Niksar, Tokat

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Niksar, Orta Karadeniz Bölümünün iç kesiminde yer alan Tokat ilinin bir ilçesidir.

Tokat il merkezine 60 km mesafede yer alan Niksar ilçesinin güneydoğusunda Reşadiye, kuzeybatısında Erbaa, güneyinde Almus, güneybatısında Tokat, kuzeyinde Ordu il sınırları bulunmaktadır.

Canik dağlarının Kelkit vadisine inen eteklerinde kurulan ve Yeşilırmak’ın en büyük kolu olan Kelkit çayı vadisi boyunca doğu-batı doğrultusunda uzanan Niksar; İç Anadolu’yu ( Sivas-Tokat-Niksar-Akkuş-Ünye yoluyla) Karadeniz’e, Doğu Anadolu’yu (Erzincan-Reşadiye-Niksar-Erbaa-Amasya yoluyla) batıya bağlayan yol kavşakları üzerinde bulunmaktadır.

Tokat’ın 5. büyük ilçesi olan Niksar’ın topraklarını Kelkit çayı ve bu çayın irili ufaklı kolları sular. Kelkit çayının uzunluğu 373 km olup, ilçenin tarım arazilerinin sulanmasında büyük kolaylık sağlar. Niksar’a bağlı 9 kasaba ve 87 adet köy bulunmaktadır. Merkez ilçenin nüfusu 44500, köy ve kasabalarla birlikte toplam nüfusu 90.672’dir. Gaziosmanpaşa Üniversitesi’ne bağlı Meslek Yüksekokulunun yanında 7 adet lise ve dengi okulları ile 12 adet ilköğretim okulunda eğitim-öğretim faaliyetleri sürdürülmektedir.

İlçenin iklimi Orta Karadeniz Bölümü iklimiyle, İç Anadolu iklimi arasında geçiş özelliği taşır. Kışları yağışlı ve ılık, yazları ise sıcak geçer. Yağışlar daha çok ilkbahar ve kış aylarında görülür. Niksar suyu bol ve arazisi verimli bir ilçe konumundadır.

[değiştir] Tarihçe

Niksar, Kelkit ırmağı ile Canik dağlarının kucaklaştığı, Karadeniz sahilleri ile Orta Anadolu bozkırlarının buluştuğu yerde, Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayan yol üzerinde bulunduğu için tarih boyunca hem ekonomik, hem de siyasi olarak önemli bir mevkii olmuştur.

Bu özellikleri ile hem stratejik bir bölge, hem de insanların çok hoşuna giden iklimi ve verimli toprakları Niksar’ı cazibe merkezi haline getirmiştir. İşte bu cazibe de koskoca bir tarihin hiç ara vermeden bu şehirde yaşanmasına sebep olmuştur.

Niksar adı, Pontus Krallığı döneminde Caberia (Kabaria), Roma hakimiyeti döneminden önce Diaspolis, İmparator Augustus’a izafeten Sebaste, İmparator Tiborius zamanında Yeni Kayseriye anlamında Neokaseria (Neocaeserea) = Neosezara, bir ara Hadrianapolis olarak da geçmiştir.

XIII. asır kaynaklarında şehre Nixaria denildiği de bilinmektedir. Halit ÇAL ise “Niksar’da Türk Eserleri” adlı eserinde W.M. Ramsay’ın “Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası” adlı eserine atıf yaparak Neocaeserea ile Sebaste adının aynı zaman dilimi içinde kullanılması Sebaste’nin başka bir şehir olabileceğini düşündürdüğünü belirtiyor. Ancak, muasır kaynaklardan Eb’ul Farac Tarihi, Melik Ahmet Danişmend Gazi’den bahsederken “Sebaste Emiri Danişmend” diye Haçlı Seferlerini yazarken bahsetmesi Niksar’ın Sebaste adını da almış olabileceğini gösterir. I. Haçlı Seferleri sırasında Danişmenlilerin başkenti Niksar’dı. Osman TURAN “Selçuklular Zamanında Türkiye” eserinde Niksar’dan bahsederken Neocaeserea’nın Niksandria ve Nekisar isimlerini de yazmaktadır.

