Obsesyonlar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Resim:Merge-arrows.svg Bu madde Obsesyon maddesine çok benzemektedir ve bu ikisinin tek başlık altında birleştirilmesi gerekmektedir.


Obsesyon terimi ruhçulukta (spiritüalizm) ve ruhbilimde (psikoloji) farklı olarak tanımlanır ve farklı kavramları ifade etmek üzere kullanılır. Psikiyatri sözlüklerinde “yanlış olduğunu bildiğimiz halde kafamızdan atamadığımız, mantık ve muhakeme ile uzaklaştırılamayan, arzu edilmeyen saplantı halindeki fikirler” olarak tanımlanır. Ruhçulukta ise, “bir bedensiz ruhun bir bedenliyi (insanı) hükmedecek derecede etkisi altına alması” olarak tanımlanır. Tanımlardan da anlaşılabileceği gibi, birinde obsede edici etken bir fikir olarak kabul edilir, diğerinde ise bu etken bir fikir değil, bu tür fikirleri obsedeye (obsesyon olayına maruz kalana) aşılayan canlı bir varlıktır.


Obsesyon kelimesi halk arasındaki ifadesiyle saplantı veya takıntı latince rahatsız etme anlamında kullanılan “ obsideratum” ya da “obsidere” kelimesinden alınmıştır. Obsesyon (saplantı-takıntı) kişinin iradesi dışında zihinde meydana gelen rahatsız edici, belirgin bir sıkıntıya neden olabilecek dürtü, düşünce ve görüntülerdir.Genellikle ergenliğin başlangıç yaslarında baslarken çocukluk yaslarında da başlayabilmektedir. Hastaların üçte ikisinde belirtiler 25 yasinden önce baslar.% 15 ten az vakanın ise 35 yas sonrasında başladığı saptanmıştır. Ortalama başlangıç yası 20 olup, erkeklerde ortalama 19, kadınlarda ise ortalama başlangıç yaşı 22 olarak saptanmıştır. Obsesyonlar, kompulsiyonlarla karıştırılmamalıdır. Obsesif bir insan çok önemli bir iş toplantısında birden bire ayağa kalkıp göbek atmak isteği duyabilir; bunu engelleyebilmek kişinin kendi elindedir, zihinsel savunma mekanizmalarıyla üstesinden gelebilir. Kompulsif kişiler ise rahatsızlık duyduklarında el yıkama, sıraya koyma gibi tekrarlayıcı davranışlarda veya sözcükleri sessiz bir biçimde tekrarlama, dua etme, sayma gibi zihinsel eylemlerde bulunarak durumun üstesinden gelmeye çalışmaktadırlar. Obsesyonda kişi, başına gelen durumun farkında değildir yani bilinçdışı oluşan süreçlerle karşı karşıyadır, buna karşın kompulsif kişi tehlikenin farkndadır ve önlemneye yönelik davranışlarda bulunarak üstesinden gelmeye çalışır. Kompulsif kişilerin, olumsuzluk belirten durumu kendilerinin yarattıklarını söyleyebiliriz.