Vũ Hồng Khanh

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Vũ Hồng Khanh (chữ Hán: 武鴻卿;1898–1993) là một trong các lãnh tụ của Việt Nam Quốc dân đảng.

Vũ Hồng Khanh tên thật là Vũ Văn Giản[1], quê ở làng Thổ Tang, huyện Vĩnh Lạc, tỉnh Vĩnh Yên, tức Vĩnh Phúc ngày nay.

Ngày 13 tháng 2 năm 1930, Vũ Hồng Khanh lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Yên Bái của Việt Nam Quốc dân đảng ở Kiến An (Hải Phòng). Khi cuộc khởi nghĩa thất bại, Nguyễn Thái Học lên đoạn đầu đài ông đào thoát sang Trung Hoa móc nối với các đồng chí tiếp tục hoạt động và trở thành lãnh tụ mới của Việt Nam Quốc dân đảng .

Tại Trung Hoa, Vũ Hồng Khanh tham gia giảng dạy tại các trường võ bị và được Tưởng Giới Thạch phong Trung tuớng (?).

Năm 1942 tại Liễu Châu (Trung Hoa), Vũ Hồng Khanh, Nghiêm Kế Tổ( Quốc Dân Đảng ) Nguyễn Tường Tam ( Đại Việt Dân Chính Đảng ) Nguyễn Hải Thần thành lập Việt Nam Cách mệnh Đồng minh Hội gọi tắt là Việt Cách.

Ngày 01 tháng 9 năm 1945, ông từ Côn Minh về nước qua ngả Mường Khương, vào Lào Cai.

Do cần phải hợp tác để đối phó với Việt Minh ngày 15 tháng 12 năm 1945 các đảng phái quốc gia đã thống nhất thành lập một lực lượng gọi là Mặt trận Quốc dân Đảng . Vũ Hồng Khanh giữ chức Bí thư trưởng tổ chức này.

Ngày 2 tháng 3 năm 1946 ông tham gia Chính phủ Liên hiệp Kháng chiến và đảm nhận chức vụ Phó Chủ tịch Kháng chiến Ủy viên hội (sau đổi là Ủy ban Kháng chiến). Ông cùng Hồ Chí Minh đã ký với J. Sainteny Hiệp định sơ bộ 1946.

Tháng 7 năm 1946, xảy ra vụ phố Ôn Như Hầu ở Hà Nội, Việt Minh tấn công lực lượng của Việt Nam Quốc dân đảng. Vũ Hồng Khanh và các lãnh tụ các đảng phái quốc gia như Nguyễn Hải Thần, Nguyễn Tường Tam phải trốn sang Trung Hoa.

Năm 1952, Vũ Hồng Khanh giữ chức Bộ trưởng Bộ Thể thao và Thanh niên trong nội các Nguyễn Văn Tâm của Quốc gia Việt Nam.

Từ năm 1954 đến 1975, ông lãnh đạo một hệ phái Việt Nam Quốc dân đảng tại miền Nam Việt Nam.

Sau năm 1975, Vũ Hồng Khanh được chính quyền đưa đi cải tạo.

Năm 1986 ông được trả tự do và về sống trong tình trạng bị quản thúc tại quê nhà ở làng Thổ Tang, huyện Vĩnh Lạc, tỉnh Phúc Yên với người con gái lớn là bà Vũ Thị Được. Đây cũng là quê hương Nguyễn Thái Học. (Một tài liệu khác nói rằng năm 1977 đích thân Bộ trưởng Công an Trần Quốc Hoàn đã vào trại cải tạo để thả sớm Vũ Hồng Khanh vì năm 1943 ông có công can thiệp với tướng Trung Hoa Quốc dân Đảng Trương Phát Khuê thả Lý Thụy - bí danh của Hồ Chí Minh -tại Liễu Châu, Trung Quốc). Năm 1992, ông được phép vào Thành phố Hồ Chí Minh thăm con gái và con rể.

Ngày 14 tháng 11 năm 1993 Vũ Hồng Khanh mất tại quê nhà làng Thổ Tang, huyện Vĩnh Lạc, tỉnh Vĩnh Yên, hưởng thọ 95 tuổi.

[sửa] Chú thích

  1. Có tài liệu cho rằng tên thật của ông là Nguyễn Văn Giảng.

[sửa] Tham khảo