Helyntion Beca
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Gwrthryfel gwerinol yn erbyn y tollau drud a godwyd am deithio ar hyd y ffyrdd tyrpeg oedd Helyntion Becca. Trawodd Beca gyntaf yn Efail-wen ar yr 13 Mai 1839 gan falu'r dollborth yno. Fe wnaethpwyd yr un peth eto ar y 6 Mehefin ac eto ar yr 17 Gorffennaf. Gwelwyd dryllio dros gant o dollbyrth rhwng Ionawr 1843 a gwanwyn 1844 dros dde-orllewin Cymru.
Roedd y dynion yn gwisgo dillad merched fel na fyddai neb yn eu hadnabod ac mae'r enw Rebecca yn gysylltiedig ag adnod 60 yn Genesis 24.
Sonnir am Twm Carnabwthh fel un o'u harweinwyr.
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu iddi dyfu.