Dafydd Gorlech

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Bardd brudiol a flodeuai o tua 1410-1490.

Ychydig o wybodaeth sydd wedi goroesi amdano ar wahân i'r dystiolaeth sydd yn ei gerddi. Mae ei enw yn awgrymu cysylltiad ag Abergorlech, plwyf gynt yng nghwmwd Caeo yn y Cantref Mawr, Ystrad Tywi.

Canai yn fras o tua 1446 hyd at tua 1490. Saith cywydd yn unig o'i waith sydd wedi goroesi, yn cynnwys cywydd brud ar ffurf cywydd gofyn i Syr Rhosier Fychan, Iorciad dylanwadol o Dretŵr.

Mae ei ganu yn grefftus a diddorol. Mae'r ddau frud "Ymddiddan rhwng y bardd a'r Wyddfa" a "Cywydd y Gigfran" yn enghreifftiau rhagorol o'r canu brud ar ei orau. Dyma linellau agoriadol y cyntaf:

Y Wyddfa noddfa nawddfawr,
Hoywfalch ei phen uwch llen llawr,
Hen addurn wyd, dëyrn ar dir,
Orau iawndwf ar randir;
Clo Gwynedd rhag tromwedd trin
A'r gaer orau i'r gwerin.

[golygu] Llyfryddiaeth

Erwain H. Rheinallt (gol.), Gwaith Dafydd Gorlech (Aberystwyth, 1997).