Alkuna

Ti Wikipédia, énsiklopédi bébas

Alkuna hartina hidrokarbon nu mibanda paling saeutik hiji beungkeut rangkep tilu antara atom-atom karbonna. Sacara tradisional alkuna dipikawanoh salaku asetilén, najan ngaran asetilén ogé dipaké pikeun nujul sacara husus ka anggota nu pangbasajanna, nyaéta étuna.

Daptar eusi

[édit] Pasipatan fisik

Béda ti alkana, alkuna teu stabil jeung réaktif pisan. Watek ieu nu jadi sabab leuwih panasna seuneu asetilén nu sok dipaké matri.

[édit] Conto

Alkuna pangbasajanna nyaéta étuna (asetilén): image:ethyne.png

[édit] Réaksi

  • Réaksi Diels-Alder
    • Réaksi Diels-Alder Piron → spésiés aromatik
  • Réaksi alkuna-azida → Triazol
  • énédiuna (alkuna - alkéna - alkuna) → aromatik (siklisasi Bergman)

[édit] Alkuna terminal

  • alkuna terminal + basa kuat → anion alkuna terminal
    • anion alkuna terminal + métil atawa alkil halida primér → beungkeut karbon-karbon anyar
    • anion alkuna terminal + keton → sanyawa adisi karbonil tétrahédral (alkoksida)
      • alkoksida + cai asam → hidroksialkuna
  • alkuna terminal + dialkilboran + hidrogén peroksida → aldehida