Εκκλησιαστικό όργανο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Εκκλησιαστικό όργανο είναι πληκτροφόρο, πολυφωνικό μουσικό όργανο που λειτουργεί με αέρα που διοχευτεύεται σε μολύβδινους σωλήνες από δύο φυσητήρες που κινούνται με υδραυλική πίεση (παλαιότερα) ή με ηλεκτρική ενέργεια. Κάθε σωλήνας παράγει μια μόνο νότα ενώ οι σωλήνες ομαδοποιούνται σύμφωνα με την κατασκευή τους και παράγουν ήχους με διαφορετικό ύψος ή χροιά. Υπάρχουν σωλήνες που παράγουν ήχο που μιμείται το Όμποε, άλλοι που μιμούνται το Κλαρίνο, τις Τρομπέτες κ.λπ. Κάποιοι διακόπτες παροχής αέρα που βρίσκονται δεξιά και αριστερά από τα πλήκτρα, χρησιμεύουν για να διακόπτουν και να επανατροφοδοτούν με αέρα τις διάφορες ομάδες σωλήνων ανάλογα με τον ήχο που απαιτεί το μουσικό έργο.

Το Εκκλησιαστικό όργανο παρουσιάζεται με τις εξής μορφές:

  • Φορητό όργανο (όργκ πορτατίφ) που είναι πιο βολικό και χρησιμοποιείται σε μικρές εκκλησιές, στις μουσικές σχολές κ.λπ.
  • Μόνιμο όργανο (όργκ ποζιτίφ) με μεγαλύτερες διαστάσεις που χρησιμοποιείται σε εκκλησίες, στο θέατρο και αίθουσες συναυλιών.
  • Μεγάλο όργανο (γκράντ όργκ) που είναι στημένο στους καθεδρικούς ναούς της Δύσης και σε σημαντικά μουσικά μέγαρα.

Το Εκκλησιαστικό όργανο περιλαμβάνει από 2 μέχρι και 5 σειρές πλήκτρων (κλαβιέ) σε διάταξη άσπρων και μαύρων σαν του πιάνου καθώς και μια σειρά από ποδοκίνητα πλήκτρα (πενταλιέ) που παράγουν μπάσους ήχους.

Ο ήχος του οργάνου είναι βαρύς, ιερατικός και μεγαλόπρεπης. Στις Δυτικές Εκκλησίες συνοδεύει τις λειτουργικές ψαλμωδίες, ενώ χρησιμοποιείται στην Όπερα και στις συναυλίες, για ειδικές περιπτώσεις.

Αρκετοί συνθέτες έγραψαν μουσική για το Εκκλησιαστικό όργανο όπως ο Γ.Σ. Μπαχ, ο Γκ.Φ. Χαίντελ και πολλοί άλλοι.