Cửu dã
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
cửu dã: (1) Theo Thiên văn học Trung Quốc, bầu trời được phân thành 9 vùng gọi là cửu dã ứng với mặt đất là Cửu Châu (tức Trung Quốc cổ đại, Thượng Thư [Vũ Cống] liệt kê 9 châu là: Ký, Duyện, Thanh, Từ, Dương, Kinh, Dự, Lương, Ung). Cửu châu theo Đạo giáo là 9 cơ quan trong thân thể con người. Tu chân Thái Cực hỗn nguyên đồ nói: «Nhân thân chi trung vạn tượng tồn yên, dĩ cửu châu ngôn chi. Thận vi Ký châu, bàng quang vi Từ châu, can vi Thanh châu, đảm vi Duyện châu, tâm vi Dương châu, tiểu trường vi Kinh châu, tỳ vi Dự châu, phế vi Lương châu, đại trường vi Ung châu.» (Vạn tượng đều tồn tại trong thân thể con người, lấy cửu châu để nói điều này. Thận: Ký châu, bọng đái: Từ châu, gan: Thanh châu, mật: Duyện châu, tim: Dương châu, ruột non: Kinh châu, lá lách: Dự châu, ruột già: Ung châu.) (2) Hoài Nam Tử gọi cửu dã là cửu giải hay cửu thiên: gồm trung ương và 8 hướng. Trung ương là Quân thiên; hướng đông là Thương thiên; hướng đông bắc là Biến thiên; hướng bắc là Huyền thiên; tây bắc là U thiên; hướng tây là Hạo thiên; hướng tây nam là Chu thiên; hướng nam là Viêm thiên; hướng đông nam là Dương thiên. Đó là 9 vùng trời theo sự phân loại trong Lã Thị Xuân Thu (thiên Hữu thủy lãm). Hoài Nam Tử gọi tên khác một chút ở 2 hướng: hướng đông bắc gọi là Mân thiên, hướng tây gọi là Hạo thiên. Còn 7 hướng kia thì cũng gọi y như vậy. Cửu dã trên trời ứng với cửu khiếu nơi người. Đó là 9 lỗ, gồm 7 dương khiếu (2 mắt, 2 lỗ tai, 2 lỗ mũi, miệng) và 2 âm khiếu (lỗ tiểu tiện, lỗ đại tiện).