El-Farabî

Ji Wîkîpediya

Fîlozofê bi eslê xwe Tirk di sala 872'an li Farab [(Otrar)] ya Turkmenîstanê hatiye dinê û di sala - 950'an de li Şamê jiyana xwe ji dest daye. Navê wî yê esîl, bin Muhemed bin Tahran bin Uzlug e û li rojava jî ew bi navê "Pharabiûs" tê naskirin. Ji bona ku ew li Bajarê Farab yê Tirkmenîstanê hatiyê dinê jê re dibêjin Farabî. Wî perwerdeya xwe ya yekemîn li Farabê dest pêkir û bi şûnde jî li Rey û li Bexdayê medrese xwend.

Dema ku wî li Haranê lêkolîn li ser felsefê dikir wî Yûhana bîn Haylan naskir û rêgezên dibistana nepen fêr bû. Li Helebê ew bû mêvanê Hukûmdarê Hamedanan Seyfûdewlet.

[biguherîne] Berhem û ramanên farabî

Farabî di dema pistî mirina Pêxember Hz. Muhemed û rewşa politique ku pistî wî re di navbera xelîfeyande derketiye jiyaye û ev rewş çavdêrî kirye. Ew bi giranî li ser têkiliyên olî û Polîtîk sekiniye û ji bona ku şîroveyekî li vê rewşê bîne, ew li ser nivîsên Platon û Aristot xebitiye. Gerek mirov vê rewşê bîne ber çavên xwe û nivîsên Farabî li gor vê yekê şîrove bike.

Farabî wek mijîyekî ansîklopedîk, bi teybetê bala xwe daye birêvebiriya polîtîk. Ji ber vê yekê gelek nivîsên wî şîrove û sentezên şexsî li ser felsefa Platon û Aristot in. wî pirtukek bi navê "Lihevhatina fîlozofan Aristot û Platon" nivîsand. ev pirtuk bahsa "ramanên şêniyên siteya dilpak" dike. wekî din wî kurtebirek li ser zagonên Platon jî nivîstiye.