ბჰაგავადგიტა

ვიკიპედიიდან

სტატიები თემატიკაზე
ინდუიზმი
ისტორია · პანთეონი
მიმართულებები · მითოლოგია
რწმენა და პრაქტიკა
რეინკარნაცია · მოკშა
კარმა · პუჯა · მაია
სანსარა · დჰარმა
ვედანტა ·
იოგა · აიურვედა
იუგა · ვეგეტარიანელობა
ბჰაკტი
მწერლობა
უპანიშადები · ვედები
ბრაჰმანები
რამაიანა ·
მაჰაბჰარატა (ბჰაგავადგიტა)
პურანები · არანიაკები
შიკშაპატრი · ვაჩანამრუტი
დაკავშირებული თემები
დჰარმული რელიგიები ·
ინდუიზმი ქვეყნების მიხედვით
მასწავლებლები · მანდირი
კასტები · მანტრა
ტერმინოლოგია
დღესასწაულები
მურტი

    
ბჰაგავადგიტას ილუსტრაცია: კრიშნა და არჯუნა
ბჰაგავადგიტას ილუსტრაცია: კრიშნა და არჯუნა

ბჰაგავადგიტა (სანსკრ. भगवद्गीता bhagavadgītā ”ღვთის ნამღერი”, ასევე ცნობილია როგორც გიტა) - ინდუიზმის მთავარი ლიტერატურული ძეგლი, ძველინდური ეპოსის მაჰაბჰარატას მეექვსე თავი.

კურუკშეტრას დიდი ბრძოლის დაწყებამდე პანდავათა დინასტიის პრინცი არჯუნა სთხოვს თავის მეგობარს და დამრიგებელს კრიშნას, გაარკვიოს ამ ძმათშორის ომის გარდაუვლობასა და საბოლოო შედეგებში. მას არ სურს ბრძოლა თავის ნათესავ კურუს დინასტიის წარმომადგენელთა წინააღმდეგ, ეჭვობს ამ ბრძოლის სამართლიანობაში და შიშობს მორალის და რწმენის დაკარგვას.

უშუალოდ ბრძოლის ველზე სისხლისმღვრელი შეტაკების დაწყებამდე კრიშნა დიალოგის ფორმაში უხსნის არჯუნას ბოროტების განადგურების და სამართლის მხარეზე მყოფ მებრძოლთა მოვალეობის მოხდის ღვთაებრივ მისიას, უყვება მსოფლიოს შექმნის და განვითარების ისტორიას, აჩვენებს თავის კოსმოსურ ფორმას, ასწავლის სულის უკვდავების ფენომენს და მიზეზ-შედეგობრივ კანონს (კარმა), რითაც საბოლოოდ არჯუნას არწმუნებს და საბრძოლველად ითანხმებს.

[რედაქტირება] ბჰაგავადგიტა

საუბარი პირველი


დჰრიტარაშტრამ თქვა:
1:1. დჰარმას ველზე, კურუს ველზე შეყრილნი ერთურთის წინააღმდეგ ბრძოლის ჟინით ანთებულნი, რას იქმან, ჩემო სანჯაია, შვილნი ჩემნი და პანდუს ძენი?

