Aramaio

Wikipedia(e)tik

Aramaio

Araba
Aramaioko bandera Irudi:AramaiokoUdala zb.png
Izen ofiziala Aramaio
Antolaketa
Estatua
Autonomia Erkidegoa
Lurralde Historikoa
Eskualdea

Espainia
Euskal Autonomia Erkidegoa
Araba
Zuia-Gorbeialdea
Posta-kodea 01169
Koordenatuak -
Garaiera
Eremua
Biztanleria

Dentsitatea
Euskaldunak

- m
73,27 km²
1.487 (2004)

20,29 bizt/km²
%85,56 (2001)

Sorrera 1181
Herritarra aramaiar, aramaioar
Alkatea Mercedes Mondragon Aiastui (EAJ)
www.aramaio.org

Aramaio Arabako iparraldeko muturrean dagoen udalerri zabala da, Zuiako kuadrilaren barruan dagoena.

Gipuzkoarekin mugan dago, probintzia honetako Arrasate, Aretxabaleta eta Eskoriatzaren mugakidea delarik.

Ibarra herrigune nagusiaz gain, bederatzi elizate edo auzo ditu: Arexola, Azkoaga, Barajuen, Eguzkierripa, Etxaguen, Gantzaga, Oleta, Untzilla eta Uribarri . Bertakoak aramaioarrak dira.

Eduki-taula

[aldatu] Datuak

  • Biztanleak: 1.487 (2004)
  • Azalera: 73,27 km²
  • Garaiera: 301 m (Ibarra)
  • Distantziak:

[aldatu] Historia

  • XIV.-XV. mendeetan Ibarra auzoa kale bilakatu zen, gaur egun ere existitzen diren Nardeaga, Ibargoia eta Matxinkale kaleek osatuz.
  • 1443: Legutianoko jaunak, Abendañako Peruk, 20 baserri erre zituen. El cantar de Aramaiona kantak aipatzen du gertaera hau.
  • 1448: Oñatiko Ganboatarrek Arrasateri sua eman zioten. Bertan zegoen Aramaioko jauna, Butrongo Gomez Gonzalez, eta ihes egiten saiatu zen arren, Maalako Errebalan (Arrasate) hil zuten. Urte batzuk geroago bere semeak mutil batzuk bidali zituen aita mendekatzeko asmoz arrasatear batzuk hiltzera, eta Garagartzan dauden bi gurutzek gogoratzen dituzte gertatutakoaren ondorioak.

[aldatu] Auzoak

Aramaioko herria 9 elizatetan banatuta dago:

  1. Arexola
  2. Azkoaga
  3. Barajuen
  4. Etxaguen
  5. Gantzaga
  6. Ibarra eta berau osatzen duten 4 auzoak: Arraga, Eguzkierripa, Errotabarri eta Salgo.
  7. Oleta
  8. Untzilla
  9. Uribarri

[aldatu] Inguru naturala

Aramaio herria izen bereko bailaran dago kokatuta, askotan Leintz bailaran barne hartzen den arren. Herriko bailaratik Anboto (1.330 m) eta Udalaitz (1.117 m) mendiak ikusten dira, besteak beste, eta Aramaio ibaiak zeharkatzen du.

[aldatu] Euskara

Aramaio Arabako herri bakarra da UEMAko kidea dena, hau da, euskal hiztunen portzentaje esanguratsua daukan bakarra.

Mendebaleko euskararen aldaera bat da herriko jatorrizko euskalkia.

[aldatu] Festa eta ospakizunak

Herriko jaiak, San Martinak, uztaileko lehen aste bukaeran ospatzen dira, San Martin eguna azaroaren 11n izan arren.

[aldatu] Auzoetako jaiak

[aldatu] Gainontzeko ospakizunak

  • Apirilaren 28a: San Prudentzio, eta gertuen dagoen igandean, Sagardogile eguna.
  • Ekaineko lehen igandea: Santikurtz eguna.
  • Uztaileko bigarren igandea: San Kristobal eguna.
  • Iraileko lehen igandea: Marixeka eguna.
  • Urriko azken larunbata: Jubilatuen eguna eta artisau feria.

[aldatu] Pertsonaia ezagunak

[aldatu] Eraikin nagusiak

[aldatu] Kanpo loturak