Novell
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu madde Ocak 2006 tarihinden beri etiketli olarak durmaktadır.Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Novell Netware İşletim Sistemi
Novell bir işletim sistemidir. Birden çok bilgisayarın bir ağ oluşturmasını sağlar.Netware işletim sistemi ağ içinde hizmet birimi olarak adlandırılan büyük kapasiteli sabit diski ve hızlı bir işlemcisi olan bir bilgisayara kurulur.İş istasyonlarının ağa katılmaları ise çok kolaydır.
[değiştir] 1. Novell'in tarihçesi
Novell firması 1983 yılında kurulmuştur.Firmanın amacı kişisel bilgisayarlar arasındaki ağlar için yazılım ürünleri geliştirmektir.Novell’in önerdiği ağ birçok sistemi;küçük bir yerel ağdan büyük bir bilgisayar ağına kadarda her türlü yerleşim düzenini desteklemektir. Novell orijinal olarak Motorola işlemcisi üzerinde çalışmak üzere geliştirildi.Ancak daha sonra Novell’in stratejileri aslında tek kullanıcı için geliştirilmiş olan 8088 Intel mikro işlemcilerinde de çalışmayı sağlayarak gelecekte daha yaygın olmayı amaçlıyordu.Novell kullanıcıya DOS ortamını kullanırken kolayca netware ağ ortamına geçecek biçimde bir ara birim sağlayarak,Netware’in kişisel bilgisayarlarla kurulabilecek Yerel Bilgisayar Ağlarına yaygın olarak kurulmasını sağladı. 90’lı yıllarda Netware ağı dünyada en yaygın kullanılan ağ haline geldi.Bu ağın arkasındaki teknik özelliklere Netware Open Systems(Netware Açık Sistemleri) denilmekteydi.Netware’in açık sistem olması,Netware endüstri standardı olmuş iletişim protokolleri plan TCP/IP(Transmission Control Protocol/Internet Protocol) ve OSI ( Open System Interconnection )’yi desteklemesi sayesinde gerçekleştirebilmektedir
[değiştir] 2. Novell Netware İşletim Sistemi
Netware bir firmadaki bilgi işlem gereksinimlerini en etkin biçimde gerçekleştirmek için geliştirilmiş bir ağ yönetim sistemidir. Netware, mevcut donanım ve yazılımdan maksimum yararlanarak farklı ortamlarda bilgisayar ağının kurulmasını ve kullanılmasını sağlar. Netware işletim sistemi C dili ile yazılmıştır.Bu özelliği nedeniyle Netware yazılımı taşınabilir(portable) bir programdır ve birçok işletim sistemini destekler.
2.1. Uyarlamaları
Netware 386 uyarlamaları pazara sürülmüştür.
§Netware Lite
§Netware v2.2
§Netware v3.11 ve 3.12
Günümüzde halen kullanılan ve pazarda mevcut olan Netware İşletim sistemi uyarlamaları şunlardır:
§Netware v4.01 ve 4.10 ve 4.11 §Netware v5.0 ve v5.10 §Netware v6.0 ve v6.5
Novell, v5 den itibaren , SBS (Small Business Suite) adı altında, en fazla 50 kullanıcıyı destekleyen dusuk maliyetli urunler piyasaya surmustur.
2.2. Netware Protokolleri
Netware iletişiminde temel olarak 2 çeşit protokol kullanılır:
§Internetwork Packet eXchange (IPX)
§Netware Core Protocol (NCP)
IPX ve NCP protokol ve paketleri client ve server’lar arasındaki iletişimi kurmak için beraber çalışırlar.
Bunun dışında başka netware protokolleri de vardır.Bunlar Sequenced Packet eXchange (SPX) Router Information Protocol (RIP) ve Service Advertising Protocol (SAP).
2.3. Novell Netware'in Kampüsümüzdeki Yeri
Netware İletişim Ağı yaklaşık olarak kampüsümüzde 11 fakultede hizmet vermektedir. Fakültelerdeki Novell serverlar genel olarak MAIL server ve FILE server özellikleriyle kullanılmaktadır.
