Euskal musika klasikoa XX. mendeko sarreran

Wikipedia(e)tik

Euskal Musika Klasikoa XX. Mendeko Sarreran Europa osoan, batik bat inguraldeko herrialdeetan, musika giro berri bat sortu zen XIX. mende erdian. Italia, Frantzia, Alemania eta Britania Haundia izan ziren ordurarte Europako musika landu izan zuten nazioak, musika euren ekintza exklusiboa izango balitz bezala. Erromantizismoaren ondorioz, ordea, ekintza hori inguruko herrialdeetara zabaldu zen eta ordurarte isilik egonak ziren zenbait herrialdek, Errusia, Txekia, Norbegia eta abar, musika arloan sartu zuten muturra.

Momentu hartan euskal musika Madrileko italiar eraginaren menpean aurkitzen zen. Baina XIX. mendea bukatu eta XX.nera pasatzean, bide berriak irekitzeko asmoak sortu ziren Euskal Herrian. Federico Sopeña madriltarrak honela deskribatu zuen egoera: “Madril wagnerismo eta zarzuelaren eztabaidarekin sor dagoen artean, Euskal Herria unibertsaltasun ahalegin ikaragarria ari da egiten. Musika taldeak, musikal zereginez benetan arduratuak, materialki eta egunero ari dira musika egiten... Eurak eratutako Philarmoniko Lagunarteen bide direla, europar musikari sarrera, premiazkoegia izanik ere, ematen zaio. Eta hau dena musika pedagogia deituko genuken laguntzaz, eskoletan musikarako arreta sortuz, musika bizia eginez, ikasleen artean musika bultzatuz... Hau dela ta, talde hauek konposatzaileenganako kontu berezia dute, Guridi eta Usandizagarenganako europar kontua. Belaunaldi honen eta hurrengoaren euskal konposatzaileak ezer baino lehen europarrak izango bait dira. Europar ahalegina izango da Amaya... Europartasun lehia honek... ez du ahazten... herritasunaren poza, baina herritasunean hertsatu gabe, baizik eta bere alderdi lyrikoena, eresiazkoena bilatuz, benetako europar formak eraikitzeko. Benetako nazionaltasuna bilatu, europar musikal mosaikoan inoren kalte gabe kokatzeko”.

Oldar berri honek bultzatuta, XX. mendearen lehenengo hamarkadan euskal gazte taldetxo bat aurkitzen dugu Europako lurraldeetan, musika ikasiguran: Gabiola, Azkue, Zulaika (Aita Donostia), Guridi, Usandizaga... Jesus Guridi eta Aita Donostia, 1886an jaioak, eta Joshemari Usandizaga, urtebete gazteagoak, Euskal Herrian itxuratzen dute momentu hortan Europan egiten den musikaren lehen saioa.

[aldatu] Kanpo loturak