Tazza Ażjatika
Minn Wikipedija, l-enċiklopedija ħielsa.
It-Tazza Ażjatika hi kompetizzjoni tal-futbol li ssir fil-pajjiżi Ażjatiċi u li hi mmexxija mill-AFC (Asian Football Confederation). It-tim rebbieħ isir iċ-champion ta' l-Asja u awtomatikament jikkwalifika għat-Tazza tal-Konfederazzjonijiet tal-FIFA.
It-Tazza Ażjatika kienet issir darba kull erba' snin mill-1956 'il quddiem, bl-aħħar darba issir fiċ-Ċina fl-2004. Imma, hekk kif il-Logħob Olimpiku u l-Kampjonati Ewropej isiru fl-istess sena tat-Tazza (2004, 2008, 2012 etċ.), il-kalendarju kellu jitbiddel. L-AFC ddeċidiet li tbiddel it-tradizzjoni u erba' pajjiżi ospitaw l-edizzjoni tas-sena 2007, biex issa se tkompli ssir kull erba' snin minn dik is-sena.
It-Tazza Ażjatika kienet tiġi ddominata mit-timijiet Ażjatiċi, tipikament mill-Punent u mil-Lvant ta' l-Asja. Timijiet bħar-Repubblika Koreana, l-Irana, il-Kuwait u s-Sawdi Arabja laħqu l-finali kważi kull sena. Timijiet oħra b'suċċess jinkludu lill-Ġappun, iċ-Ċina, l-Emirati Arab Magħquda, il-Qatar, il-Bahrain, l-Iraq u anki mill-Iżrael, qabel ma ddeċiedet li ma tibqax ma' din il-federazzjoni.
Fl-2007 il-kampjonat kien sar f'erba pajjiżi fix-Xlokk ta' l-Asja li huma l-Indonesja, il-Malażja, il-Vjetnam u t-Tajlandja. Dan kien mirbuħ mill-Iraq wara li rebħu b'gowl ta' Younis Mahmoud kontra s-Sawdi Arabja fil-finali li saret fid-29 ta' Lulju 2007.
[editja] Riżultati
1956 Repubblika Koreana - Iżrael
1960 Repubblika Koreana - Iżrael
1964 Iżrael - Indja
1968 Iran - Burma
1972 Iran 2-1 Repubblika Koreana
1976 Iran 1-0 Kuwajt
1980 Kuwajt 3-0 Repubblika Koreana
1984 Sawdi Arabja 2-0 Ċina
1988 Sawdi Arabja 0-0 Repubblika Koreana (Sawdi Arabja jirbħu 4-3 bil-penalties)
1992 Ġappun 1-0 Sawdi Arabja
1996 Sawdi Arabja 0-0 Emirati Arab Magħquda (Sawdi Arabja jirbħu 4-2 bil-penalties)
2000 Ġappun 1-0 Sawdi Arabja
2004 Ġappun 3-1 Ċina
2007 Iraq 1-0 Sawdi Arabja
2011
Xi riżultati mhumiex imniżżla minħabba li f'dawk is-snin ma kinitx tiġi użata l-format ta' kompetizzjoni bit-timijiet li jikkwalifikaw għas-Semi Finali u fażijiet oħra. F'dawk is-snin it-timijiet kienu kollha fi grupp wieħed u min jikseb l-iktar punti jirbaħ il-kompetizzjoni.
[editja] Rekords u Statistika
Rebbieħa
Is-Sawdi Arabja hu l-aktar pajjiż li wasal fil-finali b'sitt dehriet fejn rebaħ tlieta minnhom. L-aħħar finali tagħhom tmur fl-2007 meta tilfu kontra l-Iraq. L-Iran u l-Ġappun ukoll għandhom tliet rebħiet minn tliet preżenzi fil-finali. Ir-Reppubblika Koreana hi t-tieni l-aktar pajjiż parteċipant fil-finali b'ħames preżenzi fejn irnexxielu jirbaħ darbtejn u tellief għal tliet darbiet. L-Israel, li alavolja ma baqgħetx parti mill-AFC, irnexxiela tirbaħ il-kompetizzjoni ġewwa darha u finalista telliefa għal darbtejn. Il-Kuwajt b'rebħa u telfa fil-finali waqt li l-Iraq hu l-aħħar rebbieħ tal-kompetizzjoni.
Top Scorers
It-top scorer ta' kull żmien f'din il-kompetizzjoni hu Ali Daei ta' l-Iran fejn skorja erbatax-il gowl. Hu sa l-aħħar edizzjoni li saret fl-2007, jinsab fl-ewwel post bħala l-aktar plejer li skorja f'edizzjoni waħda; tmien gowls, fejn irnexxielu jiskorja erba' gowls kontra r-Repubblika Koreana fil-Kwarti tal-Finali fejn il-partita spiċċat 6-2 favur l-Iranjani.
Fit-tieni post insibu lil Lee Dong-Gook tar-Repubblika Koreana li skorja għaxar gowls għat-tim nazzjonali tiegħu fil-kompetizzjoni. Hu spiċċa top scorer fis-sena 2000 b'sitt gowls, fejn il-Korea kien wasal sat-tielet post.
L-Aktar Dehriet fil-Kompetizzjoni
Il-plejers li l-aktar li dehru fil-kompetizzjoni biex jirrapreżentaw il-pajjiż tagħhom huma:
- Mahdi Mahdavikia - 4 darbiet għall-Iran (1996, 2000, 2004, 2007)
- Li Ming - 4 darbiet għaċ-Ċina (1992, 1996, 2000, 2004)
- Adnan Al-Talyani - 4 darbiet għall-Emirati Arab Magħquda (1984, 1988, 1992, 1996)