Joan Paulo I.a
Wikipedia(e)tik
Joan Paulo I.a, (latinez Ioannes Paulus PP. I), jaiotzez Albino Luciani (Canale d'Agordo, Veneto, 1912ko urriaren 17a - Vatikano Hiria, 1978ko irailaren 28a) Eliza Katolikoko Aita Santu izan zen 1978an, 33 egunez bakarrik.
Jaiotzako izenez Albino Luciani, XX. mendean jaiotako lehen Aita Santua izan zen. Giovanni Luciani eta Bortola Tanconen semea, lau haurretatik zaharrena. 10 urte zituela ama hil zitzaion, Lehen Mundu Gerran pobrezia handia pasa ondoren. Bere aita bigarrenez ezkondu zen emakume oso erlijioso batekin. Honen eta fraile kaputxino baten eraginez, Albinorengan apaiz izateko bokazioa loretu zen. 1923an Feltreko seminario txikian sartu zen, baina ondoren Bellunokora joan zen eta bertan apaiztu zen 1935ean. Apaiztu ondoren Erromara joan zen Unibertsitate Gregoriarrean ikasketa teologikoak burutzera. Ikasketak amaitu ondoren bere jaioterrira itzuli zen parroko lanetara, Meategietako Institutu Teknologikoan irakasle lanetan zebilen bitartean.
"Irribarrearen Aita Santu" bihurtu aurretik (horrela gogoratzen dute askok) zeregin garrantzitsuak izan zituen: Bellunoko seminarioan errektoreorde izan zen, 1947an Unibertsitate Gregoriarrean teologiako doktoretza eskuratu zuen eta 1954a Bellunoko elizbarrutiko Bikario Orokor izendatu zuten. 1958an Joan XXIII.ak Vittorio Venetoko gotzain izendatu zuen, eta 1969ko abenduaren 15ean Paulo VI.ak Veneziako Patriarka izendatu zuen. Azkenik, 1973ko martxoaren 5ean kardinal izendatu zuten.
1978ko abuztuaren 26an Eliza Katolikoko 263. Aita Santu ofizial izendatu zuten. Izen konposatua hartu zuen lehen Aita Santua izan zen, bere aurretikoak (Joan XXIII.a eta Paulo VI.a) omentzeko eta beraiek egindako lanarekin jarraitzeko zuen nahia adierazteko. Joan Paulo I.aren etorrera elizaren eraberritze eta baikortasun egoera baten baitan izan zen. Baina bere nahiak ez ziren proposamen izatetik pasa, Aita Santu izendatu eta 33 egunera bihotzekoak jota hil baitzen (Vatikanoko bertsio ofizialaren arabera).
Bere heriotzari buruz asko idatzi da, idazle askok konspirazio baten biktimatzat hartzen baitute. Zenbaiten iritziz, Joan Paulo I.aren erreforma asmoak ez ziren Vatikanoko goi karguen oso gustokoak, eta teoria asko asmatu dira konplotaren inguruan. Dena den, orain arte idatzitako guztiak ez du beharrezko adostasunik jaso adituen artean. Gainera, Vatikanoak uko egin zion autopsia egiteari, eta horrek susmo txarrak hedatzen lagundu zuen.
Joan Paulo I.a 2003tik beatifikazio prozesuan dago. Vatikanoaren arabera mirari bat gertatu da honezkero Aita Santu honen laguntzaz: gizon italiar bat minbizitik sendatu da.
