Σύστημα ταξινόμησης βιβλιοθήκης
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένα σύστημα ταξινόμησης βιβλιοθήκης είναι ένα σύστημα για την οργάνωση υλικού βιβλιοθήκης (βιβλίων, περιοδικών, οπτικοακουστικού υλικού, χαρτών, κ.τ.λ.) και ταξινόμησή του κατά θέμα. Αποτελείται από πίνακες θεματικών επικεφαλίδων με αντίστοιχους κωδικούς, καθώς και σαφείς οδηγίες για τον προσδιορισμό ενός ταξινομικού αριθμού για κάθε τεκμήριο (π.χ. βιβλίο) βάσει του θέματος που αφορά.
[Επεξεργασία] Χρησιμότητα
Η χρήση ενός συστήματος ταξινόμησης σε μια βιβλιοθήκη εξυπηρετεί τα ακόλουθα:
- Ομαδοποιεί βιβλία (ή άλλα τεκμήρια) που έχουν το ίδιο θέμα
- Βάσει του ταξινομικού αριθμού προσδιορίζεται και ο ταξιθετικός αριθμός, ο οποίος δείχνει την ακριβή θέση του τεκμηρίου στο ράφι, για τον εύκολο εντοπισμό του
- Τα δύο πιο πάνω σε συνδυασμό διευκολύνουν τον χρήστη στο να εντοπίσει στο ράφι πρόσθετα τεκμήρια που πιθανόν να τον ενδιαφέρουν
Σημειώνεται ότι σήμερα, με τη χρήση του ηλεκτρονικού καταλόγου βιβλιοθήκης, το σύστημα ταξινόμησης δεν είναι τόσο επάναγκες όσο ήταν παλαιότερα, όταν ο κατάλογος μιας βιβλιοθήκης αποτελείτο από καρτέλες, αφού θεωρητικά θα μπορούσαν τα βιβλία να παίρνουν απλώς έναν αύξοντα αριθμό και να εντοπίζονται εύκολα· ωστόσο, εξακολουθεί να χρησιμεύει πολύ στον (ακόμη και τυχαίο) εντοπισμό πρόσθετων τεκμηρίων πάνω σε ένα θέμα.
[Επεξεργασία] Συστήματα ταξινόμησης
Κατά καιρούς δημιουργήθηκαν πολλά συστήματα ταξινόμησης, τα περισσότερα από τα οποία, όμως, είχαν περιορισμένη χρήση και δεν διαθόθηκαν. Σήμερα, τα κυριότερα συστήματα που χρησιμοποιούνται από αναρίθμητες βιβλιοθήκες σε όλο τον κόσμο είναι τα ακόλουθα:
- της Βιβλιοθήκης του Κονγκρέσου (Library of Congress classification - LC), το οποίο αναπτύχθηκε από τον Herbert Putnam το 1897 για τις ανάγκες της Βιβλιοθήκης του Κονγρέσου
- τo Σύστημα Δεκαδικής Ταξινόμησης Ντιούι (Dewey Decimal Classification - DDC), το οποίο αναπτύχθηκε από τον Melvil Dewey το 1876.
- τη Διεθνή Δεκαδική Ταξινόμηση (Universal Decimal Classification), η οποία αναπτύχθηκε από τους Paul Otlet και Henri la Fontaine περί τα τέλη του 19ου αιώνα και βασίζεται στο Σύστημα Δεκαδικής Ταξινόμησης Ντιούι
Τα πιο πάνω συστήματα αναθεωρούντα κατά διαστήματα ώστε να μπορούν να προσαρμόζονται στο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον στο οποίο κινείται η ανθρωπότητα και να συνάδουν με τις εξελίξεις που συντελούνται στον κόσμο, τόσο αναφορικά με καινούργια φαινόμενα (π.χ. νέα πεδία γνώσης, νέες τεχνολογίες, αλλά και νέες πολιτικές συνθήκες), όσο και για αναθεώρηση παλιών φαινομένων (π.χ. απάλειψη προκαταλήψεων).
Τα τρία πιο πάνω συστήματα ταξινόμησης καλύπτουν όλο το φάσμα της ανθρώπινης γνώσης. Συλλογές εξειδικευμένων βιβλιοθηκών συχνά εξυπηρετούνται καλύτερα από εξειδικευμένα συστήματα ταξινόμησης.