Hồ Hoàn Kiếm

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Xem bài về quận mang tên Hoàn Kiếm tại Hoàn Kiếm (quận).
Hồ Hoàn Kiếm với Tháp Rùa
Phóng lớn
Hồ Hoàn Kiếm với Tháp Rùa

Hồ Hoàn Kiếm hay hồ Gươm là một hồ nước ngọt nằm giữa thủ đô Hà Nội. Tên hồ cũng được đặt cho một quận của Hà Nội, quận Hoàn Kiếm.

Mục lục

[sửa] Lịch sử

 Cầu Thê Húc và Tháp Bút nhìn từ phía đảo Ngọc
Phóng lớn
Cầu Thê Húc và Tháp Bút nhìn từ phía đảo Ngọc

Hồ là một đoạn còn lại của sông Hồng cách đây vài nghìn năm sau khi sông đã chuyển dòng.

Xưa kia, hồ có tên là Lục Thuỷ vì nước hồ xanh suốt bốn mùa. Thế kỷ 15 hồ được đổi tên thành hồ Hoàn Kiếm (còn gọi là Hồ Gươm), gắn liền với truyền thuyết trả gươm thần cho Rùa Vàng, ghi lại thắng lợi của cuộc chiến đấu 10 năm của nhân dân Việt Nam chống lại quân Minh dưới sự lãnh đạo của Lê Lợi. Truyền thuyết kể rằng Rùa vàng đã cho Lê Lợi mượn kiếm thần để chống giặc, sau chiến thắng ông lên làm vua (vua Lê Thái Tổ) và trả lại Rùa vàng kiếm thần ở hồ Gươm.

[sửa] Quang cảnh

Hồ Hoàn Kiếm được du khách cho là một thắng cảnh của Hà Nội. Quanh hồ trồng nhiều loại hoa và cây cảnh. Giữa hồ có tháp Rùa, cạnh hồ có đền Ngọc Sơn. Xung quanh hồ còn có những di tích lịch sử khác như tượng vua Lê Thái Tổ, cầu Thê Húc, tháp Bút, đền Bà Kiệu,... bên cạnh những công trình kiến trúc hiện đại. Toà nhà Bưu điện với tháp đồng hồ cổ kính in bóng hồ Gươm đã đi vào lòng nhiều người dân Hà Nội.

Người dân Hà Nội sống ở khu vực quanh hồ có thói quen ra đây tập thể dục vào sáng sớm, đặc biệt là vào mùa hè. Họ gọi các khu phố nằm quanh hồ là Bờ Hồ.

[sửa] Rùa

Ngày trước rùa sống trong lòng Hồ Gươm rất hiếm khi nổi lên mặt nước, truyền rằng mỗi lần rùa nổi đều liên quan đến việc quốc gia đại sự. Nhưng thời gian gần đây rùa nổi lên rất nhiều, ngày nào cũng có, có lẽ vì nước hồ ô nhiễm nên rùa phải thường xuyên nổi lên để thở. Trong đền Ngọc Sơn có trưng bày xác một con rùa già đã chết của hồ. Hình ảnh của rùa cũng gắn liền với hồ, thông qua tên gọi tháp Rùa ở giữa hồ và truyền thuyết Lê Lợi trả gươm cho thần Kim Quy, một truyền thuyết mang lại tên gọi cho bản thân hồ. Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu để tìm ra được chính xác phân loại của rùa Hồ Gươm.

[sửa] Cảm hứng nghệ thuật

 Tháp Bút và cổng vào đền Ngọc Sơn
Phóng lớn
Tháp Bút và cổng vào đền Ngọc Sơn
Hồ Hoàn Kiếm chụp từ trên vệ tinh
Phóng lớn
Hồ Hoàn Kiếm chụp từ trên vệ tinh

Tuy không phải là hồ lớn nhất trong thủ đô, song hồ Hoàn Kiếm đã gắn liền với cuộc sống và tâm tư của nhiều người. Nhiều văn nghệ sĩ đã lấy hình ảnh của Hồ Gươm làm nền tảng cho các tác phẩm của mình.

[sửa] Thơ văn

Hà Nội

...

Hà Nội có Hồ Gươm
Nước xanh như pha mực
Bên hồ ngọn Tháp Bút
Viết thơ lên trời cao

Trần Đăng Khoa - 1969

[sửa] Hội họa

[sửa] Âm nhạc

Hà Nội niềm tin và hy vọng
Mặt Hồ Gươm vẫn lung linh mây trời
Càng toả ngát hương thơm hoa thủ đô
Đường lộng gió thênh thang năm cửa ô
Nghe tiếng cười không quên niềm thương đau
...

Nhạc và lời: Phan Nhân

[sửa] Nhiếp ảnh

[sửa] Xem thêm

Những di tích, dấu ấn của người Hà Nội về Hồ Gươm:

  • Đền Ngọc Sơn
  • Cầu Thê Húc
  • Tháp Bút (Hồ Gươm
  • Tháp Rùa
  • Bưu điện Hà Nội
  • Hòa Phong (tháp): di tích còn lại của ngôi chùa Báo Ân (chùa Quan Thượng) nổi tiếng dựng đời Minh Mệnh (1842) trên nền cũ của Lầu Ngũ Long trong phủ Chúa Trịnh
  • Tràng Tiền Plaza (Bách hóa tổng hợp cũ)
  • Hồng Vân
  • Long Vân
  • Đền Bà Kiệu
  • Tượng Lý Thái Tổ
  • Tượng đài Quyết tử
  • Vườn hoa Con Cóc
  • Võ An Ninh - một nhiếp ảnh gia nổi tiếng với kho tàng hơn 70 năm chụp ảnh đen trắng, trong đó rất nhiều chụp về Hồ Gươm

...

[sửa] Liên kết ngoài

Ngôn ngữ khác