Anadolu palamut meşesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Anadolu palamut meşesi
Fossil range:
[[Resim: ]]
Bilimsel Sınıflandırma
Domain:
Üst alem:
Alem: Plantae
Alt alem:
Üst bölüm:
Üst şube:
Bölüm:
Şube: Magnoliophyta
Alt bölüm:
Alt şube:
İnfra şube:
Mikro şube:
Nanophylum:
Üst sınıf:
Sınıf: Magnoliopsida
Alt sınıf:
İnfra sınıf:
Üst takım:
Takım: Fagales
Alt takım:
İnfra takım:
Üst familya:
Familya: Fagaceae
Alt familya:
Üst oymak:
Oymak:
Alt oymak:
Cins: Quercus
Alt cins:
Seksiyon:
Seri:
Tür: Q. ithaburensis
Alt tür: Quercus i. ssp.macrolepis
[[|Diversity]]
Binominal Adı

Trinominal Adı
Quercus ithaburensis ssp.macrolepis
(Kotschy) Hedge et Yaltırık, 1981
Tip Türleri

[[Resim: ]]
Sinonimler

Anadolu palamut meşesi (Quercus ithaburensis ssp.macrolepis), Fagaceae (kayıngiller) familyasından doğal olarak Anadolu'da yetişen meşe alt türü.

Palamut meşesinin meyveleri 3 cm kadar uzunlukta silindir şekilli, açık kahverenkli ve buruk lezzetlidir. Palut, pelit, palıt gibi isimlerle de bilinir. Esas olarak palamut, pelit ve kadeh (kupula) olmak üzere iki kısımdan meydana gelir. İki kısma birden palamut adı verilir. Pelit, silindirik şekilli, takriben 2 cm uzunluğunda, ucu basık ve beyaz tüylüdür. Kadeh ise 2-6 cm çapında olup, üst kısmı tırnak denilen üzeri tüylü, uzun, kalın ve kıvrık veya yatık çıkıntılarla örtülüdür.

Palamut meşesinin meyveleri iki senede bir olgunlaşır. Olgunlaşma Eylül ve Kasım aylarında sona erer. Fakat olgunlaşma fazlalaştıkça kadeh ve tırnaktaki tanen miktarı azalacağından, palamutlar tam olgunlaşmadan Ağustos-Eylül ayları arasında toplanır. Palamut meşesi ağacı 5-10 yaşından itibaren meyve vermeye başlar. En çok ürün 25-30 yaşlarında alınır. Bir ağaçta ortalama olarak 25-50 kg ürün alınmakla beraber, yetişme ortamına göre bu miktar değişebilir. Kurutma ile palamut, ağırlığının % 40'ını kaybeder. Pelit, meyvenin ağırlığının % 30'unu, tırnak ise % 25'ini teşkil eder.

[değiştir] Kullanımı

Meyveleri gallik tanen taşır. Tanen miktarı pelitte % 6-10, kadehte % 27,5, tırnakta % 34-50 arasındadır. Ayrıca meyvelerde şeker de bulunur. Pelitte % 9, olgun olmayan palamutta % 4,3, kadehte % 2,7 şeker vardır. Taze veya kavrulmuş meşe palamutları ishal durdurucu olarak kullanılır. Ayrıca hayvan yemi olarak da yer yer kullanılır. Kabuğu soyulduktan sonra kavrulmuş olan palamut, toz edilerek kahvesi yapılabilir. Tadlandırılarak midevi ve ishal durdurucu olarak istifade edilir. Boya ve deri sanayiinde de kullanılır.