ნორვეგია
ვიკიპედიიდან
ნორვეგია Kongeriket Norge / Kongeriket Noreg |
|
ნორვეგიის დროშა | ნორვეგიის გერბი |
ფართობი: 385 200 კმ² |
|
სექციების სია |
[რედაქტირება] სახელწოდება
ოფიციალური - ნორვეგიის სამეფო. ეროვნული - Kongeriket Norge. სახელწოდება პრანორვეგიულ ენაზე Norvegr ნიშნავს ”ჩრდილოეთის გზას”, თანამედროვე ნორვეგიულში იგი მიღებულია ძირებიდან northr და rike, რომლის მნიშვნელობაა "ჩრდილოეთის სამეფო".
[რედაქტირება] გეოგრაფია
ქვეყანა მდებარეობს ჩრდილოეთ ევროპაში, სკანდინავიის ნახევარკუნძულზე. ფართობი - 324.220 კვ.კმ. ნორვეგიის საზღვაო სანაპირო ღრმადაა დაკბილული მცირე ზომის ყურეებით, რომლებსაც ფიორდებს უწოდებენ. ისინი ქმნიან ზღვის ტალღებისგან დაცულ ბუნებრივ ნავმისადგომებს. უმაღლესი მწვერვალი - გალჰოპინგენი (2,496 მ).
[რედაქტირება] სახელმწიფო
ნორვეგიის იურისდიქცია ვრცელდება აგრეთვე რამდენიმე კუნძულზე, როგორებიცაა: სვალბარდი, ბუვეს კუნძული, იან მაიენი. სახელმწიფო სისტემა - კონსტიტუციური მონარქია. სახელმწიფოს მეთაური - მეფე (შლეზვიგ-ჰოლშტაინ-ზონდერბურგ-გლიუქსბურგების დინატიიდან): ჰოკონ VII (1905-1957), ოლაფ V (1957-1991), ჰარალდ V (HARALD V, 1991-დან). მთავრობის მეთაური - პრემიერ-მინისტრი Jens Stoltenberg(2005). საკანონმდებლო ორგანო - სტორტინგი, შედგება ორი პალატისაგან - ლაგტიგი (41 წევრი) და ოდელსტინგი (124 წევრი). ადმინისტრაციული დაყოფა - 19 ოლქი (fylke).
[რედაქტირება] დემოგრაფია
მოსახლეობა - 4.546 ათასი (2003), მათ შორის 96,7% ნორვეგიელები, 0,7% საამები. სახელმწიფო ენა - ნორვეგიული. რელიგია - ლუთერანობა. დედაქალაქი - ოსლო (791 ათასი). ქალაქები - ბერგენი (211), სტავანგერი (169), ტრონჰეიმი (144).
[რედაქტირება] ეკონომიკა
რესურსები - ნავთი, სპილენძი, ბუნებრივი აირი, პირიტი, ნიკელი, რკინის მადანი, თუთია, ტყვია, თევზი, საშენი ხე-ტყე, ჰიდროენერგია. ექსპორტი - ნავთობი და ნავთობპროდუქტები, ბუნებრივი გაზი, გემები, თევზეული. ერთობლივი ეროვნული პროდუქტი - 159 მლრდ $. ეროვნული შემოსავალი ერთ სულზე - 31.250 $. ვალუტა - ნორვეგიული კრონი (NOK).
[რედაქტირება] ისტორია
1905 წელს ნორვეგიამ აღიდგინა დამოუკიდებლობა გაწყვიტა რა უნია შვეციასთან. რეფერენდუმმა განსაზღვრა მმართველობის ფორმა - მონარქია. მეფედ მოიწვიეს დანიის პრინცი კარლი, რომელმაც მიიღო სახელი ჰოკონ VII.
[რედაქტირება] შეიარაღებული ძალები
1997 წლის მონაცემებით ნორვეგიის შეიარაღებული ძალები შედგებოდა: სახმელეთო ჯარებისაგან (15800 ადამიანი), სამხედრო-საჰაერო ძალებისაგან (7900), სამხედრო-საზღვაო ძალებისაგან (9000); შეიარაღებაში გააჩნიათ 170 ტანკი, 270-ზე მეტი ჯავშანტრანსპორტიორი და ფეხოსანთა საბრძოლო მანქანა, 700-ზე მეტი საველე არტილერიის ქვემეხი, ზალპური ცეცხლის რეაქტიული სისტემა და ნაღმსატყორცნი; 320 ტანკსაწინააღმდეგო მართვადი რაკეტების გამშვები დანადგარი, საზენიტო საშუალებები; 79 საბრძოლო თვითმფრინავი, 12 წყალქვეშა ნავი, 50-ზე მეტი წყალზედა საბრძოლო ხომალდი და კატარღა. სამხედრო-საჰაერო ბაზები: ანეია, ევენესი, ერლანი. სამხედრო-საზღვაო ბაზები: ჰოკონსვერი, ოლავსვერნი, რამსუნი. ჯარების დაკომპლექტება ხდება გაწვევის საფუძველზე. რეზერვი 234000 ადამიანი.
[რედაქტირება] ღირშესანიშნაობანი
ბერგენის ბრიგები, ალტას კლდის მხატვრობანი.
ავსტრია · აზერბაიჯანი1 · ალბანეთი · ანდორა · ბელარუსი · ბელგია · ბოსნია და ჰერცეგოვინა · ბულგარეთი · გერმანია · დანია3 · დიდი ბრიტანეთი3 ესპანეთი3 · ესტონეთი · ვატიკანი · თურქეთი1 · ირლანდია · ისლანდია · იტალია · კვიპროსი2 · ლატვია · ლიტვა · ლიხტენშტაინი · ლუქსემბურგი · მაკედონია · მალტა · მოლდოვა · მონაკო · ნიდერლანდი3 · ნორვეგია3 · პოლონეთი · პორტუგალია · რუმინეთი · რუსეთი1 · საბერძნეთი · სან-მარინო · საფრანგეთი3 · საქართველო1 · სერბეთი · მონტენეგრო · სლოვაკეთი · სლოვენია · სომხეთი2 · უკრაინა · უნგრეთი · ფინეთი · ყაზახეთი1 · შვეიცარია · შვედეთი · ჩეხეთი · ხორვატია ·
1 ტერიტორიის დიდი ნაწილი აზიაშია.
2 მთლიანად აზიაში, მაგრამ კულტურულ-სოციალური კავშირები აქვს ევროპასთან.
3 აქვს დამოკიდებული და მსგავსი ტერიტორიები ევროპის გარეთ.