Nafarroa Beherea

Wikipedia(e)tik

Nafarroa Beherea

Nafarroa Behereko bandera Nafarroa Behereko armarria
Hiriburua Donibane Garazi
Herritarra baxenabartar, nafar
Antolaketa
Estatua
Eskualdea
Departamendua

Frantzia
Akitania
Pirinio Atlantikoak
Eremua 1.325 km²
Biztanleria 28.000
Dentsitatea 22 bizt/km²
Agintaria
-
-

Nafarroa Beherea edo Basse-Navarre frantsesez Euskal Herriko zazpi lurraldeetako bat da. Administrazioari dagokionez, Akitania (Frantzia) eskualdeko Pirinio Atlantikoak departamenduko (64) zati da.

Hiriburua Donibane Garazi bada ere, Donapaleu eta Baigorri bera baino populatuagoak dira.

Donibane Garazi eta Errobi gaineko zubia
Donibane Garazi eta Errobi gaineko zubia

Eduki-taula

[aldatu] Izena

Herrialde honek bi izen izan ditu, Nafarroa Garaitik banatu zenetik:

"Nafarroa Beherea" izen jasoa da, "Axular"rek 1643an lehenbizikoz erabilia. Eta ahozko izena "Baxenabarre" da (ez "Behenafarroa" edo "Baxenafarroa"), Joanes Peruskik 1664an egin gutun batean lehenbiziko aldiz agertua. Beraz, "Baxenabarre" izenaren agerpena "Nafarroa Beherea" baino 21 urte berriagoa da bakarrik.

Euskaltzaindiak bi izenak onetsi ditu.

[aldatu] Banaketa administratiboa

Sakontzeko

 Sakontzeko, irakurri: Nafarroa Behereko eskualdeen zerrenda eta Nafarroa Behereko udalerrien zerrenda

Probintzia 7 kantonamendutan banatuta dago, horietako hirutan Lapurdiko udalerriak ere barne dituztela. mugan egonda.

Udalerri nagusiak hauexek dira:

  1. Donapaleu (1.701 biztanle 1999an).
  2. Baigorri (1.525 biztanle).
  3. Donibane Garazi (1.417 biztanle).
  4. Bidaxune (1.066 biztanle).
  5. Donazaharre (880 biztanle).

[aldatu] Historia

Nafarroa Beherea 1530. urtea arte Nafarroa Garaiarekin bat egina zegoen, Nafarroa bakarra osatuz.

[aldatu] Ingurune naturala

Baigorri inguruko ikuspegia
Baigorri inguruko ikuspegia
  • Nafarroa Behereko ibaiak
  • Nafarroa Behereko mendiak

[aldatu] Kultura

[aldatu] Hizkuntza

Euskararen erabilera (behe-nafarrera) oso zabaldua dago, lurraldeko 28.000 biztanletatik 17.000 euskaraz mintzatzeko gai dira, %61a. Iparraldeko bigarren lurraldea euskararen erabilerarekiko, Zuberoaren atzetik, %64a.

Identitateari dagokionez, Baxenabarreko %63 euskaldun jotzen du bere burua, %9ak neurri batean eta %24a ez du euskalduntzat jotzen bere burua.

[aldatu] Hedabideak

[aldatu] Festak

[aldatu] Kanpo loturak