Porsche 911

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Porsche 911 tırmanma yarışında
Büyüt
Porsche 911 tırmanma yarışında
1973 Porsche 911 Carrera RS
Büyüt
1973 Porsche 911 Carrera RS

Porsche 911, Alman otomobil üreticisi Porsche tarafından üretilmiş yüksek performanslı bir spor otomobili serisidir. Bu ünlü, farklı ve dayanıklı modeller ilk üretildiği 1964 yılından sonra sürekli bir gelişim içinde olmuştur. İlk modelden itibaren tüm araçlar arkadan motorlu, arkadan itişli (1989'dan sonra 4 çeker modeller yapılmıştır), hava soğutmalı (1999'da 996 kasasından sonra su soğutma) boksör motorludur.

İlk modelinden itibaren 911'ler sürekli fabrika takımı veya yarış takımları tarafından modifiye edilerek pist yarışları, ralliler ve diğer yarış organizasyonlarıdna kullanılmış, çoğu zaman da tüm zamanların en başarılı yarış aracı olarak nitelenmişlerdir.

Porsche 911, Ford Model T, Mini, Citroën DS ve Volkswagen Beetle'dan sonra en çok ödül kazanan otomobil modelidir.


Konu başlıkları

[değiştir] Tarih

Seri harfleri (A, B, C, vs.); Porsche tarafından model yılını ve kasa tipini belirtmek için kullanılmıştır. Yeni model yılını belirtmek için bazen seri harfi değiştirilmiştir. Örneğin ilk 911 modelleri A serisi, ilk 993 modelleri ise R serisi olarak adlandırılmıştır.

Bu maddede modeller, Porsche'nin fabrika içi adlandırmalarına göre adlandırılmıştır (911, 964, 993, 996, 997); ancak tüm modeller 911 adı altında satılmıştır. "Carrera", "GT3", "Turbo" gibi ibareler modelin alt özelliklerine dayalıdır, ancak tüm araçlar 911 serisidir.

[değiştir] Hava Soğutmalı Motorlar (1964–1998)

[değiştir] 911 Serisi

Otomobil Modeli
1981 Porsche 911 SC
Üretici marka: Porsche
Model Adı: 911
Üretim yılı: 19641989
Karoseri: 2 kapılı Coupe
2 kapılı Targa (1966-89)
2 kapılı Convertible (1982-89)
Motor tipi: 2.0 L flat-6, 110-170 hp (DIN)
2.2 L flat-6, 125-180 hp (DIN)
2.35 L flat-6, 130-190 hp (DIN)
2.7 L flat-6, 150-210 hp (DIN)
3.0 L flat-6, 180-204 hp (DIN)
3.0 L Turbo-flat-6, 260 hp (DIN)
3.2 L flat-6, 217-231 hp (DIN)
3.3 L Turbo-flat-6, 300 hp (DIN)

Porsche 911, ilk Porsche modeli ve Volkswagen Beettle'ın daha sportif hali olan 356 serisinin yerine; daha büyük, konforlu ve güçlü bir araç koymak amacıyla tasarlanmıştır. 1963 Frankfurt Otomobil Fuarı'nda ilk kez basın tanıtımı yapılmıştır.

İlk tanıtımda model ismi, aynı zamanda fabrikadaki tasarım sürecinde kod adı da olan Porsche 901'dir. Ancak Peugeot, ortasında sıfır bulunan üç rakamlı otomobil isimlerinin kendi kullanımında olduğunu belirterek bu ismi protesto edince, üretim başlamadan hemen önce model adı 911 olarak değiştirilmiştir. İlk 911'ler 1964 yılında satışa sunulmuştur.

[değiştir] 911 2.0-litre / O, A ve B serileri (1964–1969)

İlk 911 modelleri, 356 modellerine benzer olarak 130 HP (96 kW) gücünde 6 silindirli, arkaya monte edilmiş, hava soğutmalı, 1991cc hacminde boksör motorlara sahipti. Araç dört koltukluydu, ancak arka koltukların ufaklığı ile diz ve baş mesafelerinin kısalığı yüzünden arka koltuklar kullanışlı değildi. Bu yüzden dört kişilik yerine 2+2 kişilik olarak tanıtılmıştır, +2 ancak acil durumlarda kullanılacak yolcu kapasitesini belirtir. Motor gücünü 5 ileri oranlı manual "Tip 901" şanzıman ile iletmekteydi. Araç genel olarak Ferdinand "Ferry" Porsche'nin oğlu Ferdinand Alexander Porsche tarafından tasarlanmıştır. Porsche şasi departmanı müdürü Erwin Komenda da dizayna katılmıştır.

356 seisi 1965 yılında üretim hayatının sonuna gelmişti, ancak ABD'de 4 silindirli bir araç için pazar bulunduğunu düşünen Porsche , 911 şasisini ve 356 serisinin 1600cc'lik 90 HP (66kW) motorunu kullanarak Porsche 912'yi tasarlamıştır.

