გაგი (ციხესიმაგრე)

ვიკიპედიიდან

გაგი, ციხესიმაგრე ქვემო ქართლში, მდინარე დებედის ქვემო წელზე. წყაროებში პირველად იხსენიება XI საუკუნეში. სომეხი ისტორიკოსის - ვარდანის (XIII ს.) ცნობით ციხესიმაგრე აუგია ანისის მეფე გაგიკ I-ს (990-1020). ციხის ნანგრევები მოწმობს, რომ იგი გაცილებით უფრო ძველი ნაგებობაა და გაგიკ I-ს, როგორც ჩანს, მხოლოდ განუახლებია.


ციხე მდებარეობდა სავაჭრო მაგისტრალზე. აგებული იყო ველზე ამართულ კლდოვან ბორცვზე, რომელიც საცხოვრებლად გამოყენებული ყოფილა ადრინდელი ბრინჯაოს ხანიდან. გაგის ციხე საქართველოს სახელმწიფოს ფორპოსტს წარმოადგენდა სამხრეთ-აღმოსავლეთში. გაგის მფლობელთაგან მოდის XII-XIII საუკუნეების ფეოდალური საგვარეულო გაგელები. XIV საუკუნის წყაროებში გაგის ციხე აღარ იხსენიება. XV საუკუნიდან კი გვხვდება უკვე აღჯაყალის სახელწოდებით.