საქართველოს ისტორიის ძირითადი ქრონოლოგიური ცხრილები
ვიკიპედიიდან
ამოიღეთ ეს თარგი სტატიის გამართვის შემდეგ.
[რედაქტირება] I. საქარტველოს ისტორიის ძირითადი მოვლენები
30-28 მლნ.წ.წინ - გაჩნდა კავკასიის ყელი
2.5 მლნ.წ.წინ - წარმოიშვა ადამიავი
I მლნ.წ.-35 ათასი წლის წინ - ქვედა/ადრეული/პალეოლითი
35-12 ათასი წ.წ. - ზედა/გვიანდელი/პალეოლითი.გვაროვნული საზოგადოების ჩამოყალიბება.
12-8 ათასი წ.წ. - ზემოლითი/შუა ქვის ხანა/
8-6 ათასი წ.წ. - ნეოლითი/ახალი ქვის ხანა/
6-4 ათასი წ.წ. - ენეოლითი/სპილენძ-ქვის ხანა/
ძველი წელთაღრიცხვით - /ქრისტეს შობამდე/:
I\/ ათასწ.ბოლო. - III ათასწ.I ნახ. - ადრეული ბრინჯაოს ხანა
III ათასწ.2 ნახ. - II ათასწ.I ნახ. - შუა ბრინჯაოს ხანა
II ათასწ.2ნახ. - I ათასწ. დასაწყისი - გვიანი ბრინჯაოს ხანა
XII-\/III ს.ს. - დიაოხის ადრეკლასობრივი სახელმწიფო
XI-\/III ს.ს. - კოლხად ადრეკლასობრივი სახელმწიფო
\/III ს. ბოლო - კიმერიელთა ლაშქრობა ამიერკავკასიაში
\/III ს. მიწურული - სკვითების ლაშქრობა ამიერკავკასიაში
\/III ს. - დაარსდა ქ.რომი (752 წ.)
590 - ურარტუს დაცემა
509 - მეფობის გაუქმება რომში
356-323 - ალექსანდრე მაკედონელი
III ს. - აპოლონიოს როდოსელი,ბერძენი პოეტი
190 - რომაელებმა დაამარცხეს სელევკიდები
111-63 - მითრიდატე მე-6 პონტოელი /ევპატორი/
65 - პომპეუსის ლაშქრობა
64-ახ.წ.20 - ბერძენი გეოგრაფი და ისტორიკოსი სტრაბონი
ახალი წელთაღრიცხვით/ქრისტეს შობით/
63 - ზავი რომსა და პართიას შორის/იმპერათორი ნერონი 54-68/
69 - ანიკეტის აჯანყება/იმპერატორი ვერპასიაანე 69-79/
128 - ფარსმან II რომის იმპერატორმა ადრიანემ/117-138/მიიწვია
138-139 - ფარსმან II-ს სტუმრობა რომში/იმპერატორი ანტონინე პიუსი - ”ღვთისმოსავი”/138-141/
325 - ნიკეის I მსოფლიო საეკლესიო კრება
337 - ქართლის მეფე მირიან III ქრისტიანობას აცხადებს სახელმწიფო რელიგიად
I\/ ს.ბოლო - თბილისში ჯდებს სასანიანთა ირანის მოხელე მარზპანი
428 - რანელები აუქმებენ მეფობას სომხეთში
451 - ქალკედონის I\/ მსოფლიო საეკლესიო კრება - იკრძალება მონოფიზიტობა
459-484 - ირანის შაჰი პეროზი
483-484 - ქართველ-სომეხთა აჯანყება ირანის წინააღმდეგ
479-493 - ბოლნისის სიონის მშენებლობა
488-531 - ირანის შაჰი კავადი
523 - გურგენის აჯანყება ქართლში ირანის წინააღმდეგ/იმპ.იუსტინე 518-527/
532 - ”საუკუნო ზავი” ბიზანტია-ირანს შორის
535 - მეფობის გაუქმება ქართლში
542-562 - ”დიდი ომიანობა” ეგრისში
550 - ბიზანტიელები ამარცხებენ აბაზგებს
554 - მეფე გუბაზის მკვლელობა მდინარე ხობისწყალთან
555 - ბიზანტიელთა მიერ მისიმიელთა დამარცხება
562 - ირანელთა განდევნა ეგრისიდან
\/I ს.70-იანი წლები - აჯანყება ქართლში ირანის წინააღმდეგ
591 - ქართლის განთავისუფლება ირანელთა ბატონობისაგან
608 - საეკლესიო განხეთქილება ქართველ-სომეხთა შორის
610-641 - ბიზანტიის იმპერატორი ჰერაკლე
627 - ხაზარ-ბიზანტიელთა პირველი ლაშქრობა თბილისზე
628 - ხაზარ-ბიზანტიელთა მეორე ლაშქრომა,თბილისის დაცემა
630 - ისლამის სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადება არაბეთში
632 - მუჰამედის გარდაცვალება /დ. 570 წ.)
642 - არაბთა გამოჩენა ამიერკავკასიაში
654 - არაბები ამარცხებენ ბიზანტიელებს სომხეთში
686 - ქართველები ნერსე I-ის მეთაურობით ამარცხებენ ქ.დვინთან არაბთა სარდალს ბარაბას
697 - ეგრისის მართველის სერგი ბარნუკის ძის აკანყება ბიზანტიელთა წინააღმდეგ არაბთა სასარგებლოდ
\/III ს.20-იანი წ.წ. - "დაცვის სიგელის" პირობების აღდგენა
735-737 - მურვან იბნ-მუჰამედის /მურმან ყრუს/ ლაშქრობა საქართველოში
786 8 იანვარი - აბო თბილელის წამება
846-837 - აჯანყება ალბანეთში არაბთა წინააღმდეგ ბაბექის მეთაურობით
853 5 აგვისტო - ბუღა-თურქის მიერ თბილისის აოხრება და ამირა საჰაკის სიკვდილით დასჯა
853 26 აგვისტოს - სარდალ ზირაქის მიერ კოსტანტი-კახის და მისი ძის თარხუჯის დატყვევება
914 - აბულ-კასიმის ლაშქრობა
914 17 იანვარი მიქელ-გობრონის წამება
951-961 - ოშკის ტაძრის მშენებლობა
IX ს. - არაბი ისტორიკოსი ტაბარი
X ს. - არაბი გეოგრაფი და მოგზაური იბნ-ჰაუქალი
979 - ბარდა სკლიაროსის აჯანყება ბიზანტიაში
1010-1029 - სვეტიცხოვლის მშენებლობა
1014 - ერთიან საქართველოს გამოეყო ჰერეთ-კახეთი
1016 - გიორგი I იბრუნებს ტაოს
1023 - ზავი ბიზანტია-საქართველოს შორის
1030 - ბაგრატ I\/-ს დედის მარიამის ბიზანტიას, ბაგრატს ცოლად რთავენ იმპერატორ რომანოზ III-ს ძმიშვილს ელენეს, რომელიც იმავე წელს გარდაიცვალა
1031 - ბაგრატ I\/ ცოლად ირთავს ოვსთა მეფის ასულს ბორენას
[რედაქტირება] II. საქართველოს ხელისუფალნი
[რედაქტირება] 1. იბერია-ქართლის მეფეები
[რედაქტირება] 2. ეგრის-აფხაზეთის /ლაზიკის/ მეფეები
II ს. შუა წლები - ბაკური
455-510 - გუბაზ I
510-530 - წათე I გუბაზის ძე
530-554 - გუბაზ II წათეს ძე
554-? - წათე II
755-800 - ლეონII, ლეონ I-ის ძმისწული
800-825 - თეოდოსი I, ლეონის ძე, აშოტ I-ის სიძე
825-861- დემეთრე II ლეონის ძე
861-868 - გიორგი I ლეონის ძე
864-880 - იოვანე შავლიანი
880-887 - ადარნესე იოვანეს ძე შავლიანი
887-893 - ბაგრატ დემეტრე II-ს ძე
893-922 - კონსტანტინე ბაგრატის ძე
922-957 - გიორგი II
957-967 - ლეონ III
967-975 - დემეტრე III
975-978 - თეოდოსიე II "უსინათლო"
[რედაქტირება] 3. ქართლის ერისმთავარნი
575-600 - გუარამ ბაგრატიონი
600-627 - სტეფანოზ I
628-639 - ადარნესე
639-663 - სტეფანოზ II ადარნესეს ძე
\/II ს.80-90 -იანი წლები - ნერსე I
\/III ს.30-40-იანი წლები - სტეფანოზ III
\/III ს.40-იანი წლები - მირი, სტეპანოზის ძე
\/III ს.40-60-იანი წლები - არჩილი, სტეფანოზის ძე
\/III ს.60-იანი წლები - ჯუანშერ არჩილის ძე \/III ს
\/III ს.70-იანი წლები - ნერსე II
776-786 - სტეფანოზ I\/
786-813 - აშოტ I დიდი
[რედაქტირება] 4. კახეთის ქორიკოზები /ქორეპისკოპოსები/
