Informazio dokumentazioa

Wikipedia(e)tik

Wikitu Artikulu honek ez ditu Wikipediaren formatu hitzarmenak betetzen edo ez du sintaxi egokia.
Mesedez, aldatu ezazu bete ditzan. Ez ezabatu ohar hau wikitu arte.


Eduki-taula

[aldatu] Definizioa

Dokumentua du oinarritzat eta euskarri guztien bilduma da. Dokumentuak gorde, sailkatu eta ikertzen dituen zientzia da.

[aldatu] Ikuspegi diakronikoa

Hiru dokumentazio gune:

- Liburutegia

- Artxiboa

- Dokumentazio zentroak: gai jakin baten inguruan, espezializatuak

Dokumentazio diziplina modura: Historian zehar horrela ulertu izan dira:

- Zientzia instrumental modura: beste zientzia baten menpeko diziplina, laguntzailea. Adb: dokumentazio juridikoa, medikoa, biologikoa…

- Zientzia zentzu hertsian: diziplina autonomoa da, ez dago menpe. Informazioa berreskuratzeko prozesuen ikerketa da.

- Informazio modu gisa: zientzia kategoria ukatzen zaio, metodo hutsa da. Gaur egun nagusia bigarren modua da.

[aldatu] Kontzeptuaren sorrera

1789. urtean Iraultza Frantsesa izan zen eta hortik eratorri zen Ilustrazio garaia. Berau arrazoian oinarritzen zen. XIX. mendean produkzio zientifiko handia egon zen. Sorkuntza zientifikoa handitu zen eta hori guztia txukundu beharra zegoen, kaosera ez iristeko eta nahi zen dokumentua berreskuratzeko. XX. mendean zientzia sozialak ugaritu ziren eta orduan sortu zen Dokumentazioa.

1800 100 zientzia aldizkari nazioartean 1850 1.000 “ 1900 10.000 “ 1990 150.000 “ 863.000 liburu 2006 100.000.000 webgune (Netcraf-en arabera)

Henri La Fontaine eta Paul Otlet Bruselan elkartu ziren zientzia eklosioaz arduratuta. La Fontainek Societe des Etudes Sociales et Politiquesen egiten du lan. Pilaketa hori sailkatu nahi zuten, eta anabasa antolatzeko informazioa sistematizatu zuten. Zientzia antolaketa logiko arrazionala erabili zuten.

1892 Katalogazio zentroa. International Office of Bibliography erakundea sortzen dute. Bibliografia zientifikoa kontrolatu eta sistematizatzeko lehen saio serioa izan zen.

1895 Nazioarteko Bibliografia Institutua sortzen dute: ikergunea da, diziplena bera nola ikertu aztertzen dute, nola antolatu zientzia modura.

Ekarpen nagusiak:

- Errepertorio Bibliografiko Unibertsala: Garai hartan nazioartean ekoizten zenaren berri ematen zen. Hiru indargune edo bertute ditu:

a) Dokumentu kontzeptua: liburu kontzeptua gainditu: mapak, irudiak, audioa…

b) Nazioarteko lankidetza bultzatzen dute, sare baten bitartez egiten dute lan.

c) Informazio alfabetatzea.

Sailkapen Hamartar Unibertsala (CDU: Clasificación Decimal Universal): Melvill Deweyk 1876. urtean asmatutako sisteman oinarrituta atera zuten. AEBetan Deweyen sistema jarraitzen da (sist. Anglosaxoia), eta Europan CDUa. Hamar kategoriatan banatzen da sailkapen osoa.

Traite de Documentation (eskuliburua): (Paul Outlet, 1934) Dokumentazioa diziplina zientifiko modura onartzen da.

[aldatu] Garapena

Liburu esparrua zabaltzen da. Informazio pilaketa dago eta 1950. urtean Information retrieval (berreskuratzea) sortzen da. Hainbat izen hartzen ditu diziplina honek: Information literacy Muina Anslosaxoia Information Science Asia Informatika Europa Informazio-Dokumentazioa

Informazio dokumentalaren ikerketez arduratzen da zientzia hau:

- Nola prozesatu / analizatu

- Nola bildu

- Nola erregistratu

- Nola zabaldu (erabiltzaileari)

Oinarria/unitatea - DOKUMENTUA

- Zer da? Euskarri iraunkorrean erantsita dagoen edozein mezu (ikoniko edo sinbolikoa); helburu informatiboa duena. Arrastoa uzteko, informazioa euskarri batean erregistratu beharra dago.

