Lankide:Asier Conde

Wikipedia(e)tik

Hona hemen idatzi ditudan zenbait artikulo txiki internetek dakartzan erronka berriak eta katalogazio sistemak,hala nola tradizionalak edota joera berriak.

Eduki-taula

[aldatu] Interneten aurkitzen ditugun orrialde desberdinak

[aldatu] Informazioa aurkezten duten orriak:

Talde honetan sartu nahi izan ditugu informazio landua eta itxia (erabiltzaileak alda ezin dezakeena) aurkezten duten web orriak. Hauen barnean tipologia ezberdinak aurki ditzakegu:

  • Pertsona zehatz bati buruzko web orriak. Adibidea: Lenny Kravitz
  • Aldiriko argitalpenak: kasu honetan beraiek azaltzen digute informazioa, aurrekoen antzera, baina datu base bat daukate eta bertako informazioa eskuratzeko bilatzaile bat eskaintzen digute.Berria egunkaria.

[aldatu] Informazioa kudeatu eta berreskuratzen duten orriak

Funtzionaltasunari begiratuz gero, ikus dezakegu badaudela aurreko web orri horiek kudeatu eta informazioa berreskuratzen laguntzen gaituzten web orriak, bilatzaileak deritzen orriak alegia. “Bilatzaile bat web orrietako helbideak beraien edukiekin erlazionatzen dituen datu base bat kontsultatzeko aukera eskaintzen duen web orria da.” 2. Hauen artean honako hauek bereizten ditugu (Informazio gehiagorako jo Juan Carlos Aristaren web orrira):

  • Bilaketa motoreak:

Hauek saretik ibilbide bat egiten dute, web orrietako edukiak (testua bereziki) bereganatzeko. Ondoren pertsona batek kontsulta bat egitean, hitz edo esaldi zehatz bat sartzen du, eta bilatzaileak hitz edo esaldi hori daukaten orriak erakusten ditu. Web orri horiek ordenatuak azaltzen dira ondorengo faktore hauek kontutan izanik: trafikoa; web orriak daukan edukiaren garrantzia; ikusgaitasuna.

Esan ere bilatzailea 3 zatitan bana dezakegula: sarea arakatzen duten programak; datu basea eraikitzen eta osatzen duten programak eta datu basean bilaketa edo kontsulta egiten dituztenak. Bilaketa motore adibide garbiak dira: Google, Altavista.

  • Direktorioa:

Direktorioa ere, datu base bat da. Bilatzaileetan ez bezala, honen atzean aurrehautaketa eta kategorizazio (indexazio) lanak egiten dituzten pertsonak daude, eta hauek izango dira URL-a onartua izango den edo ez erabakiko dutenak. Honez gain, direktorioek orrialde nagusia aztertzen dute, bilatzaileak aldiz, eremu batetako orrialde guztiak aztertzen ditu 3 Direktorio ezagunetariko bat Aurki litzateke.

[aldatu] Gune partehartzaileak

Erabiltzailea gune web partehartzaile batean sartzen da eta beste erabiltzaileekin elkarrizketa bat mantentzen du ezarritako gai baten inguruan.Gune hauen barnean ere tipologia ezberdinak daude eta guk hauetako hiru aipatuko ditugu bakarrik:

  • Weblog

Web-eko blog-a da, hau da, webeko bitakora.Hitz potolo hau 1997ko Abenduan erabili zuen lehendabiziko aldiz John Bargerrek. Baino, zer da webloga? Autore bat edo gehiagok gai bati buruz igorritako mezuak kronologikoki pilatzen dituen bitakora. Foroekin ezberdintzen duen ezaugarritako bat weblogak diario pertsonal moduan uler daitezkeela da. Amaitzeko esan, hauek formatu anitzetan argitaratu izan direla, HTML, RSS, edo 2004ean erabiltzen hasi den Atom. 4

  • Foro

Erabiltzaileak, sarturiko foro horretan ezarritako gai edo gaiei buruzko mezu publikoak bidaltzen dituen orrialde multzoa da. Bi mota daude, foro irekiak batetik eta itxiak bestetik. Lehenengoen kasuan igorritako mezu horiek sareko edonork ikus ditzake,hau da, foroan erregistratu gabeko pertsonek. Foro itxietan ordea, mezuak irakurri ahal izateko foroko erabiltzailea izan behar da. Funtzionamenduari dagokionez esan ere, foro bateko lehen mezuak gaia jartzen duela, honela foroan sartzen den edonork mezua irakurri eta era berean gai horren inguruko bere iritzi pertsonala islatzen duen mezu berri bat igortzen du. Era honetan ezarritako gaiari buruzko mezuen kate luzea ezartzen da, gune partehartzaile bat sortuaz. 5

  • Chat

Momentu errealeko komunikazioari deritzo. Bertan jendea komunikatu daiteke, beste pertsonekin idatz lenguaia erabiliz. Teklatuan idaztea bezain erraza da.Tresna honi esker jendea ezagutu, dudak galdetu,zaletasunak konpartitu, nahiz urruti dagoen jendearekin hitz egin daiteke besteak beste. Honetarako pertsona ezberdinak interneteko zerbitzari batera konektatu, chat toki batetan sartu eta idazten hasten dira; momentu berean beste pertsona batek idatzi duena irakurri daitekeen batera. 6

[aldatu] Interneteko atariak

Erabiltzailea World Wide Web era konektatzean, eta bertan konexioa ezartzean, azaltzen den lehen web lekuari deritzo. Atariak benetan estimatuak dira interneten, batik bat komunitate handiengan ezartzen duten botere influentziagatik. Atariak, interesatzen zaizkigun leku eta informazioa identifikatzeko erabiltzen dira gehienbat. Bestalde, web leku bat ez da atarian bilakatzen informazioa edukitzeagatik soilik,izan ere ataria, webean nabigatzeko plataforma bezala ulertu beharko litzateke.7