Federiko Krutwig
Wikipedia(e)tik
Datu pertsonalak | ||
---|---|---|
Izen osoa | Federiko Krutwig | |
Jaiotza data | 1921eko maiatzaren 15a | |
Jaiotza lekua | Getxo (Bizkaia) | |
Heriotza data | 1998ko azaroaren 15a | |
Heriotza lekua | Bilbo (Bizkaia) |
Federiko Krutwig (Getxo, Bizkaia, 1921eko maiatzaren 15a - Bilbo, Bizkaia, 1998ko azaroaren 15a) euskal idazle eta politikoa izan zen. Nerabezaroan euskara bere kasa ikasi ondoren Euskaltzaindian 1943an sartu zen. Ekialdeko hizkuntzak ikasi zituen Frantziako Sorbonako Unibertsitatean eta baita Alemanian ere.
1963an Vasconia argitaratu zuen, Fernando Sarrhail de Ihartza izengoitiarekin. Bertan Euskal Herriaren historia arakatu zuen ikuspegi erabat iraultzailetik abiatuz. Sabino Aranaz geroztik garatutako nazionalismoaren kritika zorrotza eginez, beste abertzaletasun mota baten alde hitz egiten du, batez ere, mugimentu antikolonialisten iturrietatik edanez. Franco diktadore espainiarraren poliziak ETAren inspirazio iturritzat jo zuen liburua eta egia da ETAko sortzaileetako eta orduko kideetako askok idazlana goraipatu egin zutela. ETAren V. Biltzar Nagusian oso txosten garrantzitsua aurkeztu zuen Krutwigek. Helenista saiatua da eta Lapurtera klasikoa proposatu izan zuen beti euskara batuaren oinarri gisa, eredu kultista baten alde. Horren bidetik, bere euskarazko idazlan guztietan eredu horixe bera erabili zuen, baita 1968 ondotik ere. 1952an Hego Euskal Herria utzi beharrean aurkitu zen, bere ideiengatik eta elizari buruz esan zituenagatik.
Bizitzako azken urteetan Jose Mari Gorordoren Iniciativa Ciudadana Vasca/Euskal Huritarren Egitekoak alderdian aurkeztu izan zen hainbat hauteskundetan Hego Euskal Herrian.
Eduki-taula |
[aldatu] Lanak
[aldatu] Saiakera
- Vasconia, 1963.
- La Nueva Europa, 1976. Vasconian agertutako ideiak gehiago hedatzen ditu, Mendebaldeko Europako deskolonizazioaren alde arituz, gaur egun Herrien Europatzat-edo daukaguna goretsiz.
- Garaldea: Sobre el origen de los vascos y su relación con los guanches, 1978. Europako hainbat herriri buruzko (tartean euskaldunak) saiakera zientifikoa. Liburu honetako ideia asko Alfonso Martinez Lizarduikoaren Euskal Zibilizazioa saioan jaso ziren.
- La Nueva Vasconia, 1979. Vasconiaren edizio berritua.
[aldatu] Narrazioa
- Igibarziaren iphuinak, 1982. Haranburu.
[aldatu] Nobela
- Belatzen Baratza Mikelditarrak. Euskal errankari hamaika irazkietan eta bedaratzi ilbetan, 1979. Ediciones Vascas. Luis Haranburu argitaletxearekin titulu bereko 9 liburuki kaleratu zituen orotara.
- Ekhaitza, 1980. Haranburu.
- Otsoaren bidea, 1982. Haranburu.
- Garaziko oihanaren thauma, 1983. Haranburu.
- Ortziren zaldiak, 1983. Haranburu.
- Garaldea, 1978. Txertoa.
- Sua ez da hiltzen, 1983. Haranburu.
- Belatzen Baratza. Mikelditarrak (2. liburukia), 1982. Luis Haranburu.
- Belatzen Baratza. Mikelditarrak (3. liburukia), 1982. Luis Haranburu.
- Belatzen Baratza. Mikelditarrak (4. liburukia), 1982. Luis Haranburu.
- Belatzen Baratza. Mikelditarrak (5. liburukia), 1982. Luis Haranburu.
- Belatzen Baratza. Mikelditarrak (6. liburukia), 1982. Luis Haranburu.
- Belatzen Baratza. Mikelditarrak (7. liburukia), 1983. Luis Haranburu.
- Belatzen Baratza. Mikelditarrak (9. liburukia), 1983. Luis Haranburu.
[aldatu] Kanpo loturak
Federiko Krutwig literaturaren zubitegian
Federiko Krutwig. Bidegileak.
Federiko Krutwig Euskonewsen
![]() |
Artikulu hau euskal idazle bati buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |