Nền văn minh Trung Hoa cổ xưa
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Lịch sử Trung Quốc | ||||||
Tam Hoàng Ngũ Đế | ||||||
Nhà Hạ | ||||||
Nhà Thương | ||||||
Nhà Chu | ||||||
Xuân Thu | Nhà Đông Chu | |||||
Chiến Quốc | ||||||
Nhà Tần | ||||||
Nhà Tây Hán | Nhà Hán | |||||
Nhà Tân | ||||||
THDQ (Đài Loan) |

Nền văn minh Trung Hoa cổ gắn liền với vùng lục địa Đông Á rộng lớn.
Cách đây khoảng 50 vạn năm, ở vùng Chu Khẩu Điếm (về phía Tây Nam thành phố Bắc Kinh ngày nay) đã có con người sinh sống, được gọi là người vượn Bắc Kinh (Peking Man). Đó chính là những bầy đoàn nguyên thủy dùng cành cây gậy gộc và các công cụ đá thô sơ để săn bắt, hái lượn và tự vệ. Người vượn Bắc Kinh đã biết dùng lửa.
Mục lục |
[sửa] Lịch sử
[sửa] Thời kỳ sơ khởi
Trải qua hàng chục vạn năm, những cư dân nguyên thủy vùng này đã phát triển và ngày một đông đúc. Họ đã hình thành các bộ lạc lớn và bành trướng lãnh thổ, biết chăn nuôi và trồng trọt và cư trú trên một vùng rộng lớn của lục địa châu Á. Trên vùng đồng bằng rộng lớn Hoa Bắc, tổ tiên xưa của người Trung Hoa sống thành những làng xóm ven sông, trong những túp lều tường đất, mái tranh. Tôn giáo-nghệ thuật cũng bắt đầu hình thành từ những cụm cư này. Các nhà khảo cổ học khám phá và xác định hai nền văn hóa là Ngưỡng Thiều thuộc Hà Nam và Long Sơn thuộc Sơn Đông Trung Quốc cách ngày nay vào khoảng từ 5.000-7.000 năm. Những di vật tìm thấy ở hai nền văn hóa này, bên cạnh các dụng cụ sản xuất, sinh hoạt còn có các sản phẩm gốm được làm từ một loại đất mà đồ gốm có màu đen và có các hoa văn hình học, hình động thực vật... được tạo dáng thanh thoát và có độ bền chắc đến ngạc nhiên.
[sửa] Thời kỳ văn minh sông Hoàng Hà
Xem bài chính: Văn minh sông Hoàng Hà
Theo truyền thuyết, vào khoảng từ 3,000 đến 4,000 năm trước đây, vùng phía Tây và Tây Bắc, Trung Quốc, dọc theo thượng nguồn của con sông Hoàng Hà có một quần thể dân cư sinh sống và đã đạt được một trình độ văn hóa khá cao, Văn minh sông Hoàng Hà hay văn minh Hoa Hạ. Những cư dân này sống định cư dưới chân núi Hoa nên tiếng Trung Quốc gọi là Hoa Hạ (người sống dưới núi Hoa). Cũng theo truyền thuyết, người Hoa Hạ đã có nhiều thành tựu trong các lĩnh vực văn hóa và xã hội.
Văn minh Hoàng Hà theo các nhà sử học và khảo cổ học, được xem là bắt đầu từ khoảng 2.200 TCN đến 1.066 TCN, và được chia thành các giai đoạn sau:
- Thời kỳ Tam hoàng Ngũ đế
- Thời Tam Đại
- Thời Nhà Hạ
- Thời Nhà Thương
[sửa] Thời kỳ dựng nước Trung Quốc (1.066 TCN 206 TCN)
Thời kỳ này bắt đầu bởi sự sụp đổ của nhà Thương và bắt đầu kỷ nguyên của nhà Chu (1.066 TCN - 221 TCN) bao gồm nhà Tây Chu, (1.066 TCN - 771 TCN) và nhà Đông Chu hay còn được gọi là thời Xuân Thu và Chiến Quốc và kết thúc chiến tranh giữa các tiểu vương quốc bằng sự bắt đầu triều đại nhà Tần thống nhất Trung Hoa vào năm 221 TCN.
[sửa] Chữ viết và ngôn ngữ
Xem bài chính:chữ Hán
[sửa] Tôn giáo - tư tưởng
Dưới thời Xuân Thu và Chiến Quốc, các tư tưởng triết học đua nhau ra đời do đó có những nhìn nhận về sự phản bác thiên mệnh (thần thánh) và đưa tư tưởng triết học sơ khởi vào giải thích các vận động của xã hội loài người. Thời kỳ này xuất hiện thuyết Âm Dương[1] và thuyết Ngũ Hành, những lời bàn về thuyết duy vật phản bác lại thuyết duy tâm qua tác phẩm đồ sộ Kinh dịch của Trung Hoa cổ xưa đời Chu.
Những biến động sâu sắc về thế sự thời Xuân Thu và Chiến Quốc cùng kích thíc sự ra đời các trường phái học thuật khác nhau và tiêu biểu của các nhà triết gia và được nghiên cứu và áp dụng nhiều nhất là bốn nhà:
[sửa] Văn hóa-xã hội
[sửa] Văn học-nghệ thuật
[sửa] Khoa học-kỹ thuật
[sửa] Ghi chú
- ▲ Những chứng cứ về thuyết Âm Dương có thể chưa chính xác về sự ra đời bởi vì có những quan điểm tranh cãi về nguồn gốc