![]() |
Eliza katolikoko Aita Santuak | ![]() |
---|---|---|
Petri · Lino · Anakleto · Klemente I.a · Evaristo · Alexandro I.a · Sisto I.a · Telsforo · Higino · Pio I.a · Anizeto · Sotero · Eleuterio · Viktor I.a · Zefirino · Kalisto I.a · Urbano I.a · Pontziano · Antero · Fabian · Kornelio · Luzio I.a · Eztebe I.a · Sisto II.a · Dionisio · Felix I.a · Eutikiano · Kaio · Martzelino · Martzelo I.a · Eusebio · Melkiades · Silvestre I.a · Marko · Julio I.a · Liberio · Damaso I.a · Sirizio · Anastasio I.a · Inozentzio I.a · Zosimo · Bonifazio I.a · Zelestino I.a · Sisto III.a · Leon I.a · Hilario · Sinplizio · Felix III.a · Gelasio · Anastasio II.a · Simako · Hormisdas · Joan I.a · Felix IV.a · Bonifazio II.a · Joan II.a · Agapeto I.a · Silverio · Vigilio · Pelagio I.a · Joan III.a · Benedikto I.a · Pelagio II.a · Gregorio I.a · Sabiniano · Bonifazio III.a · >Bonifazio IV.a · Adeodato I.a · Bonifazio V.a · Honorio I.a · Severino · Joan IV.a · Teodoro I.a · Martin I.a · Eugenio I.a · Vitaliano · Adeodato II.a · Dono · Agaton · Leon II.a · Benedikto II.a · Joan V.a · Konon · Sergio I.a · Joan VI.a · Joan VII.a · Sisinio · Konstantino · Gregorio II.a · Gregorio III.a · Zakarias · Eztebe II.a · Paulo I.a · Eztebe III.a · Adrian I.a · Leon III.a · Eztebe IV.a · Paskoal I.a · Eugenio II.a · Valentin · Gregorio IV.a · Sergio II.a · Leo IV.a · Benedikto III.a · Nikolas I.a · Adrian II.a · Joan VIII.a · Marino I.a · Adrian III.a · Eztebe V.a · Formoso · Bonifazio VI.a · Eztebe VI.a · Erroman · Teodoro II.a · Joan IX.a · Benedikto IV.a · Leon V.a · Sergio III.a · Anastasio III.a · Lando · Joan X.a · Leon VI.a · Eztebe VII.a · Joan XI.a · Leon VII.a · Eztebe VIII.a · Marino II.a · Agapeto II.a · Joan XII.a · Leon VIII.a · Benedikto V.a · Joan XIII.a · Benedikto VI.a · Benedikto VII.a · Joan XIV.a · Joan XV.a · Gregorio V.a · Silvestre II.a · Joan XVII.a · Joan XVIII.a · Sergio IV.a · Benedikto VIII.a · Joan XIX.a · Benedikto IX.a · Silvestre III.a · Benedikto IX.a · Gregorio VI.a · Klemente II.a · Benedikto IX.a · Damaso II.a · Leon IX.a · Viktor II.a · Eztebe IX.a · Nikolas II.a · Alexandro II.a · Gregorio VII.a · Viktor III.a · Urbano II.a · Paskoal II.a · Gelasio II.a · Kalisto II.a · Honorio II.a · Inozentzio II.a · Zelestino II.a · Luzio II.a · Eugenio III.a · Anastasio IV.a · Adrian IV.a · Alexandro III.a · Luzio III.a · Urbano III.a · Gregorio VIII.a · Klemente III.a · Zelestino III.a · Inozentzio III.a · Honorio III.a · Gregorio IX.a · Zelestino IV.a · Inozentzio IV.a · Alexandro IV.a · Urbano IV.a · Klemente IV.a · Gregorio X.a · Inozentzio V.a · Adrian V.a · Joan XXI.a · Nikolas III.a · Martin IV.a · Honorio IV.a · Nikolas IV.a · Zelestino V.a · Bonifazio VIII.a · Benedikto XI.a · Klemente V.a · Joan XXII.a · Benedikto XII.a · Klemente VI.a · Inozentzio VI.a · Urbano V.a · Gregorio XI.a · Urbano VI.a · Bonifazio IX.a · Inozentzio VII.a · Gregorio XII.a · Martin V.a · Eugenio IV.a · Nikolas V.a · Kalisto III.a · Pio II.a · Paulo II.a · sisto IV.a · Inozentzio VIII.a · Alexandro VI.a · Pio III.a · Julio II.a · Leon X.a · Adrian VI.a · Klemente VII.a · Paulo III.a · Julio III.a · Martzelo II.a · Paulo IV.a · Pio IV.a · Pio V.a · Gregorio XIII.a · sisto V.a · Urbano VII.a · Gregorio XIV.a · Inozentzio IX.a · Klemente VIII.a · Leon XI.a · Paulo V.a · Gregorio XV.a · Urbano VIII.a · Inozentzio X.a · Alexandro VII.a · Klemente IX.a · Klemente X.a · Inozentzio XI.a · Alexandro VIII.a · Inozentzio XII.a · Klemente XI.a · Inozentzio XIII.a · Benedikto XIII.a · Klemente XII.a · Benedikto XIV.a · Klemente XIII.a · Klemente XIV.a · Pio VI.a · Pio VII.a · Leon XII.a · Pio VIII.a · Gregorio XVI.a · Pio IX.a · Leon XIII.a · Pio X.a · Benedikto XV.a · Pio XI.a · Pio XII.a · Joan XXIII.a · Paulo VI.a · Joan Paulo I.a · Joan Paulo II.a |