Giovanni Bertinetti
Da Wikipedia.
Scritor an lenga italian-a e piemontèisa. Giovanni Bertinetti a l'era nassù a Turin ai 22 ëd fërvé dël 1872. Motobin da giovo a l'avìa tacà a frequenté jë scarpentà turinèis: a l'era vnù grand amis con Pastonchi, Cena, Gozzano, Bevione, Bontempelli, Foà, Rubino.
[modìfica] Ël giornalismBertinetti a l'é stàit giornalista al Pòpol, al Birichin; a l'ha dirigiù ël giornal umorìstich Pasquino; con Borio, G.B. Rossano e Carlo Beniamino a l'ha animà ël giornal lengarù Due di Coppe. Tutun, ël moment pì amportant ëd soa cariera a l'é stàita l'esperiensa ëd Forum, dont a l'é stàit fondador e diretor. [modìfica] Ël mornismSarà Forum, Bertinetti a fa un contrat con Simone Lattes ch'a dventa sò editor fiss (pì tard, Bertinetti a travajërà con Viglongo). Dël 1907, Lattes a pùblica Il mondo è tuo dlë studios merican Ellick Morn. Ant la prefassion, Bertinetti as presenta 'me 'l tradutor. As trata d'un manual për giuté la gent a passé j'ostàcoj dla vita (ant la cariera, l'amor, an sossietà, ant l'art). Ël mornism a veul mostreje a la gent 'me dovré la volontà për avèj sucess ant la vita. An efet, ant lë studi Il cinema, scuola di volontà e di energie, publicà dël 1918 su La Vita Cinematografica, Bertinetti a diciara che Ellick Morn a l'é 'n sò stanòm e che coj lìber a son sò. [modìfica] Ël travaj për ël cineBertinetti a l'ha travajà ëdcò 'me senegiator. Dël 1914 a l'avìa prontà na senegiadura për ël film Il castello del ragno, dirigiù da Mario Roncoroni e antërpretà da Valeria Creti e Domenico Pardi. [modìfica] MeoËl përsonage pì avosà ëd Bertinetti a l'é stàit Meo, un fiolin sensa tanta veuja ëd fé e ch'a riva a la normalità pròpe mach an conquistand la fòrsa ëd volontà. A l'ha avù un séghit ant j'agn 1930 con I pugni di Meo, torna con ij dissègn ëd Mussino, anté che l'autor a propon torna soa filosofìa, l'amportansa dla volontà, an giontandje l'àuta considerassion për la forma fìsica. Dël 1938, da Marietti a-i seurt Meo nei sette paesi delle meraviglie, dissegnà da Leonida Edel. Ambelessì a-i compariss ëdcò Primo Carnera che con ij sò pugn a buta an tren n'angign ch'a përmet a Meo ëd visité le set ìsole ëd Mirabilia, pien-e ëd simbologìa. Ant la prefassion al ters volum, as les che l'autor a prevëdìa ëd fé seurte àutre aventure ëd Meo. An efet, Bertinetti a scriv d'àutri lìber su Meo (Meo e l'allegra brigata, Meo e Marameo, I calci di Meo, Pinocchio, Meo e compagnia a Trastullandia, Pinocchio e Meo a Canguropoli), ma a l'ha nen publicaje. A costi a venta gionté vàire manuscrit, prontà su n'ideassion e dë schema d'Andrea Viglongo, anté che Meo a l'é dovrà për mostré a le masnà dj'argoment sientìfich: për esempi, Meo impara l'aritmetica e Meo impara la zoologia. [modìfica] Ël rancontr con ViglongoËl rancontr antra Bertinetti e Andrea Viglongo a armonta al 1945, mersì a l'amis comun, l'editor libré Angelo Pasta. A l'é stàit l'achit ëd n'amicissia e 'd na colaborassion vajanta. Dël 1945 Bertinetti a l'ha travajà a la radio a la rubrica I cinque minuti del radiocurioso, anté ch'a rëspondìa a le domande pì dròle e difìcij dël pùblich. [modìfica] Euvre prinsipajAn dzorpì dij lìber ëd Meo, àutre euvre amportante ëd Bertinetti a son:
[modìfica] Ël teatro piemontèisBertinetti a l'ha scrivù vàire comedie an piemontèis, arpresentà con sucess al teatro Rossini e dirigiùe dal comendator Mario Casaleggio. Antra cole pì apressià a resto:
[modìfica] Ël teatro an italianËd qualità motobin pì bassa a l'é soa produssion për ël teatro an italian, a la qual a l'ha travajà ant ël 1937, a quatr man ansema a 'n monsù Lorenzo Beruatto. Con chiel-sì, Bertinetti a l'ha scrivù la comedia Murati vivi, la comedia alegra Cruciverba (scond premi al concors Teatro për tuti 1937) e La veggente, comedia dramàtica an tre at e quatr quàder ch'a buta an sena dij tema car a la propaganda fassista: problema demogràfich, nàssite, dovèj dle fomne ëd fé 'd masnà, difèisa dj'erbo. [modìfica] Ij fàuss SalgariBertinetti a l'é autor ëd vàire apòcrif salgarian:
[modìfica] J'inéditTanti a son ij travaj che Bertinetti a l'ha scrivù - o anandià a scrive - sensa ch'a fusso peuj publicà. Tra j'àutri, dël perìod ch'a travajava con Viglongo, a l'ha scrivù un libret për avej un guadagn costant dal gieugh dël lòt, un tratà ëd chirologìa, un cit dissionari piemontèis-italian, tre romanz e vàire conte su Buffalo Bill. |
E be'? :) È facile imparare a leggere una lingua che si parla già. Consulti questa pagina e vedrà, in un attimo anche Lei avrà il suo badge da bogianen :)SE LEER! ¿Y que? :) Es fácil aprender a leer un idioma que ya se habla. Consulte usted esta pagina y verá, en un momento tendrá usted su Badge de Bogianen :)
a lese e a scrive mej an piemontèis, e che an fan d'arferiment a tùit për la coression ortogràfica dij test ant sle pàgine marcà koiné piemontèisa. Për ёscrive dësgagià, che as dëscarìa la Tastera piemontèisa!E che a manca pa dë vardesse la pàgina d'agiut për chi as anandia da zero. |