Freddie Portelli
Minn Wikipedija, l-enċiklopedija ħielsa.
--82.35.120.209 14:19, 16 Settembru 2007 (UTC)
Freddie Portelli
L-aqwa kantant u kompożitur Malti?'''
Freddie Portelli ilu fix-xena tal-mużika Maltija għal aktar minn 40 sena. Kantanti oħra ġew u marru, iżda Freddie jibqa, fl-opinjoni tiegħi, l-akbar kantant u kompożitur li Malta offriet.
Twieled nhar il-5 ta’ Mejju tas-sena 1944 ġewwa San Pawl-il-Baħar. Huwa miżżewweġ lil Carmen u għandu żewġt itfal, Claudette u Yvette. Kien involvut mat-tim tal-waterpolo Sirens ta’ raħal twelidu iżda jibqa miftakar għall-kanzunetta ‘Viva Malta’ li splodiet fix-xena mużikali Maltija fl-1966. Din il-kanzunetta kienet ħarget fuq diska wara li l-grupp li Freddie Portelli beda l-karriera mużikali tiegħu, The Malta Bums, ġew lura lejn Malta wara ħames xhur idoqqu fl-Amerika, l-Kanada u l-Ġermanja.
It-tlett membri l-oħra ta’ dan il-grupp kienu kollha jisimhom Tony u għalkemm ftit li xejn naf x’sar minnhom, wieħed minnhom kien il-magħruf Tony ‘Il-Bajżo’ Camilleri, li kien idoqq il-kitarra bass. Il-Bajżo kellu karriera bħala kantant fejn ħareġ ukoll xi diski iżda l-aktar li nibqaw niftakruh hu għal kanzunetta ‘L-ewwel tfajla li ħabbejt’ li kienet ħarġet fl-1973 fuq diska li hu kanta mal-Malta Bums mingħajr Freddie Portelli li kien telaq dan il-grupp u beda grupp ieħor The Black Train. Mal-grupp The Malta Bums, Freddie kien jikteb il-kliem u l-mużika tal-kanzunetti li dan il-grupp ħareg fuq diski għas-suq mużikali Malti. Dawn il-kanzunetti kienu:
01) Viva Malta/That’s all I know - The Malta Bums - Portelli Productions - 7 PAL 3928 - 1967
02) Ġej il-Milied/That ain’t a sin - The Malta Bums - Electro - ES 120 - 1968
03) Dinja din/Yvette/Il-football - The Malta Bums - F.T.T.T’s - ES 122 -
04) Nerġa nsir ferħan/Do this - The Malta Bums - F.T.T.T’s - ES 144 -
Bħal m’għidt, Freddie Portelli telaq lill-grupp The Malta Bums u beda grupp ieħor bl-isem The Black Train. Dan il-grupp kien jikkonsisti b’Freddie fuq il-kitarra u kant, Joe Vella fuq il-kitarra bass u Freddie Calleja fuq id-drums. Damu flimkien għal madwar seba’ snin u sena wara sena kienu jiġu vvutati l-aqwa grupp ta’ Malta matul is-snin sebgħin. Freddie & The Black Train, kif kienu magħrufin, ħarġu tlettax il-diska 45’s u dawn kienu:
01) Blue Sea Bay/Konna tfal - Freddie & The Black Train - M.P.F.C - T-57412 -
02) Ħallini/Ma kellikx tort - Freddie & The Black Train - Anthony D’Amato - AD 6025 -
03) Se jkolli nemmen/ Joħlom min irid - Freddie & The Black Train - Super Special - ST 57556 -
04) Flimkien/Ejja lura - Freddie & The Black Train - Circle - MRB 011 - 1975
05) Jidbiegħdu/Tgħallimt - Freddie & The Black Train - Center - RC 1010 -
06) Fuqek ser immut/Titlaqnix - Freddie Portelli & The Black Train - Super Special - ST 57764 -
07) Mulej/Kliem - Freddie & The Black Train - Super Special - ST 57808 -
08) Kullħadd jaf/Adam u Eva - Freddie & The Black Train - Super Special - 006 -
09) Naf għalfejn/Magħqudin - Freddie & The Black Train - Super Special - ST 57798 -
10) Viva Malta/Tilwim - Freddie & The Black Train - Riviera - RVS 1002 - 1977
11) Għandek lili hawn hekk/Ġej il-Milied - Freddie & The Black Train - Riviera - RVS 1003 - 1977
12) Wied ta’ dmugħ/Tgħidx le - Freddie & The Black Train - Freddie Portelli Records - FPS 003 - 1978
13) Play it again/My Lord - Freddie & The Black Train - Trash Records - TRA 1002 - 1980
Fis-sena 1978, Freddie & The Black Train ħarġu wkoll żewġ long plays li kienu “VIVA MALTA” u “FREDDIE & THE BLACK TRAIN”. L-ewwel lp li kien fuq it-tikketta ‘Riviera’ numru RVLP 2003, kien diska bis-suċċessi li dan il-grupp ħareġ fis-snin qabel u kien fih dawn il-kanzunetti: Viva Malta, Kliem, Titlaqnix, Jidbiegħdu, Joħlom min irid, Ejja lura, Mulej, Fuqek ser immut, Se jkolli nemmen, Flimkien, Ma kellekx tort, Ħallini.