1966 yılında Porsche, daha güçlü olan 911S'i üretti. Motor gücü 160 HP'ye (118kW) çıkartılmış, Fuchs marka beş kollu alaşım jantlar satışa sunulmuştu. Bu dönemde ortadan motorlu yarış modelleri olan Porsche 904 ve Porsche 906, 210 HP (154kW) güç üretmekteydi.

1967 yılında Targa modeller tanıtıldı. Çıkartılabilir tavan paneli, çıkartılabilir plastik arka pencere (1968'den sonra sabit cam seçeneği eklendi) ve paslanmaz çelik takla barına sahip Targa modelleri, ABD'de cabriolét modellerin yasaklandığı dönemde önemli bir pazar payına ulaştı. "Targa" ismi, Porsche'nin 1956, 1959, 1960, 1963, 1964, 1966, 1967, 1968, 1969, 1970 ve 1973 yıllarında kazandığı Sicilya'daki yollarda yapılan Targa Florio yarışına göndermeydi. Targa Florio yarışının son kazananı da Porsche oldu, çünkü yarış çok tehlikeli olması yüzünden 1973'te takvimden çıkartıldı.

110 HP'lik (81kW) 911T modeli 1967 yılında 912'nin yerine geçmesi için piyasaya sunuldu. 130 HP'lik standart model 911L olarak adlandırıldı. Daha heyecan verici olan, ancak yanlızca 20 adet üretilen 911R modeli de kısa süre satıldı. 911R hafifletilmiş alüminyum kapılara, magnezyum kranka, çift bujili slindir başlarına ve 210 HP (154kW) güce sahipti.

1968 yılında B serisi satışa sunuldu; tüm 911 ve 912 modellerinin limitlerdeki sinirli sürüş karakterinin yumuşatılması amacıyla iz genişliği 2211mm'den 2268mm'ye çıkarıldı. 911S modeline yakıt enjeksiyonu eklendi ve 911S'e alt model olarak 911E üretime sokuldu. Yarı otomoatik Sportomatic şanzıman seçeneği opsiyonel hale getirildi.

[değiştir] 911 2.2-litre / C ve D serileri (1970–1971)

1970 yılında tüm 911 motorları 2195cc'ye yükseltildi. Motor güçleri 911T'de 125 HP (92kW), 911E'de 155 HP (114kW) ve 911S'te 180 HP (118kW) oldu. 912 serisi, yeni Porsche 914'lerin tanıtımıyla üretimden kalktı.

2.2 L 911E modeli "Zuffenhausen'den yeni gizli silah" sloganıyla satışa sunuldu. 911S'e göre daha düşük gücü olmasına rağmen 911E, 0-160 km/s hızlanmada 911S'ten daha başarılıydı.

[değiştir] 911 2.4-litre / E ve F serileri (1972–1973)

1972-1973 yıllarında 911'in aynı modelleri satılmaya devam etti: Giriş seviyesi 911T, orta düzey 911E ve üst model 911S. Ancak tüm modellerde daha büyük hacimli 2341cc motorlar kullanıma sokuldu. Bu modeller "2.4 litre" olarak belirtilmesine karşılık gerçekte 2.3 litreye daha yakındı, ancak Porsche eski 2.2 litre motorlara kıyasla güç artışını vurgulamak için 2.4 ismini kullandı. Yeni motor güçleri 911T'de 130 HP (96kW), 911T ABD modelinde 140 HP (104kW), 911E'de 165 HP (121kW), 911S'de ise 190 HP (140kW) olmuştur.

911E ve 911S, tüm pazarlarda mekanik yakıt enjeksiyonu (MFI) ile satışa sunulmuştur. 911T, ABD pazarı dışında karbüratörlü olarak satılmış, ABD'de satılan MFI modeli bu fark sayesinde 10 HP (7kW) daha güçlü olmuştur. Ocak 1973'te ABD 911T'leri Bosch ürünü olan K-Jetronic CIS (Sürekli Yakıt Enjeksiyonu) sistemine geçmiştir. Bu modeller aradaki farkı vurgulaak için 1973.5 olarak kodlanmıştır.

Beygir gücü ve torkun artması sebebiyle, 2.4 L modeller daha güçlü bir aktarma sistemine ihtiyaç duydular. Bu amaçla yeni "tip 915" transmisyonlar kullanıma sokuldu. Tip 915, Porsche 908 yarış otomobilindeki aktarmadan geliştirildi. Sportomatic aktarma ise yanlızca özel siparişler için satışa sunuldu.

