პეტრე ამირანაშვილი
ვიკიპედიიდან
პეტრე ვარლამის ძე ამირანაშვილი (* 16 ნოემბერი, 1907, სოფ. ნიგოეთი, ახლანდელი ლანჩხუთის რაიონი ― † 26 ნოემბერი, 1976, თბილისი), ქართველი საბჭოთა მომღერალი (ბარიტონი), სსრკ სახალხო არტისტი (1950), სომხეთის სახალხო არტისტი (1974), ზ. ფალიაშვილის სახელობის პრემიის ლაურეატი (1971).
[რედაქტირება] ბიოგრაფია
1930 წელს დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია (პროფესორ ო. ბახუტაშვილ-შულგინას კლასი). იმავე წლიდან თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის სოლისტია. ამირანაშვილს დიდი ღვაწლი მიუძღვის ქართული საოპერო ხელოვნების ჩამოზალიბებისა და განვითარებაში. მის შემოქმედებას ახასიათებს ეროვნული თვითმყოფობა, მგზნებარე ტემპერამენტი და ვოკალურ-დრამატული განსახიების სანიმუშო მთლიანობა. ამირანაშვილმა ხელი შეუწყო ქართველ კომპოზიტორების ახალი ოპერების წარმატებას. არსანისნავია მისი კაკო (ანდრიაშვილის "კაკო ყაცაღი"), ავტანდილი (მშველიძის "ამბავი ტარიელისა", სახელმწიფო პრემია, 1947), გოჩა (აზმაიფარაშვილის "ხევისბერი გოჩა") და განსაკუთრებით ჩალხია (თაქთაქიშვილის "მინდია"). ამირანაშვილის არტისტიზმი სრული ძალით გამოვლინდა არაქართულ ოპერებშიც, ევგენი ონეგინის (ჩაიკოვსკის "ევგენი ონეგინი"), გრიაზნოის (რიმსკი-კორსაკოვის "მეფის საცოლე"), ამონასროს, რიგოლეტოს, დი-ლუნას, იაგოს (ვერდის "აიდა", "რიგოლეტო", "ტრუბადური", "ოტელო"), ესკამილიოს (ბიზეს "კარმენი"), ფიგაროს (როსინის "სევილიელი დალაქი"), ტონიოს (ლეონკავალოს "ჯამბაზები"), სკარპიას (პუჩინის "ტოსკა") და სხვა პარტიებში.
იგი წარმატებით გამოდიოდა მოსკოვის, ლენინგრადის, კიევის, მინსკისა და ყოფილი საბჭოთა კავშირის სხვა ქალაქების, აგრეთვე სახალხო დემოკრატიული ქვეყნების საოპერო სცენებზე. 1962-1976 წლებში ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას თბილისის კონსერვატორიაში. აქვე არსებობს ამირანაშვილის სახელობის სტიპენდია. გადაღებულია კინოფილმში "ქეთო და კოტე" (თავადი ფანტიაშვილი, რეჟისორი ვ. ტაბლიაშვილი, 1948). დაჯილდოებულია ლენინის ორდენით და 4 სხვა ოედენითა და მედლით. დასაფლავებულია თბილისის დიდუბის პანთეონში.