Örnek Novell Serverlar
Fakülte Server Adı Versiyon Mühendislik TEXTIL Novell 4.11 Ziraat ZİRAAT Novell 4.11 Fen FENFAK Novell 4.11 Su Ürünleri SUFAK Novell 4.11 Eczacılık ECZACILIK Novell 4.11 Edebiyat EDEBİYAT Novell 4.11 Dişhekimliği DISHEKIMLIGI Novell 4.11 Ege Meslek Y.O. EGEMYO Novell 4.11 Hemşirelik M.Y.O. HEMŞİRELİK Novell 4.11 Rektörlük REKTÖRLÜK Novell 3.2 Tıp Göğüs H.B. GÖĞÜS Novell 3.2
[değiştir] 3. Novell Client
3.1. Novell Client Nedir?
Novell Client (istemci) Novell network(bilgisayar ağı) işletim sistemiyle bir ağ oluşturan bilgisayarların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir programdır. Bu ağlarda çeşitli türde bilgisayarlar vardır. Bu bilgisayarların birçoğu istemci bilgisayarlardır, diğerleri de server(sunucu) bilgisayarlardır. İstemci bilgisayarlar sunuculara bağlanarak bilgisayar ağını görebilirler ve birbirleri arasındaki işlemleri bu sunucular üzerinden yaparlar. Bilgisayarlar arası iletişim için bilgisayarların birbirlerini tanıması gerekir ve bu işlem de Client programları ile yapılır.
3.2. Client'ların Novell Server'a Bağlanması
Novell Server’ a client olarak DOS ortamından ,Windows9X ve Windows Nt işletim sistemlerinden bağlantı sağlanır.
3.2.1. DOS İşletim Sisteminden
Dos’ tan bağlantı sağlarken iki farklı bağlantı kullanılır. Bunlar serverların işletim sistemlerine göre farklılaşır. Novell 3.2 İşletim sistemi var ise NETX bağlantı yöntemi; Novell 4.11 İşletim sistemi var ise VLM bağlantı yöntemi kullanılır.
Her iki bağlanma yöntemlerinin kullanmış oldukları protokoller aynıdır. Bu protokoller:
a. IPXODI ( İletişim Protokolu )
İletişim protokolu, ağ ortamında hangi dille konuşulacağını kural serisidir.Böylece aynı dili konuşan iki makine anlaşabilecektir. IPX ( Internetwork Packet Exchange ) , Novell tarafından geliştirilen ve Netware ağında kullanılan bir protokoldür. ODI ( Open Data Link Interface ), aynı hat üzerinde birden fazla protokolü kullanmayı sağlar. Bu iletişim yüklenmesi icin IPXODI.COM programının çalıştırılması gerekir.
b. LSL ( Bağlantı Destek Katmanı )
Odi tarafından kullanılan bir gerçekleştirimdir. Ağ tarafından gelen farklı protokolleri uygun ODI’ lere yönlendirir. LSL.COM bağlantı destek katmanını yüklemek için kullanılan programdır.
c. Ağ Kart Sürücüsü ( Network Kartının .COM dosyası )
Ağ kartını aktif hale getiren denetleyen sürücüdür. İstasyon yazılımı ile donanım arasındaki iletişimi kurar. Netware ( MLID ) Multiple Link Interface Driver adı verilen özel kartları kullanır. Bu kartlar ODI’ yı desteklemekte ve herhangi iletişim protokolünden gelecek bilgiyi kabul etmektedir. Ağ kartı sürücüsü, kartla birlikte gelen yazılımın yüklenmesi için çalıştırılır. Örneğin NE2000 kartı var ise NE2000.COM dosyası ile yükleme yapılacaktır. Bu dosya network kartının yazılım disketinde DOSODI dizini altında yer alır.
d. RPLODI ( Remote Program Load, Open Data Link Interface )
RPL protokolü Netware iletişim ağında clientların servera empromlu ethernet kartları ile bağlantıyı sağlayan protokoldür. Bu ethernet kartları, bilgisayar açılışında Y/N sorusu ile bağlanan ve direk soru sormadan Novell’ e bağlantı sağlayan makinalarda yer alan kartlardır. Bu makinaların Novell’ e bağlantısını karta göre bir image dosyası yaratılarak sağlanır.Bu dosya bağlantı sağlanacak server üzerinde yer alır ve supervisor ya da admin hakkı olan kişi tarafından yaratılabilir.
3.2.2. Bağlantının Kurulması ( Server Novell 3.2. için )
Novell 3.2 ve Novell 4.11 bağlantı farklılıkları confirgürasyon dosyası olan NET.CFG ve bağlantının sağlandığı .EXE dosyasıdır. Novell 3.2 içinNETX.EXENovell 4.11 için VLM.EXE kullanılır.
