Ordenagailu
Wikipedia(e)tik
Ordenagailu bat programa baten arabera datuak prozesatzeko gai den makina elektronikoa da.
Eduki-taula |
[aldatu] Osagaiak
Konputagailu baten osagaiak hauek dira:
- Prozesatzeko Unitate Zentrala (PUZ): Kontrol unitatea, erregistroak (exekutatzen den programaren eta prozesadorearen informazioa gordetzen dute) eta unitate aritmetiko-logikoak (memorian dauden instrukzioak deskodetze eta exekutatzen ditu) osatzen dute.
-
- Unitate aritmetiko-logikoa: Eragiketa aritmetikoak (batuketa, kenketa,…) eta logikoak (and, or, …) egiten ditu. Datuak memoria nagusitik hartzen ditu.
- Kontrol unitatea: Konputagailuaren funtzionamendu guztia gidatu eta kontrolatzen du. Memoria nagusian dauden makina-instrukzioak irakurtzen ditu bata bestearen ostean, beharrezko diren kontrol seinaleak sortzen ditu eta irakurritako instrukzioak exekutatzen ditu.
- Erregistroak: Datuak aldi batetarako gordetzeko erabiltzen dira. Gehienetan erregistro berezi bat dago, akumuladorea, hemen eragiketa baten emaitzak gordetzen dira eta bere edukian eragiketa multzo bat egiten dira.
Exekutatu behar den instrukzioa memorian zein posizioan dagoen jakiteko, programaren kontagailua erabiltzen da.
- Busak: konputagailuaren osagai garrantzitsuenak lotzen dituzte. Datuak (seinale elektrikoak) osagaien artean bidaltzeko elektrizitatearen hari eroaleak dira.
- Memoria Nagusia: Gelaxkatan zatituta eta helbide baten bidez atzitzen da bertako informazioa. Datuak eta instrukzio-makinak gordetzen da.
- Sarrera/irteera unitateak: Ordenadorea eta kanpoaren arteko bidea da. Periferikoekin komunikatzen da, datuak eta programak memoria nagusian sartzen ditu eta emaitzak itzuliko ditu.
Oinarrizko osagaien aparte beste osagai bi oso garrantzitsuak dira:
- Periferikoak: Bi talde desberdindu daitezke, alde batetik, memoria lagungarriak, edukiera handiko biltegiratze euskarri bezala erabiltzen direnak, eta beste alde batetik, sistema eta kanpoko komunikazioa ezartzen duten unitateak ditugu.
- Kanala: Periferikoen eta memoria zentralen arteko informazioaren transferentzia gestionatzen du.
[aldatu] Konputagailuaren Funtzioak
William Stallings-en sailkapena jarraituz ordenagailuen funtzioak lau dira:
-
- Datu-prozesaketa: Ordenagailura sartu eta biltegiratzen diren datuak era askotakoak badira ere, datuak maneiatzeko prozedurak funtsean gutxi dira.
- Datu-biltegiratzea: Ordenagailu bat datuak gordetzeko gai izan behar da, bai aldi baterako bai betiko. Biltegiratzeko euskarria memoria da, bai hegazkorra (memoria nagusia) edo ez-hegazkorra ( memoria lagungarria).
- Datu-transferentzia: Ordenagailuak kanpoko gailuekin komunikatzeko gai izan behar da. Horretarako sarrera, irteera eta sarrera-irteerako periferikoak ditu. Datu transferentzia lokala edo distantzia handikoa.
- Kontrola: Azkenez, aipatutako hiru funtzioak bere helburuak ordenatuta eta erabiltzailearen beharrak asetzeko, kontrol baten menpean egon behar dira. PUZ-en barruan dagoen unitate kontrola lan honetaz arduratzen da.