Cửu Chân
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Cửu Chân là một trong 15 bộ của nhà nước Văn Lang, thời các vua Hùng. Bộ Cửu chân khi đó gồm địa phận tỉnh Thanh Hóa, tỉnh Nghệ An và một phần phía nam tỉnh Ninh Bình ngày nay.
Thời thuộc Hán (111 TCN-210) Cửu Chân được chia làm 7 huyện: Tư Phố, Cư Phong, Đô Lung, Dư Phát, Hàm Hoan (nay là Nghệ An), Vô Thiết (nay là huyện Cẩm Thủy của tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Ninh Bình), Vô Biên.
Thời thuộc Tùy (581-617) Cửu chân, gồm 7 huyện: Cửu Chân, Di Phong, Tư Phố, Long An, Quân Ân, An Thuận, Nhật Nam.
Thời thuộc Đường (618-905) quận Cửu Chân xưa được đổi tên thành Ái Châu Cửu Chân quận, là một trong 10 quận trực thuộc Giao Châu. Ái Châu Cửu Chân gồm 6 huyện: Cửu Chân, An Thuận, Sùng Bình, Quân Ninh, Nhật Nam, Trường Lâm.
Thời thuộc Tam quốc, rồi Lưỡng Tấn, tiếp đến là Nam Bắc triều (210-581) Cửu Chân tách thành quận Cửu chân và quận Cửu Đức (phần đất thuộc Nghệ An ngày nay chính thức tách khỏi Cửu Chân). Từ đây quận Cửu Chân chỉ gồm đất Thanh Hóa ngày nay và một phần phía nam Ninh Bình. Cửu Chân được chia làm 7 huyện: Tư Phố, Di Phong, Cư Phong, Trạn Ngô, Kiến Sơ, Phù Lạc, Thường Lạc, Tùng Nguyên.