Root’ ta ( C : \ ‘ de ) örnek olarak NET adında bir dizin yaratılır. Dizin içinde LSL.COM, IPXODI.COM, NETX.EXE, NET.CFG ve SHELL.CFG dosyaları yer alması gerekir. Bu dosyalar Ftp serverında mevcuttur. Aşağıdaki NET.CFG dosyasının içeriğidir. Bu dosyada önemli olan network( ethernet)kartının .COM uzantılı dosya isminin Link Driver satırında yazılı olmasıdır. Bu dosya network kartınıın .COM dosyasını yükleme yaptığımız zaman NET.CFG konfigürasyon dosyasında yazılı olan karta gerekli protokollerin yüklemesini yapar. Örnek olarak kartımız NE2000 olsun. Bu na göre yükleme yapacağımız dosya NE2000.COM olacak ve NET.CFG dosyası aşağıdaki gibi olacaktır.
NET.CFG
Link Driver EN2000
Protocol IPX 8137 ETHERNET_II
Frame ETHERNET_II
Link Support
Buffers 8 1500
MemPool 4096
SHELL.CFG dosyası client’ ın hangi server’ a bağlantı sağlamak istediğini gösterir. Örnek olarak Server ZIRAAT ise SHELL.CFG dosyası aşağıdaki gibi olması gerekir.
SHELL.CFG
PREFERRED SERVER=ZIRAAT
SHOW DOTS=ON
Root’ ta CONFIG.SYS dosyasında LASTDRIVE=E satırının bulunması gerekir. Bu satır Novell Server’ a bağlantı sağladığımız zaman F: sürücüsünü makinanın görmesini sağlar. Gerekli kontroller yapıldıktan sonra C:\NET\dizini içindeyken aşağıdaki işlemler sırası doğru bir şekilde uygulanarak Novell server’ a bağlantı gerçekleştirilir.
Bağlantı yazılımının yüklemesi:
1. LSL.COM
2. NE2000.COM
3. IPXODI.COM
4. NETX.EXE
Bağlantıyı C : \ ‘ den tek bir komut ile sağlamak istiyorsanız aşağıdaki gibi bir batch file oluşturabilirsiniz. Novell_FTP serverında NET.BAT dosyası hazır vardır . Bu dosyada da önemli olan network kartının isminin doğru olmasıdır. Bu batch file ismi NET.BAT olarak geçer ve C : \ NET dediğimiz zaman server’ a otomatik olarak bağlantı sağlar.
@echo off
cd \
cd c:\net
LSL > NULL
RLPNPA >NULL
NE2000 >NULL
NETX
F:
PROMPT $P$G
SET DIRCMD=/O:E/P
CALL F:\LOGIN\TURKCE.BAT
TCPIP -C=GETIP.CFG > NUL
3.2.3. Bağlantının Kurulması ( Server Novell 4.11 için )
Novell 4.11 bağlantı için Novell 3.2’ ye göre farkı kullanılan NET.CFG ve VLM.EXE dosya farklılıklarıdır. SHELL.CFG dosyası bu bağlanımda yer almaz, bu dosyanın görevini NET.CFG dosyası yapar.
Novell 3.2’ de olduğu gibi root’ ta ( C : \ ‘ de ) örnek olarak NT adında bir dizin yaratılır. Dizin içinde LSL.COM, IPXODI.COM, VLM.EXE, NET.CFG ve VLM uzantılı dosyaların yer alması gerekir. Bu dosyalar Ftp serverında ve yerel sistem yöneticilerinde bir disket halinde mevcuttur. Aşağıdaki NET.CFG dosyasının içeriğidir. Bu dosyada önemli olan network( ethernet)kartının .COM uzantılı dosya isminin Link Driver satırında yazılı olmasıdır. Bu dosya network kartınıın .COM dosyasını yükleme yaptığımız zaman NET.CFG konfigürasyon dosyasında yazılı olan karta gerekli protokollerin yüklemesini yapar. Örnek olarak kartımız NE2000 olsun. Buna göre yükleme yapacağımız dosya NE2000.COM olacak ve NET.CFG dosyası aşağıdaki gibi olacaktır. Ek olarak bu dosyada Novell 4.11 NDS ( Tree ) yapısına göre context ve server seçimleri yer almaktadır.
NET.CFG
Link Driver NE2000
Protocol IPX 0 ETHERNET_802.3
Frame ETHERNET_802.3
Protocol IPX 8137 ETHERNET_II
Frame ETHERNET_II
Link Support Buffers 8 1500
MemPool 4096
NetWare DOS Requester
FIRST NETWORK DRIVE = F
NETWARE PROTOCOL = NDS BIND
NAME CONTEXT="OU=ZIRAAT.O=ege"
PREFERRED SERVER=ZIRAAT
Root’ ta CONFIG.SYS dosyasında Novell 4.11 için LASTDRIVE=Z satırının bulunması gerekir. Bu satır Novell Server’ a bağlantı sağladığımız zaman F: sürücüsünü makinanın görmesini sağlar. Gerekli kontroller yapıldıktan sonra C:\NET\dizini içindeyken aşağıdaki işlemler sırası doğru bir şekilde uygulanarak Novell server’ a bağlantı gerçekleştirilir.
