Sueben (Galizien)

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Im Joor 411 hend Suebe (lat. Sueui) in Galizie (lat. Gallæcia) e germanisches Königriich gründet, wo 585 vode Westgote eroberet worden isch. D Gschicht vo dem Königriich isch hoptsächlich vom Bischof Hydatius (bis 468) und vom Isidor vo Sevilla öberliferet.

Inhaltsverzeichnis

[ändere] Gschicht

s Sueberiich i Galizie
s Sueberiich i Galizie

[ändere] Landnaam

Im Joor 409 sind Wandale, Alane und Suebe i die Iberischi Halbinsle iidrunge und hend s Land verheert. Im Joor 411 hend die Stämm d Halbinsle under sich uuftailt, wobi d Suebe de nordöstlich Egge vo Gallizie öberchoo hend, de gröösser Tail vo dere Landschaft isch aber ade Wandale zuegfale. Die Stämm sind underem Alanekönig Addax gstande. Wo de im Joor 418 im Chrieg gfalen isch, het de Wandalekönig Gundericus d Herrschaft öbernoo. De hett de suebischi König Ermiricus i de Berge igschlosse. Well aber d Römer d Vandale bidrängt hend, hend si sich müese zruggzüche und sind vode Suebe us Gallizie vertribe worde. Wo im Mai 429 d Wandale uf Afrika öbere sind, het de König Gaisericus erfaare, dass de Sueb Ermigarius i Lusitanie (Portugal) igfalen isch. De Gaiserich isch zrugg uf Spanie und isch a de Suebe bi Emerita (Mérida) entgegetrete und het si besigt. Debi isch de Ermigarius im Fluss vertrunke.

[ändere] s Ersti Riich

De erst König isch de Ermiricus gsii. Er het immer wider d Lüt ide Städt bidrängt. Schliessli het s de Bischof Hydatius gschafft, en Fride z schlüüsse und im Joor 438 het der römischi Comes Censorius en Fridesvertrag zwüschet de Suebe und de Iihaimische bisiglet. Well de Ermiricus jetz aber chrank worden isch, het er sin Soo Rechila as sin Nochfolger iigsezt. De het 439 d Stadt Emerita (Mérida) eroberet und nochem Tod vo sim Vatter im Joor 441 het er au d Stadt Hispalis (Sevilla) chöne erobere. Im Joor 446 hend sich d Römer und Westgote, wo dozmol im südliche Gallie gsidlet hend, gege d Suebe verbündet, sind aber besigt worde. De Rechila isch im Augste 448 as en Haid gstorbe und uf de Thron isch sin katholische Soo Rechiarius choo. Er het d Tochter vom Westgotekönig Theoderid I. ghüroote und isch, wie sin Vatter au, en erfolgriiche Eroberer gsii. Im Joor 453 het er mit de Römer en Fridesvertrag gschlosse, de Vertrag isch Endi 454 ernoieret worde. Doch nochdem d Wandale im Joor 455 Rom plünderet hend, hend au d Suebe wider afange usserhalb vo irem Gibiet plündere und noiji Underhändler vode Römer und Westgote hends hai gschickt. Drum hend d Römer em westgotische König Theoderid d Erlaubnis ggee, as er mit sim Heer uf Spanie taar. Am 5. Oktober 456 isches zunere Schlacht cho und d Suebe sind besigt worde. Am 28. Oktober hend d Westgote Bracara (Braga), d Hoptstadt vo Gallizie iignoo und de Rechiarius isch gfangegnoo worde und im Dezember 456 exekutiert worde.

[ändere] Wirre

D Westgote hend de Aiolfus, en Warn as Präfekt öber d Suebe iigsetzt. De het sich aber abgsetzt und as König vo Gallizie uusgruefe. D Suebe aber, wo im üsserste Egge vo Gallizie gwont hend, hend de Maldras, de Soo vom Massilia, as König gwählt und en andere Tail vode Suebe hend de Framtan zum König erhobe. An Ostere 457 het de Theoderid umbedingt zrugg uf Gallie müese und die zruggblibne Westgote hend afange umeplündere. Im Juni hends de Aiolfus festgnoo und em de Chopf abghaue. De Framtan isch im Früelig 458 gstorbe. I dene Joor isch die ganzi Halbinsle plünderet worde. Nöd nu d Suebe underem Maldras und em Rechimundus hend wild umeplünderet, au Westgote, Wandale und Heruler sind umezoge. De Maldras het sind Brüeder umbrocht, isch denn aber selber im Februar 460 vo sinene Lüt ermordet worde. Jetz hend sich de Frumarius und de Rechimundus um d Königswürdi gstritte. De erst het de Bischof Hydatius gfange gnoo. Im Joor 461 isches zude erste Friidesverhandlige mit de Westgote choo und de Hydatius isch fraigloo worde. Nochdem de Frumarius im Joor 464 gstorben isch, isch de Remismundus de alainig König vo de Suebe worde und de Fride isch wider hergstellt worde. De Remismundus het ainersits mit de Westgote, de Römer und de Wandale verhandlet, andersits aber au Plündrige zueloo und sis Riich ussgwiitet und 468 het er Ulixipona (Lisabonn) iignoo. Er het e Westgotin ghüürote und de arianischi Glaube agnoo. Zudem het er em griechische Missionar Aiax erlaubt, de arianischi Glaube z predige.

