ტფილისის სამხედრო ტაძარი
ვიკიპედიიდან
ტფილისის სამხედრო ტაძარი (რუს.: Тифлисский Александро-Невский военный собор) — მართლმადიდებელი ქრისტიანული საკათედრო ტაძარი ტიფლისში (ამჟამად თბილისი), საქართველო, აგებული რუსეთის იმპერიული მმართველობის მიერ 1870-90-იან წლებში და დანგრეული საბჭოთა მთავრობის მიერ 1930 წელს.
ტაძარი რუსეთის კავკასიის ომში ჩრდილოეთ კავკასიის მთიელ ხალხთან გამარჯვების აღსანიშნავად აღიმართა და შუასაუკუნეების რუსი წმინდანი ალექსანდრე ნეველის სახელობისა იყო. ნეობიზანტიური სტილის ნაგებობის პროექტი დ. გრიმს ეკუთვნის. კათედრალის მშენებლობა 1871 წლის 16 აპრილს დაიწყეს ალექსანდროვის ბაღის ზემო ნაწილში გუნიბსკის მოედანზე (მოგვიანებით სობორნი მოედანი დაერქვა, ამჟამად რუსთაველის გამზირის ნაწილი). 1897 წლის 21 მაისს ტაძარი აკურთხა საქართველოს ეგზარხოსმა ვლადიმირმა.
ტაძარს განაგებდა საქართველოს ეგზარქატი 1917 წლამდე, რის შემდეგაც იგი გადაეცა ავტოკეფალია მინიჭებულ საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის საპატრიარქოს. 1921 წლის თებერვალში ტაძრის ეზოში დაასაფლავეს საქართველოს სამხედრო სკოლის სტუდენტები (იუნკერები), რომლებიც წითელ არმიასთან ბრძოლაში დაიღუპნენ. 1930 წელს ტაძარი საბჭოთა მმართველობამ დაანგრევინა საქართველოს სსრ-ის მთავრობის სახლის ასაშენებლად ადგილის გასათავისუფლებლად. ამჟამდ მის ადგილას საქართველოს პარლამენტის შენობა დგას.
[რედაქტირება] ლიტერატურა
- კვირკველია, თენგიზ. ძველთბილისური დასახელებანი, გვ. 28. თბილისი: საბჭოთა საქართველო, 1985.
- (რუს.) Тифлисский Александро-Невский военный собор
- (რუს.) Храмы армии и флота (არმიისა და ფლოტის ეკლესიები), გვ. 399-400. პიატიგორსკი, 1913.