[aldatu] Dokumentu motak

[aldatu] Euskarriaren arabera

a) Paperezkoa

b) Magnetikoa (zintak, adb)

c) Optikoak (laser bidez irakurtzen direnak: filamk, diapositibak, etab.)

d) Kimikoak (argeriarekiko sentsibleak direnak; argazkiak, esaterako)

e) Plastikoa

f) Aluminioa

g) …

[aldatu] Kodearen arabera

1. Idatzia

2. Grafikoak (mapak, planoak, etab.)

3. Ikonografikoak (argazkiak, adb)

4. Audioa

5. Ikus-entzunezkoak

6. 3Dkoak (maketak, adb)

7. Informatikoak

8. Multimediak

[aldatu] Gaiaren arabera

SHU (Sailkapen Hamartar Unibertsala)

[aldatu] Maila intelektuaren arabera

1. Dibulgatiboak

2. Zientifikoak

3. Teknikoak

[aldatu] Hedapenaren arabera

1. Argitaratua / Argitaratu gabea

2. Publikoak / Pribatuak

3. Pertsonalak

[aldatu] Maiztasunaren arabera

1. Monografikoa (iraupen jakinekoa)

2. Aldizkakoa (badakigu noiz hasi, baina ez noiz bukatuko den)

[aldatu] Egitura edo informazio motaren arabera

1. Lehenengo mailako dokumentuak (jatorrizko informazioa) 2. Bigarren mailako dokumentuak (obra bati buruzko datuak ematen dituztenak, bideratzen gaituztenak; adb: katalogoa)

[aldatu] Informazio eta Dokumentazio iturriak

a) Erreferentzia lanak b) Beste informazio iturri batzuk

[aldatu] Erreferentzia lanak

[aldatu] Sarrera

- Dokumentu bereziak dira, ez daude hasieratik amaierara irakurtzeko eginda, kontsultarako baizik.

- Informazio bilaketa zehatzei erantzutea dute xede.

- Aurkezpen zehatza erakusten dute: laburra eta diseinu funtzionalekoa.

- Kontsulta erraz eta bizkor egiteko prestatuta daude.

[aldatu] Tipologia

- Gaia

- Informazio mota

- Jorraturiko esparru geografikoa / garaiaren araberakoa

- Euskarriaren araberakoa

[aldatu] Informazio bilaketan eman beharreko urratsak

- Galdera argi planteatu / formulatu

- Argi zehaztu zein gairi dagokion galdera

- Argi zehaztu zein informazio mota behar den

- Eskuragai diren iturriak ezagutu

- Galderari hobekien erantzungo dion iturria hautatu

- Datuak informazio-iturrian atzeman

[aldatu] Informazioa zuzenean: 1. mailako iturriak

[aldatu] Hiztegiak

Esanahia eta definizioa; zuzentasun ortografikoa; etimologia; sinonimo eta antonimoak; beste hizkuntza batzuetako baliokideak; sigla edo akronimoen esanahia. Adibidez: www.hiztegia.es www.rae.es www.traducegratis.com www.wordreference.com/es/


[aldatu] Entziklopediak

Jakintzaren hainbat esparrutako ezagutza kopuru handia biltzen dute kontzeptuak azaltzeko asmoz, sistematikoki (gaika) edo alfabetikoki antolaturik. Adibidez: www.britannica.com www.1.euskadi.net/harluxet www.espasa.es eu.wikipedia.org


[aldatu] Errepertorio biografikoak

Pertsonaia ezagunei buruzko datu biografikoak. Adibidez: www.biography.com www.buscabiografias.com


[aldatu] Gida eta direktorioak

Pertsona zein era guztietako erakundeen izen, kargu eta helbideak. Adibidez: www.paginas-amarillas.es Governments on the WWW: www.gksoft.com/govt/


[aldatu] Atlasak eta urtekari geografikoak

Datu geografikoak (munduko estatuak, erregio edo eskualdeak).

- Atlas historikoak: nazioarteko harremanen bilakaera azaldu.

Adibidez: The World Factbook: www.cia.gov/cia/publications/factbook www.ciemen.org www.nationalgeographic.com/mapmachine


[aldatu] Kronologiak eta urtekariak

Azken urtean jazotako gertaerarik nabarmenenak jasotzen dituzte, normalean ordena kronologikoari jarraiki. Adibidez: www.viamichelin.es


[aldatu] Estatistikak
Nazioarteko erakundeak (NBE, OME, Unesco, Unicef…); Administrazioak; erakunde pribatuak (Data Service & Information).

