Κομνηνά Κοζάνης
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τα Κομνηνά είναι χωριό του νομού Κοζάνης της Δυτικής Μακεδονίας.
Είναι η έδρα του δήμου Βερμίου και του δημοτικού διαμερίσματος Κομνηνών, που είχε 1.120 κατοίκους κατά την απογραφή του 2001.
Τα Κομνηνά είναι κτισμένα στους Ν.Α. πρόποδες του κατάφυτου βουνού 'Μαύρο Πουλί'. Άφθονα και κρύα είναι τα νερά, πλούσια η βλάστηση και υγιεινό το κλίμα του τόπου. Ανατολικά του διαμερίσματος εκτείνεται το όρος Βέρμιο. Μεταξύ αυτού και του βουνού "Μαύρο Πουλί" σχηματίζεται στενωπός. Η φυσική δίοδος, που διέρχεται μέσω αυτής, οδηγεί από την Εορδαία προς την παλιά Εγνατία οδό στην περιοχή Έδεσσας - Πύργων - Κομνηνών - Πτολεμαΐδας. Κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, τα καραβάνια των εμπόρων για τη διακίνηση των προϊόντων ακολουθούσαν αυτή την διαδρομή ως συντομότερη.
Στην κορυφή του βουνού "Μαύρο Πουλί" βρίσκεται μικρή σπηλιά, που φέρνει το όνομα "Κρύπτη του Καρά - Αλή". Ίχνη τειχών δύο φρουρίων και συνοικισμού υπάρχουν στην περιοχή Κομνηνών. Το πρώτο στο λόφο Δέλτα και το δεύτερο σε κωνοειδή λόφο νότια του διαμερίσματος. Την ύπαρξη τους μαρτυρούν αντικείμενα, που βρέθηκαν παλιότερα, όπως: πίθοι, όστρακα αγγείων, χάλκινα νομίσματα, βάση κίονα, διάφορα μάρμαρα από οικοδομές, δύο γυάλινα δαχτυλίδια, μικρή οινοχόη βυζαντινών χρόνων και μαρμάρινο ανάγλυφο, στο οποίο εικονίζεται γυναικεία μορφή με χιτώνα, με περικεφαλαία, δόρυ κι ασπίδα.
Κατά την περίοδο του Βυζαντίου, τα Κομνηνά αναφέρονται σαν Παλαιοχώρι, το οποίο καταστράφηκε μετά την πτώση της Μακεδονίας στους Τούρκους. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το χωριό αναφέρεται σαν 'Ούτσενα ή Ούτσανε'. Το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων, που ήταν πρόσφυγες από χωριά της Τραπεζούντας του Πόντου και της Νίγδης του Ικονίου, ήρθαν με την ανταλλαγή πληθυσμών του 1922. Από αυτούς το χωριό μετονομάστηκε Κομνηνά προς τιμή των Κομνηνών αυτοκρατόρων της Τραπεζούντας του Πόντου.
Πολλά κοινωφελή έργα βελτίωσαν σημαντικά το βιοτικό και πολιτιστικό επίπεδο των κατοίκων. Μεγάλο αρδευτικό φράγμα βελτίωσε την απόδοση των καλλιεργειών. Δημητριακά, τριφύλλια, καπνά και κτηνοτροφικά προϊόντα παράγει άφθονα η περιοχή.
Μεγάλος οικοδομικός οργασμός παρατηρείται, που αλλάζει συνεχώς την όψη του διαμερίσματος και το κάνει καθημερινά ωραιότερο κι εκσυγχρονισμένο. Σήμερα τα Κομνηνά είναι το κεφαλοχώρι της περιοχής. Οι κάτοικοι διατηρούν την Ποντιακή γλώσσα, ήθη και έθιμα. Στην πλατεία του χωριού υπάρχει ένα υπέροχο πάρκο με Μνημείο Πεσόντων και δημοτικό σχολείο.