Madonna (ca sĩ)
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
- Xin xem các mục từ khác có cùng tên ở Madonna (định hướng).
Madonna | |
---|---|
![]() |
|
Madonna trên tạp chí Bazaar. | |
Vai trò: | Ca sĩ hát solo |
Tên khai sinh: | Madonna (Ester) Louise Veronica Fortin Ciccone Ritchie |
Ngày sinh: | 16 tháng 8 năm 1958 |
Nơi sinh : | ![]() |
Năm hoạt động: | 1982–nay |
Thể loại nhạc: | Dance-Pop, dance, Pop rock, ballads, rock, club, Electronica |
Nghề nghiệp: | ca sĩ, nhạc sĩ, nhà thu âm, nhà sản xuất phim, vũ nữ, diễn viên |
Loại hình biểu diễn: | hát, chơi guitar |
Hãng đĩa: | Warner Bros. (2004-nay), Maverick/Warner Bros. (1995-2004), Maverick/Sire/Warner Bros. (1992-1995), Sire/Warner Bros. (1982-1992) |
Album thành công nhất: | True Blue bán được 24 triệu đĩa |
Đĩa đơn thành công nhất: | Hung up bán được 9 triệu đĩa |
Vai diễn thành công nhất: | Eva Peron trong phim Evita giành được giải Quả cầu vàng cho nữ diễn viên xuất sắc nhất |
Madonna Louise Veronica Ciccone sinh ngày 16 tháng 8 năm 1958, được thế giới biết đến nhiều hơn với tên gọi Madonna là một ca sĩ nhạc pop, nhạc sĩ, nhà sản xuất đĩa và phim, vũ công, nhạc công, diễn viên và nhà văn người Mỹ mà mức độ nổi tiếng và thành công đã đưa cô lên vị trí của một siêu sao trong vòng hơn hai thập kỷ qua. Cô luôn được chú ý không chỉ bởi những video clip ca nhạc đặc sắc, đầy tính cách tân, những màn biểu diễn trên sân khấu hoành tráng, sôi động mà còn bởi nghệ thuật sử dụng những đề tài, hình ảnh liên quan đến chính trị, giới tính và tôn giáo vào công việc của mình. Cô được mệnh danh là Nữ hoàng nhạc Pop.
Vào năm 2000, sách kỷ lục Guiness đã ghi nhận Madonna là nữ nghệ sỹ thành công nhất mọi thời đại với tổng số album đã bán ra trên khắp thế giới là 120 triệu. Warner Bros Records, hãng đĩa của Madonna cũng thông báo rằng cô đã phát hành khoảng 200 triệu album. Còn theo như sách kỷ lục Guiness 2007, Madonna là nữ nghệ sỹ có doanh thu cao nhất. Cô đã bán được hơn 100 triệu đĩa đơn (single) tính tới thời điểm này. Vào tháng 10/2006, tour lưu diễn khắp thế giới mang tên Confessions Tour của Madonna đã xuất sắc vượt qua tour diễn Farewall Tour của nữ danh ca kì cựu Cher để trở thành tour diễn có doanh thu cao nhất trong số các tour của nữ nghệ sỹ trong lịch sử âm nhạc. Confessions Tour đã bán ra hơn 1.2 triệu vé, ước tính đạt 194.754.447 USD, còn Farewall Tour đạt khoảng 192.5 triệu USD.
[sửa] Tiểu sử
[sửa] Những năm đầu
Madonna Louise Veronica Cicone Ritchie sinh ngày 16/08/1958 tại Bay City, bang Michigan, Hoa Kỳ, là người con thứ ba trong số 6 người con của Silvio Tony P.Ciccone, một kỹ sư người Italia-Mỹ và Madonna Louise Fortin, một người Pháp-Canada. Cô được nuôi dưỡng trong một gia đình Thiên Chúa giáo ở ngoại ô thành phố Detroit. Mẹ của Madonna đã mất vì bệnh ung thư vú vào ngày 01/12/1963 khi bà mới 30 tuổi. Và Madonna đã xúc động nói rằng cái chết của mẹ là điều đau đớn nhất mà cô đã từng phải trải qua. Sau đó ít lâu, cha của cô đã kết hôn với người quản gia, bà Joan Gustafson. Họ đã có với nhau 2 người con.