ADB: www.eustat.es www.gaindegia.org www.ine.es unstats.un.org/UNSD/databases.htm


[aldatu] Legeen repertorioak

Buletinak (azken lege edo disposizioak, berrikuntzak argitaratzeko; lege horietan oinarrituta sortzen diren aldaketa txikiak) eta legeen errepertorioak (lege bildumak). Adibidez: www.euskadi.net/cgi-bin_k54/bopv_00?C https://ssl4.gipuzkoa.net/boletin/asp/index.asp


[aldatu] Dokumentuan erreferentzia bibliografikoak: 2. mailako iturriak

[aldatu] Liburuen errepertorioak

Bibliografia ofizialak: - Lurralde bateko produkzio bibliografikoaren erreferentzia guztiak biltzen ditu Adibidez: Bibliografía nacional española: www.bne.es/esp/servicios/publibibliografia.htm Bibliographie nationale française: bibliographienationale.bnf.fr/ British national Bibliography: www.bl.uk/services/bibliographic/natbib.html

- Euskal Herria:

• Legezko Gordailuaren erregistroa

• Joan Mari Torrealdai

• Jon Bilbao, Eusko bibliographia Bibliografia komertzialak: ISBN libros disponibles… www.amazon.com


Katalogoak: www.durangokoazoka.com/katalogo2006


- Aldizkarien errepertorioak:

- Ofizialak: bibliografia nazionalak, ISSN compact (), etab. www.ual.es/Universidad/Biblioteca/bd/issn.html


- Komertzialak: Ulrich’s

- Aldizkarietako artikuluen errepertorioak: aldizkari zientifikoen hustuketa, informazio espezializatua errazago berreskuratze aldera. • Sumarioak: Current Contents… • Laburpenak: Sociofile, Francis, Communication, Abstracts, ERIC… • Aurkibideak: CSIC, PAIS (International in print: public affairs information servide). - Beste dokumentu batzuen errepertorioak: • Tesiak: Teseo, Sudoc, Dissertation Abstracts, NdItd • Datu baseak • CD-ROM

[aldatu] Beste informazio digital batzuk

- Libututegi digitalak: Athena, Gallica, Internet Public Library…

- Iturri ofizialak (www.ena.lu)

- Balio erantsi handiko direktorioak: Argus Clearinghouse, Sosig…

[aldatu] Prozesu dokumentala

Dokumentuen gain egin beharreko operazio-multzoa da, erabiltzaileren batek gura duenean dokumentu horiek erabili ahal izan ditzan. Egunero ekoiztutako dokumentu oldeari ezarritako kontrol prozesua da, euren lorratza jarraitu ahal dezagun eta komeni zaigunean berreskuratu ahal ditzagun.

[aldatu] Helburua eta emaitzak

Helburua Informazioa berreskuratzen lagunduko duten erremintak sortzea da. Emaitzak:

• Katalogoak

• Datu baseak

• Aurkibide mota desberdinak.

• Etab.

[aldatu] =

Nork / Non===

- Dokumentalistek / dokumentazio zentroetan

- Artxibozainek / artxibategietan

- Liburuzainek / liburutegietan

- Ziberdokumentalistek / Interneteko informazioa analizatzen dute; geroz eta garrantzi handiagoa:


gaikako aurkibideak (URLen eguneratze etengabea)


tag-ak (folksonomiak – http://eu.wikipedia.org/wiki/folksonomia/ -…).

Informazioaren autobideetan gidari lana

[aldatu] Komunikatzailea

- Ez du zuzenean parte hartzen prozesuan - Komeni zaio, hala ere, berau ezagutzea:  Informazio-bilaketak errazteko  Bilaketan egon daitezkeen akatsak (eta ondo eginikoak) ulertzeko.  Dokumentalistari iradokizunak egiteko, prozesua hobetze aldera.

[aldatu] Prozesu dokumentalaren etapak

[aldatu] 1. Sarrera

• (Dokumentuak bildu liburutegiaren edo dokumentazio zentroaren bildumari eransteko).

• 1.- Materia jakin bati buruz existitzen diren dokumentuak bilatu eta topatu.

• 2.- Gure zentroari bereziki interesatzen zaizkionak hautatu.