[ändere] "Dunkli Periode"

Well d Chronik vom Bischof Hydatius im Joor 468 abbrecht, isch nöd bikannt, wa die nöchste Joorzent passiert isch.

En Inschrift vom Joor 485 us Braga, de suebische Hoptstadst, nent en König Veremundus.

De Gregor vo Tour brichtet vom gallizische König Chararicus, wo Arianer gsii isch. Wo sin Soo Lepra öbercho het, het er e Chile för de St. Martin baue loo und Reliqui us Tour hole loo. Wo denn sin Soo gsund worden isch, isch er Katholik worde. Doch wüssemer nöd, wenn de Chararicus glebt het.

De katholischi König Ariamirus het 561, i sim dritte Regierigsjoor, s ersti Konzl vo Braga iberueefe.

De katholischi König Theodimirus het im Joor 569 s Konzil vo Lucus ibeuerfe und isch im Joor drufabe gstorbe.

[ändere] Untergang

De Noofolger vom Theodimirus isch de Miro gsii. Well gsait werd, ass sin Vatter d St. Martin-Chile baut het, nint mer aa, ass er de Soo vom Chararicus gsii isch. I sim zwaite Regierigsjoor isch 2. Konzil vo Braga iberuefe worde. Im Afang het er no mitem westgotische König Leuvigild en Fride gschlosse, aber ab 576 isches zerschtmol zu Chriegshandlige cho. Er het denn em westgotische Prinz Ermenegild gholfe, wo de afange het gege de Leuvigild intrigiere. Doch de Leuvigild het gwune und de Miro het müese en Troieaid schwöre, isch aber bald im Joor 583 gstorbe. Denn isch sin Soo Eboricus König worde. De het de Fridesvertrag mitem Leuvigild ernoieret. Aber scho e Joor druf, isch er vo sim Schwooger Audeca enthornt worde und as Mönch is Chloster gschickt worde. De Audeca het denn d Sisegutia, d Muetter vo sinere Frau und vom Eboricus, ghüürote, um sini Herrschaft erbrechtlich zsichere. Aber er isch glii drufabe im Joor 585 vom Leuvigild enthront worde und zum Priester gmacht worde. Jetz het sich aber de Malaricus mit e paar Uufständische erhobe, aber au de isch bald gfangegnoo worde und em Leuvigil usgliferet worde.

[ändere] Zittafle vo de galizische Suebe

Zaale i Chlammere gend nu die früesti bzw. spötisti Erwääänig aa und e Chrüzli git s Datum vom Tod aa.

406, 31. Dez. Iifall i Gallie
409 Iifall i Spanie
411 Gründig vom Suebische Königriich in Galizie
(419)-438/441 † Ermeric
429 Mai † Ermegar
438-448 Aug. † Rechila (S.v. Ermerich)
448-456 Dez. † Rechiari (S. v. Rechila)
456-457 Jun. † Aioulf (Statthalter)
456-460 Feb. † Maldra (S. v. Massila)
457-458 Apr./Mai † Framtan (Gegekönig)
458-460 Rechimund
460-464 † Frumari (Gegekönig)
464-(468) Remismund (S. v. Maldra ?)
um 485 Veremund
1.H.6.Jh. Chararic
559-(561) Ariamir
(566)-570 † Theodemir
570-583 † Miro
583-584 Evoric (S.v. Miro)
584-585 Audeca
585 Malarico
ab 586 Westgote: Liuuigild

[ändere] Primärquele

  • Hydatius: Continuatio Chronicorum Hieronymianorum.
  • Isidor von Sevilla: Historia de regibus Gothorum, Vandalorum et Suevorum.