Peptik ülser

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu ansiklopedi maddesinin biçim olarak Vikipedi standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.
Bu madde Nisan 2006 tarihinden beri etiketli olarak durmaktadır.Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.



Midede görülenine "mide ülseri", onikiparmak bağırsağındakine ise "duodenum ülseri" denir. Her ikisinin ortak ismi ise "peptik ülser"dir. Ülserli hasta oranı, yüzde 2 ila 6'dır. Duodenal (onikiparmak bağırsağı) ülser, mide ülserine oranla daha çok görülür. 30-50 yaş arasında daha sık ve erkeklerde kadınlara göre 2/4 kat daha fazladır. Mide ülseri ise 60 yaşından sonra daha sık gözlenir ve kadınların yakalanma ihtimali daha yüksektir. En çok rastlanan belirtisi, karnın üst kısmında kazınma ve yanma şeklindeki ağrıdır. Genellikle öğün aralarında meydana gelir, daha çok duodenal ülserde geceleri hastayı uyandırabilir. Yemek ve antiasit tablet kullanımı ile şikayetler biraz hafifler. Bahar ve güz aylarında ağrı çoğalır. Bazı hastalarda bulantı ve kusma görülebilir. Hastanın özellikle ağrı sırasında kusması ve böylelikle ağrının hafiflemesi, ülserin çok tipik belirtisidir. Hastanın öyküsüne iştahsızlık ve kilo kaybı da eklenebilir. Ülsere yol açan etkenlerin başında helicobacter pylori adlı bir bakteri ve bazı ilaçların kullanımı gelir. genetik geçiş, kortizonlu ilaçlar, sigara ve alkol hastalığı tetikler. Sindirim sistemi kanamalarının en büyük nedeni ülserlerdir. Kanama sırasında hasta kahve telvesi renkli kusar ya da katran renkli siyah gaita dışkılar. Dışkının siyah renkli olduğu farkedildiğinde vakit geçirmeden hastaneye gidilmelidir. Kusma ve siyah renkli dışkı olmadan önce aniden fenalık gelir ve soğuk terleme görülür ise üst gastrointestinal kanamadan şüphelenilmelidir. Delinme halinde ise ülserin derinliği artar ve tüm mide-duodenum katmanlarını geçer. Asit/pepsin içeriğinin karın boşluğuna geçmesi sonucu ani ve çok şiddetli bir ağrı oluşur. Karın tahta gibi sertleşir, kıpırdamak ve yürümek neredeyse imkansızdır. ameliyatla tedavi edilir. Bazı ülser vak'alarında ise tıkanma oluşur. özellikle akut ülser, doku şişliği meydana getirir duodenum ve pilor kanalı daralabilir/tıkanabilir. Hastanın beslenmesi ve mide suyunun salgılanmaya devam etmesi sonucu, tıkanma oluşmuşsa ileri gidemeyen materyal kusulur. Kusma bol ve süreklidir. Hasta yemek yese bile yiyecekler sindirilemediği için sürekli kilo kaybı gözlemlenir. Tıkanmada tek tedavi seçeneği cerrahi girişimdir. Fizik muayene ve ultrason ile ülseri teşhis etmek güçtür. Endoskopi en etkili tanı yöntemidir. Peptik ülser tanısı konursa, helicobacter pylori araştırması yapılır. Ülserin sebebi bu bakteri ise antibiyotikler ve antiasitler ile tedavi edilebilir. Bir diğer sebep olan antiromatizmal ilaç kullanımı söz konusu ise bunların kullanımından kaçınmak veya, bu ilaçlarla birlikte mukozayı koruyacak başka ilaç takviyesi ile tedaviye devam etmek gerekir. Sigara içmemek, alkolü azaltmak, kafeinden uzak durmak, ağrıyı tetikleyecek gıdalardan sakınmak ve küçük, sık öğünlerle beslenmek de ülser şikayetlerinin kısa zamanda azalmasını sağlar.