๊า (จีน) · |
|
(1) อาจจัดให้อยู่ในทวีปยุโรป; (2) อยู่ในทวีปเอเชีย แต่มีความสัมพันธ์ทางการเมืองสังคมกับทวีปยุโรป; |
![]() |
ความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (เอเปก) | ![]() |
---|---|---|
เกาหลีใต้ · แคนาดา · จีน · ชิลี · ญี่ปุ่น · นิวซีแลนด์ · บรูไนดารุสซาลาม · ปาปัวนิวกินี · เปรู · ไทย · ฟิลิปปินส์ · |