Ateizm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ateizm veya tanrıtanımazlık, var olan her şeyin tanrı ya da tanrılar tarafından yaratıldığını kabul eden dinsel öğretiyi kabul etmeyen Felsefi akım, Dünya görüşü ve Yaşam biçimidir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Etimoloji
Ateizm kelimesinin kökleri Eski Yunanca'ya dayanır. "Atheos" (theos, Yunanca "tanrı" demek olup başındaki "a" ön takısı ile olumsuzluk belirtir.) "tanrısız" veya "tanrıya inançsız" demektir.
İngilizce'ye de Fransızca'dan gelen "athéisme" kelimesinin uyarlanışı "atheism" olarak 1587 civarında bu dile girmiş, Türkçe'ye de çok daha sonraları benzer şekilde uyarlanarak "ateizm" olarak alınmıştır. Ayrıca Türkçe karşılığı olarak belirlenen "tanrıtanımazlık" çok yaygın olmayan kullanım biçimdir.
[değiştir] Teizm ve Ateizm
Teizm, her şeyden önce bir tanrı veya tanrıların var olduğu kabulünün üzerine kurulmuş bir yapıdır. Teist görüşte, muhtelif dinlere göre genelleme yapılırsa tanrı veya tanrılar; yaratılmamışlardır, olmuş ve olacak her şeyi bilirler, sonsuz kudrete sahiptirler, zaman ve mekandan bağımsızdırlar, bilinen şeyler ile benzerlikleri yoktur.
Klasik teizm, anılan özelliklere sahip tanrı veya tanrıları kabul ederek her şeyi bu referans noktasından hareket ile açıklamaya çalışır.
[değiştir] Felsefenin temel sorunu, materyalizm ve idealizm
Ateizm materyalizm'den temellenmiştir. Felsefenin temel sorunu; ya madde (varlık, doğa) başı sonu olmayan, sonsuz ilktir, ve ruh (düşünce, bilinç) bundan türemiştir. Ya da ruh (düşünce, bilinç) başı sonu olmayan, sonsuz ilktir, ve madde (varlık, doğa) bundan türemiştir.(1) şeklinde özetlenir.
Burada birinci yanıt, felsefi materyalizmin temelini, ikinci yanıt ise felsefi idealizmden gelen bütün öğretilerin temelini oluşturur.
Materyalizm , belli ilkelerden hareket ederek doğa olaylarını-görüngülerini ve bunun doğal sonucu olarak toplumsal yaşamın olaylarını-görüngülerini anlama ve yorumlama tarzıdır. Bu dünya görüşü, her durumda ve koşulda uygulanan çeşitli bilimlerin temelidir. Her çeşit bilimsel çalışmalara sağlam bir temel, kısaca teori denen şeyi sağlayarak, evrenin genel bir açıklamasını oluşturur.(2)
[değiştir] Ateist
Ateist çoğu zaman yanlış ifade edildiği şekli ile tanrıyı inkar eden kişi değildir.
Ateist'in tanrıyı inkar eden olarak adlandırılması; dinlerin, her insanın anne-babalarının kabul etmiş olduğu dini inanışların mensubu olarak doğduğu kabulune göre, önceden tanrı varlığını tanırken, daha sonra reddeden gibi düşünülmesinden kaynaklanır. Sözlüklerde anlamının "tanrı tanımaz", "tanrıyı inkar eden" şeklinde verilmesi de bundan kaynaklanır.
Ateist'in çevresinde olan biteni anlaması için gereksinimi olmadığından Tanrı'yı reddetmek gibi bir anlayışa da ihtiyacı yoktur. Yani ateist durup dururken Tanrı'yı inkar eden insan değildir.
Ateist aslında sadece materyalisttir. O'nu idealistler bu şekilde adlandırma gereksinimi duyarlar. Kavramın sözlük anlamı yukarıda anlatıldığı şekilde yerleştiğinden , bazen de kendisi de kendini ifade etmek için bu tanımı kullanır.
[değiştir] Kaynakça
- (1),(2) Georges Politzer , Felsefenin Temel İlkeleri , Sol Yayınları 1960 , Sf. 103
- TC Diyanet İşleri Başkanlığı
- İngilizce Wikipedia'da "Atheism" maddesi.