Plentzia
Wikipedia(e)tik
Plentzia |
|||
---|---|---|---|
Bizkaia | |||
|
|||
Izen ofiziala | Plentzia | ||
Antolaketa
Estatua
Autonomia Erkidegoa Lurralde Historikoa Eskualdea |
Espainia Euskal Autonomia Erkidegoa Bizkaia Uribe-Kosta |
||
Posta-kodea | 48620 | ||
Koordenatuak | (?) |
||
Garaiera Eremua Biztanleria Dentsitatea |
4 m. m 5,79 km² 4.069 (2006) 682,04 bizt/km² |
||
Sorrera | 1299 | ||
Herritarra | plentziar | ||
Alkatea | Nikolas Oñate Landa (EAJ) | ||
www.plentzia.net | |||
Plentzia Bizkaiko udalerria da, Bizkaiko Uribe-Kosta eskualdean kokatua. Bilbotik 25 bat kilometrotara dago, kostaldean, herrialdeko iparsartaldean. Plentzia Butroe ibaiko azken bihurgunearen eskuinaldean dago, Plentzia/Gorlizko badian hil aurretik. 5,79 kilometro karratu dauzka eta 4000 biztanle inguru bizi dira bertan. Biztanleria udan laukoiztu daiteke.
Eduki-taula |
[aldatu] Ingurua.
Plentziako Uria Uribe Kostako eskualdearen erdian kokaturik dago, Barrika, Urduliz, Gatika, Lemoiz eta Gorliz inguruan duelarik. Plentziako Itsasadarrak (edo Butroe erreka) herria hegoaldetik iparraldera zeharkatzen du, Plentzia-Gorlizko badian itsasoratu arte, Urgoso errekaren urak jasota. Aipagarria da Plentziako hondartza, turismoa erakarri duena. Basoak urriak dira, Isuskizako eukaliptuak kenduta; horrez gain, Saratxagan belardiak daude. Hainbat muino dago herrian, Jentilmendi mendia, esaterako.
[aldatu] Auzoak
- Txipio
- Isuskiza
- Saratxaga
[aldatu] Historia.
Erromatar aztarnak aurkitu izan dira, baina herri moduan XIII. mendean sortu zen, Lope Diaz de Harok , balea arrantzan ziharduen alboko Gorlizenak ziren lurraldeak mugarritu zituenean. 1299an, On Diego Lopez de Haro Bizkaiko jaunak Hiribildua sortu zuen, Gorlizena zen Gaminiz auzoan. Hiribildu berriaren lurraldeak Gorlizi hartuko zitzaizkion. Foruan emandako izena "Placencia de Butrón" izan zen, hortik gaurko "Plentzia". Hiribilduari Logroñoko Forua eman zitzaion, eta hurrengo Bizkaiko Jaunek eta Gaztelako Erregeek Forua berretsi zuten.
Butroetarrak herriaz jabetu ziren, baina XVI mendean honen gaineko boterea galdu zuten. Hortik aurrera beren goren aldia ezagutu zuen, untzigintza, balea-arrantza eta merkataritza zirela eta. Untzigintzaren azken aztarna Astillero plaza da.
XVIII mendean beheraldi handia hasi zen, Espainiar-Britainiar gudan flota guztia galdu zenean. Orduan, bizi toki bihurtu zen, eta industrializazioa eman ez zenez, inguru naturala mantendu zuen. Azken arrazoi honengatik, burgesia txikiak udako herria bihurtu zuen, batez ere XIX mende amaieratik aurrera.
Gaur egun Plentzian dago Bilboko Metroko amaierako geltokietako bat. Plentziari hainbat urbanizazio berri dagozkio, euren artean Isuskitza deritzona (Plentziako Abanikoa, honela deitua airetik daukan itxuragatik), hirigunetik hurbileko muino batean dagoena.
[aldatu] Ekonomia eta Gizartea.
Hirugarren sektorea nagusi da, ostalaritzari lotua.
Lehen sektoreari dagokionez, arrantza portua aipatzekoa da. Nekazaritza ere historikoki garrantzitsua izan da, baina gaur egun zahartze prozesua nabaria da herrian.
[aldatu] Jaiak
- Uztailaren 16an, Karmengo Amaren jaiak.
- Uztailaren 22an, Andra Mari Magdalenaren jaiak.
- Irailaren 2an Andolin Deunaren jaiak.
[aldatu] Kirola
Hainbat kirol elkarte daude herrian:
- Arkote A.T.
- Kakarraldo R.T
- Plentzia F.T.
- Plentzia P.T.