Niksar’ın Milli Mücadele döneminde önemli bir yeri vardır. Bu dönemde Niksar Belediye Başkanı olan Şerif Efendizade Hacı Mahir Efendi, Niksar Reddi İlhak Cemiyetini kurmuştur. 20 haziran 1919’da Niksar’da yapılan ve Yunan işgalini telin eden mitinge bu teşkilat önderlik etmiştir. Binlerce kişinin katıldığı bu miting Tokat çevresinde yapılan ilk mitingdir.

[değiştir] Ekonomik ve Sosyal hayat

İlçede ekonomik hayat geniş ölçüde tarıma dayalı olmakla birlikte, son yıllarda sanayide de önemli ölçüde ilerlemeler kaydedilmiştir. Kelkit ırmağının suladığı Niksar ovası tümüyle tarıma ayrılmıştır. Ayrıca Karadeniz ile İç Anadolu arasında bir geçit bölgesinde yer alan ilçede iklim şartları da tarımsal üretime elverişli bir ortam yaratır. Ekime elverişli alanların % 37,8 gibi büyük bir bölümünde tahıl üretimi yapılmaktadır. İlçede tahıl üretimi yapılan alanları sırasıyla meyvelikler, endüstri bitkileri, sebzelikler ve baklagil üretimi yapılan alanlar izlemektedir. İlçede yetiştirilen başlıca tahıllar; buğday, arpa ve mısırdır. Bunun yanında şekerpancarı, tütün, ayçiçeği, patates ve mahlep gibi sanayiye hammadde olan ürünlerde üretilmektedir. İlçede en çok yetiştirilen meyveler; üzüm, elma, kiraz, şeftali ve cevizdir. Cevizin Niksar’da önemli bir yeri vardır. İlçe ekonomisine büyük bir katkı sağlayan ceviz, kırım atölyelerinde içleri çıkarıldıktan sonra genellikle yurtdışına satılmaktadır.

Niksar’da hayvancılık özellikle son yıllarda önemli bir gelişme sağlamıştır. Büyük ve küçükbaş hayvancılığın yanında ilçenin hemen her yöresinde arıcılık yapılmaktadır.

Niksar orman varlığı açısından Tokat’ın en önemli ilçesidir. Tokat’taki ormanların % 48,9’u Niksar ilçesi sınırları içerisinde kalır. Niksar’da büyük ölçüde kavak üreticiliği de yapılmaktadır.

Önceleri daha çok tarıma ve küçük sanayiye dayanan sanayi yapısı günümüzde büyük ölçüde gelişme göstermiş, başta gıda, konfeksiyon, dokuma ve ağaç işleme sanayiinde birçok işyeri kurularak önemli ölçüde istihdam sağlayan teşebbüsler haline gelmiştir.

Dünyanın en yumuşak ve içimi en leziz olan Niksar Ayvaz Suyu’nunda ilçe ekonomisine büyük bir katkısı vardır. Dolum tesislerinde şişelenen sular yurdun her bölgesine dağıtılmaktadır.

Zengin tarihi ve kültürel geçmişi, bu geçmişin izlerini taşıyan yapılar Niksar turizminin önemli bir kaynağını teşkil etmektedir. Tarih ve kültürün tüm izlerini barındıran camiler, medreseler, köprüler vs. gibi bu yapılar kültürel ve görsel turizmin en canlı örnekleridir.

Leylekli köprüsü Selçuklular tarafından yapılmış olup, 2 büyük deprem görmesine karşın hala ilk günkü gibi sağlamlığını korur.

[değiştir] Dış Bağlantılar


Tokat'in yeri Tokat ilinin ilçeleri Türk Bayrağı

Tokat | Almus | Artova | Başçiftlik | Erbaa | Niksar | Pazar | Reşadiye | Sulusaray | Turhal | Yeşilyurt | Zile


Diğer diller