Tony Ciccone đã yêu cầu các con của mình phải học nhạc. Thế nhưng chỉ sau một vài tháng học piano, Madonna đã năn nỉ cha đồng ý cho cô được học múa ballet. Giáo viên dạy ballet của Madonna, Christopher Flynn, đã dạy cho cô nhiều điệu nhảy và để Madonna lần đầu tiên được "phơi bày" ở sàn nhảy, một cảnh tượng chắc cũng ít nhiều ảnh hưởng đến âm nhạc và phong cách sống của cô. Là một học sinh loại A của trường cấp III Rochester Adams, Madonna luôn nổi bật ở các môn thể thao và là một thành viên của đội hoạt náo viên. Sau khi tốt nghiệp vào năm 1975, cô đã nhận được một học bổng khiêu vũ của đại học Michigan. Thế nhưng đến năm 1977, với sự ủng hộ của thầy giáo, Madonna đã rời bỏ ngôi trường khi đang học năm thứ hai để đến thành phố New York náo nhiệt, sầm uất với mục đích là theo đuổi sự nghiệp của một vũ công. Nhìn lại chuyến đi của mình tới New York, Madonna nói:" Khi tôi tới New York, đó là lần đầu tiên tôi được đi máy bay, lần đầu tiên tôi gọi một chiếc taxi, lần đầu tiên với tất cả mọi thứ. Và trong ví của tôi chỉ vẻn vẹn có 35 dollar. Đó là một việc dũng cảm nhất mà tôi đã từng làm trong đời'".
Đến New York mà trong người chỉ có 35 dollar, Madonna đã trải qua nhiều khó khăn về tài chính, nhiều khi sống tạm bợ và phải tìm việc làm với mức lương rẻ mạt, có những lúc đã phải làm một người mẫu khỏa thân. Cô đã học nhảy với Mathar Graham và Pearl Lang, và sau đó cũng làm việc với nhiều vũ đoàn như Alvin Ailey , Walter Nicks... Trong khi đang làm một vũ công cho ca sĩ người Pháp Patrick Hernandez, Madonna đã gặp và để hết tâm trí vào một anh chàng chơi nhạc tên là Dan Gilroy, người đã cùng cô thành lập ban nhạc rock Breakfast Club. Ngoài Vocal cô còn chơi cả trống và guitar. Đến năm 1980, Madonna và người bạn trai cũ tên là Stephen Bray viết một số bản solo disco và nhạc dance và đã thu hút được sự chú ý của một số câu lạc bộ nhảy ở New York. DJ Mark Kamins đã bị gây ấn tượng mạnh bởi những đĩa hát của Madonna. Và anh đã quyết định gửi chúng tới Seymour Stein, người sáng lập hãng Sire Records.
[sửa] 1980-1985: Bắt đầu sự nghiệp và những thành công bước đầu
Đĩa đơn đầu tiên của Madonna, Eveybody, một bài hát được sản xuất bởi Mark Kamins, đã trở thành một hit trên bảng xếp hạng Billboard Hot Dance/Club của Mỹ nhưng đã không thể có mặt trong bảng xếp hạng Billboard Hot 100. Nó cũng được phát trên sóng của đài U.S R&B, và mọi người lầm tưởng rằng Madonna là một ca sĩ da màu. Theo sau Everybody là đĩa đơn gồm hai bài Burning Up và Physical Attraction, cũng thu được thành công trên các bảng xếp hạng của Mỹ. Những thành tích này đã thuyết phục nhà sản xuất Sire Records bỏ vốn để làm album đầu tiên của Madonna.
Album đầu tiên được trình làng của Madonna mang chính tên của cô, Madonna, phát hành ngày 27/03/1983, là bộ sưu tập các bài nhạc dance. Album này đứng ở vị trí #8 tại Mỹ và đã phát hành thành công 3 đĩa đơn trên bảng xếp hạng Billboard Hot 100 (Holiday, Boderline và Lucky Star). Madonna bán được hơn 9 triệu bản trên toàn thế giới, trong đó 5 triệu bản bán được tại Mỹ.
Phong cách khiêu gợi của Madonna đã trở nên phổ biến trong cộng đồng teen. Nhiều cô gái trẻ đã ăn vận giống hệt Madonna.
Album tiếp theo của cô mang tên Like a Virgin ra mắt ngày 12/11/1984 thành công không chỉ tại Mỹ mà còn tại nhiều quốc gia khác trên thế giới và trở thành album #1 đầu tiên của Madonna trên bảng xếp hạng album của Mỹ. Chính tựa đề Như là Trinh Nữ đã góp phần không nhỏ vào sự thành công chung của cả album. Like a Virgin đã bán được 21 triệu bản trên khắp thế giới trong đó 10 triệu bản được tiêu thụ tại Mỹ, cho ra mắt 4 đĩa đơn nằm ở vị trí tốp 5 tại Mỹ và Anh, thành công nhất là hai đĩa đơn Like a Virgin và Material Girl. Các fan trên thế giới đã gọi Madonna với nickname Material Girl (Cô gái vật chất).
Sau đó không lâu, màn trình diễn ca khúc Like a Virgin của Madonna tại lễ trao giải đầu tiên của MTV Video Music Awards đã gây shock cho các nhà phê bình. Đó là lần đầu tiên Madonna "phơi bày" trước công chúng. Cô mặc một chiếc váy cưới màu trắng, đi tất có thêu ren, đeo thắt lưng nhãn hiệu "Toy Boy", lăn lộn và quằn quại trên sân khấu. Nhiều nhà phê bình có ý rằng sự khơi gợi của Madonna là nhằm che giấu sự thiếu hụt tài năng của cô. Và tất nhiên là các fan của Madonna không bao giờ cho rằng như vậy cả.
Năm 1985, Madonna đi vào lĩnh vực phim ảnh với một vai diễn ngắn là một cô ca sĩ của câu lạc bộ trong bộ phim Vision Quest. Phần soundtrack của bộ phim bao gồm một Pop hit, một bản ballad được đề cử giải Grammy với tựa đề Crazy For You. Năm sau đó Madonna lại xuất hiện trong một bộ phim hài được cho là khá thành công Desperately Seeking Susan. Bộ phim đã giới thiệu một bản nhạc dance mang tên Into The Groove đạt vị trí #5 tại Mỹ, đĩa đơn #1 đầu tiên tại Anh và đĩa đơn vàng đầu tiên tại Pháp (600.000 bản bán ra) của Madonna.
Madonna bắt đầu tour diễn đầu tiên của mình tại Mỹ mang tên The Virgin Tour vào năm 1985, hỗ trợ bởi "The Beastie Boys".
Tháng 7 năm 1985, hai tạp chí Penthouse và Playboy đã cho xuất bản một số bức ảnh khỏa thân đen trắng của Madonna, được chụp từ cuối những năm 1970. Dư luận đã rất xôn xao về sự kiện này và chê trách cô rất nhiều. Nhưng Madonna cũng đã phản bác lại dư luận và thề rằng cô sẽ không bao giờ để những người chỉ trích cô có thể thỏa mãn ngay cả khi cô cởi một chiếc áo vét.
