Turin

Da Wikipedia.



Ròbe parej - Se a sërca d'àutre ròbe con ës nòm-sì ma n'àutr sust, che a preuva a vardé ëdcò Turin (sinònim).
Proget Comun Piemontèis Turin
Portaij Che a varda ël portal Turin
Provincia: Provincia ëd Turin


Nòm 'n italian: Torino
Coordinà: Latitudin: 45° 4′ 0′′ N
Longitudin: 7° 42′ 0′′ E
carta
Autëssa: 240-360 m s.l.m.
Surfassa: 130 km²
Abitant: 900.569 31/12/2006 
Frassion comunaj:  
Comun dj'anviron: Baudsé, Beinasch, Borghi, Colegn, Grujasch, Moncalé, Ël Niclin, Orbassan, Ël Pin, Psè, Rìvole, San Mò, Seto, La Venarìa.
CAP: 10100
Prefiss tel.: 011
Còdes ÌSTAT: 001272
Còdes fiscal: L219 
Nòm dj'abitant: {{{nomAbitant}}} 
Sant protetor: San Gioàn Batista 
Festa dël borgh: 24 ëd giugn 
Comune
Posission dël comun an Piemont
Sit istitussional


Turin a l’é 'l capleugh dël Piemont e dla provincia ëd Turin. A l’é ëdcò stàita la prima capital d'Italia.

A l’é la quarta sità italian-a për nùmer d'abitant, con 900.569 përson-e. Con ij borgh dantorn, la popolassion a l'é d' 1.700.000 abitant.

Contnù

[modìfica] Geografìa

Turin ëd neuit
Turin ëd neuit

Turin as treuva ant ël centr dël Piemont ant la pianura padan-a.
Turin a l’é bagnà dal , dal Sangon, da la Stura ëd Lans e da la Dòira Rivaria.

[modìfica] Stòria

La Pòrta Palatin-a
La Pòrta Palatin-a

Për savèjne dë pì, ch'a guarda la vos: stòria ëd Turin.

[modìfica] Atrassion

La Mòle Antonelian-a
La Mòle Antonelian-a

Antra ij vàire monument e musé turinèis ij pì avosà a son:

[modìfica] Parch e giardin

Ël parch dël Valentin
Ël parch dël Valentin

Turin a l'é na sità rica d'àree vërde e a conta na sinquanten-a an tra 'd parch urban, an colin-a e arlongh dij fium. Tra ij pì amportant a-i son:

[modìfica] Economìa

La stòria econòmica recenta ëd la sità a l’é gropà a la FIAT, ch'a l’ha trasformala ant un centro industrial al prinsipi dël sécol ch'a fa XX.

[modìfica] Aministrassion

Ël sìndich a l'é Sergio Chiamparino (dal 05/2001 -seconda vira-).

Për savèjne ëd pi, ch'a varda la Lista dij sìndich ëd Turin.

[modìfica] Circoscrission

La sità ëd Turin a l'è spartìa an 10 Circoscrission:

  • Circoscrission 1: Sènter - San Second - Crosëtta
  • Circoscrission 2: Santa Rita - Mirafior Nòrd
  • Circoscrission 3: San Pàul - Cenisia - Poss Ëstrà - Cit Turin - Lesna
  • Circoscrission 4: San Donà - Campideuj - Parela
  • Circoscrission 5: Borgh Vitòria - Madòna ëd Campagna - Lusent - Valëtte
  • Circoscrission 6: Bariera ëd Milan - Regio Parch - Barca - Bertòla - Falchera - Rebaudengh - Vilaret
  • Circoscrission 7: Auròra - Vanchija - Madòna dël Pilon
  • Circoscrission 8: San Salvari - Cavorèt - Borgh Pò
  • Circoscrission 9: Nissa Milefont - Lingòt - Filadelfia
  • Circoscrission 10: Mirafior Sud

[modìfica] Sità gemelà

Turin a l’é gemelà con:

[modìfica] Mobilità

La stassion ëd Pòrta Neuva con i travaj dla metropolitan-a
La stassion ëd Pòrta Neuva con i travaj dla metropolitan-a

Stassion feroviarie:

  • Pòrta Neuva
  • Pòrta Susa
  • Lingòt
  • Turin Dòira
  • Turin Madòna ëd Campagna

[modìfica] Traspòrt

La metropolitan-a ëd Turin
La metropolitan-a ëd Turin

Ij traspòrt pùblich (polman, coriera, metropolitan-a, tramvài) a son gestì dal GTT.

L'areopòrt ëd Turin as treuva a Caseli.

[modìfica] Cultura

Ël Politécnich ëd Turin
Ël Politécnich ëd Turin

A Turin a-i son doi università amportante, ël Politécnich e l’Università ëd jë Studi (ch'a l’ha fàit 600 ani dë stòria ant ël 2004).
A-i é ëdcò l'Academia dle Siense.

A Turin a-i son vàire editor famos: UTET, Einaudi, Bollati Boringhieri, Viglongo.

[modìfica] Event

  • Dël 2006 Turin a l’ha ospità ij XX Gieugh Olìmpich Invernaj
  • Del 2007 Turin a l’ha ospità le XXIII Universiadi Invernaj
  • Dal 23 d'avril dël 2006 al 22 d'avril dël 2007 Turin a l'é stàita la capital mondial dël lìber
  • Dël 2008 Turin a sarà la capital mondial dël design

[modìfica] Sport

A Turin as treuvo doe dij pì amportant equip ëd fótbal d'Italia: la Juventus e ël Turin.

[modìfica] Tradission

Ël sant patron a l'é San Gioann Batista.

Famosa a l’é la produssion ëd cicolata (ël giandojòt, che a pija sò nòm da la mascra turinèisa Giandoja).

[modìfica] Personalità

Për savèjne ëd pi, ch'a guarda la vos: Personalità turinèise.

OMMI! Ma io non SO LEGGERE!!

E be'? :) È facile imparare a leggere una lingua che si parla già. Consulti

questa pagina e vedrà, in un attimo anche Lei avrà il suo badge da bogianen :)
St'utent-sì a l'é un bogianen



OMMI! pero si YO no
SE LEER!

¿Y que? :) Es fácil aprender a leer un idioma que ya se habla. Consulte usted esta pagina y verá, en un momento tendrá usted su Badge de Bogianen :)


Figura:Giandoja-mobilitassion-cit.jpg
'cò ti it peule travajé a fé pì granda e bela la wikipedia piemontèisa. Tùit a peulo gionté dj'anformassion, deurbe dij neuv argoment, deje na man aj volontari che a travajo ambelessì 'ndrinta. Rintra ant la Piòla e les coma avnì a fé toa part. I soma na gran famija e i l'oma da manca dël travaj ëd tùit.


BANCHÈT dj'UTISS
Lìber për chi a veul amprende

a lese e a scrive mej an piemontèis, e che an fan d'arferiment a tùit për la coression ortogràfica dij test ant sle pàgine marcà koiné piemontèisa.

Për ёscrive dësgagià, che as dëscarìa la Tastera piemontèisa!

E che a manca pa dë vardesse la pàgina d'agiut për chi as anandia da zero.