L. L. Zamenhof

Wikipedia(e)tik

Irudi:Zamenhofhead.jpg
Ludwig Zamenhof

Ludvic Lazarus (Ludwik Lejzer, Ludwik Łazarz) Zamenhof (Białystok, 1859ko abenduaren 25a - Varsovia, 1917ko apirilaren 14a) mediku oftalmologoa eta filologoa zen, esperanto nazioarteko hizkuntzaren sortzailea.

[aldatu] Bizitza

Białystok hirian Jaio eta hezi zen, garai haietan Errusiar Inperioan, gaur egun Polonian. Hainbat hizkuntza hitzegiten ziren eta kultura ezberdinen arteko ulermena zaila zen. Hau konpontzeko esperantoa garatzen hasi zen, urteetan zehar luzatu zen lana.

1879 volapük hizkuntza agertu zen (beste nazioarteko hizkuntza proiektu bat), baina Zamenhofek, ikasi ondoren eta baztertu ondoren, bere asmoekin jarraitu zuen. Azkenean, 1887an Lingvo internacia. Antaŭparolo kaj plena lernolibro (Nazioarteko hizkuntza. Hitzaurrea eta testu liburua) argitaratzen du, hizkuntza berriaren oinarriekin, Doktoro Esperanto izengoitirekin, hizkuntzari izena emango ziona.

Bere "nazioarteko hizkuntza" proiektua adituen kritikei ireki zien, beraien ekarpenekin obetuko zuenaren hitza emanda. Hurrengo urteetan Zamenhofek hainbat liburu, itzulpen eta liburuxka argitaratzen ditu, 1889rako ia dirurik gabe geratuko delarik. 1905 arte mugimenduaren buru izan zen arren, hizkuntzaren sustapena bere lehen jarraitzaileen esku geratu zen.

1905 lehen Esperanto Mundu Biltzarrean (Boulogne-sur-Mer, Frantzia) Zamenhofek Esperantoaren Oinarria aurkeztu zuen, hizkuntzaren deskripzio ofizial gisa onartua izango delarik. Esperantoaren oinarrizko arauditzat jotzen da.