Anexo di Estonia a Soviet-Uniono

From Wikipedia

Indexo

[redaktar] L’ internaciona situacio ante l’ anexo

La nacista Germania praktikis en 1930a yari tre agresiva exterpolitiko. Esis evidenta, ke ultempe la milito komencos. Pro to Soviet-Uniono negociis kun Britania e Francia pri la kreo dil uniono kontre Germania. Segun la pakto SU ganabus la yuro okupor Baltika stati, inkluzante Estonia. Britania e Francia ne aceptis tala pakto. Do SU igis tala pakto kun nacista Germania (la Molotov-Ribbentrop-pakto) ye 1939.

La Molotov-Ribbentrop-pakto esis oficale pakto pri ne-atakeso inter Soviet-Uniono e Germania. En sua sekreta apendico dividesis nord-est Europa. Segun la pakto Estonia, Latvia, Finlando e, pose adjuntita, Lituania apartenis a Soviet-Uniono.

Tri dii pos la subskribo dil pakto, Estonia saveskis pri to. Tatempe dop la limito esis 160.000 Sovieta soldati vartante la komando eniror Estonia, qua havis nur 16.000 soldati en sua armeo. En tala situacio Estonia esis forcita subskribar la pakto pri helpodono e permisar SU uzar la militala bazi en la sulo di Estonia.

Segun la pakto, la Red Armeo di Soviet-Uniono okupis la bazi. Ca “tempo dil bazi” duris de autuno di 1939 til printempo di 1940.

[redaktar] L’ okupo

En julio 1940 Germania okupis Francia. En 15 di junio la Red Armeo marcheskis vers Tallinn e dop la limito on koncentris plusa forco.

Ye 16 di junio 1940 SU donis al ambasadisto di Estonia (e Latvia) l’ ultimato. Segun l’ ultimato la Baltika stati esis akuzita pro la projeto dil milital uniono kontre Soviet-Uniono. Pro to SU demandis, ke on fondus en Estonia tala rejimo, qua povabus “honeste realigar la pakto pri la helpodono”.

Estonia esis forcita aceptar l’ eniro dil 100.000 Sovieta soldati. L’ armeo di Estonia izolesis e la Protektogardo e la civili desarmizesis.

[redaktar] L’ anexo

Ye 19 di junio 1940 generalo Andrei Zhdanov anuncis en Tallinn a prezidanto Konstantin Päts, ke on mustas nominar kom chefministro Johannes Vares, qua esis mediko, poeto e tote nekonocata kom politikisto.

Ye 21 di junio 1940 en Tallinn esis avan la Sovieta tanki “spontana” demonstro por la nova rejimo. La majoritato del partoprenanti esis Rusa laboristi ek la bazi, civile vestita soldati e Rusi lojanta en est Estonia. Cavespere Vares prizentis a la prezidanto Päts la listo dil ministri. Omna nomi ecepte un esis de plumo di Zhdanov.

Ye 5 di julio 1940 prezidanto Päts imperis organizar parlamental elekti pos 10 dii. Segun la konstituciono di Estonia la tempo por l' organizo dil elekti devabus 35 dii. Mem pro lo l’ elekti e la konteno dil parlamento esis ne-legala.

En omna voto-distrikto esis nur un kandidato. Nedezirita kandidati esis desaceptita per diversa kauzi, e ye 11 di julio 1940 nur la “demokrata” Partiso dil Labor-populal Uniono havis kandidati.

Segun l’ oficala rezulto 84,1 % votis e 92,8 % votis la Partiso dil Labor-populal Uniono, malgre ke la Komunista Partiso havabis en printempo 1940 nur 133 membri. Ye 21 di julio la nova parlamento (l’ infra chambro) kunvenis. Unesme ol finigis la supra chambro, quon Estonia havis antee, e proklamis Estonia kom Sovieta republiko.

Prezidanto Konstantin Päts esis forcita rezignar ye 22 di julio, ed on transportis il a Soviet-Uniono ye 30 di julio. La komandero dil armeo Johan Laidoner esis transportita ya ye 19 di julio.

L’ anexo kompletigis ye 6 di agosto 1940, kande la Supra Konsilistaro aceptis Estonia kom membro dil Uniono dil Sovieta Republiki.

[redaktar] Finala komenti

Ye somero 1941 nacista Germania okupis Estonia e la marioneta rejimo fugis a Soviet-Uniono. Ye 1944 Vares ed altra chefi fondis nove la Sovieta administro en Estonia.

Dum Sovieta tempo segun l’ oficala historio Estonia juntis su voluntante a Soviet-Uniono. Nun l’ eventi dil yaro 1940 esas valorita kom okupo ed anexo dil stato, pro ke omna statal akti esis subskribita la pistolo che la temporo – fakte od abstrakte.