Laponiako Gerra

Wikipedia(e)tik

Laponiako Gerra
(Bigarren Mundu Gerra)

Frontea Ekialdeko Frontea
Ivalo hiria suntsitua.
Borrokalariak

Alemania

Finlandia
Indarrak
200.000 gizon 60.000 gizon
Biktimak
950 hildako
2.000 zauritu
1.300 bahitu
774 hildako
3.000 zauritu
262 desagertu
Ondorioa
Finlandiarren garaipena. Alemaniarrak Finlandiatik botatzea lortu zuten, lehenengoak Laponia eskualdeko hainbat herri (haien artean Rovaniemi hiriburua) erre eta suntsitu ondoren.

Laponiako Gerra (finlandieraz Lapin sota, alemanieraz Lapplandkrieg, suedieraz Lapplandskriget) 1944ko irailaren eta 1945eko apirilaren arteko alemaniar eta finlandiarren arteko borrokei deitzen zaie. Gerrak Finlandiako iparraldeeneko eskualdean gertatu ziren, Laponian.

[aldatu] Hasiera

1943. urte erdialdean, alemaniarrak, Finlandia menperatzeko planak egiten hasi ziren, hau, SESBekin bake-akordioa bere kabuz sinatuko zuelakoan. Beste herrialdeak konturatu gabe, Alemania, bere soldaduak Norvegia iparraldean barrena eramaten joan zen, 1944. urteko irailean, Finlandiak SESBekin sinatu zuen bake-akordiaren ondoren prestatu zuen erasorako prest egoteko.

[aldatu] Gerra

Finlandiar soldaduak.
Finlandiar soldaduak.

Alemaniak, soldaduak iparraldean zituela inor konturatu ez zenez, itsasozko erasoa egitea erabaki zuten, finlandiarrak engainatuz (Tanne Ost Operazioa). Finlandia erraz gailendu zenez, SESBren laguntzarekin, bere atentzioa desbideratzeko zela konturatu zen eta armada Laponiara bidali zuen, Norvegiarekin zuen muga kontrolatzeko, eta Finlandian gelditzen ziren soldadu alemaniarren erretiroa eragozteko.

Irailaren 9an sinatutako bake-akordioan, SESB eta Finlandiaren arteko Jarraipenaren Gerra amaiera adostu zen. Alemaniako soldaduak, gerran Finlandiaren alde borrokatu zutenak, SESBen mugaren ondoan jarraitzen zuten oraindik, eta Alemaniaren erasoari erantzuna ematearren, soldadu hauei, Norvegiaren mugarako bidea eragozten hasi ziren finlandiarrak. Lehenengo baitaila, Tornioko Bataila izan zen, non finlandiarrek arrakasta izugarria lortu zuten, eta alemaniarrei Torniotik Norvegiara iristea eragotzi zien.

Guda hasi zenean, Laponia eskualdeko 168.000 pertsonak, Suedia eta Finlandia hegoaldeko herrietara erbesteratuak izan ziren eta, zorionez, alemaniarren suntsiketatik at gelditu ziren. Hauek, hiri eta, 2 izan ezik, Laponiako zubi guztiak erre eta suntsitu zituzten, hauen artean Ivalo eta Laponiako hiriburua, Rovaniemi (Rovaniemiko Bataila).

Alemaniar soldaduak irteteko egin behar izan zuten itzulia.
Alemaniar soldaduak irteteko egin behar izan zuten itzulia.

[aldatu] Ondorioak

1945eko apirilean itzuli ziren azkenengo alemaniarrak Finlandiatik heuren lurraldeetara, eta bahituak, SESBn esku gelditu ziren, sinatutako bake-akordioaren arabera. Beraz, Finlandia ez zen Alemaniaren lurralde satelite bihurtu eta bere independentzia mantendu zuen, munduko bi potentzien arteko muga bilakatuz, SESB eta mendebaldea.