[sửa] 1986-1991: Đỉnh cao của sự nghiệp
Album thứ ba của Madonna mang tên True Blue phát hành ngày 30/06/1986 đã có những bước trưởng thành hơn hẳn so với hai album đầu tay khiến ban nhạc huyền thoại Rolling Stones phải công nhận rằng cô đang hát hay hơn bao giờ hết và cô là một "thi sĩ" nhạc Pop của tầng lớp trung lưu ở Mỹ. Album này đánh dấu mốc lần đầu tiên Madonna là một nhà sản xuất đĩa. Cô đã hợp tác với nhà soạn nhạc Patrick Leonard, người mà sau này trở thành một đối tác lâu dài và một người bạn thân của cô. True Blue đạt vị trí #1 tại 38 quốc gia, bán được 24 triệu bản trên toàn thế giới, trở thành album bán chạy nhất trong sự nghiệp của cô tính đến cả thời điểm này và đã phát hành 5 đĩa đơn rất thành công bao gồm:
- Live To Tell ( Sống để kể ): #1 tại Mỹ, #2 tại Anh, là một bản ballad đầy xúc động được Madonna viết cho bộ phim At Close Range mà chồng của cô lúc đó, Sean Penn có tham gia diễn xuất.
- Papa Don't Preach ( Cha đừng dạy con ): #1 tại Mỹ và Anh.
- Open Your Heart ( Hãy mở trái tim anh ): #1 tại Mỹ, #4 tại Anh.
- True Blue ( Màu xanh chân thật ): #1 tại Anh, #3 tại Mỹ.
- La Isla Bonita: #1 tại Anh, #4 tại Mỹ. Bài hát này rất nổi tiếng tại Việt Nam.
Những video ca nhạc của album True Blue tiếp tục thể hiện sự cách tân, sáng tạo của Madonna, không những ở nghệ thuật đạo diễn mà còn ở nghệ thuật quay phim. Điển hình là video Papa Don't Preach kể về một cô gái tuổi teen trót lỡ có thai với một anh chàng thợ sửa xe, năn nỉ cha của mình cho cô được sinh và nuôi đứa trẻ. Video này đã giành giải Video xuất sắc nhất của nữ nghệ sĩ tại lễ trao giải MTV Video Music Awards năm 1987.
Năm 1987, Madonna nhận vai diễn trong bộ phim không mấy thành công Who's that girl? và cho ra mắt 4 bài hát trong bản soundtrack của bộ phim bao gồm bài hát cùng tên, Who's that girl? đã trở thành hit trên thế giới, đĩa đơn #1 thứ 6 tại Mỹ và thứ 5 tại Anh.
Cùng năm đó ngôi sao này đã tổ chức một tour lưu diễn thành công mang tên Who's that girl World Tour, bắt đầu sự hợp tác lâu dài của cô với ca sĩ, vũ công Donna Delory và Niki Haris. Tour diễn cũng lần đầu tiên thu hút sự chú ý của Vatican khi mà giáo hoàng John Paul II kêu gọi các fan Ý của Madonna không đễn xem cô biểu diễn. Sau đó thì Vatican cũng đã bày tỏ ý kiến về việc khánh thành bức tượng cao 13 feet của Madonna tại thị trấn Pacentro, nơi mà gia đình cha cô đã từng sinh sống.
Năm sau, Madonna phát hành một remix album (album được phối khí lại), You Can Dance, có chứa một bài hát mới, Spotlight. Mặc dù album này không đạt vị trí tốp 10 nhưng cũng đã bán được hơn 7 triệu bản trên thế giới, trong đó 2 triệu bản là tại Mỹ.
Album studio thứ tư của Madonna được ra mắt lần đầu tiên vào ngày 21/03/1989 cho thấy sự chín nục trong kỹ thuật thanh âm của Madonna. Cùng được viết sản xuất bởi Madonna với Patrick Leonard và Stephen Bray, nó đã đánh thêm nhiều dấu son trong sự nghiệp ca hát của Madonna, cho thấy cô là một ca sỹ quan trọng trong làng nhạc Pop. Nó cũng nhận được nhiều lời nhận xét tốt từ nhà phê bình và đã thu hút được nhiều người nghe khó tính. Rolling Stone đã hết lời ca ngợi album trong khi All Music Guide đã miêu tả đây là album hay và đặc sắc nhất của Madonna. Album Like a Prayer bán được tổng cộng 17 triệu bản, xuất bản 5 đĩa đơn, trong đó có đĩa đơn cùng tên xếp vị trí #1 tại Mỹ và Anh, 2 đĩa đơn #2 là Express Yourself và Cherish.
