Baias ibaia

Wikipedia(e)tik

Baias ibaiaiak Arabaren mendebaldeko herena iparraldetik hegoalderaino zeharkatzen du 60 kilometrotan zehar. Lurraldearen trantsizio-izaera, Atlantikoko eta Mediterraneoko eskualde biogeografikoen artekoa, zeharkatzen dituen paisaietan nabari da; hala, iparraldean sega-belardiak eta basoak dira nagusi eta hegoaldean, berriz, zereal, erremolatxa eta patata soroak.

Baias ibaia Gorbeiako mendigunean jaiotzen da eta Miranda de Ebron (Burgos) egiten du bat Ebrorekin. Zuia, Urkabustaiz, Kuartangoeta Goi eta Behe Erribera haranak zeharkatzen ditu, Anda edo HereƱako bezalako igarobide estuetan zehar bide eginez. Horietatik guztietatik azpimarragarriena Techako haitzartea da, Arkamo eta Badaia mendilerroen arteko ebaki ikusgarria. Emariak infiltrazioak izaten ditu, material karstikoen eraginez; ondorioz, uda partean hondo arrokatsua agerian duten hainbat zati agertzen dira.

Ibilguak fisionomia eta egitura naturala gordetzen ditu eta jatorri artifizialeko interbentzio edo zuzenketa gutxi daude. Erribera-basoak, batez ere haltzadiz -Atlantikoko haritz eta lizarrekin eta Mediterraneoko makal eta sahatsekin-, osatutakoak, ugari dira bere ibilguan zehar.