Iruñerria

Wikipedia(e)tik

Iruñerria satelite bidezko ikusia
Iruñerria satelite bidezko ikusia

Iruñerria Iruñea hiriburuaren inguruan dagoen eskualdea da, Iruñeko merindadearen hego-ekialdean. Iruñerriko Mankomunitatearen definizioari jarraiki, 17 udalerrik osatzen dute Iruñerria, eta guztira 316.000 pertsona bizi da bertan 2006ko datuen arabera.

Eduki-taula

[aldatu] Historia

XX. menderarte ez zen existitu Iruñerria gaur egun ezagutzen den moduan. Izan ere, Iruñearen benetako hazkundea ez zen bere osotasunean 1950eko hamarkadararte gertatu. Orduan, Iruñea ondoko zendeetako lurralde zatiak desanexionatuz, udalerri berriak sortu ziren, Barañain esaterako. 1960ko hamarkadararte, Barañain 100 biztanle ere ez zituen herrixka bat izan zen, baina biztanleriaren hazkunde handiak eta Nafarroako beste herrietatik eta Nafarroatik kanpo zetorren biztanleriaren etorrerak kopuru hori 20.000ra igoarazi zuten hogei urteren buruan. Gune metropolitarreko bestelako herriek ere garapen bera bizi izan zuten, Zizur Nagusia esaterako, Zizur Zendeatik eginiko desanexio baten ondorioz sortu zen.

Iruñeako udalerriak zabalgune berriak eta auzo berriak eraiki zituen. Iturrama, Mendebaldea, edota Donibane bezalako auzoak, 1970eko hamarkadatik aurrera eraiki ziren. Horrez gain, Arga ibaiaren iparraldean, eta antzinako hiriko Alde Zaharraz gaindi Arrotxapea eta Txantreako auzoak garatu ziren. Iruñearekin batera, Atarrabia, Noain eta beste hainbat gune garatu ziren. Noainen gainera, Iruñeko aireportua eraiki zen.

[aldatu] Garraioa

300.000 biztanleren garraio beharrizak asetzeko, autobide eraztun bat eraiki da Iruñea inguratuz. Gainera, etorkizuneko auzo eta etxebizitza berriak kontutan hartuz, Nafarroako gobernuak bigarren eraztun bat eraikitzeko beharra aurrikusten du, baina oraindik ez da horretarako proiektu sendorik aurkeztu. 1980ko hamarkadatik aurrera eraikitako autobide berriek gainera, Iruñeak Nafarroako erdigunean duen posizioa indartu dute, A-15 autobidea, Lizarra eta Logroño batzen duten autobidea, eta oraindik eraikitze lanetan dagoen Jacaraino ailegatuko den autobidea.

Autobideez gain, autobus garraioa erabiltzen dute Iruñerriko biztanleek batetik bestera ibiltzeko. Horrela, Atarrabiarra (Iruñerriko Mankomunitateak kudeaturiko zerbitzua) autobus-zerbitzua dago, guztira 20 linea inguruk, Iruñeko eta gune metropolitarreko auzo eta udalerri guztiak elkartzen dituzte.

[aldatu] Udalerriak

Iruñerriko gune metropolitarra
Iruñerriko gune metropolitarra

Iruñerria honako udalerriek osatzen dute.

[aldatu] Kanpo loturak


Beste hizkuntzak