Hán Sở tranh hùng

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Lịch sử Trung Quốc
Lịch sử Trung Quốc
Tam Hoàng Ngũ Đế
Nhà Hạ
Nhà Thương
Nhà Chu
Xuân Thu Nhà Đông Chu
Chiến Quốc
Nhà Tần
Nhà Tây Hán Nhà Hán
Nhà Tân
Nhà Đường
(gián đoạn bởi Nhà Võ Chu)
THDQ (Đài Loan)

Hán Sở tranh hùng (楚漢相爭 hay 楚漢春秋, 206–202 TCN) là thời kỳ sau thời đại nhà TầnTrung Hoa. Trong thời kỳ này, các vị vương từ các đất khác nhau ở Trung Hoa đã xuất hiện sau sự sụp đổ của nhà Tần và tạo nên hai phái kình địch nhau rõ rệt. Một bên do Lưu Bang (劉邦), vua nhà Hán lãnh đạo, còn bên kia do Hạng Vũ (項羽), tự xưng Tây Sở bá vương. Một vài vị vương khác có uy lực thấp hơn cũng có nghĩa quân đánh nhau độc lập trong thời gian này. Cuộc chiến đã kết thúc với thắng lợi hoàn toàn thuộc về Lưu Bang, người sau này đã lên ngôi hoàng đế và thiết lập nên nhà Hán.

Mục lục

[sửa] Căn nguyên của cuộc chiến

Vào năm 221 TCN, nhà Tần đã thôn tính nhiều vùng đất ở Trung Hoa để thống nhất một Trung Hoa đầu tiên. Tuy nhiên, sự thống nhất chính trị chưa mang lại kết quả ngay lập tức trong việc hợp nhất những người dân từ những nước khác nhau trên đất Trung Hoa. Ở một vài nước nhỏ cũ, sự mong muốn độc lập của những nước này vẫn còn. Đây không phải là vấn đề lớn làm cho nhà tần thường xuyên phải củng cố vai trò thống trị của mình trong một thời gian dài ở Trung Hoa. Tuy nhiên, luật pháp nhà Tần đã không được phần lớn nhân dân ủng hộ và chấp nhận. Nhiều nơi đã tổ chức khởi nghĩa và nhà Tần đã bị sụp đổ sau 30 năm hợp nhất. Khi nhà Tần sụp đổ, nhiều nhóm nghĩa quân đã tập hợp những người dân địa phương lại để ủng hộ họ dưới ngọn cờ của nước cũ. Kết quả là Trung Hoa khi đó lại bị chia thành nhiều nước nhỏ, nhiều nước vẫn giữ tên từ thời Chiến Quốc với lãnh tụ thường là những người từ các gia đình hoàng tộc cũ.

Vào thời gian này, tương lai của Trung Hoa vẫn rất mờ mịt. Một vài người, đặc biệt là hậu duệ của những gia đình quyền lực của những nhà nước cũ nghĩ rằng, một Chiến Quốc mới rất có thể lại xuất hiện và Trung Hoa lại có thể bị chia cắt bởi những vương triều khác nhau. Tuy nhiên, phần lớn người dân đã rất mệt mỏi vì những cuộc chiến liên miên và hy vọng vào một lực lượng mạnh mẽ có thể kết thúc chiến tranh.

Trong số các vị vương này thì người mạnh nhất là Hạng Vũ, người lãnh đạo quân đội nước Sở, và cũng được sự khâm phục của nhiều nhóm quân khác sau trận Cự Lộc (鉅鹿之戰) và trở thành người lãnh đạo các nhóm quân, mặc dù quyền lực chính của nước Sở vẫn nằm trong tay Sở Hoài Vương. Vào năm 206 TCN, định mệnh của Trung Hoa gần như đã nằm trong tay của Hạng Vũ. Tuy nhiên, mặc dù là một nhà lãnh đạo quân sự tài ba, Hạng Vũ vẫn là người thiếu khả năng về chính trị. Khi đã có vị trí trong việc tạo dựng cơ đồ mới sau nhà Tần, Hạng Vũ đã mắc một số sai lầm sau:

  • Thứ nhất, sau khi bị một số đông quân đội Tần bao vây (khoảng 200.000 quân) Hạng Vũ đã nhẫn tâm tàn sát tất cả bọn họ. Phần lớn trong số họ đến từ đất Quan Trung (關中), nước Tần. Với việc làm này, Hạng Vũ đã làm cho dân chúng ở Quan Trung căm ghét, và sau này họ đã quay sang ủng hộ cho Lưu Bang trong cuộc chiến chống lại Hạng Vũ.
  • Thứ hai, Hạng Vũ đã giết Sở Hoài Vương, người lãnh đạo trên danh nghĩa của cuộc khởi nghĩa chống Tần. Với việc làm này, Hạng Vũ đã bị mắc tội giết vua. Điều này làm cho nhiều người quay sang chống lại ông.
  • Thứ ba, Hạng Vũ đã đánh giá thấp sự nguy hiểm của Lưu Bang. Mặc dù đã có cơ hội để trừ bỏ Lưu Bang, quân sư Phạm Tăng cũng thúc giục, nhưng Hạng Vũ đã không làm.
  • Thứ tư, Hạng Vũ đã cho tập hợp nhiều lãnh đạo nghĩa quân khác để cho ban thưởng, một hành động đã làm nhiều người tức giận. Một vài vị vương khác đã sớm bất bình chống lại ông. Những người này về sau cũng quay sang bên Lưu Bang để chống lại ông.

Lý do cuối cùng là lý do trực tiếp gây ra Hán Sở tranh hùng.

[sửa] Vị thế chính trị khi bắt đầu cuộc chiến

Vào năm 206 TCN, triều đại nhà Tần đã chấm dứt. Trung Hoa bị chia thành 6 nước với các tên như thời Chiến Quốc cũ như là : Tề, Sở, Yên, Hàn, Triệu, Ngụy. Nhà Tần bị sụp đổ và ai là người điều hành luật pháp vẫn chưa được quyết định. Theo lời hứa của Sở Hoài vương, người nào trong số các vương dẫn quân vào được Quan Trung trước, thì sẽ được làm vua nước Tần. Chính điều này đã làm cho Lưu Bang sẽ trở thành vua nước Tần theo đúng quy định. Mọi người ở thành Hàm Dương đều ủng hộ Lưu Bang, vì ông cũng đã đối xử với họ công bằng và tử tế. Hạng Vũ lo ngại rằng nếu Lưu Bang trở thành vua sẽ quá mạnh so với Hạng Vũ. Khi Hạng Vũ cho quân hùng hậu vào thành Hàm Dương gặp Lưu Bang, Lưu Bang thấy rằng khó có thể chống đối được nên đã nhượng bộ. Sau đó Hạng Vũ đã giao Hàm Dương cho ba vị tướng Tần và phong Lưu Bang làm Hán vương.

Trong trận Cự Lộc, phần lớn các vị thủ lĩnh nghĩa quân khác đã đầu quân ủng hộ cho Hạng Vũ. Kết quả là Hạng Vũ đã chỉ huy một liên quân hùng mạnh. Sau sự sụp đổ của nhà Hán, Hạng Vũ đã nghĩ rằng ông nên ban thưởng cho những tướng tá đã điều khiển các nhóm quân phục vụ theo ông trong suốt cuộc chiến. Do vậy, ông đã chia các nước ra để giao cho các vị tướng này tự quản lý. Nước Tần được chi thành 3 nước, được gọi là Tam Tần. Trong nước Sở của mình, Hạng Vũ đã để cho Sở Hoài Vương lên làm Hoàng đế và gần như là đày ải ông sống lưu đày tới một nơi xa xôi. Sau đó, Hạng Vũ tiếm ngôi vua và trở thành Hoàng đế nước Sở (Tây Sở bá vương). Nói chung, Hạng Vũ đã giành lấy mọi thứ tốt nhất cho mình. Hơn thế nữa, nhiều vị tướng, những người đã nghĩ rằng họ có thể trở thành vương của một nước nào đó nhưng Hạng Vũ đã không để ý đến họ, đã cảm thấy ghen tỵ với Hạng Vũ.

Những người này bao gồm Lưu Bang, Wei Bao, vua Ngụy, Han Guang, vua Liêu Đông, Chen Yu, lãnh chúa Trường An, Peng Yue và Tian Rong. Họ đã sớm nổi dậy chống lại Hạng Vũ, ngoại trừ Han Guang, người đã nhanh chóng bị đánh bại bởi Zang Tu, giữa họ đã có xung đột.

[sửa] Nhân vật chính

[sửa] Liên kết ngoài

Ngôn ngữ khác