• 3.- Dokumentuak eskuratu eta erregistratu <a href="http://img112.imageshack.us/my.php?image=dokusarreraew2.jpg" target="_blank"><img src="http://img112.imageshack.us/img112/2784/dokusarreraew2.th.jpg" border="0" alt="Free Image Hosting at www.ImageShack.us" /></a> Berezitasunak:

• ARTXIBATEGIETAN: Pertsona edo erakunde batek ekoitzitako dokumentu guztiak gordetzen dira (ez dago ez bilaketarik, ez hautaketarik, ez erosketarik).

• INTERNETEN: Bilaketa erreminta batzuek lan dokumentala eskatzen dute (gaikako aurkibideak). Iturri eta dokumentuen hautaketa eta eskuratze-prozesua

- Iturri propioak: Hedabideak berak ekoitzitako dokumentuak. Iturri dokumental nagusia (hedabideari interesatzne zaizkion gaiak, bere ibilbidearen lekukotza, doan dira, merkaturatzeko aukera).

- Kanpoko iturriak: Hedabideak berak sortu ez dituen dokumentuak, berak eskainitako informazioa aberasten laguntzen dutenak.

- Horiek eskuratzeko moduak:

- Dagokien prezioa ordainduz (merkaturatzen badira).

- Beste hedabide batzuen ekoizpena hautatu eta analizatuz.

Dokumentuen hautaketa

- Informazio-balioa (etorkizun-interesa, dokumentuaren kalitatea...)

- Dokumentuaren egokitasuna dokumentazio zerbitzurako (erabilera potentziala, originaltasuna...)

- Behin-behineko hautaketak (gertakizunak amaitu artean zabaltzen diren behin-behineko artxibategiak: gatazka armatuak, hauteskundeak, kirol lehiaketak...). Behin betiko hautaketa, gertaera amaitzean.


[aldatu] 2. Tratamendua = analisi dokumentala

Analisi formala (deskribapen bibliografikoa eta katalogazioa) + eduki analisia (indexazio –metodologia eta lengoaia dokumentalak- eta laburpena).

[aldatu] Analisi formala (deskribapen bibliografikoa + katalogazioa)

Liburutegi katalogoetan edota datu-base bibliografikoetan egingo da eta berau egiteko: Katalogazio Arauak (monografia, aldizkari eta gainerako materialentzat) hartuko dira kontuan. Dokumentazio-zentroek eta datu-base dokumental batzuek arau espezifikoak garatu dituzte euren dokumentuak deskribatu eta garatzeko.

Prozesu teknikoa: - Interneten (ez espaziorik ez dokumentu fisikorik): * artxibategi informatikoak ordenatu * URLak egiaztatu * Segurtasun kopiak * Etiketak

- Dokumentu erregistroa:

  • Dokumentuak ordenatu-gorde-kontserbatzeko eragiketa sorta
  • Dokumentu bakoitzari kode bat eman, sistema dokumental horretako parte bihurtzeko.
  • Emaniko kodea: current zenbakia, erregistro zenbakia.
  • Zertarako balio? Dokumentua identifikatu, bere ibilerak, eskariak kudeatu, dokumentu-funtsaren hazkundea kontrolatu...

- Deskribapen bibliografikoa:

  • Dokumentuaren ageriko datuak apuntatu (ezaugarri formalak, ez edukiak).
  • Horretarako: ISBD araua (International Standard Bibliographic Description).
  • Monografia, aldizkari, argazki eta ikus-entzunezko dokumentuentzat.

- ISBD motak:

  • Orokorra (dokumentuen deskribapen fisikorako): ISBD (G)
  • ISBD berriak, dokumentu espezifikoak deskribatzeko:
  • ISBD (M): Monografientzat
  • ISBD (S): Aldizkako argitalpenentzat
  • ISBD (CM): Mapentzat
  • ...


- ISBD deskribapena:

a) Izenburuaren eta erantzunkizuna.

b) Edizioaren eremua.

c) Material-motaren eremua (musika, aldizkari eta mapekin erabiltzen da).

d) Argitalpena (lekua, argitaletxea, urtea).

e) Deskribapen fisikoa (orriak, neurriak...).

f) Sailaren eremua (izenburua+zenbakia).

g) Oharren eremua (legezko gordailua…).

h) Zenbaki normalizatua (ISBN, ISSN).

- Katalogazioa:

  • Deskribapen bibliografikoaren datuen artetik irispideak hautatu àelementu funtsezkoak dira informazioa berreskuratzeko eta

bildumaren baitan dokumentuak ordenatzeko. 3 katalogotan banatzen dira fitxak:

 Erantzuleak (egilea, editorea, koord.)

