Itoalje
From Wikipedia
Itoalje es een land in Europa. Itoalje ligt in't zuud'n van Europa, an de Middellansche Zêe. Itoalje es bekend voo zin karakteristieke vorm, noamelik een botte. Der weunen a-peu pres 59.000.000 minsn in Itoalje. Rome es de ôofdstad.
Inoud |
[bewerk'n] Polletiek
Het land vormt een republiek, met an het ôofd President Giorgio Napolitano, die voerol e cerimoniële rolle et. Het land es ipgebouwd in een voo Europa klassieke structuur me 3 machten: de wetgevende macht (de koamer en de senoat), de utvoerende (de regerienge) en de juridische macht. Sins 2006 es Romano Prodi êeste minister, na een bittere verkiezingstrid tussn de centrum-linksen (L'Ulivo) en de rechtsen (Forza Italia, onder leidienge van Silvio Berlusconi). Itoalje es gekend voo zin tumultueus polletiek klimoat, en Berlusconi wos me zin regeriengsperiode van 5 joar jeen van de langst regerende êeste ministers van het moderne Itoalje.
Rome es de ôofdstad en eit a-peu pres 4.000.000 inweuners. Noast de ôofdstad es't ôok de plekke woar da Vaticaanstad ligt, de ôofdzetel van et Catholicisme en verblufsplekke van de Paus. Andere grôote steed'n zin
- Milan: 6.500.000 inweuners Itoalies (en weirelds) mode-ôofdstad en economische drifveere van Itoalje.
- Noapels: 4.000.000 inweuners
- Turin: 2.200.000 inweuners.
Doarnoast zin de nog steed'n die over de hêele weireld gekend zin voo verschillende redenen: Venetië, de stad ip het woater, Pisa, me zinne schjeeven toorn, Verona, stad van Romeo en Julia, Firenze, kunststad en ôofdstad van et toeristisch sterk gewaardeerde Toscanië.
[bewerk'n] Geografie en klimoat
Itoalje eit nen specifieke vorm, teit ôok twjee bergkeet'ns: de Alpen in 't Nôord'n, en de Apennijnen die van Nôord noa Zud lôop'n in het 'bjeen' van de botte. Tussn de Alpen en de Apennijnen ligt de vlakte van de Po rivier. In het Zuud'n liggen der twjee vulkoanen: de Etna, een actieve vulkoan ip et eiland Sicilië en de Vesuvius, een sloapende vulkoan nobie Noapels.
Itoalje eit een Middellands zjeeklimoat: mild in de winter en warm in de zomer. Natuurlik es't er een zekere varioatie tussn 't Nôord'n en 't Zuud'n. Tegoare met de schôone natuur en utgebreide kustlinne vormt dit de reed'n voo 't succes van Itoalje als toeristische bestemminge.
[bewerk'n] Geschiedenisse
Itoalje eit een roemruchte geschiedenisse. Enkele 'ôogtepunt'n'.
- Rome wos gekend als weireldmacht in de odeid: va 500 voo Christus to 500 na Christus wos et de mjeest invloedrikke beschoavinge en oat et de rolle overgenoomn van de Griek'n. In dien tidde veroverden de Romeinen biekan hêel Europa, en stikken van Afrika en Azië. Volgens de legende es Rome gesticht deur Romulus en Remus in 753 voo Christus. De bekendste Romeinse overheerser wos Julius Caesar, en 't wos onder zin Consulschap da oens streke veroverd weird. Tes ôok in die periode da Rome als ôofdstad van't Christendom gevestigd weird. In Rome zin der nog veel overblufselen van die periode zichtboar, gelik het Forum en et Colosseum. Ut dien tidde komt de utdrukkinge 'Olle weegn lien noa Rome'.
- In de Middeleeuwen oat Itoalje vôorol invloed ip cultureel en economisch ipzicht. Belangrike kunststrôomiengn, gelik de Renaissance zin ontstoan en gevoed deur Itoalje. In dien tidde woarn steed'n de belangrikste economische factors: in Itoalje woaren Genua, Pisa, Amalfi en Venetië weireldmachten.
- Itoalje wos onder Mussolini jeen van de trowste volgelingn van Naziregime va Hitler, en eit mee de twidde weireldoorlog gevochten an de zidde van de Duutsers.
[bewerk'n] Cultuur en toale
Itoalje eit in de geschiedenisse oltid nen drivende factor in de Europeese cultuur gewist, en dad es tot ip heed'n nog oltid het geval: Itoalje es een idoal land om historische bezoek'n te doen en eit ôok nog invloed ip de huidige culturele weireld: de mode, design (oto's, gebruksvôorwerp'n,...). Itoalje eit ôok nen grôoten invloed ip de sport, vôorol het voetbol, de vélokoerse en de otokoerse (F1).
De ôofdtoale van Itoalje es het Italioans, dat onstoan es ut de toale van de Romeinen, het Latin en het Toscoans. Der zin ôok nog een aantal andere toaln die gesprook'n weirden: het Duuts, in de Nôordelike Alpen es een echte toale. Doarnoast ei je nog vele dialect'n.
|
![]() |
---|---|
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |