Λούντβιχ φον Μίζες
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Λούντβιχ Χάινριχ φον Μίζες (Ludwig Heinrich von Mises) (29 Σεπτεμβρίου, 1881 – 10 Οκτωβρίου, 1973) υπήρξε ένας σημαντικός οικονομολόγος με μεγάλη επιρροή στο σύγχρονο ελευθεριακό κίνημα και στην αναβίωση του κλασικού φιλελευθερισμού. Έχει ονομαστεί ο αδιαφιλονίκητος πρύτανης της αυστριακής σχολής των οικονομικών. Οι θεωρίες του επηρέασαν πολλούς μεταγενεστέρους οικονομολόγους όπως ο Φρίντριχ φον Χάγεκ και ο Μάρεϋ Ρόθμπαρντ.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Βιογραφία
Ο Μίζες γεννήθηκε στο Λέμπεργκ, τότε μέρος της Αυστροουγγαρίας και σημερινό Λβωφ στην Ουκρανία, όπου ο πατέρας του δούλευε ως μηχανικός κατασκευών. Ο φυσικός Ρίχαρντ φον Μίζες ήταν ο μικρός αδερφός του Λούντβιχ. Ένας άλλος αδερφός πέθανε ενώ ήταν νήπιο. Όταν ο Λούντβιχ και ο Ρίχαρντ ήταν μικρά παιδιά, η οικογένειά του μετακόμισε πάλι στο πατρικό στην Βιέννη.
Το 1900 άρχισε να σπουδάζει στο πανεπιστήμιο της Βιέννης και άρχισε να επηρεάζεται από την δουλειά του Καρλ Μένγκερ. Ο πατέρας Μίζες πέθανε το 1903 και το 1906 ο Λούντβιχ τελείωσε το διδακτορικό του.
[Επεξεργασία] Επαγγελματική ζωή
Από το 1904 εως το 1914, ο Μίζες πήγαινε στις διαλέξεις του γνωστού Αυστριακού οικονομολόγου Ώυγκεν φον Μπεμ-Μπάβερκ. Κατόπιν από το 1913 εως το 1934 ο Μίζες δίδασκε στο πανεπιστήμιο της Βιέννης και παράλληλα ήταν οικονομικός σύμβουλος της Αυστριακής Κυβέρνησης. Για να ξεφύγει από την επιρροή των Ναζί που είχαν αρχίσει να ανεβαίνουν και στην Αυστρία, ο Μίζες έφυγε το 1934 για την Γενεύη όπου και ήταν καθηγητής στο Μεταπτυχιακό Ινστιτούτο Διεθνών Φοιτητών εως το 1940. Το 1940 μετανάστευσε στην Νέα Υόρκη όπου και έγινε επισκέπτης καθηγητής στο NYU απο το 1945 εως την σύνταξή του το 1969, αν και δεν πληρωνόταν απο το πανεπιστήμιο. Αντ' αυτού έβγαζε τα προς το ζην απο χρηματοδοτήσεις από επιχειρηματίες. Ο Μίζες πέθανε, ετών 92, στο νοσοκομείο του Αγίου Βικέντιου στην Νέα Υόρκη.
[Επεξεργασία] Συμβολή στα οικονομικά
Ο Μίζες έγραφε και δίδαξε συστηματικά υπέρ του κλασικού φιλελευθερισμού και είναι ένας από τους ηγέτες της Αυστριακής Σχοήης σκέψης στα οικονομικά. Έγραψε πολλά έργα σε δύο σχετικούς τομείς:
- Νομισματική πολιτική και πληθωρισμό
- Τις διαφορές μεταξύ κεντρικά σχεδιασμένων οικονομιών και ελεύθερης αγοράς.
Ο Μίζες έλεγε ότι το χρήμα ζητείται για την χρησιμότητά του στο να αγοράζει άλλα προϊόντα και όχι για την αξία του αφ' εαυτού. Η υπερβολική προσφορά χρήματος δημιουργεί τον οικονομικό κύκλο.
Μια άλλη σημαντική συμβολή του ήταν το επιχείρημα ότι ο σοσιαλισμός θα αποτύχει οικονομικά λόγω του προβλήματος του οικονομικού υπολογισμού - την αδυναμία μιας σοσιαλιστικής κυβέρνησης να κάνει όλους τους υπολογισμούς που χρειάζονται σε μια πολύπλοκη οικονομία. Ο Μίζες ισχυρίστηκε ότι χωρίς μια οικονομία της αγοράς δεν θα υπήρχε το σύστημα τιμών, το οποίο είναι θεμελιώδες για την ορθή κατανομή των περιορισμένων κεφαλαιακών πόρων προς την πιο αποτελεσματική χρήση. Ο σοσιαλισμός θα αποτύγχανε γιατί η ζήτηση δεν μπορεί να γίνεται γνωστή χωρίς τιμές. Αυτό το επιχείρημα βελτιώθηκε και αναπτύχθηκε απο τον φον Χάγεκ και άλλους.
Στο "Interventionism, An Economic Analysis", (1940), ο Μίζες έγραφε:
"The usual terminology of political language is stupid. What is 'left' and what is 'right'? Why should Hitler be 'right' and Stalin, his temporary friend, be 'left'? Who is 'reactionary' and who is 'progressive'? Reaction against an unwise policy is not to be condemned. And progress towards chaos is not to be commended. Nothing should find acceptance just because it is new, radical, and fashionable. 'Orthodoxy' is not an evil if the doctrine on which the 'orthodox' stand is sound. Who is anti-labor, those who want to lower labor to the Russian level, or those who want for labor the capitalistic standard of the United States? Who is 'nationalist,' those who want to bring their nation under the heel of the Nazis, or those who want to preserve its independence?"
Τα πιο διαδεδομένα έργα του είναι: "Human Action", "Socialism", "Liberalism", "The Theory of Money and Credit", "Bureaucracy" και "The Anti-Capitalistic Mentality".
[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Liberty and Economics: The Ludwig von Mises Legacy (βίντεο)
- The Complete Mises Bibliography from the Ludwig von Mises Institute
- Βιογραφία απο το Ινστιτούτο φον Μίζες
[Επεξεργασία] Βιβλία του στο Διαδίκτυο
- Εννιά Βιβλία από τον Μίζες, διαθέσιμα online από το Liberty Fund, τους εκδότες των Άπαντων Έργων του Λούντβιχ φον Μίζες.
- von Mises, Ludwig (1949). "Human Action: A treatise on economics" (4η έκδοση, 1996). San Francisco: Fox & Wilkes. ISBN 0-930073-18-5. Διαθέσιμο online από το Ινστιτούτο φον Μίζες.
- "Human Action: The Scholars Edition" Auburn, Alabama: Mises Institute, 1999. Re-issue of the classic 1949 Edition with new introduction and expanded index.
- "A Critique of Interventionism", The Ludwig von Mises Institute.
- The Anti-Capitalistic Mentality, Libertarian Press 1990.
- Economic Freedom and Interventionism, The Ludwig von Mises Institute.
- ECONOMIC POLICY Thoughts for Today and Tomorrow Second Edition, with a New Introduction by Bettina Bien Greaves, The Ludwig von Mises Institute.
- The Historical Setting of the Austrian School of Economics, The Ludwig von Mises Institute.
- Liberalism: In the Classical Tradition, English edition Copyright 1985 The Foundation for Economic Education, Irvington, NY. Translation by Ralph Raico. Online edition Copyright The Mises Institute, 2000.
- Socialism: An Economic and Sociological Analysis Von Mises' critique of Socialism
- Το άρθρο αυτό είναι μετάφραση του αντίστοιχου άρθρου της Αγγλικής Wikipedia.