Bağlantı Yazılımının Yüklenmesi
1. LSL.COM
2. NE2000.COM
3. IPXODI.COM
4. VLM.EXE
Bağlantıyı C : \ ‘ den tek bir komut ile sağlamak istiyorsanız aşağıdaki gibi bir batch file oluşturabilirsiniz. FTP serverında NET.BAT dosyası hazır vardır . Bu dosyada da önemli olan network kartının isminin doğru olmasıdır. Bu batch file ismi NET.BAT olarak geçer ve C : \ NET dediğimiz zaman server’ a otomatik olarak bağlantı sağlar.
@echo off
Prompt $p$g CD \
CD C : \ NET
DOSKEY /INSERT
SET NWLANGUAGE=ENGLISH
LSL.COM
NE2000.COM IPXODI.COM
VLM.EXE
F:
PROMPT $P$G
TCPIP -C=GETIP.CFG
SET DIRCMD=/O:E /P
3.2.4. Remote Bağlantılar
Remote boot bağlantılar RPLODI protokolünün kullanıldığı makinalardan sağlanan bağlantılardır. Uzaktan server’ a erişip makinanın kendine ait olan image dosyasına ulaşıp Novell’ e bağlantığıyı sağlar. Remote Boot eden makinalarda kullanılan ethernet kartlarının diğerlerine göre farklı özelliği empromlara sahip olmalarıdır. Makinelerin bağlantıları için gerekli olan image dosyaları bağlantı sağlanacak server üzerinde yer almalıdır. Bu image dosyaları supervisor ya da admin hakkı olan kişi tarafından hazırlanır. Image dosyası için gerekli olan ethernet ( network ) kartının mac adresidir. Remote boot eden makinaların server’ dan cevap alabilmeleri için server üzerinden Reply To Get Nearest Server = ON özelliğinin set edilmesi gerekir.
[değiştir] 4. Novell Server Ve Client'ta Karşılaşılan Sorunlar Ve Çözümler
1. Dos sisteminden server’ a bağlantı sırasında ethernet kartının yüklenmesi sırasında bir hata ile karşılaşıldığında ethernet kartının dosyalarının versiyon farklılığından kaynaklandığını söyleyebiliriz. Bu sorununu gidermek için ethernet kartının yeni versiyon dosyalarının edinilip yükleme işleminin bu dosyalar ile sağlanması.
2. Dos ortamından bağlantıda NETX ya da VLM dosyalarının yüklenmesi sonucunda bağlantı sağlanamaması durumunda, F: sürücüsünün gelmediği durumlarda C:\ ( Root ta ) CONFIG.SYS dosyasında LASTDRIVE=E parametresi kontrolü yapılır. Hardware olarak ethernet kartının led lambasına bakılarak ışık kontrolü yapılır, ethernet kartına gelen UTP ya da BNC kablonun kontrolü yapılır.
3. Windows Client ile bağlantı sırasında server’ı bulamamasına karsın başka bir server’ a bağlantı sağlanmış ise kendi serverınızın dışarıya bağlantı sı olmayabilir. Kendi makinanızında dışarıya bağlantısı olmayabilir.
4. Client ile bağlantı sağladıktan sonra ( LOGIN olunduktan sonra )F: sürücüsü yerine G: sürücüsü geliyor ise, bu problemi Yerel Sistem Yöneticisine bildirmeniz gerekir. Yerel Sistem Yöneticisi bu problemde server console ekranında VOLUMES komutunu kullanarak HOME volumunun mount edilmemiş olduğunu görecektir. HOME volumenun mount edilmesi için MOUNT HOME komutunu server console ekranında kullanmalıdır. Eğer mount edilmesi sırasında memory ya da başka bir problem çıkarıp hala mount edilmiyorsa Network Yönetim Grubundan ilgili kişiye yerel sistem yöneticisi tarafından bildirilmesi gerekir.
5. Remote Boot makinalarda Error Reading Image hatası ile karşılaşıldığında, makinanızın server’ a bağlantısı için kullanmış olduğu image dosyasında bir hata meydana gelmiştir. Dosya bozulmuş olabilir. Bu hata yerel sistem yöneticisi tarafından network yönetim grubundan ilgili kişiye bildirilmesi gerekir.
6. Login olurken kullanıcının password girişinde farklı bir password kullanarak pek çok denemeden sonra kendi accountunun lock durumuna düşmesine sebep olabilir. Bu problem ile karşılaşıldığında yerel sistem yöneticisine bildirilmelidir.