Borçlar Sorunu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Osmanlı İmparatorluğu, tahvil çıkarmak suretiyle en çok Fransa'dan borç almıştı. Lozan Konferansı'nda Osmanlı Borçları konusu da gündeme geldi. Antlaşma'nın 46. maddesinde, bunların Türkiye tarafından ödeme esaslarının, borç tahvillerinin sahipleri ile

Türkiye arasında yapılacak görüşmelerde tesbitine karar verildi. Çoğunluğunu Fransızlar'ın oluşturduğu alacaklılarla Türkiye arasındaki görüşmeler hem uzadı ve hem de gerginliklere sebep oldu. Nihayet 13 Haziran 1928'de imzalanan antlaşmalarla, ödenecek borçların miktarı ve ödeme şekli bir formüle bağlandı. Bu antlaşmalarla, Osmanlı Duyün-u Umumiyesi de tarihe karıştı. Fakat 1929 Dünya İktisadi bunalımı Türkiye'nin ödeme güçlükleriyle karşılaşmasına yol açınca, alacaklılarla görüşmeler tekrar başladı. 22 Nisan 1933'de Paris'te imzalanan yeni borç sözleşmesi ile istemlere devam edildi. Ayrıca, bir Fransız şirketi tarafından işletilen Adana- Mersin demiryolunu 1929'da Türkiye'nin satın alması talebine Fransa başlangıçta karşı çıktı ise de, Haziran 1929'da yapılan bir anlaşma ile tren yolu Türkiye'ye teslim edildi.

Diğer taraftan, Frnasız bayrağını taşıyan Lotus gemisi ile Türk bayrağı taşıyan Bozkurt adlı yük gemisi 2 Ağustos 1926'da Midilli adasının 5-6 mil açığında çarpıştı. Ortaya çıkan "Bozkurt-Lotus Davası" ile ilgili sorun da iki ülke arasında önemli bir krize sebep oldu. Tüm bu sorunlar çözüldükten ve özellikle Almanya'da 1933 yılında Nazi Partisi'nin iktidara gelmesiyle Türk-Fransız ilişkileri olumlu yönde gelişmeye başladı.