Karl Friedrich Schinkel

Wikipedia(e)tik

Altes Museum, Berlin
Altes Museum, Berlin
Nikolaikirche, Potsdam
Nikolaikirche, Potsdam
Neue Wache, Berlin
Neue Wache, Berlin
Schauspielhaus, Berlin
Schauspielhaus, Berlin

Karl Friedrich Schinkel (Neuruppin, Brandenburgo, 1781 martxoaren 13 - Berlin, 1841 urriaren 9) arkitekto eta margolari neoklasiko prusiarra zen.

Eduki-taula

[aldatu] Bizitza

1798 urtean Neuruppineko Lizeoa utzi eta Berlinera joan zen ikasketak jarraitzera. 1803an lehen bidaia egin zuen Italiara, baina itzultzean Napoleonek tropek Berlin hartua zuten. Frantziaren desegigoaren ondoren, Schinkel eraikitze kabinete prusiarreko arduraduna egiten da. Bere eginkizuna Berlin eraldatzea izango da, Prusiako hiriburu eredugarri bihurtzeko. Beste prusiar lurraldeetako ardura ere bazuen, Rhenaniatik hasi eta Königsberg hiriraino.

[aldatu] Lana

Schinkelen estiloa garairik emankorrenean arkitektura klasiko greziarrerako itzuleran datza, agian inbaditzaile frantziarren estilo erromatarretik aldentzeko. Bere eraikin ezagunenak Berlin eta inguruetan aurkitzen dira. Horien artean aipatzekoak dira Schauspielhaus (1819-1821), aurreko antzokia ordeztu zuena sute baten erre baitzen, eta Museo Zaharra edo Altes Museum (1823-1830), eraiki zenean Museo Berria zena..

Schinkelen garrantzia ez datza eraikitako lanetan bakarrik, baizik-eta lan teorikoan ere bai. Bere ideiak argi agertzen dira eraiki gabeko proiektuetan ere, hala nola Akropolia Errege Jauregi bihurtzeko lanetan eta Orianda Jauregiaren eraldaketan (Krimean). Proiektu hauek eta beste asko Sammlung architektonischer Entwürfe (Zirriborro Arkitektonikoen Bilduma 1820-1837 artean) eta Werke der höheren Baukunst (1840-1842; 1845-1846) liburuetan agertzen dira.

Askoren arabera, egoera politikoak (frantziarren okupazioa eta errege prusiarren gaitasun eza) Schinkel garapen osora iristea galarazi egin zuen, haren eskemek aurreikusten duten talentu eta gaitasunak etenez.

Hala ere, bere eragina garaiko Prusian eta oraingo Alemanian izugarria izan dela esan daiteke, Mies van der Rohe arkitektoarenganaino iritsi baita.

[aldatu] Lan garrantzitsuak

Eraikin gehienak garaiko Prusian egin zituen, oraingo Alemanian gutxi gorabehera.

Margolan gehienak Berlingo museoetan daude ikusgai, adibidez Alte Nationalgalerie museoko 3.05 gelan.

[aldatu] Kanpo loturak

Commonsen fitxategi gehiago dago honi buruz:
Karl Friedrich Schinkel