 Titulua

 Gaia

- Sarbideen hautaketa:

  • Katalogatzaileak erabiltzailearentzat ohikoena den irispidea hautatu behar du (B. Atxaga, ez J. Irazu).
  • Irispidea, fitxa katalografikoaren buruan (gero, ISBD deskribapena). Zertarako balio?

- Erabiltzaileek informazioa berreskuratzeko

- Bildumako dokumentuak antolatzeko

- Liburutegian:

  • Liburuak gaika ordenatuta (SHU), eta, ondoren, egileak ordena alfabetikoan.
  • Gaia: Euskal literatura, XX. mendea. Atxagaren A topatu (ez Irazu-ren I).
  • Dokumentu bati gaia esleitzea, eduki analisiaren parte.
  • Katalogatzaileak erabaki sarrera (irispidea). Sarrera gaia bada, eduki-analisiaren emaitzak kontsultatu beharko ditu.

- Fitxa katalografikoa:

  • Deskribapen bibliografikoaren eta katalogazioaren osteko fitxa. Katalogoak osatzen ditu. Osagaiak:

• Sarrera (Irispidea)

• Deskribapen bibliografikoa

• Beste sarrera batzuk (baldin baleude)

• Erregistro-zenbakia

• Kokapen-kodea

[aldatu] Eduki analisia (indexazioa + laburpena)

Dokumentu bakoitzaren edukia sintetizatu edo laburtzea posible egiten duen irakurketa prozesu intelektuala.

Eragiketa bi ditu oinarrian: 

• Indexazioa

• Laburpena. Indexazioa:

  • Prozesu honen bitartez indexatze-terminoak (berba gakoak) hautatzen dira; berba horiek dokumentuaren edukiaren muina jasotzen dute (gaia, pertsonaiak, erakundeak, lekuak, datak… definitzen dituena).(6 W-ei erantzun).
  • Helburua: informazio bilaketak ahalbidetu.
  • Sekuentzia: Irakurketa-Analisia-Terminoen hautaketa-Normalizazioa: ezin da zerbait hainbat terminotan gorde, sinonimiak ez du balio. Hizkuntza dokumentala erabili behar da.

- Adibidez:

  • Berria, 2007-04-26: Hamasen adar armatuak bertan behera utzi du Israelekiko su-etena
  • Zer? nazioarteko gatazka
  • Nor? Hamas; Israelgo gobernua
  • Zergatik? Lur okupatuak
  • Non? Palestinan

à Albisteen indexazioan, beste dokumentu batzuetan (monografiak, adb.) baino informazio gehiago ematen da.

Irudien indexazioa:

  • Irudiak dauzkaten dokumentuak ere indexatzen dira.
  • Terminoek dokumentuaren esangura denotatiboa (begi-bistakoa) eta konnotatiboa deskriba dezatela (estresa…).
  • Irudien indexazioa à deskriptoreak hautatu (irudietan ageri diren pertsonen berri damaigute)

- Bilaketa eraginkorra: Erabiltzailearen eta dokumentalistaren terminoen arteko sintonia behar da.

  • Zarata dokumentala: bilaketa estrategia generikoegien ondorio.
  • Isiltasun dokumentala: informazioak ihes egiten digunean (sinonimoen erabilera, termino espezifikoegia, orokorregia…

Hori saihesteko ez da erabili behar hizkuntza naturala, hizkuntza dokumentala baizik. Adb: Latinoamerika, ez Hego Amerika, Hispanoamerika, Hegoaldeko Amerika, Amerika Latinoa… Hizkuntza dokumentala:

  • Dokumentuen indexatze eta berreskuratze prozesuan erabili beharreko erremintak
  • Ezagutza adierazteko tresnak, berau antolatu, gorde eta berreskuratu ahal izateko.
  • Elementu lexikoen eta arauen eraikuntza artifiziala, informazio- sistema batean datuen sartu-irtena normalizatu eta errazte aldera facilitar (García Gutiérrez, 1999: 351).
  • Hizkuntza naturalaren sinplifikazioa.
  • Esamolde baliagarri bakarra kontzeptuko (Erregeetako Loteria, ez Haurraren Loteria, Umearen Loteria…).

Indexatzeko modu batzuk:

  • Bilaketa orokorra (liburutegi publikoetan) àsailkapen orokorra = dokumentuari berba-gako bat(zuk) esleitu à sailkapenerako hizkuntza dokumentalak
  • Bilaketa espezializatua à sakoneko indexatzea àanalisi zehatzagoa (gaiak, azpigaiak...) à indexaziorako hizkuntza dokumentalak.

