Laponiako Gerra
Wikipedia(e)tik
Laponiako Gerra |
|||
---|---|---|---|
Frontea | Ekialdeko Frontea | ||
|
|||
Borrokalariak | |||
![]() Alemania |
![]() Finlandia |
||
Indarrak | |||
200.000 gizon | 60.000 gizon | ||
Biktimak | |||
950 hildako 2.000 zauritu 1.300 bahitu |
774 hildako 3.000 zauritu 262 desagertu |
||
Ondorioa | |||
|
![]() |
Laponiako Gerra (finlandieraz Lapin sota, alemanieraz Lapplandkrieg, suedieraz Lapplandskriget) 1944ko irailaren eta 1945eko apirilaren arteko alemaniar eta finlandiarren arteko borrokei deitzen zaie. Gerrak Finlandiako iparraldeeneko eskualdean gertatu ziren, Laponian.
[aldatu] Hasiera
1943. urte erdialdean, alemaniarrak, Finlandia menperatzeko planak egiten hasi ziren, hau, SESBekin bake-akordioa bere kabuz sinatuko zuelakoan. Beste herrialdeak konturatu gabe, Alemania, bere soldaduak Norvegia iparraldean barrena eramaten joan zen, 1944. urteko irailean, Finlandiak SESBekin sinatu zuen bake-akordiaren ondoren prestatu zuen erasorako prest egoteko.
[aldatu] Gerra

Alemaniak, soldaduak iparraldean zituela inor konturatu ez zenez, itsasozko erasoa egitea erabaki zuten, finlandiarrak engainatuz (Tanne Ost Operazioa). Finlandia erraz gailendu zenez, SESBren laguntzarekin, bere atentzioa desbideratzeko zela konturatu zen eta armada Laponiara bidali zuen, Norvegiarekin zuen muga kontrolatzeko, eta Finlandian gelditzen ziren soldadu alemaniarren erretiroa eragozteko.
Irailaren 9an sinatutako bake-akordioan, SESB eta Finlandiaren arteko Jarraipenaren Gerra amaiera adostu zen. Alemaniako soldaduak, gerran Finlandiaren alde borrokatu zutenak, SESBen mugaren ondoan jarraitzen zuten oraindik, eta Alemaniaren erasoari erantzuna ematearren, soldadu hauei, Norvegiaren mugarako bidea eragozten hasi ziren finlandiarrak. Lehenengo baitaila, Tornioko Bataila izan zen, non finlandiarrek arrakasta izugarria lortu zuten, eta alemaniarrei Torniotik Norvegiara iristea eragotzi zien.
Guda hasi zenean, Laponia eskualdeko 168.000 pertsonak, Suedia eta Finlandia hegoaldeko herrietara erbesteratuak izan ziren eta, zorionez, alemaniarren suntsiketatik at gelditu ziren. Hauek, hiri eta, 2 izan ezik, Laponiako zubi guztiak erre eta suntsitu zituzten, hauen artean Ivalo eta Laponiako hiriburua, Rovaniemi (Rovaniemiko Bataila).

[aldatu] Ondorioak
1945eko apirilean itzuli ziren azkenengo alemaniarrak Finlandiatik heuren lurraldeetara, eta bahituak, SESBn esku gelditu ziren, sinatutako bake-akordioaren arabera. Beraz, Finlandia ez zen Alemaniaren lurralde satelite bihurtu eta bere independentzia mantendu zuen, munduko bi potentzien arteko muga bilakatuz, SESB eta mendebaldea.