აგარანი

ვიკიპედიიდან

აგარანი, ციხე ქვემო ქართლში, აგარანზე გამავალ დიდ საქარავნო გზაზე. ისტორიულ წყაროებში ხშირად მოიხსენიება აგრეთვე როგორც "აგარათა ციხე". იცავდა საქართველოში სამხრეთიდან მომავალ მთავარ გზას. XI საუკუნის 60-იან წლებში ბაგრატ IV-მ აგარანი წაართვა ამირა ფადლონს. "დიდი თურქობის" დროს (1080) ციხე მტერმა ჩაიგდო ხელში. 1118 წლის ივლისში დავით აღმაშენებელმა ალყა შემოარტყა აგარანს და ერთ დღეში აიღო, ხოლო 1123 ივანე ორბელს უწყალობა. 1177 აგარანში გამაგრდნენ გიორგი III-ის წინააღმდეგ აჯანყებული დიდგვარიანები. იმავე წელს მეფემ აგარანი აიღო. "აგარათა ციხე" ქართველ მეფეთა საზაფხულო სადგომი იყო. აქ გარდაიცვალა თამარ მეფე. XV საუკუნიდან მას კოჟრის ციხე ეწოდებოდა და სოლაღაშვილებს ეკუთვნოდა. ვახუშტი ბატონიშვილის მიხედვით, ამ ციხეს ადრე აზეულას ციხე ერქვა.