Đầu năm 1989, Madonna ký hợp đồng hợp tác với công ty giải khát Pepsi. Theo đó Pepsi sẽ giới thiệu bài hát mới của Madonna, Like a Prayer còn cô sẽ quảng cáo cho sản phẩm của Pepsi. Đoạn hình quảng cáo sản phẩm sử dụng hình ảnh của bữa tiệc sinh nhật một đứa trẻ, không có gì bị bàn cãi cả. Thế nhưng ngày hôm sau, video clip Like a Prayer phát sóng ra mắt trên kênh MTV. Trong video này có nhiều biểu tượng của Thiên chúa giáo, trong đó có cả năm dấu thánh (những dấu giống như những vết thương trên cơ thể của chúa Giê-su khi người bị đóng đinh trên giá chữ thập; coi đó là những dấu hiệu linh thiêng) và đã bị tòa Thánh Vatican kết tội báng bổ Chúa. Nó có cảnh một người đàn ông da đen tình cờ nhìn thấy một người phụ nữ đang bị bọn cướp ám hại và xông ra cứu giúp, thì bị cảnh sát hiểu nhầm và tống vào tù. Cho tới khi Madonna tới làm chứng thì anh ta mới được thả ra. Mặc dù video tố cáo chế độ phân biệt chủng tộc nhưng Madonna vẫn bị phê bình vì cách sử dụng biểu tượng tôn giáo như đốt cháy cây Thánh giá. Phá bỏ hợp đồng, Pepsi không quảng cáo video này trên truyền hình nữa và Madonna cũng đã đút túi được hơn 5 triệu USD.

Năm 1990, Madonna đóng một vai diễn mang tên Breathless Mahoney trong một bộ phim phóng tác theo loạt truyện tranh Dick Tracy. Với bộ phim này, cô đã cho ra mắt một album mới lạ mang tên I'm Breathless và tổ chức tour diễn Blonde Ambition Tour vào ngày 22/05/1990. Album có nhiều bài hát mới trong đó có một bài hát rất hay Vogue (#1 ở cả Mỹ và Anh, là đĩa đơn bán chạy nhất của Madonna tính đến thời điểm lúc bấy giờ), Something To Remember và "Sooner or Later" (đã giành giải Oscar cho bài hát hay nhất). I'm Breathless đã thành công ở châu Âu, Úc và Mỹ.
Thêm vào đó, vào ngày 09/11/1990, Madonna đã phát hành album đầu tiên gồm các bài hát thành công nhất từ trước đến giờ. The Immaculate Collection còn có hai bài hát mới là Justify My Love và Rescue Me. Video Justify My Love được đạo diễn bởi Mondino cho hình ảnh Madonna trong một khách sạn Parisian với những hành động khiêu gợi với người yêu của cô lúc bấy giờ, diễn viên Tony Ward. Nó quá gợi dục và đã bị kênh MTV cấm chiếu. Hãng đĩa Warner Bros. đã phát hành video này và nó trở thành video của đĩa đơn bán chạy nhất mọi thời đại. Justify My Love cũng đã xếp hạng #1 tại Mỹ.
Năm 1991, Madonna làm bộ phim tài liệu đầu tiên của mình Trurh or Dare (cũng được biết đến với cái tên Trên giường cùng Madonna ngoài Bắc Mỹ), ghi lại được những khoảnh khắc trong tour lưu diễn Blond Ambition Tour. Đến năm sau, Madonna lại xuất hiện trong một bộ phim mang tên A League of Their Own và đã ghi âm ca khúc cho bộ phim, This Used to Be My Playground. Bản ballad này trở thành đĩa đơn thứ 10 đứng vị trí #1 của Madonna tại Mỹ.