“FREDDIE & THE BLACK TRAIN” kien ħareġ fuq it-tikketta ‘Freddie Portelli Records’ numru FP 1001, kellu dawn il-kanzunetti, kollha kompożizzjoniet ta’ Freddie Portelli: The way I’m gonna be, Jekk ma tafux, When the sun goes down, Dabbar rasek, Read about me, Lejl u nhar, Black train, Carmeline, There’ll be nobody, Dawk l-għajnejn, Fever, Mr. Blue.
Wara żmien mal-grupp The Black Train, Freddie Portelli beda karriera bħala solista u hawn kellu erba’ diski li kienu:
01) Ġenna ta’ l-art/Heaven on earth - Red Door Records - RD 05 -
02) Give me a song/In my dreams - Red Door Records - RD 09 -
03) Xewqat Sbieħ/Ave Maria (Bach/Gounod) - Hy-fin Records - HR 2 - 1987
04) Everyday/Ave Maria (Bach/Gounod) - KTA 017 -
Għandi pjaċir ngħid li d-diska ‘Xewqat sbieħ’ kelli x’naqsam magħha jien peress li t-tikketta Hy-fin Records hija tiegħi. Jien kelli assoċjazzjoni twila ma Freddie Portelli fejn huwa kien jibgħatli xi materjal li kien jirrekordja u jien kont immur b’dan il-materjal fid-djar tad-diski hawn fl-Ingilterra. Fil-kollezzjoni privata ta’ diski li għandi jien, fosthom għandi tlett kanzunetti li Freddie Portelli kiteb u r-rekordja iżda qatt ma’ ħarġu fuq diska u dawn huma: Let there be love, Infinito come il mare, Spiaggia con il mare blu.
Freddie kiteb ukoll kanzunetti li bintu Claudette kienet kantatt meta kella biss erba’ snin u dawn il-kanzunetti kienu ħarġu fuq diska 45 u cassette. Id-diska 45 kienet maħruġa fuq it-tikketta ‘Eljayar Records’, numru ERX 0017 u kienet: Claudette (verżjoni bil-Maltija)/Claudette (verżjoni bit-Taljan). Il-cassette li kien ġab l-isem ‘CLAUDETTE’ kien fih dawn il-kanzunetti: Claudette, Fil-klassi, Vettina, Freddie ’d-drummer, Elvis Presley, Inkantaw, Martha-Lara, Inkanta l’irrid, Joe ’l-Bajżu, Nitlob lill-Bambin. Fis-sena 1986, meta Claudette kellha madwar 12-il sena, it-tikketta ‘Play Records’ ħarġet diska 45, numru Play 211, hawn fl-Ingilterra. Din id-diska, b’żewġ kompożizzjoniet ta’ Freddie Portelli u li bintu Claudette kantatt, kienet: Minor on/That’s what I like.
