Jean Etxepare Bidegorri

Wikipedia(e)tik

Jean Etxepare Bidegorri ("medikua" deitua) (Mar Chiquita, Argentina, 1877ko urriaren 30 - Kanbo, Lapurdi, 1935eko urtarrilaren 9). Euskal idazlea. Gurasoak Argentinara emigratutako behenafarrak zituen eta Etxepare han sortu zen. Oraindik haurra zelarik itzuli ziren. Larresoron egin zituen apaiz ikasketak, baina ez zuen erlijiorako joerarik erakutsi. Mediku-ikasketak Bordelen segitu eta autore modernoen zale egin zen, Haeckel eta Nietzsche bereziki.

Mediku bihurturik, Euskal Herrira itzuli eta Eskualduna aldizkarian kolaboratu zuen. Bertan trebatu zen euskal idazle gisa, orotariko gaiak landuz: medikuntza, zientzia dibulgazioa, euskalaritza, politika eta literatura. Bere kontakizunetan euskarazko narratiba moderno baten lehen zantzuak ikus daitezke. Artikulu haiek bi liburutan jasorik argitaratu zituen: Buruxkak (1910) eta Beribilez (1932). Bere garaiko euskal idazleetan bat ere ohikoa ez zen izpiritu irekia erakutsi zuen eta horrek arazoak ekarri zizkion: Buruxkak liburuko bi artikulu zirela-eta, (bata ezkontzaz kanpoko amodioaz eta bestea eskola laikoaz) argitalpena atzera bota eta bi pasarteak zentsuratu behar izan zituen. Nolanahi ere, Eskualtzaleen Biltzarreko buru izatera iritsi zen, eta euskara sustatzeko hainbat ekimen bultzatu zituen. Euskaltzain urgazle ere izan zen.

[aldatu] Lanak

  • Buruxkak (1910, Tours)
  • Beribilez (1931)

[aldatu] Etxepareri buruzko lanak

[aldatu] Kanpo loturak