სანჯაიამ თქვა:
1:2. პანდავთა განლაგებულ ჯარს თვალი რომ შეავლო, რაჯა დურიოდჰანა თავის მოძღვარს დრონას მიუახლოვდა და უთხრა:
1:3. შეხედე, მოძღვარო, პანდავთა ეს რამოდენა ჯარი შეუკრებია შენს ბრძენ მოწაფეს, დრაუპადას შვილს.
1:4. იუდჰანას, ვირატას და დიდი საბრძოლო ეტლის მმართავ დრუპადას, ამ ვაჟკაცებს, მარჯვე მშვილდოსნებს, ბჰიმას და არჯუნას რომ უტოლდებიან ბრძოლაში,
1:5. დჰრიშტაკეტუს, ჩეკიტანას, მამაც რაჯა კეში პურუჯიტს, კუნტიბჰოჯას და შაივიას, კაცთა შორის ხარებს,
1:6. ტანძალად იუდჰამანიუს, სუბჰადრას უშიშარ ძეს უტამოჯას, დიად საბრძოლო ეტლებზე ამხედრებულ დრაუპადას შვილებს.
1:7. იცოდე ასევე ჩემი ჯარის მთავარსადლები, ორჯერშობილთა შორის უდიადესო, შეიტყვე მათი სახელებიც:
1:8. თავად შენ, უფალო, და ბჰიშმა, ყოვლადგამარჯვებული კარნა და კრიპა, ასევე აშვათამანი, ვიკარნა და საუმადატას ძე,
1:9. და მრავალი სხვა გმირი, ჩემთვის თავის გამწირავი, მრავალგვარად შეიარაღებული. ყველა მათგანი გამოცდილი მებრძოლია.
1:10. საეჭვოდ მეჩვენება ჩვენი ჯარის ძლიერება, მიუხედავად ბჰიშმას მთავარსარდლობისა. და უდავოდ შესამჩნევია მისი ძლიერება, მიუხედავად ბჰიმას მთავარსარდლობისა.
1:11. ლაშქრის რიგებში მყოფმა ყოველმა მდომმა, და თქვენც, მთავარსარდლებო, დაე ყოველმა დაიცვას ბჰიშმა!
1:12. მის [დურიოდჰანას] გასამხნევებლად, კურუთა შორის უმთავრესო, დიადმა ბჰიშმამ ნიჟარაში ჩაბერა, რომლის ხმა ლომის ყივილს ჰგავდა.
1:13. მის პასუხად იმწამსვე გაისმა ხმა ნიჟარათა და ლიტავრათა, დოლთა და რქათა. მათი გრუხუნი შიშისმომგვრელი იყო.
1:14. მაშინ მადჰავამ და პანდავამ, რომლებიც თეთრ რაშშებმულ დიად საომარ ეტლზე იდგნენ, თავიანთ ღვთაებრივ ნიჟარებში ჩაბერეს.
1:15. ჰრიშიკეშამ ჩაბერა ნიჟარა პანჩაჯანიაში, ჯანანჯაიამ – დევადატაში, ხოლო საგმირო საქმეებში შიშისმგვრელმა ვრიკოდარამ - თავის რქაში.
1:16. კუნტის შვილი მეფე იუდჰიშტირა ნიჟარა ანანტავიჯაიაში უბერავდა, ნაკულა – სუჰოშაში, ხოლო საჰადევა – მანუპუშპაკაში.
1:17. დიადი მშვილდოსანი კეშიაც, საბრძოლო ეტლზე მეომარი მძლევარე შიქანდაც, ასევე დაუმარცხებელი დჰრიშტადიუმნა, ვირატა, სატიაკი,
1:18. დრუპადაც ძეთურთ და მძიმედ აღჭურვილი სუბჰადრაც – ყველანი ყოველი კუთხიდან უბერავენ თავიანთ ნიჟარებში, ჩემო დედამიწის მეუფევ!
1:19. ეს შიშისმომგვრელი ყივილი დჰრიტარაშტრას შვილთა გულებს თრგუნავს, ცას და დედამიწავს გრუხუნით ავსებს.
1:20. მაშინ, საომრად მომზადებულ დჰრიტარაშტრას ძეთა შემყურე პანდავამ, რომლის მუზარადზე ჰანუმანია გამოსახული, მშვილდი აწია.
1:21. და ჰრიშიკეშას, დედამიწის მეუფეს, ამ სიტყვებით მიმართა:
1:22. შეუდრეკელო, ორ ჯარს შორის დგას ჩემი საბრძოლო ეტლი, და მე ვხედავ საომრად მომზადებულ აქ შეკრებილ მოლაშქრეებს, რომლებთანაც მძიმე ბრძოლაში შეტაკება მომიწევს.
1:23. ვხედავ დჰრიტარაშტრას პირმშოს ავ ნებას აყოლილთ.
სანჯაიამ თქვა:
1:24. შეისმინა რა არჯუნას ეს სიტყვები, ჩემო ბჰარატავ, ჰრიშიკეშამ მათი უმშვენიერესი საბრძოლო ეტლი ორ ლაშქარს შორის ჩააყენა,
1:25. და დაანახა რა მას ბჰიშმა და მსოფლიოს ყველა მბრძანებელი, თქვა: შეხედე აქ შეკრებილ კურუთ!
1:26. და პართამ იხილა ერთმანეთს დაპირისპირებული მამა-პაპანი, მოძღვარნი, ბიძანი, ბიძაშვილნი, შვილნი, შვილიშვილნი და მეგობარნი.
1:27. სიმამრნი და ძველი მეგობარნი, რომელნიც ორ მტრულ ბანაკად დაიყვნენ. ლაშქართა მწყობრში ჩამდგარ ყველა ამ ნათესავთა შემყურე კაუნტეია სიბრალულით აღივსო და დიდი გულისტკივილით შეიცხადა:
1:28. ჩემო კრიშნა, სალაშქრო მწყობრში მდგარ და ბრძოლის ჟინით ანთებულ ჩემიანებს რომ ვუყურებ,
1:29. მუხლნი მეკვეთება და ყელი მიშრება, ტანი მიკანკალებს და თმა ყალყზე მიდგება,
1:30. განდივა ხელთ მივარდება, მთელი კანი მეწვის, ზე ვეღარ ვდგავარ და თავბრუ მესხმის.
1:31. და ვხედავ ავ ნიშნობებს, ჩემო კეშავა. და ვერავითარ სიკეთეს ვჭრეტ ამ ძმათშორის ომში.
1:32. არ მსურს გამარჯვება, ჩემო კრიშნა, არც სამეფო, არც მისით ტკბობა. არაფრად ღირს სამეფო! ჩემო გოვინდა! რად ველტვით ტკბობას ან თავად სულდგმულებას?
1:33. ვისი დატკბობაც გვსურს ამ სამეფოთი, კეთილი ბედისყოფით, აგერ აქ დგანან საბრძოლო მზადყოფნაში, დათმეს რა ყოფა და სიმდიდრენი,
1:34. აგერ მოძღვარნი, მამა-პაპანი, ძენი და ბიძანი, სიმამრნი, შვილიშვილნი, მძახალნი და სხვა ნათესავნი.
1:35. არ მსურს მათი სული, თუნდაც თავად მე ვიყო მოკლული მათ მიერ, ჩემო მადჰუსუდანა! არ მსურს ეს, თუნდაც ამას ჩემთვის სამივე სამყაროზე ძალაუფლeბა მოეცა! და მხოლოდ მიწიური ძალაუფლებისთვის რად ვქნა ეგ?
1:36. რა სიამოვნებას ვიხილავთ დჰრიტარაშტრას შვილთა დახოცვით, ჩემო ჯანარდანა? დიდ ცოდვას ჩავიდენთ, ამ აჯანყებულებს სიცოცხლეს თუ გამოვასალმებთ.
1:37. არ უნდა დავხოცოთ დჰრიტარაშტრას შვილნი, ნათესავნი ჩვენნი! ჩვენიანები თუ მოვკალით, ბედნიერნი როგორ ვიქნებით, ჩემო მადჰავა?
1:38. თუკი მათი ვნებით გატაცებული გონება ოჯახის ფუძის მოსპობაში ბოროტებას ვერ ხედავს, და თუკი მეგობრის მტრად აღიარებაში იგი ვერავითარ დანაშაულს პოულობს,
1:39. მაშ ჩვენ მაინც ამ საყოველთაო ნგრევაში რახან მხოლოდ სიავეს ვთესთ, - არ შევიცნოთ იგი და თავი შორს არ დავიჭიროთ ცოდვისგან, ჩემო ჯანარდანა?
1:40. საგვარეულოს განადგურებით საუკუნო გვაროვნული წეს-ჩვეულება ირღვევა; წეს-წყობილების მოსპობით მთელ საგვარეულოს უკანონობა მოიცავს;
1:41. უკანონობის დამკვიდრებით, ჩემო კრიშნა, საგვარეულოს დედაკაცნი ირყვნებიან; დედაკაცთა გარყვნილeბისგან, ჩემო ვარშნეია, ირევა ვარნები.
1:42. ეს არევა საგვარეულოს მკვლელებს ჯოჯოხეთს უმზადებს, ვინაიდან აღარავინ წირავს წინაპრებს ბრინჯსა და წყალს, და ისინი წუხდებიან ამის გამო.
1:43. ვარნების ამრევ ამ მკვლელთა ცოდვით ნადგურდება უძველესი საგვარეულო და კასტური წეს-წყობილება.
1:44. ხოლო საგვარეულოს წესთა განმანადგურებელნი სამუდამოდ ჯოჯოხეთში რჩებიან, ჩემო ჯანარდანა! ასე გაგვიგია ჩვენ ყველას.
1:45. ვაჰ მე! სამეფოს მრძანებლობის ჟინით შეპყრობილნი მზად ვართ ცოდვა ჩავიდინოთ და ჩვენნი აჯანყებულნი ნათესავნი დავხოცოთ!
1:46. უფრო ის მემსუბუქება, რომ ბრძოლაში შეუიარაღებელი თავად დავიღუპო დჰრიტარაშტრას იარაღით აღჭურვილ შვილთა ხელით.
სანჯაიამ თქვა:
1:47. წარმოთქვა რა ბრძოლის ველზე ეს სიტყვები, გულისტკივილით აღსავსე არჯუნა საბრძოლო ეტლში დაეშვა. მან ხელი უშვა მშვილდს და ისრებს.
დალოცვილი ბჰაგავადგიტას, მეცნიერების ჭეშმარიტების შესახებ, იოგას წმინდა წერილის მართლმადიდებელ უპანიშადებში ასე და ამგვარად სრულდება პირველი თავი სახელწოდებით:
არჯუნას სასოწარკვეთილება


