Oba Adikuta

From Wikipedia

O.A. Adeoye

Oba Adikuta

Bamiji Ojo

O.A. Adeoye (200), ‘Oba Adikúta ní Sókí’, láti inú Àtúpalè Ìwé Oba Adìkúta tí Bámijí Òjó ko.’, Àpilèko fún Oyè Bíeè, DALL OAU, Ifè, Ojú-ìwé 13-17

Ìsonísókí Ìwé Ìtàn Àròso Oba Adìkúta

Ìlú ìyona jé ìlú tí ó kún fún orísìírísìí ìwà burúkú, èyí tí kò jé kí wón ní ìlosíwájú. Ní àkókò tí oba ìlú ìyonu kábíyèsí Oba Morólágbé Tèmiladé Adìkúta kejì wà jà ni ìtàn náà bèrè, ònkòwé sàlàyé gbogbo ònà tí àwon arà ìlú náà ń gbà se òfò oba won. Léyìn àkókò òfò yìí ni àwon ará ìlú bèrè sí ní í gbìmòràn àti yan oba mìíràn sórí ìté. Èyí ni ó fa ìpàdé àkókó tí ìdílé Àdìkúta pe, gbogbo omo oyè tí ó ní fèé sí ìté náà ni ó fi orúko sí lè. Òmo Oba gbólágadé Adéoyè gégé bí akòwé fún ìjókòó àwon omo Oba ni wón yàn láti kòwé sí àwon omo oyè tí ó wà ní ìdálè, sùgbón nínú gbogbo àwon omo oyè tí ó ye kí Gbólágadé ko ìwé sí, omo Oba Morádéyò Adékòyà ni o wù ú kí ó joba. Ìdí nìyí tí ó fi fi gbogbo ara wà léyìn rè.

Ibi tí wàhálà ti kókó bèrè nípa òrò oyè ìlú ìyonu ni pé dípò ènìyàn márùn-ún tí ó ye kí Gbólágadé ko ìwé sí àwon méta péré ni ó ko ìwé sí. Nnkan òtòòtò ni ó sì ko sí àwon métèèta. Sùgbón nínú ìwé ti omo Oba Adékòyà ni ó fi so fún un pé Oba ti wàjà àti pé òun ni ìdílé Adìkúta fà sílè gégé bí omo Oyè, àwon ìlú sì ń retí rè.

Kò pé púpo tí Adékòyà rí ìwé náà gbà. Ìsesí Adékòyà nígbà tí ó ń ka ìwé náà fi hàn pé kì í se ìfe inú rè láti joyè náà sùgbón pèlú gbogbo ifowósowópò àti ìmòràn láti òdò ìyàwó àti òré rè. Adékòyà gbà láti jé ì pè mòlébí. Láti ìgbà náà ni Adékòyà àti ìyàwó rè ti bèrè sí ní í se ìpalèmó. Nítorí omolúàbí tí Adékòyà jé, orísìírísìí ebùn àti ayeye ìdágbére ni wón se fún un níbi isé rè. Orísìírísìí ìwé àdéhùn olójó gbooro ni Adékòyà fowó sí kí àwon òyìnbó lè se àtiléyìn fún un ní pa àwon ohun amáyéderùn fún ìlú rè. kí Adékòyà tó kó erù sónà ó ti ko ìwé síwájú pé òun ti gbà láti je oyè náà, léyìn èyí ni Adékòyà fi ìlú kánádà sílè ní ìrètí pé àwon ará ìlú àti mòlébí ń dúró de òun láti wá joba ìlú Ìyonu.

Ní ìparí ìpàdé àkókó tí àwon mòlébí se, ènìyàn méjì ni ó fi orúko sílè, léyìn tí àwon márùn-ún mìíràn forúko sílè nínú ìpàdé yìí ni omo oba Gbólágadé tó sesè fit ó àwon mòlébí láti pé omo oba Adékòyà ko ìwé ránsé pé òun náà ń bò láti wá figbagbága pèlú àwon elegbé òun. òrò pé àwon omo oyè tó ń dí je ti pòjù ni ó fa kí àwon omo oyè máa tu tó sókè fojú gbà á tí ìpàdé ojó náà fi túká. Ní ojó yìí gan an ni Adékòyà fóònù sí Gbólágadé pé òun yóò dé sí ìlú. Ìgbà tí orúko àwon omo oyè ti dé òdò àwon ìgbìmò afobaje ni wón ti bèrè ìwádìi lórí omo oyè kòòkan. Gbólágadé àti méjì nínú àwon àbúrò Adékòyà ni ó lo pàdé Adékòyà àti àwon mòlébí rè, létí okò òfúúrufú, Ènìyàn méta péré tí ó wá pàdé Adékòyà ni ó jé kàyééfì fún un.

