Yr Almaen
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
|
|||||
Arwyddair: Einigkeit und Recht und Freiheit (Almaeneg: "Undeb a chyfiawnder a rhyddid”) |
|||||
Anthem: Y trydydd pennill o Das Lied der Deutschen | |||||
Prifddinas | Berlin | ||||
Dinas fwyaf | Berlin | ||||
Iaith / Ieithoedd swyddogol | Almaeneg 1 | ||||
Llywodraeth
• Arlywydd
• Canghellor |
Gweriniaeth ffederal Horst Köhler Angela Merkel |
||||
Hanes gwladwriaethol •Yr Ymerodraeth Rufeinig Sanctaidd •Ymerodraeth Almaenaidd •Gweriniaeth ffederal •Uniad |
843 (Cytundeb Verdun) 18 Ionawr 1871 23 Mai 1949 3 Hydref 1990 |
||||
Esgyniad i'r UE | 25 Mawrth, 1953 (Gorllewin yr Almaen) 31 Hydref, 1990 (Dwyrain yr Almaen) |
||||
Arwynebedd - Cyfanswm - Dŵr (%) |
357,050 km² (63fed) 2.416 |
||||
Poblogaeth - amcangyfrif 2005 - cyfrifiad 2000 - Dwysedd |
82,689,000 (14fed) N/A 2000/km² (34fed) |
||||
CMC (PGP) - Cyfanswm - Y pen |
amcangyfrif 2005 $2,521,699 miliwn (5ed) $30,579 (17fed) |
||||
Indecs Datblygiad Dynol (2003) | 0.930 (20fed) – uchel | ||||
Arian breiniol | Ewro (€) 2 (EUR ) |
||||
Cylchfa amser - Haf |
CET (UTC+1) CEST (UTC+2) |
||||
Côd ISO y wlad | .de | ||||
Côd ffôn | +49 |
||||
1 Cydnabyddir a gwarchodir yr ieithoedd lleiafrifol Daneg, Sorbeg, Romaneg a Ffrisieg. Gwarchodir Isel Almaeneg (Plattdeutsch) gan yr Undeb Ewropeaidd. 2 Cyn 1999: Deutsche Mark |
Gweriniaeth Ffederal yr Almaen (Almaeneg: Bundesrepublik Deutschland). Gweriniaeth ffederal yng nghanol Ewrop yw'r Almaen. Mae'n ffinio â Môr y Gogledd, Denmarc, a'r Môr Baltig (Almaeneg: Ostsee, sef Môr y Dwyrain) yn y gogledd, Gweriniaeth Tsiec a Gwlad Pwyl yn y dwyrain, y Swistir ac Awstria yn y de, a Ffrainc, Luxembourg, Gwlad Belg a'r Iseldiroedd yn y gorllewin. Berlin yw'r brifddinas.
Ni chafwyd chwyldro Almaenaidd ond y mae’r modd yr ymatebodd y tiroedd Almaenaidd i her chwyldroadol y Chwyldro Ffrengig, gan addasu syniadau 1789, wedi llunio datblygiad gwleidyddol a chymdeithasol yr Almaen i mewn i’r ugeinfed ganrif.
[golygu] Hanes
Prif erthygl: Hanes yr Almaen
Cymerodd y wlad ei ffurff presennol ym 1990, wrth i'r hen DDR uno â'r Gweriniaeth Ffederal.
[golygu] Daearyddiaeth
Prif erthygl: Daearyddiaeth yr Almaen
Ac eithrio yr afon Donaw yn y de, mae afonydd yr Almaen yn llifo tua'r Môr Tawch a'r Môr Baltig, gan gynnwys yr Elbe, y Weser a'r Ems, sy'n llifo tua'r gogledd.
[golygu] Cysylltiadau allanol
- (Saesneg) Yr Almaen allanol
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu iddi dyfu.
Gwledydd yr Undeb Ewropeaidd |
![]() |
---|---|
Yr Almaen | Awstria | Gwlad Belg | Cyprus | Denmarc | Yr Eidal | Estonia | Y Ffindir | Ffrainc | Gwlad Groeg | Hwngari | Yr Iseldiroedd | Gweriniaeth Iwerddon | Latfia | Lithwania | Lwcsembwrg | Malta | Portiwgal | Gwlad Pwyl | Sbaen | Slofacia | Slofenia | Sweden | Y Weriniaeth Tsiec | Y Deyrnas Unedig |
Sefydliad Cytundeb Gogledd yr Iwerydd (NATO) | ![]() |
---|---|
Yr Almaen | Bwlgaria | Canada | Denmarc | DU | Yr Eidal | Estonia | Ffrainc | Gwlad Groeg | Y Weriniaeth Tsiec | Gwlad Belg | Gwlad yr Iâ | Gwlad Pwyl | Hwngari | Yr Iseldiroedd | Latfia | Lithwania | Lwcsembwrg | Norwy | Portiwgal | Rwmania | Slofacia | Slofenia | Sbaen | Twrci | UDA |