- Sailkapenerako hizkuntza dokumentalak:

  • Sailkapen entziklopedikoak. Dokumentuaren gaia jasotzen dute (Literatura, Historia, Komunikazioa...)
  • Egitura hierarkikoa: termino nagusiak (orokorrak) à termino eratorriak
  • Adb: Arte Ederrak à Pintura à Kubismoa.
  • Sailkapenerako hizkuntzetan nagusi: SHU. Ezagutza-esparruak 10 kategoriatan sailkatu. Kategoria bakoitzari zenbaki-kode bat esleitu: 3 Gizarte Zientziak, 6 Zientzia aplikatuak.
  • Kategoria bakoitzak bere arbola propioa dauka. Zenbat eta gai espezializatuagoa, orduan eta zenbaki gehiago: 62 Ingeniaritza, 626 obra hidraulikoak…
  • Beste sailkapen batzuk: Dewey, Bliss, Ranganathan, Library of Congress...

Indexatzeko hizkuntza dokumentalak:

  • Tesauroak (Thesaurus)
  • Deskriptoreen zerrendak
  • Egileen aurkibideak
  • Gai-sarreren zerrendak
  • Tituluen zerrendak

- Tesauroak: Jakintzaren gai zehatz baterako prestaturiko hizkuntzak ditu. Katalogo / hiztegi itxurakoa da, baina ez du definiziorik eskaintzen termino bakoitzak beste termino batzuekin daukan zerikusiari buruzko informazioa baizik. Termino baten bidez bilaka dabilenari esaten dio zeintzuk termino dauden onartuta eta zeintzuk ez, zeintzuk dauden kidetuta semantikoki, zeintzuk diren formarik ezagunenak... Diziplina horretako esamolde eta termino guztiak jasotzen dituzte: àTermino normalizatuak (hizkuntza dokumentala): deskriptoreak à Hizkuntza dokumentalean normalizatu gabeko terminoak (berba gakoak, keywords).  Adb:

• Nazioarteko harremanak

– Ikus (USE) Nazioarteko politika

• Nazioarteko politika

– Ordezkatua (UP) Nazioarteko harremanak

• Gizarte Komunikabideak

– Ikus baita ere Gizarte-komunikazioa Masa-kultura Informazio publikoa  Helburua: Indexatzaileak jakin dezala zein termino zehatzekin adierazi behar duen dokumentu batean ageri den kontzeptu bat, hizkuntza naturalaren sinonimia, anbiguotasuna… saihestea eta Tesaurora jota, erabiltzaileak jakingo du termino zehatzegia / orokorregia… erabili duen - Tesauroak: harremanak

  • Baliokidetasun erlazioak: Terminoaren sinonimoak erakusteko (Ikus:…) (Ordezkatua:…)
  • Hierarkikoak: Termino baten nagusitasuna/mendekotasuna familia bereko beste batekiko (termino espezifikoa / termino orokorra)
  • Elkarkorrak: Terminoak elkartu (harreman ez hierarkiko ez baliokidea: termino kidetua.

Laburpena: • Dokumentu baten edukiak, modu labur eta zehatzean jasota, iritzi kritiko eta anbiguotasun barik. • Testu bidez adierazia (ez hitz gako bidez)

•PROZESUA:

- Dokumentua irakurri

- Garatutako kontzeptuak hautatu

- Ideia nagusiak hautatu

- Laburpena idatzi

• Analisi Dokumentala sarean (eduki analisia bakarrik da posible):

• Dublin Core: ekoizle bakoitzak bere webgunea deskribatzeko irizpideak ematen dituen arau sorta.

• Berauek segiz, metadatuak bete ahal dira (edukia eta forma deskribatzeko etiketak)

• Zenbat eta zehatzago deskribapena, orduan eta bizkorrago agertuko da web hori bilaketa-motorren bilaketetan.

• àMetadatuak betetzerakoan fin ibiltzea komeni

• Folksonomiak (http://eu.wikipedia.org/wiki/folksonomia)


[aldatu] Irteera

Informazioaren hedapena eta dokumentuak berreskuratzea BERRESKURATZEA (erabiltzailearen jarrera aktiboa):

- Erabiltzaileak informazioa eskatu edo bilatu egiten du. HEDAPENA (erabiltzailearen jarrera pasiboa): Erabiltzaileak jaso egiten du informazioa: àDokumentalistaren abisua àAgregatzaileak.