1972 yılında 911'in kontrolünü geliştirmek için çok çaba harcandı. Porsche'nin yaptığı önemli bir değişiklik yağ deposunu sağ arka tekerin arkasınan önüne almasıydı. Yaklaşık 8.5 litrelik ağırlığın aks açıklığı arasına alınması aracın kontrol edilebilirliğini arttırdı. Yağ deposunu doldurma işi için Porsche, sol öndeki benzin deposu kapağına benzer bir yapıyı sağ arka çamurluğa monte etti, ancak bu tasarımdan ertesi yıl vazgeçip depoyu tekrar arkaya aldı. Bu durumun sebebi bazı benzin istasyonlarının yağ deposunu benzin deposu zannedip benzin doldurmalarıydı! Yağ deposu 1973 model yılından 964 serisinin gelişine dek arkada kaldı.

Bu dönemde 911S modellerine ön tampon altı spoyleri eklendi. Bu spoyler aracın yüksek hızdaki stabilitesini arttırdı. 911S modelleri, yalnızca 1050 kg ağırlıkları ile çoğu zaman en iyi ana ser 911'ler olarak nitelendi.

Bu dönemde yarışlar için 911 ST modeli az sayıda üretildi. Araçlar 2466 cc ve 2492 cc hacminde, 8000 devirde 270 HP (199kW) güç üreten motorlara sahiptiler. Ağırlık 960 kg'a indirilmişti. Bu modeller Daytona 6 Saat, Sebring 12 Saat, 1000Km Nürburgring ve Targa Florio yarışlarında başarılar kazandılar.


[değiştir] 911 Carrera RS 2.7 (1972–1974)

Porsche RSR, kullanan Gijs van Lennep, Nürburgring 1974
Büyüt
Porsche RSR, kullanan Gijs van Lennep, Nürburgring 1974

Bu model koleksiyoncularca tüm zamanların en arzu edilen 911'i olarak tanımlanmıştır. RS, Almanca Rennsport (motor sporları) sözcüğünü ifade eder. Araç üretime belli bir sayıda üretilerek spor otomobil yarışlarının homologasyon kurallarına uyum sağlaması için girmiştir. Standart 911S ile karşılaştırılınca Carrera RS 210 HP (154kW) güç üreten 2687cc hacminde daha büyük bir motora, gözden geçirilmiş ve sartleştirilmiş süspansiyona, "ördek kuyruğu (ducktail)" arka spoylere, daha büyük frenlere, daha büyük tekerlek ve daha geniş çamurluklara sahip, standart modelden 150 kg daha hafif, ağırlığı düşürmek amacıyla ince galvaniz çelikten üretilmiş yarışçı özellikli bir modeldir. Toplamda 1636 araç üretilmiştir. FIA Grup 4 sınıfında yarışabilmek için gerekli homologasyon rakamı olan 500 ile karşılaştırınca modelin başarısı anlaşılabilir.

Modelin daha güçlü versiyonu Carrera RS 3.0 da üretime girmiştir. 3.0 L araç standart kalınlıkta galvaniz çelikle yapılmış, 2.7 RS'e göre 180 kg'lık ekstra ağırlığı, 20 HP (15kW) daha güçlü olmasının avantajını götürmüş, iki model de aynı performansa sahip olmuşlardır.

Carrera RSR 3.0 ve Carrera RSR Turbo (1.4x denklik kuralı sebebiyle motor hacmi 2.1 L'dir) modelleri yarışlar için küçük rakamlarda üretilmiştir. Turbo model 1974 24 Saat Le Mans yarışında ikinci gelmiş, motorunun Porsche'nin gelecekteki yarış takımı için temel motor olabileceğini göstermiş ve Porsche'nin turboya bağlılığının temellerini atmıştır. Aracın büyük arka spoyleri ve 3.0 L turbo motoru üretim versiyonu 911 Turbo'da (930) ve 934 yarış otomobilinde de görev almıştır.

[değiştir] 911 2.7-litre / G, H, I ve J serileri (1974–1977)

1974 yılından itibaren Carrera RS'in 2687 cc hacmindeki motorunun daha güçsüz bir versiyonu ana seri üretim araçlarda kullanılmaya başlandı. Araçlar, ABD'de kabul edilen düşük hızdaki çarpışmalardan korunma yönetmeliği sebebiyle daha kaslı ön ve arka tamponlara sahipti ve önceki yılın modellerinden daha farklı gözüküyordu. Aracın kabini de değiştirilmişti. 911 serisi artık 911, 911S ve 911 Carrera'dan oluşuyordu. 1975 yılında 911 Turbo (930) tanıtıldı (detaylar için aşağı bakınız). 1976 yılında Carrera modelinin motoru Turbo'da kullanılan 2992 cc hacmindeki motorun atmosferik versiyonu (200 HP - 147kW) ile değiştirildi.