Ìgbà tí Adékòyà ti dé sí ìlú Ìyonu ni ara ti ń fún un nítorí pé gbogbo nnkan tí ó ní ìrètí láti bá kó ni ó bá. Nínú òrò rè pèlú Gbólágadé àti Baba Kékeré ni ó ti rí i pé ìsòro wà fún òun. Ó rí àrídájú pé ìlú kò dúró de òun láti wá joba. Adékòyà fi ìjà peéta pèlú Baba Kékeré. Ní àsìkò yìí ni Gbólágadé ráàyè sá lo. Ìgbà tí òrò ní ìyanjú tán ni Adékòyà rí i pé Gbólágadé ni ó kàn dá isé tirè jé àti pé Gbólágadé náà tin a pápá bora. Adékòyà fò sánlè ó dákú, ìdààmú dé bá ìyàwó rè. Ó bèrè sí ní í so kántan kàntan. Pèlú ìbànújé ni àwon òré Adékòyà fi padà sí Kánádà láìrò télè.

Léyìn osù kesàn-án tí enu àwon omo ìgbìmò kò ni wón pe àwon omo oyè láti fòrò wá won lénu wò. Síwájú àkókò yìí òkan nínú àwon omo oyè náà ti jé Olórun nípè. Omo oyè kòòkan sòrò nípa ara rè, isé tí ó ń se, ipò rè jàdùdà páálí àti jàndùkú ènìyàn ni. Rògbòdìyàn náà pò débi pe owó àwon olópàá kò ká a àyàfi ìgbà ti wón pàsè kónílégbélé. Olóyè Òdòfia tí ó ti rí òye pé àwon ará ìlú kò féràn Olátidóyè ni ó gbà á ní ìmòràn pé kí ó máa há owó kiri fún àwon elégbéjegbé àti àwon ènìyàn pàtàkì mìíràn láàrin ìlú.

Yorùbá bò wón ni. “Òsì ní í jé tan i mò ó rí, owó ní í jé mo ba o tan” Láti ìgbà ti Olátidóyè ti bèrè sí ní í há owó fún gbogbo àwon alátìleyìn Adékòyà ni wón ti ń padà léyìn rè, wón sì bèrè sí ní í se ojú ayé sí i. Ìwé ìròyìn tí ó jáde ni ojó kejì rògbòdìyàn náà ni ó gbé e jáde pé, Olátidóyè di Oba ìlú Ìyonu èyí tí ó bu omi tútù sí okàn àwon ènìyàn. Olátidóyè gégé bí omo egbé ògbóni be àwon egbé rè lówè sí àwon ènìyàn ìlú Ìyonu pé kí won lè féràn òun. Ilè ojó kejì férè má tí ì mó tí àwon ènìyàn fi wá ń kí i. Lára won ni mérin nínú àwon omo oyè, wón sì se ìlérí láti fi-owó-sowóò pèlú rè.

Ó ti hàn gbangba pé kò sí ìrètí fún Adékòyà mó nítorí pé púpò nínú àwon ènìyàn tí ó ń jà fún un ni ó ti di omo èyìn Olátidóyè. Ohun mìíràn ni ti adájó tí Adékòyà gbékèlé tí Olátidóyè ti fowó rà pa àti ilé ìsura ìsèmbáyé tí ó rán àwon jàgùdà láti dáná sun. Adékòyà ko etí ikún sí ìmòràn àwon òbí rè pé kí ó padà sí kánádà, ní àtàrí ilé ìsura ìsèmbáyé tí ó jóná, Adéjó sún ejó náà síwájú. Adékòyà lo sí èwòn nípa sísè sí òfin ilé ejó. Ojó kejì tí Adékòyà wo èwòn Gbólágadé wo ìlú pèlú okò ayókélé. Kí Adékòyà tó ti èwòn dé wón ti bèrè sí sí í se orísìírísìí ìpalèmó fún ayeye ìfinijoyè. Adékòyà rí i pé kò sí ìrètí fún òun mó nípa òrò oyè náà, ó kò láti padà sí Kánádà, sùgbón ó rán ìyàwó àti àwon omo rè padè sí Kánádà. Adékòyà poùnso sùgbón kí ó tó pokùnso ó ko ìwé sílè nínú èyí tí ó ti gbé àwon ará ìlú Ìyonu bú. Ojó keta ti Adékòyà kú ni wón já ewé oyè lé Olátidóyè lórí. Nínú òrò ìdúpé Oba máà ni àwon àgbà ilú tí ó ní òye ti mò pé àwon ti wo gàù ní ìlú Ìyonu.

Nínú òrò ìdúpe Oba Olátidóyè níbi ìrántí odún kan tí ó gun orí ìté, ni ó ti sàlàyé irú onà tí òun gbà dé orí oyè àti ònà tí òun yóò gbà láti se àkóso ètò ìlú náà, èyí tí yóò mú ìnira bá àwon ará ìlú Ìyonú. Àwon ará ìlú mò dájú pé àwon ni àwon pe wàhàlà wón sì ti rì i. Òrò won wá ti di isó inú èkú ó ti di àmúmóra. Ní ìparí ìwé náà òrò Adékòyà wá sí ìmúse. èsan wá ń ké lórí gbogbo omo bíbí ìlú Ìyonu nílé lóko àti ní ìrìn-àjò.