Thuật hoài
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Thuật hoài là bài thơ tự sự của Đặng Dung (?-1414) khi ông đem quân giúp vua Trùng Quang Đế của nhà Hậu Trần, nhưng do lòng người ly tán, quân binh ít ỏi, lương thực thiếu thốn nên cuối cùng đã thất bại. Bài thơ thể hiện ý chí sắt đá của một người anh hùng nhưng không may là không gặp thời thế, công việc chưa xong thì tuổi đã già. Nội dung bài thơ như sau:
- Thế sự du du nại lão hà!
- Vô cùng thiên địa nhập hàm ca.
- Thời lai đồ điếu thành công dị,
- Sự khứ anh hùng ẩm hận đa.
- Trí chúa hữu hoài phù địa trục,
- Tẩy binh vô lộ vãn thiên hà.
- Quốc thù vị phục đầu tiên bạch
- Kỷ độ Long Tuyền đái nguyệt ma!
Dịch:
- Việc đời bối rối tuổi già vay
- Trời đất vô cùng một cuộc say.
- Bần tiện gặp thời lên cũng dễ,
- Anh hùng lỡ bước ngẫm càng cay.
- Vai khiêng trời đất mong phò chúa,
- Giáp gột sông trời khó vạch mây.
- Thù trả chưa xong đầu đã bạc,
- Gươm mài bóng nguyệt biết bao rày.
Bài thơ này hiện vẫn còn được nhiều người biết đến và được giảng dạy trong chương trình văn học của ngành giáo dục Việt Nam.