Lizarra
Wikipedia(e)tik
Lizarra |
|||
---|---|---|---|
Nafarroa Garaia | |||
|
|||
Izen ofiziala | Estella / Lizarra | ||
Antolaketa
Estatua
Autonomia Erkidegoa Merindadea |
Espainia Nafarroako Foru Erkidegoa Lizarrerria |
||
Posta-kodea | 31200 | ||
![]() |
|||
Koordenatuak | (?) |
||
Garaiera Eremua Biztanleria Dentsitatea |
421 m 15,39 km² 13.708 (2005) 890,7 bizt/km² |
||
Sorrera | 914 aurretiko herri batean | ||
Herritarra | lizarratar | ||
Alkatea | María José Fernández Agerri | ||
www.estella-lizarra.com | |||
Lizarra, Lizarrerria merindadeko burua da, Nafarroaren erdialdean dagoena. Probintziaren bosgarren udalerririk populatuena da.
Itsaso gainetik 426 metrora aurkitzen da, Jurramendiaren azpian. Ega ibaiak zeharkatzen du. 914. urtean sortu zen Lizarra.
2005. urtean 13.000 biztanle inguru zituen.
Eduki-taula |
[aldatu] Historia
[aldatu] Erdi Aroa
Lizarra herrixkan oinarrituta, 1090an Antso V.ak hiri berria fundatu zuen Jakako forua emanez. Donejakue Bidetik zetozen hainbat frantziar geratu ziren bizitzera, zeren, foru horren arabera, nobleen zein erlijiosoen basailutzatik aske zeuden franko horiek.
1187an, Antso VI.ak aldameneko lurretan beste burgo bat eraiki zuen, San Joan izenekoa. Jatorri nafarra bazuten ere, foru berbera eman zien biztanleei. 1188an Arenal auzokoei eman zitzaien forua. Hortaz, hiru burgo ezberdin zeuden 1266an batu ziren arte.
[aldatu] Aro modernoa
XX. mendera jauzia eginez, 1909an "La Estellesa" autobus konpainia sortu zuten, herria Iruñeagaz lotzeko asmoarekin.
1979an Garcia Orcoyen Ospitalea sortu zuten, lehendabiziko eskualde-erietxea izan zena estatu espainiar osoan.
1998ko irailaren 12an Lizarra-Garazi Akordioa sinatu zuten herrian hainbat alderdik eta eragilek, orduan ETAren su-etena ahalbidetu zuena.
[aldatu] Zerbitzuak
- Osasuna: Garcia Orcoyen Ospitalea
- Garraioak: La Estellesa autobusak.
[aldatu] Lizarratar ezagunak
- Laura Mintegi (1955-), euskal idazlea.
- Pedro Martinez de Eulate (1979-), pilotaria.
- Patxi Ruiz (1980-), pilotaria.
- Kotemi (1980-), Futbolaria.