სტატიები თემაზე
ინდუიზმი

წმინდა წერილები მთავარი ღვთაებები ცნებები

ათარვავედა | აიურვედა | არანიაკა | ართაშასტრა | ბრაჰმასუტრა | ბჰაგავატაპურანა | ბჰაგავადგიტა | დევიბჰაგავატა  | ვედა  | ვედანგა | იაჯურვედა | კამასუტრა | მანუსმრიტი | მაჰაბჰარატა | რამაიანა | რიგვედა | სამავედა | სამჰიტა | უპანიშადა | პურანა | სმრიტი | შრუტი |



ბრაჰმა | განეშა | დურგა | ვიშნუ | ინდრა | კალი | კრიშნა | ლაკშმი | მურუგანი | პარვატი | რამა | სარასვატი | სურია | შივა | ჯაგანნათა | ჰანუმანი |

ართა | აუმ | აჰიმსა | აშრამა | ატმანი | ავატარა | ბჰაჯანა | ბჰაკტი | ბრაჰმანი | გაიატრი | გუნა | გურუ | დჰარმა | ვარნა | იანტრა | იუგა | კამა | კარმა | კირტანა | ლინგამი | მალა | მანტრა | მაია | მოკშა | მუდრა | პრასადამი  | პარამაჰამსა | პრაკრიტი | პურუშა | რაჯასი | სადჰუ | სამადჰი | სამსარა | სამსკარა | სატვა | სატსანგა | სატი | სვამი | სვასტიკა | ტამასი | ტრიმურტი | ტულსი | შაკტი | წმინდა ძროხა |