په‌تاته‌ له‌ کوێوه‌ هاتووه‌؟

Ji Wîkîpediya

ناوی ئینگلیزی گوڵ Potato

هه‌وه‌ڵجار په‌تاته‌ له‌ کوێوه‌ هاتووه‌؟

که‌ باسی په‌تاته‌ ده‌کرێ مرۆڤ یه‌کسه‌ر بیری ده‌چێته‌ سه‌ر ولآتی"ئیرلاند". هۆیه‌که‌شی ئه‌وه‌یه‌ که‌ په‌تاته‌ له‌ مێژووی ولآتی ئیرلاندا ڕۆڵێکی کارگه‌ری هه‌بوو، زیاتر له‌ سه‌د ساڵ له‌مه‌وبه‌ر خه‌ڵکی ئیرلاند به‌ته‌واوه‌تی پتیان به‌ په‌تاته‌ به‌ستبوو و به‌ هێزێک سه‌رکه‌وتووی خۆیانیان داده‌نا، دوای ساڵی 1846 نه‌خۆشی له‌ په‌تاته‌که‌یانی دا و به‌ته‌واوه‌تی داهاتی ئه‌و ساڵه‌یانی له‌ نێو برد و زیاتر له‌ 600 که‌س له‌ خه‌ڵکی ئیرلاند له‌ برسان مردن! سه‌ره‌ڕای ئه‌مه‌ش په‌تاته‌ی ناسراو به‌ ناوی ئیرلانده‌وه‌ ناسراوه‌. په‌تاته‌ به‌رهه‌می خه‌ڵکی "اکوادور" و "پرۆ"ه‌، ته‌نانه‌ت ئه‌مرۆش په‌تاته‌ به‌ شێوه‌ی خۆرست له‌و ولآتانه‌دا ده‌ڕوێ. کاتێک ئیسپانولیه‌کان هاتووچۆی "پرۆ"یان کرد، په‌تاته‌یان دیو و له‌ سه‌ره‌تای سه‌ده‌ی شانزده‌هه‌مدا په‌تاته‌یان له‌گه‌ڵ خۆیان برده‌وه‌ بۆ ئیسپانیا و له‌ نێو خه‌ڵکی ئێوێدا بلآویان کرده‌وه‌. هێندێکیش له‌و باوه‌ڕه‌دان که‌هه‌وه‌ڵجار ئیسپانولیایه‌کان په‌تاته‌یان بردووه‌ته‌ باکووری ئامریکاش. به‌لآم به‌ڵگه‌ به‌ده‌سته‌وه‌یه‌ که‌ هه‌وه‌ڵجار له‌ ساڵی 1719 دا له‌ ئیرله‌نده‌وه‌ گه‌یشتووه‌ته‌ ئامریکا. په‌تاته‌ش هه‌ر وه‌ک ته‌ماته‌ و تووتن، سه‌ر به‌ بنه‌ماڵه‌ی "ڕه‌زڵه‌کان"ه‌، سه‌لکی په‌تاته‌ که‌ له‌ ژێر عه‌رزه‌که‌وه‌یه‌ له‌ ڕاستیدا ئه‌مه‌ چه‌که‌ره‌ی نه‌پشکووتی ڕووه‌کی په‌تاته‌ن، په‌تاته‌ی ئه‌مڕۆش له‌ گه‌ڵ باپیرانی ئامریکایی خۆی زۆر جیاوازی هه‌یه‌ و ئه‌م جیاوازیه‌ش ده‌گه‌رێته‌وه‌ بۆ شێوه‌ی چاند و بارهێنانی. ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ په‌تاته‌ ده‌چێنن، به‌رده‌وان تێده‌کۆشن، پرتاته‌یه‌کی تایبه‌تی بدۆزنه‌وه‌، که‌ بتوانێ له‌ هه‌موو شوێنێکدا به‌رهه‌م بهێندرێ و له‌ برامبه‌ر نه‌خۆشیی ڕووه‌که‌کانه‌وه‌ خۆی ڕاگرێ. هه‌روه‌ها سه‌لکه‌که‌ی بێ که‌م کۆڕی و ته‌رزه‌که‌شی (گیاکه‌ی) بۆنخۆش و جوان و به‌تام و ڕه‌نگ جوان بێ. له‌ به‌ر ئه‌م هۆیه‌شه‌ که‌ جوتێره‌کان تۆوی ڕووه‌کێک دیاری ده‌که‌ن که‌ ئه‌م باشیانه‌ی هه‌بێ. هه‌روه‌ک ده‌زانین په‌تاته‌ له‌ تۆو ناچێندرێ به‌ڵکوو له‌ ڕووه‌کێک که‌ چه‌که‌ره‌ ده‌که‌ن به‌ده‌ست دێ، ئه‌م چه‌که‌رانه‌ش ڕووه‌کێکی نوێ پێک دێنن که‌ گوڵه‌کانی چه‌رموو یان ئه‌غه‌وانین. بالآی په‌تاته‌ ده‌گاته‌ یه‌ک میتر. کاتێکیش گه‌لآی په‌تاته‌ سیس بوو، نیشانه‌ی ئه‌وه‌یه‌ که‌ کاتی کۆکردنه‌وه‌ی سه‌لکه‌کانیه‌تی. په‌تاته‌ زۆرتر بۆ خۆاردن ده‌چێندرێ، به‌لآم به‌رهه‌می تریی وه‌ک گه‌ردی په‌تاته‌ (نشاسته‌) هه‌یه‌ و بۆ درست کردنی مه‌شرووباتی ئه‌لکولیش به‌کاری ده‌به‌ن. وه‌رگێڕان له‌ فرهنگ بمن بگو چرا به‌رگی 6 ل. 222 و 223.


Ev gotar bi zaravayê soranî hatiye nivîsandin.
Ji bo malpera soranî, binêre: ماڵه‌وه, ji bo lîsteya gotarên bi soranî, binêre Kategorî:کوردی.