Nurmuhammed Andalyp
From Wikipedia
Nurmuhammet Andalyp (1660-1740)
Taryhçy, terjimeçi, filosof türkmen edebiýatynyň taryhynda ilkinji dessançy şahyr diýip tanalýan Nurmuhammet Andalyp alymlaryň täze barlaglar boýunça Ýylanly etrabynyň Garmazy obasynda eneden dogulyp 1740-nji ýylda aradan çykypdyr. Nurmuhammet türkmeniň düýeçi tiresiniň Seýilhan neslindendir. Onuň atasynyň adyna Akmuhammet, kakasynyň adyna Seýitmuhammet ýa-da Seýitahmet, ejesiniň adyna bolsa Hansoltan diýer ekenler. Şahyr özüniň ady we ýaşan ýerleri barada “Ýusup-Züleýha” dessanynda şeýle ýazýar:
“Ismim idi Nurmuhammet Garyp, Sözde Tahallusym idi Andalyp,”
Şahyryň ýaşlygy Garamaly obasynda geçýär. Ol ilki oba mekdebinde soň bolsa, Hywada medrese bilimini alypdyr. Onuň Bagdatda okanlygy baradada maglumatlar bar. Şahyr okuwyň daşyndan Gündogar edebiýatynyň klassyklaryny ylmy-filosofik işlerini halk döredijilik eserlerini yhlas bilen okap, öz döwrüniň ylym bilimini kämil ele alan adam bolup ýetişýär. Nurmuhammediň esasy kesp-käri daýhançylyk hem agaç ussaçylygy bolupdyr. Ol kakasyndan öwrenen daýhançylyk işleri bilen bir hatarda oba adamlaryna araba, jykyr ýaşaşmak hem meşgullanýardy.Nurmuhammet ýaşaýyş-durmuşy bilen baglanyşdyryp, özüne Garyp diýen lakamy alypdyr. Gül atly gyzy söýüp, özüni onuň yşkynda saýraýan bilbil hasaplamak bilen Andalyp (Bilbil) diýen edebi lakamy göteripdir.
Nurmuhammet-Andalybyň nebereleri barada takyk maglumat ýok diýerlikdir.