[sửa] 1992-1997: Làn sóng tranh cãi về Sex - bộ phim Evita
Năm 1992, Madonna phát hành một cuốn sách gợi tình có tên là Sex trong đó có nhiều ảnh được chụp bởi một đối tác lâu dài của Madonna, Steven Meisel. Cuốn sách này có nhiều nội dung không lành mạnh khi mà Madonna ở trạng thái "tự nhiên", làm nhiều hành động sexy và trên cổ có một chiếc vòng mà nước ngoài gọi là BDSM. Sự chú ý về cuốn sách đã lan rộng trong dư luận. Nhiều báo chỉ đã bất bình và tỏ thái độ phản đối với Madonna. Còn các nhà phê bình cho rằng đó là sự rùm beng nhằm quảng cáo cho album mới nhất của cô.
Erotica (dịch sang tiếng Việt có nghĩa là sách báo, tranh ảnh khiêu dâm), album studio thứ năm phát hành ngày 20/10/1992, sản xuất bởi Shep Pettibone, đã không thực sự được chào đón, ngoại trừ các fan vì mọi người cho rằng đây là một album khiêu dâm, tất cả các bài hát trong album này đều nói về sex. Nhưng thực ra chỉ có 3 trong số 14 bài hát là có liên quan đến sex: Erotica, Where Life Begins và Did You Do It?. Album này đạt vị trí #2 ở Mỹ và sản xuất 6 đĩa đơn trong đó thành công nhất là đĩa đơn cùng tên (#1 ở châu Âu, #2 ở Canada, #3 ở Mỹ và Anh). Video cho đĩa đơn "Erotica" chỉ được chiếu đúng 3 lần trên MTV vì có quá nhiều cảnh "nóng".
Tour diễn The Girlie Show Tour năm 1993 có lẽ là một trong các tour diễn tạo nhiều xì căng đan nhất của Madonna, bên cạnh Confessions Tour. Trong tour này, Madonna cắt tóc ngắn, mặc bộ quần áo ngắn bó sát người, tay cầm chiếc roi da, xung quanh là rất nhiều vũ nữ cũng ăn mặc hở hang và đặc biệt hơn nữa là cô ca sĩ này đã chà sát lá cờ của Puerto Rico giữa hai chân của mình, gây ra làn sóng phẫn nộ ở đảo quốc này, trong khi đạo Do Thái đã đả kích show diễn đầu tiên của cô tại đất nước Israel. Madonna sau đó cũng có nhiều lời lẽ thanh minh cho những hành động của mình và hy vọng rằng mọi việc sẽ lắng xuống để cô tiếp tục tập trung vào công việc của mình.
Sau một thời gian gây ra quá nhiều tranh cãi, Madonna đã phát hành album studio thứ 6 của mình mang tên Bedtime Stories vào ngày 25/10/1994, hợp tác sản xuất với Nellee Hooper và Dallas Austin.
[sửa] 1998-2002: Sự trở lại đầy thành công
[sửa] 2003-2006: Thăng trầm trong sự nghiệp
[sửa] Sự nghiệp điện ảnh
[sửa] Phim tài liệu
[sửa] Phim ngắn
[sửa] Những cuốn sách đã xuất bản
[sửa] Ảnh hưởng
[sửa] Ảnh hưởng của Madonna
[sửa] Ngôi sao điện ảnh
[sửa] Đời tư
[sửa] Gia đình và những mối quan hệ
[sửa] Với đạo Kabbalah
[sửa] Quan điểm chính trị
[sửa] Xem thêm
[sửa] Liên kết ngoài
- Gallery ảnh của Madonna
- Madonna sẽ bay vào vũ trụ
- Trang web chính thức
- Trang web người hâm mộ chính thức
- Tour diễn của Madonna thu lời nhất
Madonna |
---|
Album · Tour diễn · Video · Phim · Giải thưởng · Tài liệu · Bài hát chưa phát hành · Tranh luận |