Bħala solista wkoll, Freddie Portelli ħareġ seba’ compact discs u dawn huma:
1) GĦAL DEJJEM (double c.d.) - KTA 014
Viva Malta, Flimkien, Se jkolli nemmen, Ħallini, Jidbgħiedu, Wied ta’ dmugħ, Ma kellekx tort, Fuqhek ser immut, Titlaqnix, Mulej, Xewqat sbieħ, Ġenna ta’ l-art, Naf għalfejn, Tgħdix le, Kulħadd jaf, Nerġa’ nsir ferħan, Għal dejjem, Ejja lura, Joħlom min irid, Dak kien żmien, Adam u Eva, Kif inħares lejk, Elvis your name will never die.
2) NARAK KULLIMKIEN (c.d.) - KTA 053
Viva l-bandiera tagħna, Hena u risq, Għażiż missier, Il-Karnival, Għażiża omm tiegħi, Valentino, Narak Kullimkien, Viva l-Imnarja, Anniversarju ieħor, Aħna ċ-‘champions’, Zabelle, Ave Maria (Bach/Gonoaud), Viva l-festa tagħna, Ħabib, Telqu (Charles Flores/Freddie Portelli), Ġej il-Milied
3) ELVIS YOUR NAME WILL NEVER DIE (c.d.) - KTA 114
Love me (J Leiber/M Stoller), Blue Sea Bay, The girl of my best friend (Ross/Babrick), Kiss me quick (Pomus/Shuman), I want you, I need you, I love you (Kosloff/Mysels), Love me tender (Presley/Matson), Lawdy Miss Clawdy (Price), Can’t help falling in love (Weiss/Peretti/Creatore), The wonder of you (Baker/Knight), Gracie mansions, Elvis your name will never die, When music died again
4) U MELA! (c.d.) - 1998
Ġo din id-dar, Dak ir-Rock ‘n’roll, Jum il-Ħaddiem, Bħalek hawn kemm trid, L-aqwa Sultan, Viva Rock ‘n’ roll, San Pawl il-Baħar, Ma taħraqni b’xejn, Kull fejn immur, Wasal is-sajf, Fejn tlaqt, Għidli illum, Kull ġurnata, L-isbaħ Milied, Kien il-Milied, Ħajjitna (Charles Flores/Freddie Portelli), Dawk id-drawwiet, Lenti (Vincent Scerri/Freddie Portelli)
5) TINKWIETA XEJN (c.d.) - D’Amato - VAV 035 - 1999
Tinkwieta xejn, Qabbad dak in-nhar, Kollox għalik, Fil-karozza, Bik miegħi, Tistagħġeb xejn, Dejjaqtni,Nemmen li rrid, Tpaċpaċ, Ħawwadni ħalli nifmek, Kif tħares l’hawn, Nieħu buzz (Għax hekk irrid), Hemm nies
6) TISLIMA LIL SAMMY BARTOLO (c.d.) - VAV 042 - 1999
Kollox tar mar-riħ, Ma jieqaf qatt, B’dak iċ-ċurkett, Il-kbir kbir u ż-żgħir żgħir, Il-Bambin jaħseb fik, Viva l-Miled, Kif nersaq lejk, Kemm għandna gwerer, Jgħidu hekk, F’dak il-kwiet, Kant,daqq u żfin, Kuljum, Itlaqni fil-kwiet
7) REACHING OUT (triple c.d.) - Exotique - EXCD 003 - 2000
Try’n again, When I’m gone, Summer again, Putting on the style, Waiting along, Falling for you, Falling down, Everyday, There’s a song, Reaching out, Carmeline, Dreamin’ again, When you were mine, When I’m in your arms, I live to rock you, Everybody knows, Everytime, Blue sea bay, You’re all around, Rock’n my life away, Hear the rain, I get you, Call on a feeling, Summer is your name, Heart and soul, Don’t cry for me, I like it, Loving you, Next love, Don’t be gone away, Make my day, Black rain, Singing rock’n’roll, I’m alive (Claudette Portelli), Thrill my life (Claudette), Gonna rock you (Claudette Portelli), I need your love (Claudette Portelli), This beat is groovy (Claudette Portelli), Dance to be alive (Claudette Portelli), Beat the sound (Claudette Portelli), Rhythm land (instrumental)
Dan l-aħħar compact disc, bħal ma qed taraw, hemm fih kanzunetti li Freddie Portelli kiteb u li huma kantati minn bintu Claudette u ġew irrekordjati meta kella bejn 12 u 15-il sena.
Kitba ta’ Joe M. Miceli (Ingilterra)