Manilln

From Wikipedia

De 8 kart'n va piekens. Boven (vlnr): oaze, manille, hière, dame, boer. Oender: 9, 8, 7
De 8 kart'n va piekens. Boven (vlnr): oaze, manille, hière, dame, boer. Oender: 9, 8, 7

Manillen is e kartspel voe deurgoans 4 persôon. 't Is verzekers 't gekendste kartspel i West-Vloanderen.

[bewerk'n] De vôorbereiding

In dit kartspel zin der 4 sôorten: kloavers, piekens, koekens en ertens. Je moe speeln mè 32 kartn. Je pakt dus êerst e voerol van iedere sôorte:

  • de manille (de tiene) - 5 punt'n wèrd
  • 'n oaze (de êen) - 4 puntn
  • de hière (de keunink) - 3 puntn
  • de vrouwe (de keuneginne, de dam) - 2 puntn
  • de boer ('n zot) - 1 punt
  • de negen - 0 puntn
  • de achte - 0 puntn
  • de zeven - 0 puntn.

Êen persôon begunt de kart'n te kappeln. De persôon die reks va nem zit, e nu de keuze:

  • e meugt e paksje kart'n (mistes 3) ofneemn en oloender leggn: dat doe ze om te belett'n da de dêler zou kun zeurn.
  • e meugt op de kart'n kloppn: d'r verandert niet'n an de volgorde va de kartn.

De dêler gèft an elks van de 4 spelers 8 kart'n (ièst 3, toe 2, e toe were 3).

[bewerk'n] De regels

De dêler meugt troef moakn. Ajje vele ertns et, zeg je ton: "Ertns troef!". Pas nu meugt de moat va de dêler zen eign kart'n bekiekn. Peist êen va de spelers van de tegnpartie: 'dat is e goen troef', ton meug 'n kloppn: vanaf toen telln de punt'n dubbel. De tegenpartie meugt oek tegenkloppn: toen telln de punt'n vierdubbel.

D'n êesten speler (die lienks zit van de dêler) komt ut mè e karte: 't is gelik va wuffer sôorte. Ol d'ander spelers moet'n nu volgn. Ze moet'n dus dezelfde sôorte op tafel smiet'n lik woamèj datter is uutgekomn.

Kuj ni volgn? Ton moe je koopn. Koopn kud ollêne mèt e troefkarte. E troef is mêer weird da gelik wuffer andere sôorte: e troef va ert'n zeven is dus sterker dan e manille va piekens. Je meugt nie oenderkoop'n. Dat is e troef smiet'n die lêger is da de troef die ol op toafel legt. Tenzie daj ni anders kut.

Wie dat e slag ku binnoaln meugt uutkomn. En da goat azo deure toet an ol de kart'n op zin.

Bedoeling van 't spel is om zovele meugelik punt'n 't oaln. Je moet dus zovele meugelik sloagn binn oaln. Dat kuj deur e karte te smiet'n die beter is da wuk dat er op toafel legt: ofwel een hogere weirde, ofwel deur te koop'n.

An ol de kart'n op zin, moej de punt'n teln. Van dat totoal trek je 30 punt'n of. En de rèste schrief je op e bladje. Mêestoal is dat in 2 kolomn mè vaboovn e "W" en e "Z" (wieder/zieder). E vôorbeeld: pakt dat de punteweirde van ol je kart'n 42 is. Je trekt er 30 van of: toen e je 12 punt'n gemakt. Kom je in de telling 30-30 ut, ton is 't "plat": niemand makt e punt (sommigte spelers speeln toe voe dubbel punt'n in 't volgend spel, moa dat is nie algemêen). Je speelt toet dat er e duo 101 punt'n oalt.

Aje troef makt, meug je oek zegn "muul!". Dat wil zeggn dat er gèn troef is. Ton telln de punt'n dubbel. Mêestol zeg je "muul" ajje e stieve goe karte et, moa atter gèn sôorte is die domineert. Soms zegt de dêler oek "blendn muul". Toen et'n ze kart'n nog ni ezien. De punt'n telln toe vierdubbel. Da gebeurt mêestol a je in de punt'n verre achter stoat, moa 't is nie stief geapprecieerd deur 'echte' karters.

[bewerk'n] Externe koppelienge

R&R's Manillen game