Ordizia
Wikipedia(e)tik
Ordizia |
|||
---|---|---|---|
Gipuzkoa | |||
|
|||
Izen ofiziala | Ordizia | ||
Antolaketa
Estatua
Autonomia Erkidegoa Lurralde Historikoa Eskualdea |
Espainia Euskal Autonomia Erkidegoa Gipuzkoa Goierri |
||
Posta-kodea | 20240 | ||
Koordenatuak | (?) |
||
Garaiera Eremua Biztanleria Dentsitatea |
150 m 5,65 km² 9.023 (2005) 1596,99 bizt/km² |
||
Sorrera | 1256 | ||
Herritarra | ordiziar | ||
Alkatea | Jose Miguel Santamaria Ezeiza (EAJ) | ||
www.ordizia.net | |||
Ordizia Gipuzkoako udalerria da, Goierri eskualdean kokatua.
Eduki-taula |
[aldatu] Kokapena, biztanleria eta orografia
Gipuzkoako erdi-hegoaldeko udalerria, Goierri eskualdeako hiriburua. Mugak: iparraldean, Itsasondo eta Beasain; ekialdean, Itsasondo, Arama eta Zaldibia; mendebaldean, Beasain; hegoaldean, Lazkao.
Garaiera, 155 m. 5,7 km² eta 9.118 biztanle. Gipuzkoako biztanle dentsitaterik handienetarikoa du. Oria ibaiak zeharkatzen du Ordiziako udalerria. 1000 metrora iristen ez diren mendiez inguratua dago Ordizia, Murumendi (848 m), Odeta-Goeña (784 m) eta Paola (734 m).
[aldatu] Hizkuntza
Euskara Ordiziako biztanleen lehen hizkuntza izan zen XX. mendera arte. Ordiziari buruz datu zehatzik ez badugu ere, Gipuzkoako eta Ordiziako egoera soziolinguistikoak antzeko samarrak zirela emanda, esan daiteke XIX. mendearen erdialdean ordiziarren %96ak euskaraz zekiela. Garai horretan oso gutxi izango ziren gaztelaniaz bakarrik zekiten ordiziarrak. Handik ehun urtera, hainbat faktoreren eraginez, Ordiziako euskaldunen portzentaia erdira etorrita zegoen.
Gaur egun Ordiziako biztanleen %62 dira euskaldunak, 2005ean EUSTATek egindako erroldaren arabera.
[aldatu] Ordiziar ezagunak
- Andres Urdaneta (1508-1568) apaiza, itsas gizona eta esploratzilea, Mexikotik Filipinetarako itsasbidea sortu zuen.
- Domingo Unanue (1901-1985) arkitektoa.
- Nikolas Lekuona (1913-1937) artista abangoardista, margolari, marrazkigile eta argazkilaria.
- Mikel Garmendia (1945-2005) aktorea zine, antzerki eta telebistan.
- Luciano Montero (1908-1993) txirrindularia
- Francisco Mujika Garmendia, Pakito / Artapalo (1953-) ETAren buruzagia, erakundeak kanporatua.
- Dolores Gonzalez Katarain, Yoyes (1954-1986), ETAren buruzagia, traizio egitea salatua, erakundeak berak hildakoa.
- Patxi Zubizarreta (1964-) idazlea.
- Emma Garcia (1973-) telebista-aurkezlea.
- Sara Cozar (1980-) aktorea.
[aldatu] Kanpo loturak
Ordiziako Udala
Goierriko hitza Eskualdeko berriak egunero euskaraz
![]() |
Gipuzkoako udalerriak | ![]() |
---|---|---|
Abaltzisketa • Aduna • Aia • Aizarnazabal • Albiztur • Alegia • Alkiza • Altzaga • Altzo • Amezketa • Andoain • Anoeta • Antzuola • Arama • Aretxabaleta • Arrasate • Asteasu • Astigarraga • Ataun • Azkoitia • Azpeitia • Baliarrain • Beasain • Beizama • Belauntza • Berastegi • Bergara • Berrobi • Bidegoian • Deba • Donostia • Eibar • Elduain • Elgeta • Elgoibar • Errenteria • Errezil • Eskoriatza • Ezkio-Itsaso • Gabiria • Gaintza • Gaztelu • Getaria • Hernani • Hernialde • Hondarribia • Ibarra • Idiazabal • Ikaztegieta • Irun • Irura • Itsasondo • Larraul • Lasarte-Oria • Lazkao • Leaburu • Legazpi • Legorreta • Leintz Gatzaga • Lezo • Lizartza • Mendaro • Mutiloa • Mutriku • Oiartzun • Olaberria • Oñati • Ordizia • Orendain • Orexa • Orio • Ormaiztegi • Pasaia • Segura • Soraluze • Tolosa • Urnieta • Urretxu • Usurbil • Villabona-Amasa • Zaldibia • Zarautz • Zegama • Zerain • Zestoa • Zizurkil • Zumaia • Zumarraga |