Errewete
From Wikipedia
D' errewete (Pisum sativum) is e plante uut de vlinderblommefamielje. Der is indertied vele genetisch oenderzoek van Gregor Mendel ip die plant'n gedoan.
De noame erreweten wordt surtoet gebruukt voe de zoaden van die plante. Dat zien kljeene groene bolletjes (6 tot 12 mm diameter), die voe groensel g'geet'n wordn.
Achter da ze getrokken zun wirden de bôonn geprôost om d'erreweten ut de schokken t'oalen. Ze wirden geblancheerd ('n poar menuten gekokt) en ton gestoofd in beuter me 'n bitje andjoen of sjalotten. Sommigste minsen doen d'er ôok 'n bitje suker bie.
Er bestoat oak n'oantal courante varieteitn:
- de kapucijner of siererrewete: wit-purperen bloemen en en blauwe peule
- de kljeenere en plattere varieteit die joenk me schokke en oal ipgegeten wird: de mangetout
- de grôotere sôorten vôo 't bêesteteten
D'erreweten wirden oak gedrôogd vôo ze beter te kun bewoaren. Oas ze gedrôogd zun goat ulder velleke gemakkeliker of en klappen we dikwils van spliterreweten.
- de witte en groene varieteit wordt gebrukt om in de soepe en puree te mixen
- de pois chiche es en indische variant in t' wit of in 't zwart, kljeener en en mjeer utgesproken notesmoake