787-827 - გრიგოლი
827-839 - ვაჩე / დაჩე /
839-861 - სამოელ დონაური
861-881 - გაბრიელ დონაური
881-893 - ფალდა I არევმანელი
893-918 - კვირიკე I
918-929 - ფალანდა II კვირიკეს ძე
929-976 - კვირიკე II
976-1010 - დავითი
1010-1029 - კვირიკე III დავითის ძე
1029-1058 - გაგიკ
1058-1084 - აღსართან I გაგიკის ძე
1084-1102 - კვირიკე I\/
1102-1103 - აღსართან II
[რედაქტირება] 5. ტაო-კლარჯეთის ანუ ქართველთა სამეფოს მეფეები
813-826 - აშოტ I დიდი კურაპალატი
826-876 - ბაგრატ I კურაპალატი, აშოტის შუათანა ძე
876-881 - დავით I, კურაპალატი, ბაგრატის ძე
881-891 - გურგენ I, კურაპალატი, აშოტის უფროსი ვაჟის - ადარნესეს ძე / კლარჯეთის შტო/
888-923 - ადარნესე II, ქარტველთა მეფე, კურაპალატი, დავით I-ის ძე
923-937 - დავით II, ქართველთა მეფე, მაგისტროსი, ადარნესეს ძე
937-945 - ბაგრატ II, მაგისტროსი, იგივე ბაგრათ I ქართველთა მეფე
937-994 - ბაგრატ III, იგივე ბაგრატ II "რეგვენი", ქარტველთა მეფე, ადარნესე II-ს უმცროსი ვაჟის სუმბატის ძე
958-961 - ადარნესე III, კურაპალატი, ტაო-კლარჯეთის მეფე, ბაგრატის ძე
978-1101 - დავით III დიდი, კურაპალატი, ადარნესეს უმცროსი ძე
994-1008 - გურგენ მეფეთა-მეფე, ბაგრატ III-ს უმცროსი ძე
[რედაქტირება] 6. ერთიანი საქართველოს მეფეები
[რედაქტირება] 7. კახეთის მეფეები
[რედაქტირება] 8. ქართლის მეფეები
[რედაქტირება] 9. ქართლ-კახეთის მეფეები
1762-1798 - ერეკლე II, თეიმურაზ II-ს ძე
1798-1800 - გიორგი XII, ერეკლეს ძე
1800-1801 - დავითი, გამგებელი, გიორგი XII-ს ძე
[რედაქტირება] 10. იმერეთის მეფეები
[რედაქტირება] 11. სამცხის მეფეები
[რედაქტირება] 12. სამეგრელოს / ოდიშის / მთავრები
გარდ. 1323 - გიორგი ბედანის ძე
1323-? - მამია I დადიანი
1386-1396 - ვამეყ I გიორგის ძე
1397-? - მამია II ვამეყის ძე
?-1470 - ლიპარტ I ბედიანი
1470-1474 - შემადავლე
1474-1482 - ვამეყ II
1482-1512 - ლიპარიტ II
1512-1532 - მამია III
1532-1572 - მევან I
1572-1590 - მამია I\/
1590-1610 - მანუჩარ I
1610-1657 - ლევან II დიდი
1657-1658 - ლიპარტ III
1658-1661 - ვამეყ III
1661-1680 - ლევან III
1680-1683 - კაცია ჩიქვანი, მმართველი
1683-1694 - ლევან I\/
1694-1704 - გიორგი კაციას ძე, მმართველი
1704-1710 - კაცია I გიორგის ძე
1710-1715 - კაცია ჩიქვანი, მმართველი
1715-1758 - ბეჟან გიორგის ძე
1758-1788 - ოტია ბეჟანის ძე
1788-1804 - გრიგოლ კაციას ძე
1804-1840 - ლევან \/ კაციას ძე
1840-1853 - დავით ლევანის ძე
1853-1867 - ნიკო დავითის ძე
[რედაქტირება] III. წმინდანად შერაცხული ბაგრატიონები
აშოტ დიდი კურაპალატი
ტაო-კლარქეთის მეფე 813-826 წლებში.
