Cezayir

Wikipediya ra, ensiklopediya xosere

الجمهورية الجزائرية الديمقراطية
Cumhuriyetê Demokratik Cezayir
Flag of الجمهورية الجزائرية الديمقراطية Coat of arms of الجمهورية الجزائرية الديمقراطية
Desmale Arma
Location of الجمهورية الجزائرية الديمقراطية
Paytext Suke Cezayir
Suka tewr gırde Suke Cezayir
Zıwan Erebki
Hıkumet Demokratik Cumhuriyet
Erd  
 - Pêro-pia 2,381,740
 - % awe (%) 0.1
Nıfus  
 - Pêro-pia 32,854,000
 - Sıxletina nıfusi serê km² 13/km²
Yewiya Perey Dinar (DZD)
Warey Saete +1
Kılmkerdışê pela interneti .dz
Kodê têlefoni +213

Cezayir mıntıqa ra zımeyê (şımalê) qitay Afrika dero. Zımey (Şımalê) Cezayir de Deryao Sıpê (Deryao Miyanên); veroc (cenub) de Moritanya, Mali u Nijer; (rocvetış, şerq) de Tunus u Libya; rocawan (ğerb) de Fas u Sahraya Gerb estê. Paytextê Cezayir Suke Cezayiro. Cezayir ezaê Mılliyetanê Yewbiyaiyan u Yewina (Jewbiyaena) Erebia.

Tedeyi

[bıvurne] Tarix

Tarixê Cezayir zaf acıkliya. Ewelunra Berberun ronıştı bı. Feqat beneta serunra 200 - 800 da İmparatorina Roma u İmparatorina Bizansi erdê Cezayir işğal kerd. Seserra 8. daEmevi Erebun hıkum kerd Cezayir u Berberun piyeri İslamiyet qebul kerde. Seserra 15. da İspanya hucum kerd da Cezayir. Feqat Barbaros İmparatorina Osmanıcan ra yardım vaşt. Seserran 15 - 19. da Cezayir gırêdaey İmparatorina Osmanıcan.

Seserran 19. Fransa Cezayir işğal kerd u Cezayir biya koloniya/mıstemera Fransa. Eskerê Fransa zaf terteley kerd u dızda erdê şarê Cezayirun. Serrun ra 1954 - 1962 şare Cezayirun fetılna zulumkar Fransa. Feqat ewra şarê Cezayir raxat niya; cenga sivilun raxat ni deci.

[bıvurne] İklim u Suki

İklimê Cezayir vuriyeno. Zımeyê (Şımalê) Cezayir da, iklim weşa. Feqat veroce (cenub) Cezayir zaf germina; tici zaf erzena. Verocê (cenubê) Cezayir colun ra vıraziya. Mıntıqa ra Deryao Sıpê (Deryao Miyanên) de hewa zaf wenika.

Sukê (Bacarê) Gırdi:

  • 1. Suke Cezayir, Nıfuse: 1,519,570
  • 2. Oran, Nıfuse: 700,000
  • 3. Constantine, Nıfuse: 500,000
  • 4. Adrar, Nıfuse: 326,429
  • 5. Annaba, Nıfuse: 348.554

Suke Cezayir merkezê iqtısad u siyasetê Cezayira. Banê tarixi zafa.

Xaritey ê Cezayir
Xaritey ê Cezayir

[bıvurne] Nıfus

Nıfusa Cezayir 32 milyono. % 90 şarê Cezayir ronıştı ya zımeyê (şımalê) Cezayir. % 99 şarê Cezayir Ereba u Berbera. % 99 şare Cezayir Mısılmana. Merdumê ğeribi taêya. Zıwano resmi Erebkiyo; feqat % 20 merdumê Cezayir Berberki qısey kenê. Nuskar u wendoğê xo zafê.

[bıvurne] İqtisad

İqtısad ê Cezayir qewetın niyo. Endustriy petrol u qaz zaf muhima. Standardê xeyat hol niya.

[bıvurne] Çımey


Afrika Dewletê Afrika

Afrika Veroci • Angola • Benin • Botswana • Burundi • Burkina Faso • Cape Verde • Cezayir • Cibuti • Cumhuriyetê Afrika Miyanêne • Cumhuriyetê Kongoê Demokratiki • Çad • Eritre • Fas • Gabon • Gambiya • Gana • Gine • Gineya Bissaoy • Gineya Ekwatori • Kamerun • Kenya  • Komoroy (Adey Komoroy)  • Kongo • Lesotho • Liberya • Libya • Madagaskar  • Malawi  • Mali • Maurityus  • Mısır  • Moritanya • Mozambik  • Namibya • Nicer • Nicerya • Rwanda  • Sahilê Dıdanê Fili • São Tomé u Principe  • Senegal • Seyşeli (Adey Seyşeli)  • Sierra Leone • Somalya  • Sudan • Swaziland • Tanzanya  • Togo • Tunıs • Uganda  • Xebeşıstan (Etyopya)  • Zambiya  • Zimbabwe