Katalitik konvertör

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Katalitik konvertör, ya da katalitik dönüştürücü, motorların egzozlarındaki (dışarı verdikleri gaz) çevreye zararlı maddeleri daha az zararlı maddelere dönüştüren aygıt. En yaygın uygulaması otomobillerdedir. Bir katalitik konvertörün yaptığı, tam olarak yanmamış hidrokarbonlara ikinci bir yanma ve kirletici gazlara bir indirgenme ortamı sağlamaktır. Bu yanma ve indirgenme birtakım katalizörler (platin, palladyum ya da rodyum) kullanılarak yapılır. İkinci yanma işlemi motor dışında gerçekleştiğinden bundan işe dönüştürülebilir enerji elde edilmez.

[değiştir] Kimyasal tepkimeler

Üç yollu bir katalitik konvertörde aşağıdaki üç tepkime eşzamanlı olarak meydana gelir:

  1. Karbon monoksitin yakılarak karbon dioksite çevrilmesi: 2CO + O2 → 2CO2
  2. Azot oksitlerin azota indirgenmesi: NOx → O2 + N2
  3. Yanmamış hidrokarbonların (yani yanmamış yakıtın) karbon dioksit ve suya dönüştürülmesi, yani yakılması: CxHy + nO2 → xCO2 + mH2O

Bu üç tepkime, dengeli çalışma noktasında, yani yakıt-hava karışımı ne zengin ne de fakirken dengededir. Fakir karışımla çalışılırken yukarıdaki ilk iki tepkime üçüncüsünden daha çok gerçekleşir. Zengin karışımla çalışılırken ise üçüncü tepkime diğer ikisinden daha çok gerçekleşir, yani karışımın zengin olması nedeniyle tam olarak yanamayan yakıt, katalitik konvertörde yakılır.


İçten yanmalı motorların parçaları
( İçten yanmalı , su soğutmalı motorlar göz önüne alınmış ve genel parçalar yazılmıştır. Çeşitli motor teknolojilerine göre değişiklik gösterebilir )
Motor gövdesi Silindir kapağı, Motor silindiri, Silindir kapak contası, Silindir gömleği
Krank sistemi Piston, Piston sekmanı,Piston pimi,Biyel kolu,Krank mili,Krank mil yatağı,Volan
Zamanlama sistemi Kam mili, Triger kayışı, Motor supapı, Külbütör
Benzinli motor yakıt sistemi Hava filtresi , Karbüratör, Benzin enjektörü, Benzin filtresi, Emme manifoldu
Dizel motor yakıt sistemi Yakıt deposu, Yakıt besleme pompası , Mazot filtresi, Enjeksiyon pompası, Common rail, Yanma odası, Dizel enjektörü
Benzinli motor ateşleme sistemi Batarya , Endiksiyon bobini , Distribitör, Buji
Elektrik sistemi Alternatör , Batarya , Şarj dinamosu , Marş motoru, Kontak anahtarı
Yağlama sistemi Yağ pompası , Karter, Yağ filtresi, Yağ soğutucusu, Motor yağı
Soğutma sistemi Motor radyatörü , Antifiriz, Devirdaim pompası, Radyatör kapağı, Motor vantilatörü, Termostat
Egzos sistemi Egzos manifoldu , Egzos susturucusu, Katalitik konvertör
Cebri doldurma Turboşarj , Intercooler, Pompa duse, Süperşarj
Otomobil Sayfasına Erişim