მოსახსენებელი დღე 2 თებერვალი / ახ. სტ./
დავით I\/ აღმაშენებელი
მოსახსენებელი დღე 8 თებერვალი / ახ. სტ./
თამარი
მოსახსენებელი დღე 14 მაისი / ახ. სტ./
დემეტრე II თავდადებული
მოსახსენებელი დღე 25 მარტი / ახ. სტ./
ლუარსაბ II
მოსახსენებელი დღე 4 ივლისი / ახ. სტ./
ქეტევან წამებული
თეიმურაზ I-ის დედა, ასული აშოთან მუხრან-ბატონისა.
მოსახსენებელი დღე 26 სექტემბერი / ახ. სტ./
[რედაქტირება] I\/. საქართველოს ეკლესიის მეთაურები
[რედაქტირება] 1. მთავარეპისკოპოსები
337-363 - იოანე I
363-375 - იაკობი
375-390 - იობი
390-400 - ელია
400-410 - სვიმონ I
410-425 - მოსე
425-429 - იონა
429-433 - იერემია
434 - გროგოლ I
434-436 - ბასილი I
436-448 - მობიდანი
448-452 - იოველ I
452-467 - მიქაელ I
[რედაქტირება] 2. კათალიკოს მთავარეპისკოპოსები
[რედაქტირება] 3. კათოლიკოს-პატრიარქები
[რედაქტირება] 4. ექზარქოსები
[რედაქტირება] 5.კათოლიკოს-პატრიარქები
1917-1918 - კირიონ III საძაგლიშვილი
1918-1921 - ლეონიდე ოქროპირიძე
1921-1927 - ამბროსი ხელაია
1928-1932 -ქრისტეფორე II ციცქიშვილი
1932-1952 - კალისტრარე ცინცაძე
1952-1960 - მელქისედეკ III ფხალაძე
1960-1972 - ეფრემ II სიდამონიძე
1972-1977 - დავით \/ დევდარიანი
1977 - ილია II ღუდუშაურ-შიოლაშვილი
[რედაქტირება] \/. რუსული მართველობა
[რედაქტირება] 1. მთავარმმართებლები
1802 - კნორინგი
1802-1806 - ციციანოვი
1806-1806 - გუდოვიჩი
1809-1811 - ტორმასოვი
1811-1812 - პაულუჩი
1812-1816 - რტიშჩევი
1827-1827 - ერმოლოვი
1827-1830 - პასკევიჩი
1830-1841 - როზენი
[რედაქტირება] 2. მეფისნაცვლები
1844-1854 - ვორონცოვი
854 - 1855 მურავიოვი
1855-1863 - ბარიატინსკი
1863-1881 - რომანოვი
[რედაქტირება] 3. მთავარმართებლები
1882-1890 - კორსუკოვ-დონდუკოვი
1891-1895 - შერემეტიევი
1896-1905 - გოლიცინი
[რედაქტირება] 4. მეფისნაცვლები
1905-1915 - ვორონცოვ-დაშკოვი
1915-1917 - ნიკოლოზ ნიკოლოზის ძე რომანოვი
[რედაქტირება] \/I. რუსეთის მეფის იმპერატორები
[რედაქტირება] 1. რიურიკების დინასტია
[რედაქტირება] 2. რომანოვების დინასტია
[რედაქტირება] \/II. ქართული სამეფო-სამთავროების გაერთიანება და რუსეთის მიერ მათი დაპყრობა
1801 - ქართლ-კახეთის სამეფო
1810 - იმერეთის სამეფო
1829 - გურიის სამთავრო
1829 - მესხეთი
1830 - რაჭა
1840 - სამურზაყანო
1859 - სვანეთის სამთავრო
1864 - აფხაზეთის სამთავრო
1867 - სამეგრელოს სამთავრო
[რედაქტირება] \/III. საგლეხო რეფორმა
1861. 19. II. - რუსეთის იმპერია
1864. 13. X. - აღმოსავლეთ საქართველო
1865 - იმერეთი
1867 - სამეგრელო
1870 - აფხაზეთი
1871 - სვანეთი