Abiadura angeluar
Wikipedia(e)tik
Abiadura angeluarra, ω, biraketa neurtzen duen fisikako magnitude bektoriala da (edo hobeto esanda sasibektoriala). sasibektoreak bireketaren modulua, norabidea eta norantza adierazten ditu torloju baten moduan, hau da, torlojuek bezala biratzen du: erlojuen norantzan barrurantza eta kontrakoan kanporantza.
Eduki-taula |
[aldatu] Definizioa
Abiadura angeluarraren definizio formala hauxe da, denbora unitateko biratutako angelu laua:
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
: Biratutako angelua
: Denbora
: Biraketaren periodoa
: Maiztasuna
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Aurreko adierazpenean agerian dagoen bezala ( edo
) abiadura angeluarra eta maiztasunaren arteko erlazioa handia da, koefiziente bat baino ez delako biderkatu edo zatitu behar. Beraz, erabiltzerako orduan (betiere eskalarrak lantzerakoan) gomendagarria da
kalkuluetatik ezabatuko duena erabiltzea.
Abiaduraren arteko erlazioa aztertzeko ikusi behar da era orokorrean:
eta konkretuago zirkunferentziaren kasuan:
eta
, beraz
: zirkunferentziaren erradioa
: abiadura tangentziala
[aldatu] Bektorialki
Esan den bezala, abiadura angeluarra sasibektorea (norabidea eta norantza hitzarmenez erabakita dituen bektorea) izan daiteke adierazpen matematikoak eskatzen badu. Adibide gisa abiaduraren adierazpen hau:
: Biderkadura bektoriala adierazten du
Hemendik ondorioztatzen da sasibektorearen izaera: bektorea
ren eta
ren perpendikularra da aldi berean; beraz biraketaren ardatzaren norabidekoa izango da. Norantza zeinuaren araberakoa izango da eta luzera moduluaren arabera.
[aldatu] Unitateak
Orokorrean, Nazioarteko Unitate Sistemaren unitate eratorria erabiltzen da, hau da, radian segunduko (rad/s). Hala ere, askotan erabiltzen da s-1, radiana dimentsiorik gabeko unitate bezala hartzen baita.
[aldatu] Ikus, gainera
- abiadura
- azelerazio angeluarra
- bektorea
- deribatua
- maiztasuna
- momentu angeluarra
- radiana
- sasibektorea