2.7 litre motorlar, ekstra soğutma sistemi kullanılmadan, doğrudan "kurşun geçirmez" tabir edilen 2.4 litre motorların hacmi arttırılarak kullanıldığı için daha dayanıksızdı. Araçlar özellikle sıcak iklimlerde sorunlar yaşadılar. Özellikle aşırı sıcaklıklarda magnezyum krank muhafazasında ile alüminyum silindir başları arasındaki genleşme farkı motorda büyük arızalara yol açtı. Turbo ve Carrera'da kullanılan 3.0 litrelik motordaysa magnezyum yerine alüminyum kullanıldığı için genleşme farkı sorunları gözlenmedi. Yine de alüminyum muhafazalar yaklaşık 7.5 kg (15 lb) daha ağırdı. 1973.5 motorlarına ek olarak Porsche, MFI yerine Bosch K-Jetronic CIS sistemini diğer modllerde de kullanıma soktu. Bu sistem hava akımına bağlı olarak enjektörlerdeki yakıt basıncını değiştirmeye yarıyordu. Sistem güvenilir olsa da, MFI veya karbüratör sistemlerinin askine kam millerinin sıcak olmasından etkilendiği için, motor hacminin 2.4'ten 2.7'ye çıkarılmasına rağmen 911S'in beygir gücü 190'dan 175'e düştü. Yine de motorun kullanılabilirliği artmıştı.

1976 model yılında ayrıca ABD pazarına özel olarak 912E tekrar üretime sokuldu. 1976 yılı sonunda Porsche 924 modeli, 1977 yılı ve sonrası için 912'nin yerini aldı.

[değiştir] 911'in Tamamlayıcısı: Porsche 928

Porsche'nin 911'i geliştirmesine devam etmesine rağmen, yöneticiler 1971'de de düşen satış rakamları nedeniyle yeni bir modele ihtiyaç duydular. Bu durum Porsche 928 projesini ortaya çıkardı. Öne monte edilmiş büyük bir V8 kullanan 928, 911'e göre daha güçlüydü; ancak 928'in tasarımı sadece performansa odaklanmamıştı. Porsche 928, daha konforlu bir spor/grand tourer otomobil olarak düşünüldü. Porsche 928, 1977'eki tanıtımından 1995'e kadar iyi satış rakamları yakaladı, ancak 17 yıllık ömrü boyunca, yoldaki yeteneklerine rağmen asla 911'den daha fazla satmadı. Motorsporlarında da pek başarılı olamadı.

2006 yılında Porsche, Panamera projesiyle 928/968 serisinin yerine geçecek bir araç tasarlamaya başladı. Aracın 2009 yılında piyasaya sunulması beklenmektedir.


[değiştir] 911 Turbo (Type 930) (1975–1989)

1975 yılında Porsche, ilk seri üretim turboşarjlı otomobil modelini, Porsche 911 Turbo'yu (Kuzey Amerika'da Porsche 930) piyasaya sundu. Aracın şasisi geniş lastikleri örtmek için genişletilmiş çamurlukları ve "balina kuyruğu" (whale tail) olarak anılan büyük arka spoyleri ile diğer 911'lerden çok farklıydı. İlk modellerde 3.0 litre (260 HP/191kW) motor kullanılırken, 1978'den sonra 3.3 litre (300 HP/191kW) motorlara geçildi. İlk otomobillerde aşırı süreli turbo boşluğu dikkat çekmekteydi.

Aracın üretim sayısı yeterli rakama ulaştığında, 911 Turbo'nun yarış modeli Porsche 934, 1976 yılında FIA Grup 4 lisansını elde etti. Bir çok 934, Le Mans 24 Saat ve diğer yarışlarda BMW 3.0 CSL "Batmobile" gibi devrin önemli araçlarıyla mücadelelere girdiler. Daha ileri derecede modifiye edilmiş Porsche 935 ise FIA Grup 5 kuralları için tasarlanmış, 1974 model 2.1 litre RSR Turbo'dan geliştirilmişti. 1976 yılında yarışmaya başlayan 935, 1979'da Le Mans 24 Saat yarışını kazandı. 1980'li yıllarda da bu modeller özel takımlar arasında popülerliğini korudu.

Porsche 930, sadece üretiminin son beş yılında 5 ileri vites kutusuna sahip oldu. Daha önceki dönemde atmosferik motorlu modellerin 5 ileri şanzımanları, Turbo'nun devasa torkuyla başa çıkacak güçte değillerdi. Dört vitesli şanzımanıyla Porsche 930, 200 km/sa hızı üçüncü viteste aşabilmekteydi!

Daha sonraki tüm 911 nesillerinde Turbo versiyon her zaman yerini aldı. Dört tekerden çekiş sistemi 993 neslinden itibaren (hafifletilmiş GT2'ler dışında) tüm Turbo modellerde uygulandı.

Wikimedia Commons'da Porsche 911 ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.